Islam giáo và văn hoá islam giáo trong thế giới hiện đại

Nghien CU'U Ton giao. Sd3 - 2010 61

ISLAM GIAO VA VAN HOA ISLAM GIAO

TRONG THE GI61 HIEN DAI

Suf dac thfl cua Islam giao k suf hdp

nha't cfla bdn nguyen tdn giao va

ban nguyen the' tuc, bd may va quydn lflc

tdn giao. Khdng mdt qudc gia Islam giao,

mdt Nha nflde Islam giao nao lai cd td chflc

chdng lai nha nflde. Dieu nay khdng cd

nghia rang ldi fch cua gidi tang lfl Islam

giao. dac biet k eua nhflng tang lfl phdn

ddng nha't, khdng bao gid mau thuan vdi

chfnh sach cua ban lanh dao da't nflde -

dieu dd da xay ra va hien nay van thfldng

xay ra. Nhflng trong the gidi Islam giao

khdng cd td chflc giao bdi, gid'ng nhfl Giao

hdi Cdng giao hay Giao hdi Chfnh Thd'ng

giao, dfldc cd' ket vd td chflc, bdo ve ldi fch

cua giao hdi va ldi fch cua dang cap tang lfl

phuc vu giao hdi. Khac vdi Cdng giao,

Islam giao da hinh thanh trong dieu kien

hdp nha't chfnh tri - tdn giao, cdn nhflng

thu linh cua nd la ban than cac thfl linh

chi'nh tri va ddng thdi cung k cac thu linh

tdn giao - cac rrbd tien tri, cac qudc vfldng

va nhflng ngfldi trd hgc tai bdn dia.

Suf hdp nha't ban nguyen tdn giao va

ban nguyen the tue thanh mgt chinh the

thdng nha't da gdp phdn tuyet ddi hoa

quyen uy cila tdn giao, mgt mat nd gdp

phdn ha tha'p vai trd cua sfl phan ca'p bd

may hanh chfnh quan lai. mat khac bat

ki quan chflc nao cung ludn phdi k m cho

boat ddng cua minh phu hdp vdi nhflng

chuan tac eua kinh Cdran va cua Luat

Islam giao (Shariat), cung phdi tuf van vdi

HOANG V.\N CANH''

cac giao si Islam giao, cung phai tfnh ddn

y kie'n cua cac tang lfl Islam giao. cua

nhflng ngfldi kn h dao cac giao phai Islam

giao. Ta't cd nhflng didu dd trdi huge dang

ke den quyen hanh phap cila bd may

hanh ehinh, han ehe nhflng khd ndng cua

nd va qua dd da dat sfl chuyen quydn cua

nd vdo trong mdt khudn khd xac dinh.

Nhflng ban che ndy hoc Id theo cac each

khac nhau d cac cap do khac nhau. Khdng

mdt ai va khdng bao gid cd the ngan trd

dfldc qudc vfldng Thd Nhi Ky tfle gian hay

giao chu Iran trflng phat mdt thdn dan

ma khdng cd mdt If do hay ldi gidi thfch

ndo. Tuy nhien, cac tdng dd'c cd quyen lflc

nhd hdn chut ft, cdn cac quan lai dia

phfldng cang budc phdi tfnh den nhieu

hdn vai trd eua gidi tdng lfl, quyen lflc

cua tdn giao va tap quan phap.

Sfl hdp nha't bdn nguyen tdn gido va

ban nguyen the' tuc khi hinh thanh gia tri

tdi cao cua tdn giao da cd anh hfldng tdi

nhieu mat cfla truyen thd'ng van hda

Islam giao. Chdng ban, tfl tfldng "thanh

chien" eua phai Jihad da cd dfldc gia tri

tuyet ddi, dfldng nhfl trd thanh tfnh thdn

thanh trong Islam giao. Nhflng tfl tfldng

"thanh chien" cung dfldc sfl dung trong

cac cudc da'u tranh gidi phdng dan tgc,

cho cudc chidn chd'ng chu nghia thflc dan,

v.v... Mdt thanh td quan trgng cila tfl

TS.. Khoa Chinh tri. Dai hgc Cong doan.