II.Phân tích tình hình tiền lương ở Nhà máy cơ khí cầu đường - Liên hiệp đường sắt Việt Nam

Lêi c¶m ¬n

T«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn víi thÇy gi¸o TrÇn Xu©n CÇu.

Trong thêi gian ng¾n víi nh÷ng h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc nhng nhê sù gióp ®ì

nhiÖt t×nh vµ ®éng viªn cña thÇy t«i ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp víi kÕt

qu¶ mong muèn.

T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña tËp thÓ gi¸o viªn khoa Kinh tÕ

Lao ®éng vµ d©n sè - Trêng §¹i häc kinh tÕ quèc d©n.

T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n toµn bé c¸n bé vµ c«ng nh©n viªn cña nhµ m¸y

c¬ khÝ cÇu ®êng - Liªn hiÖp ®êng s¾t ViÖt Nam ®· gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh

thùc tËp t¹i nhµ m¸y.

Do cã h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ thêi gian, b¶n chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp

nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt v× vËy rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng

gãp vµ nhËn xÐt cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸n bé cña nhµ m¸y c¬ khÝ cÇu ®êng.

Mét lÇn n÷a xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ göi lêi chóc tèt ®Ñp tíi thÇy gi¸o

TrÇn Xu©n CÇu, c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Kinh tÕ Lao ®éng vµ d©n sè - Tr￾êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n cïng toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña nhµ

m¸y c¬ khÝ cÇu ®êng - Liªn hiÖp ®êng s¾t ViÖt Nam.

1

PhÇn më ®Çu

TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ cã ý nghÜa quan träng trong ®êi sèng

kinh tÕ - x· héi. Nã cã t¸c ®éng lín ®Õn víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ æn ®Þnh vµ

c¶i thiÖn ®êi sèng cña nhiÒu ngêi lao ®éng. V× vËy díi mäi h×nh th¸i kinh tÕ -

x· héi. Nhµ níc c¸c chñ dn vµ mäi tÇng líp lao ®éng ®Òu quan t©m ®Õn chÝnh

s¸ch tiÒn l¬ng. Do ®ã thêng xuyªn ®æi míi chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng cho phï hîp

víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña mçi níc trong tõng thêi kú lµ

nhiÖm vô rÊt quan träng.

Díi ¸nh s¸ng cña nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, VII ®Êt

níc ta ®ang chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng

cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN. Cho ®Õn nay chóng ta thu

®îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt c¸c doanh nghiÖp sau mét thêi gian ngì

ngµng tríc c¬ chÕ thÞ trêng nay ®· phôc håi vµ v¬n lªn trong s¶n xuÊt kinh

doanh.

Trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp ®îc

hoµn toµn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh lÊy thu bï chi vµ kinh doanh cã l·i

míi tån t¹i ®îc. Tríc yªu cÇu ®ã c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp kh«ng ngõng

v¬n lªn hoµn thiÖn mäi ho¹t ®éng cña m×nh ®Ó gi¶m gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt

lîng s¶n phÈm, tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò

c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m hµng ®Çu lµ ph¸t huy ®Õn møc cao nhÊt

t¸c dông cña c¸c ph¬ng ph¸p kinh tÕ trong qu¶n lý kinh tÕ v× nã lµ ph¬ng ph¸p

cã t¸c dông nhÊt trong c¸c doanh nghiÖp. Ph¬ng ph¸p nµy ®ái hái ph¶i sö

dông vµ ph©n chia ®óng ®¾n tiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éng cïng víi c¸c chÕ ®é

thëng ph¹t vËt chÊt. Nhµ níc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®îc lùa chän c¸c

h×nh thøc tr¶ l¬ng phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh sao

cho nã ph¸t huy tèt nhÊt t¸c dông ®ßn b¶y kinh tÕ cña tiÒn l¬ng. ë níc ta chÕ

®é tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm vµ chÕ ®é l¬ng thêi gian ®ang ®îc ¸p dông réng r·i

trong c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy lu«n kÌm theo nh÷ng ®iÒu

kiÖn kh¸c mµ cã hoµn thiÖn ®îc chóng th× míi ph¸t huy t¸c dông cña tiÒn l¬ng

cßn nÕu kh«ng sÏ g©y ¶nh hëng ngîc l¹i, t¸c ®éng xÊu cho s¶n xuÊt g©y m©u

thuÉn gi÷a c«ng nh©n vµ c¸n bé qu¶n lý, suy gi¶m mäi ®éng lùc lao ®éng s¸ng

t¹o cña hä.

