K23 nguyen lan anh ms1606030004 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

---o0o---

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HOÀN THIỆN CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH

TẠI CƠ QUAN KIỂM TOÁN NHÀ NƢỚC KHU VỰC VI

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

NGUYỄN LAN ANH

HÀ NỘI - 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG

---o0o---

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HOÀN THIỆN CƠ CHẾ TỰ CHỦ TÀI CHÍNH

TẠI CƠ QUAN KIỂM TOÁN NHÀ NƢỚC KHU VỰC VI

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 1606030004

Họ và tên học viên: Nguyễn Lan Anh

Giáo viên hƣớng dẫn: TS Nguyễn Phúc Hiền

HÀ NỘI - 2019

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành chương trình cao học và Luận văn này, tôi đã nhận được rất

nhiều sự giúp đỡ, hướng dẫn và góp ý kiến nhiệt tình của các thầy cô, gia đình, bạn

bè và đồng nghiệp.

Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Phúc Hiền đã dành

nhiều thời gian và tâm huyết hướng dẫn tôi nghiên cứu, chỉnh lý và hoàn thành

Luận văn tốt nghiệp này.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn trân thành đến quý thầy cô đã tận tình hướng dẫn,

truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại Trường; đến

các cán bộ Khoa Sau đại học - Trường Đại học Ngoại thương đã tạo điều kiện tốt

nhất cho tôi hoàn thành các thủ tục trong quá trình bảo vệ Luận văn.

Đồng thời, tôi xin trân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo và các đồng nghiệp tại

Kiểm toán Nhà nước khu vực VI đã giúp tôi sưu tầm, bổ sung số liệu, tài liệu phục

vụ cho việc nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè, người thân đã

luôn quan tâm, giúp đỡ, động viên tôi hoàn thành chương trình cao học và bản Luận

văn tốt nghiệp này.

Quảng Ninh, ngày … tháng 9 năm 2019

Tác giả

Nguyễn Lan Anh

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng toàn bộ những nội dung và số liệu trong Luận văn này

do tôi tự nghiên cứu, khảo sát và thực hiện.

- Số liệu và kết quả nghiên cứu trong Luận văn này là trung thực và chưa được

sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

- Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các

thông tin đã được trích dẫn trong Luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Quảng Ninh, ngày … tháng 9 năm 2019

Tác giả

Nguyễn Lan Anh

MỤC LỤC

Trang

Lời cảm ơn

Lời cam đoan

Mục lục

Danh mục các chữ viết tắt

Danh mục các bảng, hình vẽ, biểu đồ

Tóm tắt kết quả nghiên cứu luận văn

MỞ ĐẦU........................................................................................................................................................1

Chƣơng I: Những vấn đề chung về cơ chế tự chủ tài chính đối với cơ quan nhà

nƣớc.................................................................................................................................................................5

1.1. Khái niệm, đặc điểm về cơ chế tự chủ tài chính đối với cơ quan nhà nước

………………………………………………............................................………………....5

1.1.1. Khái niệm cơ quan nhà nước……………………………… ..5

1.1.2. Khái niệm cơ chế tự chủ…………………………………............….6

1.1.3. Khái niệm, đặc điểm cơ chế tự chủ tài chính……………...........…..8

1.1.3.1. Khái niệm…………………………………………...........…...8

1.1.3.2. Đặc điểm của cơ chế tự chủ tài chính…………...........……..10

1.1.3.3. Phạm vi triển khai cơ chế tự chủ tài chính……...........……. .10

1.1.3.4. Mục tiêu và nguyên tắc thực hiện cơ chế tự chủ tài

chính……………………………………………………………………….............…10

1.1.3.5. Trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện

cơ chế tự chủ tài chính………………………………………........................…………12

1.1.3.6. Sự khác nhau giữa cơ chế tự chủ tài chính đối với cơ quan nhà

nước và cơ chế tự chủ tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập ………................14

1.2. Nội dung cơ chế tự chủ tài chính đối với các cơ quan nhà nước.................16

1.2.1. Nguồn kinh phí…………………………………………….............16

1.2.2. Sử dụng kinh phí được giao để thực hiện cơ chế tự chủ…...............18

1.2.3. Nội dung chi thực hiện cơ chế tự chủ……………………................18

1.2.4. Sử dụng kinh phí tiết kiệm được……………………….............…..18

1.2.5. Xây dựng và thực hiện Quy chế chi tiêu nội bộ, Quy chế quản lý

và sử dụng tài sản công…………………………………………….................................21

1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính

đối với các cơ quan nhà nước………………………………………..........................…23

1.2.6.1. Các nhân tố khách quan…………………………...........…...23

1.2.6.2. Các nhân tố chủ quan………………………...........………...23

1.3. Kinh nghiệm về thực hiện cơ chế tự chủ tài chính đối với các cơ quan

nhà nước của các nước trên thế giới và bài học kinh nghiệm rút ra cho Việt Nam .. 25

1.3.1. Kinh nghiệm về thực hiện cơ chế tự chủ tài chính đối với các cơ

quan nhà nước của các nước trên thế giới……………………….……....................….25

1.3.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Việt Nam………………............…29

Chƣơng II: Thực trạng cơ chế tự chủ tài chính tại KTNN khu vực VI................33

2.1. Một số nét sơ lược về Kiểm toán Nhà nước Việt Nam …………….........33

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển………………………............…33

2.1.2. Cơ cấu tổ chức………………………..…………………............…34

2.1.3. Kinh phí hoạt động………………………………………...........…37

2.1.3.1. Nguồn kinh phí giao tự chủ……………………….............…37

2.1.3.2. Nguồn kinh phí giao không thực hiện tự chủ……............…..37

2.2. Một số tình hình, đặc điểm của Kiểm toán Nhà nước khu vực VI ảnh

hưởng đến việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính……………………......................…37

