Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH TM & DV Logich.doc

LỜI NÓI ĐẦU

Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, các thành phần kinh tế tồn tại vừa độc

lập vừa phụ thuộc lẫn nhau, góp phần vào sự tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Dưới sự quản lý của nhà nước, mọi thành phần kinh tế đã phát huy được tính tự

chủ sáng tạo và nội lực của bản thân. Tìm cho mình những phương thức phát

triển riêng nhưng không tách rời khỏi mục tiêu chung của toàn bộ nền kinh tế.

Đó là tạo nên một nền kinh tế vững mạnh, phát triển có khả năng cạnh tranh và

hội nhập với nền kinh tế chung của toàn thế giới. Trong xu thế phát triển chung

đó, các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ đã khẳng định được vai trò và thế

mạnh của bản thân mình.

Hoạt động kinh doanh thương mại dịch vụ vốn là hoạt động kinh tế đặc thù,

đóng vai trò lưu thông hàng hóa, đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Chính

vì thế phạm vi hoạt động của doanh nghiệp thương mại dịch vụ rất lớn.

Có thể nói mục tiêu cuối cùng của mọi loại hình kinh doanh là thu được lợi

nhuận mà biểu hiện trực tiếp của nó là doanh thu. Chính vì thế khâu tiêu thụ

được coi là quan trọng nhất. Người tiêu dùng mua nhiều hay ít và mua với giá

cao hay thấp, những phản ứng đó của khách hàng chính là những biểu hiện tốt

nhất phản ánh khả năng kinh doanh của doanh nghiệp. Có thực hiện tốt khâu tiêu

thụ, doanh nghiệp mới thu hồi được vốn phục vụ quá trình tái đầu tư kinh doanh,

xác định kết quả tiêu thụ và thu được lợi nhuận. Công tác kế toán chính là một

công cụ hữu hiệu để góp phần xác định lợi nhuận, quản lý tốt quá trình tiêu thụ,

thu hồi vốn nhanh, bù đắp được chi phí bỏ ra và thu được lợi nhuận, tạo đà tăng

trưởng phát triển.

1

Qua thời gian thực tập tại công ty TNHH TM & DN Logich, được tìm hiểu

thực tế công tác kế toán tại công ty và nhận biết được tầm quan trọng của kế toán

bán hàng và xác định kết quả em đã chọn đề tài “ Kế toán bán hàng và xác

định kết quả bán hàng tại công ty TNHH TM & DV Logich”.

Bố cục báo cáo thực tập tổng hợp gồm có 3 phần:

Phần 1: Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng

trong doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ.

Phần 2: Thực trạng công tác kế toán bàn hàng và xác định kết quả bán hàng tại

công ty TNHH TM & DV Logich.

Phần 3: Một số nhận xét, kiến nghị sơ bộ về công ty TNHH TM & DV

Logich.

Em xin chân thành cảm ơn sự chỉ bảo tận tình của các cô chú trong ban lãnh

đạo công ty TNHH TM & DV Logich đã giúp em hoàn thành chuyên đề tốt

nghiệp.

Do có sự hạn chế về thời gian, tài liệu cũng như khả năng chuyên môn, báo cáo

không thể tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, em kính mong nhận được những ý

kiến đóng góp của thầy cô và các cô chú để hoàn thiện hơn nữa kiến thức của

mình.

Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn.

Hà nội, ngày 29 tháng 07 năm 2009

2

CHƯƠNG I

LÝ LUẬN CHUNG

VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG

TRONG DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI VỪA VÀ NHỎ

1.1.Sự cần thiết của việc tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán

hàng trong doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ:

1.1.1.Đặc điểm kinh doanh thương mại:

Thương mại là khâu trung gian nối liền giữa sản xuất và tiêu dùng. Thương

mại bao gồm phân phối và lưu thông hàng hóa.

Đặc điểm khác biệt cơ bản giữa doanh nghiệp kinh doanh thương mại và doanh

nghiệp sản xuất là DNTM không trực tiếp tạo ra sản phẩm, nó đóng vai trò trung

gian môi giới cho người sản xuất và người tiêu dùng. Còn doanh nghiệp sản xuất

là doanh nghiệp trực tiếp tạo ra sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của xã hội.

DNTM thừa hưởng kết quả của DNSX, vì thế chi phí mà DNTM bỏ ra chỉ bao

gồm: giá trả cho người bán và các phí bỏ ra để quá trình bán hàng diễn ra thuận

tiện, đạt hiệu quả cao.

Như vậy, các DNTM hoạt động trên lĩnh vực lưu thông phân phối, thực hiện

các chức năng tổ chức lưu thông hàng hóa thông qua các hoạt động mua, bán và

dự trữ hàng hóa. Trong DNTM, lưu chuyển hàng hóa là hoạt động kinh doanh

chính, chi phối tất cả các chỉ tiêu kinh tế, tài chính khác của doanh nghiệp. Tổ

chức tốt kế toán nghiệp vụ lưu chuyển hàng hóa là một biện pháp quan trọng để

quản lý có hiệu quả quy trình kinh doanh thương mại.

