Hoạt tính kháng sinh của xạ khuẩn trong đất tại các khu vực có hoạt động khai thác khoáng sản

Đỗ Thị Tuyến và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 86(10): 153 - 158

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 153 http://www.lrc-tnu.edu.vn

HOẠT TÍNH KHÁNG SINH CỦA XẠ KHUẨN TRONG ĐẤT

TẠI CÁC KHU VỰC CÓ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN

Đỗ Thị Tuyến, Lương Thị Hương Giang, Đào Thị Hằng

Nguyễn Thị Hương Liên, Vi Thị Đoan Chính*

Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Từ 40 mẫu đất thu ở các địa điểm khác nhau tại các khu vực đang chịu ảnh hƣởng của hoạt động

khai thác khoáng sản của tỉnh Thái Nguyên, đã phân lập đƣợc 162 chủng xạ khuẩn thuộc chi

Streptomyces. Qua kiểm tra hoạt tính kháng sinh (HTKS) của các chủng xạ khuẩn phân lập đƣợc,

có 82 chủng (chiếm 50,62%) có hoạt tính kháng các vi sinh vật (VSV) kiểm định. Trong số đó, số

chủng có hoạt tính kháng vi khuẩn Gram (+) là cao nhất – có 61 chủng (chiếm 74,39%), có 58

chủng (chiếm 70,73%) có hoạt tính kháng nấm và thấp nhất là số chủng có hoạt tính kháng vi

khuẩn Gram (-) chỉ có 37 chủng (chiếm 45,12%). Đặc biệt, có 31 chủng (chiếm 37,8%) có hoạt

tính với cả 2 nhóm vi khuẩn Gram (+) và Gram (-), có 20 chủng (chiếm 24,39%) có hoạt tính với

cả 3 nhóm vi khuẩn Gram (+), vi khuẩn Gram (-) và nấm mốc.

Với mục đích tuyển chọn đƣợc các chủng có hoạt tính kháng nấm, chúng tôi đã lựa chọn ra 5

chủng có hoạt tính mạnh nhất để tiếp tục nghiên cứu là TC13.1, TC13.2, TC12.1, HT17.8 và

HT17.9.

Từ khóa: chất kháng sinh, chủng, khuẩn ty, hoạt tính kháng sinh, xạ khuẩn.



ĐẶT VẤN ĐỀ

Chất kháng sinh (CKS) ngày nay đã và đang

đƣợc sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực

khác nhau. Ngoài mục đích y học, CKS còn

đƣợc sử dụng trong chăn nuôi, thú y và đặc

biệt là trong công tác bảo vệ thực vật để giảm

dần việc sử dụng các loại thuốc hóa học. Song,

việc sử dụng CKS càng rộng rãi bao nhiêu thì

nguy cơ làm xuất hiện của các vi sinh vật

kháng thuốc lại càng tăng lên bấy nhiêu. Điều

này khiến cho các CKS thƣờng dùng không

còn tác dụng nữa. Chính vì vậy, những nghiên

cứu để tìm kiếm phát hiện ra các CKS mới từ

tự nhiên luôn là một yêu cầu cấp thiết và có ý

nghĩa thiết thực. Trong số các đối tƣợng để tìm

kiếm CKS thì xạ khuẩn là đối tƣợng luôn đƣợc

chú ý nhiều nhất vì có tới 70% số chủng xạ

khuẩn có khả năng sinh CKS.

Thái Nguyên là một tỉnh rất giàu tiềm năng về

nông, lâm nghiệp nên có hệ VSV khá phong



Tel: 0987 123606, Email: [email protected]

phú. Đồng thời, Thái Nguyên cũng nằm trong

vùng sinh khoáng, có nhiều loại hình khoáng

sản phân bố tập trung. Các hoạt động khai

thác khoáng sản đã có những tác động đáng

kể đến môi trƣờng đất, nƣớc và qua đó, rất có

thể sẽ ảnh hƣởng đến hệ VSV đất ở những

khu vực này mà hiện vẫn chƣa đƣợc nghiên

cứu. Trong bài báo này, chúng tôi thông báo

một số kết quả bƣớc đầu khảo sát và đánh giá

hoạt tính sinh học của nhóm xạ khuẩn ở trong

đất tại các khu vực đang chịu ảnh hƣởng của

hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn

tỉnh Thái Nguyên.

NGUYÊN LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

Nguyên liệu

- 40 mẫu đất lấy từ các địa điểm khác nhau ở 2

khu vực núi Pháo, Hà Thƣợng, Đại Từ và Mỏ

sắt Trại Cau, Đồng Hỷ thuộc tỉnh Thái

Nguyên. Đây là những khu vực đã và đang có

các hoạt động khai thác khoáng sản nhiều năm.