2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển………………………............…37

2.2.2. Cơ cấu tổ chức…………………………………………............…..38

2.2.3. Nguyên tắc làm việc……………………………………............….39

2.2.4. Đặc điểm hoạt động……………………………………............…..40

2.3. Thực trạng cơ chế tự chủ tài chính tại kiểm toán Nhà nước khu vực VI

trong thời gian vừa qua..........................................................................................................................40

2.3.1. Tình hình thực hiện chu trình quản lý ngân sách của Kiểm toán

Nhà nước khu vực VI…………………………………………………..........................40

2.3.2. Nguồn kinh phí hoạt động………………………………… .41

2.3.3. Nội dung chi thực hiện cơ chế tự chủ……………………... 44

2.3.4. Sử dụng kinh phí tiết kiệm được……………………............……...54

2.3.4.1. Đối tượng được hưởng…………………………… 55

2.3.4.2. Nguyên tắc thực hiện chi trả………………………… 55

2.3.4.3. Phương án thực hiện chi trả…………………………. 56

2.3.4.4. Nội dung chi…………………………………………. 56

2.3.5. Xây dựng và thực hiện Quy chế chi tiêu nội bộ, Quy chế quản lý

và sử dụng tài sản công……………………………………………................................60

2.4. Đánh giá việc thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại kiểm toán Nhà nước

khu vực VI...................................................................................................................................................63

2.4.1. Những kết quả đạt được…………………………………… 63

2.4.2. Những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân…………………… 66

2.4.2.1. Những tồn tại, hạn chế………………………………. 67

2.4.2.2. Nguyên nhân………………………………………… 69

2.4.3. Bài học kinh nghiệm đối với Kiểm toán nhà nước khu vực VI....69

Chƣơng III: Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại

Kiểm toán Nhà nƣớc khu vực VI.................................................................................................72

3.1. Phương hướng hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại Kiểm toán Nhà

nước khu vực VI trong điều kiện hiện nay...................................................................................72

3.1.1. Mục tiêu…………………………………………………… 72

3.1.2. Phương hướng……………………………………………... 72

3.1.2.1. Định hướng của Kiểm toán Nhà nước………………. 72

3.1.2.2. Phương hướng của Kiểm toán Nhà nước khu vực VI.. 73

3.2. Một số giải pháp hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính tại Kiểm toán Nhà

nước khu vực VI.......................................................................................................................................73

3.2.1. Nâng cao chất lượng công tác lập dự toán…………………....... . 73

3.2.2. Hoàn thiện Quy chế chi tiêu nội bộ linh hoạt...…… 74

3.2.3. Nâng cao nhận thức về cơ chế tự chủ tài chính………………….. 76

3.2.4. Tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý tài chính ……... 77

3.2.5. Nâng cao chất lượng công tác kiểm soát tài chính….. 84

3.2.6. Hoàn thiện bộ máy và nhân sự quản lý tài chính - kế toán 85

3.2.7. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin…………. 85

3.3. Một số kiến nghị................................................................................................................88

3.3.1. Đối với chính phủ .. ………………………………………………88

3.3.2. Đối với Bộ Tài chính...........……………………………………….88

3.3.3. Đối với Kiểm toán nhà nước...........……………………………….89

KẾT LUẬN...............................................................................................................................................91

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

HĐND : Hội đồng nhân dân.

KTNN : Kiểm toán Nhà nước.

KTV : Kiểm toán viên.

NSNN : Ngân sách nhà nước.

UBND : Ủy ban nhân dân.

DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ

Trang

BẢNG

Bảng 2.1. Tổng hợp kinh phí hoạt động giai đoạn 2014-2017 ................................. 43

Bảng 2.2. Nội dung chi thực hiện tự chủ ................................................................. 44

Bảng 2.3. Tổng hợp cơ cấu chi thực hiện tự chủ giai đoạn 2014-2017 .................... 45

Bảng 2.4. Tổng hợp tình hình tiết kiệm chi kinh phí giao tự chủ giai đoạn 2014-

2017 ........................................................................................................................... 54

Bảng 2.5. Tổng hợp chi thu nhập tăng thêm giai đoạn 2014-2017 ........................... 65

Bảng 3.1. Thu nhập tăng thêm chưa tính tới kết quả thi đua .................................... 83

Bảng 3.2. Thu nhập tăng thêm có tính tới kết quả thi đua ........................................ 83

HÌNH VẼ

Hình 1.1. Mối quan hệ ba chiều trong thực hiện cơ chế tự chủ .................................. 7

Hình 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của KTNN khu vực VI ........................................... 39

Hình 3.1. Quy trình chiến lược lập ngân sách theo kết quả đầu ra ........................... 78

Hình 3.2. Quy trình soạn lập dự toán ngân sách theo khuôn khổ chi tiêu trung hạn 79

BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Cơ cấu kinh phí hoạt động giai đoạn 2014-2017 ................................. 43

Biểu đồ 2.2. Cơ cấu các khoản chi thực hiện tự chủ theo nhóm mục giai đoạn 2014-

2017 ........................................................................................................................... 47

Biểu đồ 2.3. Tỷ trọng tiết kiệm kinh phí tự chủ giai đoạn 2014-2017 ...................... 55

Biểu đồ 2.4. Mức chi và độ tăng trưởng các nội dung chi từ nguồn kinh phí tiết

kiệm giai đoạn 2014-2017 ......................................................................................... 60

Biểu đồ 2.5. Tốc độ tăng trưởng chi thu nhập tăng thêm giai đoạn 2014-2017 tại

Kiểm toán Nhà nước khu vực VI .............................................................................. 66