1.1.2.Bán hàng và xác định kết quả bán hàng

1.1.2.1.Các khái niệm cơ bản

3

Hàng hóa là các loại vật tư, sản phẩm do doanh nghiệp mua về với mục đích để

bán phục vụ cho nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của xã hội.

Bán hàng là việc chuyển quyền sở hữu hàng hóa gắn với phần lớn lợi ích hoặc

rủi ro cho khách hàng đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận

thanh toán về số hàng hóa đã cung cấp. Trong DNTM bán hàng là khâu cuối

cùng, khâu quan trọng nhất của quá trình kinh doanh.

Quá trình bán hàng là quá trình chuyển hóa vốn kinh doanh từ hình thái vốn

hàng hóa sang hình thái vỗn tiền tệ hoặc vốn trong thanh toán. Quá trình bán

hàng chỉ được hoàn tất khi thỏa mãn hai điều kiện là:

- Giao hàng hóa cho khách hàng.

- Khách hàng đã thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán cho số hàng đó.

Để thực hiện được quá trình bán hàng, doanh nghiệp phải phát sinh các khoản

chi phí làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ dưới hình thức các khoản tiền đã chi ra,

các khoản khấu trừ vào tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ làm giảm vốn chủ sở

hữu. Đồng thời doanh nghiệp cũng thu được một khoản doanh thu, đó là tổng giá

trị các lợi ích kinh tế thu được trong kỳ phát sinh từ quá trình bán hàng. Phần

chênh lệch giữa doanh thu và chi phí là KQBH được biểu hiện qua lợi nhuận.

1.1.2.2. Vai trò và ý nghĩa của bán hàng

Đối với các DNTM nhỏ và vừa thì KQBH là bộ phận quan trọng nhất trong kết

quả kinh doanh. Hàng hóa được bán nhanh chóng sẽ làm tăng vòng quay của

vốn, đảm bảo thu hồi vốn nhanh, trang trải được chi phí, đảm bảo được lợi

nhuận. KQBH và quá trình bán hàng có mối quan hệ nhân quả với nhau. Vì vậy

tổ chức quá trình bán hàng tốt là cơ sở để có KQBH cao, giúp doanh nghiệp tăng

vòng quay vốn lưu động và thực hiện tốt nghĩa vụ với Nhà nước. Bên cạnh đó

4

KQBH còn là chỉ tiêu tài chính quan trọng thể hiện rõ nét hoạt động kinh doanh

và tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nếu tình hình tài chính tốt, doanh

nghiệp sẽ có điều kiện nâng cao năng lực tài chính. Hơn nữa, thông qua quá trình

bán hàng đảm bảo thắt chặt các mối quan hệ mua bán của doanh nghiệp với các

đơn vị khác, mở rộng quy mô kinh doanh, góp phần đáp ứng nhu cầu tiêu dùng

của xã hội, giữ vững quan hệ cân đối tiền – hàng, làm cho nền kinh tế ổn định và

phát triển.

1.1.3. Vai trò của tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng

Thông qua số liệu mà KTBH và XĐKQBH cung cấp, cho phép doanh nghiệp

nắm bắt chính xác tình hình tiêu thụ hàng hóa của doanh nghiệp là nhanh hay

chậm, kinh doanh lỗ hay lãi, hàng hóa tồn kho nhiều hay ít…để có cơ sở điều

chỉnh lại các kế hoạch, chiến lược trong kinh doanh như: Kế hoạch thúc đẩy bán

hàng, kế hoạch dự trữ hàng hóa, mở rộng hay thu hẹp quy mô kinh doanh. Từ đó

góp phần tích cực trong việc thúc đẩy nhanh hơn, tốt hơn hoạt động kinh doanh

và đưa doanh nghiệp tới một vị thế cao hơn trên thị trường.

KTBH và XĐKQBH không chỉ cung cấp thông tin cho bản thân doanh nghiệp

mà nó còn cung cấp cho các đối tượng khác như: các nhà đầu tư, chủ nợ, các cơ

quan quản lý chức năng, để họ đưa ra quyết định: đầu tư hay không đầu tư? Đầu

tư bao nhiêu? Có tiến hành thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp hay không?...

Khách hàng – người quyết định vận mệnh của doanh nghiệp – có thể nắm bắt

được những thông tin kế toán của doanh nghiệp qua các phương tiện thông tin,

từ đó thấy được mức độ phù hợp của sản phẩm mà đưa ra quyết định mua nhiều

hay ít, thậm chí tẩy chay hàng hóa của doanh nghiệp.

Có thể thấy mỗi một đối tượng đều quan tâm đến KTBH ở những phương diện

khác nhau nhưng đều có chung một mục đích là đưa ra quyết định có lợi cao

5

nhất cho mình. Đồng thời cũng cho thấy tầm quan trọng của tổ chức KTBH và

XĐKQBH.