2

V× vËy vÊn ®Ò hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ l¬ng lµ mét nhiÖm vô quan träng

trong tæ chøc kinh tÕ cña Nhµ m¸y c¬ khÝ cÇu ®êng.

Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i nhµ m¸y t«i cã mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c tr¶

l¬ng cña nhµ m¸y trong chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp.

"Mét sè ý kiÕn gãp phÇn hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng ë Nhµ m¸y c¬ khÝ

cÇu ®êng - Liªn hiÖp ®êng s¾t ViÖt Nam".

Chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:

I. C¬ së lý luËn cña vÊn ®Ò tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng

II. Ph©n tÝch t×nh h×nh tiÒn l¬ng ë Nhµ m¸y c¬ khÝ cÇu ®êng - Liªn hiÖp ®-

êng s¾t ViÖt Nam.

III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng t¹i nhµ m¸y

c¬ khÝ cÇu ®êng.

3

PhÇn mét

C¬ së lý luËn cña mét vÊn ®Ò tr¶ l¬ng cho ngêi lao

®éng - TiÒn l¬ng vµ c¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng

I/ Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng:

Theo quan niÖm ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc ta hiÖn nay ®Ó chÝnh s¸ch

tiÒn l¬ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña

Nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh t¹i §¹i héi

§¶ng toµn quèc lÇn thø 7: "C¶i c¸ch c¬ b¶n chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng vµ tiÒn c«ng

theo nguyªn t¾c. TiÒn l¬ng vµ tiÒn c«ng ph¶i dùa trªn sè lîng vµ chÊt lîng lao

®éng - ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng tiÒn tÖ hãa tiÒn l¬ng, xãa bá mäi chÕ

®é bao cÊp ngoµi l¬ng díi mäi h×nh thøc hiÖn vËt. Thùc hiÖn mèi t¬ng quan

hîp lý gi÷a tiÒn l¬ng vµ thu nhËp cña c¸c bé phËn lao ®éng x· héi". (TrÝch

trang 74 - V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng 7).

TiÒn l¬ng ®ãng vai trß ®Æc biÖt trong ®êi sèng cña ngêi lao ®éng, nã quyÕt

®Þnh sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ gia ®×nh hä. TiÒn l¬ng lµ nguån ®Ó t¸i

s¶n xuÊt søc lao ®éng cho ngêi lao ®éng. V× vËy nã cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn

th¸i ®é cña hä ®èi víi s¶n xuÊt còng nh víi x· héi. TiÒn l¬ng cao hä sÏ nhiÖt

t×nh h¨ng say lµm viÖc ngîc l¹i tiÒn l¬ng thÊp sÏ lµm hä ch¸n n¶n, kh«ng quan

t©m ®Õn c«ng viÖc cña doanh nghiÖp. V× vËy tiÒn l¬ng tiÒn c«ng kh«ng chØ lµ

ph¹m trï kinh tÕ mµ cßn lµ yÕu tè hµng ®Çu cña chÝnh s¸ch x· héi. XÐt trªn

gãc ®é qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý x· héi v× tiÒn l¬ng lµ nguån sèng cña ngêi

lao ®éng nªn nã lµ mét ®ßn b¶y kinh tÕ cùc kú quan träng. Th«ng qua chÝnh

s¸ch tiÒn l¬ng Nhµ níc cã thÓ ®iÒu chØnh nguån lao ®éng gi÷a c¸c vïng theo

yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt níc.

XÐt trªn ph¹m vi doanh nghiÖp tiÒn l¬ng ®ãng vai trß quan träng trong

viÖc kÝch thÝch ngêi lao ®éng ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng lao ®éng s¸ng t¹o cña

hä, lµm viÖc tËn tôy cã tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc. TiÒn l¬ng cao hay

thÊp sÏ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn t×nh c¶m vµ thøc thøc c«ng viÖc cña hä ®èi

víi xÝ nghiÖp. §Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay phÇn lín lao ®éng ®îc

tuyÓn dông trªn c¬ së hîp ®ång lao ®éng ngêi lao ®éng ®îc tù do b¸n søc lao

®éng cña m×nh cho n¬i nµo mµ hä coi lµ hîp lý nhÊt. §ång thêi tiÒn l¬ng

4