1.1.4. Yêu cầu quản lý kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng

- Xác định chính xác thời điểm hàng hóa được coi là tiêu thụ để kịp thời lập báo

cáo bán hàng và phản ánh doanh thu. Đồng thời đôn đốc việc thu tiền hàng, tránh

hiện tượng thất thoát tiền hàng, ảnh hưởng đến kết quả chung.

- Tổ chức chứng từ ban đầu và trình tự luân chuyển chứng từ hợp lý, hợp pháp.

Tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản và sổ sách phù hợp với đặc điểm kinh

doanh của đơn vị.

- Sử dụng phương pháp xác định GVHB, tổng hợp đầy đủ CPQLKD phát sinh,

phân phối chúng hợp lý cho số hàng còn lại cuối kỳ, kết chuyển chi phí cho hàng

tiêu thụ trong kỳ để xác định chính xác KQBH.

- Sử dụng phương pháp tổng hợp cân đối kế toán để phản ánh mối quan hệ cân

đối vốn có giữa chi phí, doanh thu và kết quả.

Thực hiện tốt các yêu cầu trên góp phần đẩy mạnh khối lượng tiêu thụ, nâng

cao hiệu quả hoạt động, thu lợi nhuận cao, đồng thời đáp ứng đầy đủ, kịp thời

nhu cầu thông tin cho các đối tượng.

1.1.5. Nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng

Để thực hiện tốt vai trò quan trọng của mình, KTBH và XĐKQBH cần thực

hiện đầy đủ các nhiệm vụ sau:

- Phản ánh và ghi chép đầy đủ, kịp thời, chính xác tình hình hiện có và sự biến

động của từng loại hàng hóa theo chỉ tiêu số lượng, chất lượng, chủng loại và giá

trị.

6

- Phản ánh và ghi chép đầy đủ, kịp thời và chính xác DTBH, các khoản giảm trừ

doanh thu và chi phí của hoạt động bán hàng trong doanh nghiệp, đồng thời theo

dõi và đôn đốc các khoản phải thu của khách hàng.

- Phản ánh và tính toán chính xác KQBH, giám sát tình hình thực hiện nghĩa vụ

với Nhà nước và tình hình phân phối kết quả hoạt động bán hàng.

- Cung cấp thông tin kết toán phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và định kỳ

phân tích hoạt động kinh tế liên quan đến quá trình bán hàng, xác định và phân

phối kết quả.

1.2. Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng

Phần lý luận chung về KTBH và XĐKQBH mà em trình bày sau đây được

viết theo Quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 15/09/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài

chính áp dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

1.2.1. Các phương thức bán hàng và thời điểm ghi nhận hàng bán

Phương thức bán hàng là cách thức doanh nghiệp chuyển quyền sở hữu hàng

hóa cho khách hàng và thu được tiền hoặc quyền thu tiền về số lượng hàng hóa

tiêu thụ.

Hoạt động mua bán hàng hóa của các DNTM có thể thực hiện qua hai phương

thức: bán buôn và bán lẻ.

1.2.1.1. Đối với bán buôn

Bán buôn là bán hàng cho các đơn vị sản xuất kinh doanh để tiếp tục quá trình

lưu chuyển hàng hóa. Bán buôn gồm hai phương thức là bán buôn qua kho và

bán buôn vận chuyển thẳng.

7

* Bán buôn qua kho là hàng được giao bán từ kho của các doanh nghiệp bán

buôn, nó được thực hiện dưới hai hình thức: Giao hàng trực tiếp tại kho và vận

chuyển hàng cho bên mua.

- Theo hình thức giao hàng trực tiếp tại kho bên bán xuất hàng từ kho và giao

trực tiếp cho bên mua. Hàng được ghi nhận là bán khi bên mua đã nhận hàng và

ký xác nhận trên hóa đơn bán hàng.

- Theo hình thức chuyển hàng thì bên bán xuất hàng từ kho để chuyển đến cho

bên mua theo thời gian và địa điểm đã ghi trong hợp đồng. Hàng được coi là bán

khi bên mua nhận được hàng và đã trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền về số hàng

hóa đã nhận.

* Bán buôn vận chuyển thẳng là hàng được giao bán ngay từ khâu mua được

thực hiện dưới hai hình thức: Bán buôn vận chuyển thẳng trực tiếp và bán buôn

vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng.

- Bán buôn vận chuyển thẳng trực tiếp (còn gọi là giao hàng tay ba): DNTM

nhận hàng ở bên bán và giao hàng trực tiếp cho khách hàng của mình. Khi bên

mua nhận đủ hàng và ký nhận trên hóa đơn bán hàng thì hàng được coi là bán.

- Bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng: DNTM nhận hàng ở

bên bán và chuyển số hàng đó cho khách hàng của mình. Khi nào hàng đến tay

khách hàng được họ kiểm nhận và trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền thì hàng đã

được coi là bán.

1.2.1.2. Đối với bán lẻ

Bán lẻ là bán hàng cho người tiêu dùng, chấm dứt quá trình lưu chuyển hàng

hóa. Hiện nay các phương thức bán lẻ rất đa dạng và phong phú, đáp ứng ngày

8