Hoàn thiện về công tác quản lý lao động về công ty XD phát triển hạ tầng.doc.DOC

Lêi më ®Çu

Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi vµ v¨n ho¸ cña bÊt kú mét quèc gia nµo ®Òu

cã con ®êng ®i riªng cña m×nh. Mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng ®ãng gãp mét

phÇn kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña sù ph¸t triÓn Êy, ®ã lµ yÕu tè con ngêi - mét

yÕu tè quyÕt ®Þnh cña lùc lîng s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp lµ mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ x·

héi còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ ®em l¹i hiÖu qu¶

kinh tÕ x· héi trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån lao ®éng quyÕt

®Þnh mäi thµnh c«ng cña Doanh nghiÖp, do ®ã ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu c¸ch thøc qu¶n

lý nã mét c¸ch phï hîp ®Ó cã thÓ ph¸t huy ®îc hÕt tèi ®a tiÒm n¨ng cña nã. Ngêi lao

®éng ®îc sö dông vµ qu¶n lý tèt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh khèc liÖt, sÏ

®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §ång thêi,

®©y còng lµ nÒn t¶ng ®Ó cho Doanh nghiÖp ®øng v÷ng trªn th¬ng trêng vµ liªn tôc ph¸t

triÓn, muèn lµm ®îc ®iÒu ®ã, Doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nhiÒu biÖn ph¸p qu¶n lý mét

c¸ch khoa häc, phï hîp víi ®Þnh híng ph¸t triÓn cña Doanh nghiÖp.

Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y nãi

riªng còng nh c¸c Doanh nghiÖp nãi chung ®· x©y dùng ®îc mét chÝnh s¸ch Lao ®éng

– TiÒn l¬ng hîp lý nh»m ®¶m b¶o sù hµi hoµ vÒ lîi Ých kinh tÕ gi÷a Ngêi lao ®éng vµ

Doanh nghiÖp.

Tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lý Lao ®éng kh«ng nh÷ng gióp cho Doanh nghiÖp tÝnh

vµ tr¶ l¬ng cho Ngêi lao ®éng ®îc chÝnh x¸c, kÞp thêi, ph©n bæ ®óng TiÒn l¬ng vµo gi¸

thµnh s¶n phÈm, ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é TiÒn l¬ng, BHXH, BHYT vµ c¸c quyÒn lîi kh¸c

®èi víi ngêi lao ®éng mµ cßn qua ®ã cã t¸c dông ®éng viªn khuyÕn khÝch ngêi lao

®éng ph¸t huy tinh thÇn chñ ®éng, s¸ng t¹o, hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao ®ång

thêi t¹o cho doanh nghiÖp mét lîi thÕ trªn thÞ trêng vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, n¨ng suÊt lao

®éng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý Lao

®éng, do ®ã em ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ chän ®Ò tµi ”Hoµn thiÖn vÒ c«ng t¸c qu¶n lý lao

®éng t¹i c«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y”.

1

Qua ®Ò tµi nµy em hy väng ®ãng gãp mét phÇn nhá trong viÖc qu¶n lý Lao ®éng

ë C«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y hiÖn nay. Trong qu¸ tr×nh thùc

tËp t¹i C«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y, em còng nh tÊt c¶ c¸c sinh

viªn ®Õn thùc tËp t¹i ®©y, ®Òu ®îc Gi¸m §èc còng nh toµn thÓ C« chó cïng Anh chÞ

trong C«ng ty nhiÖt t×nh gióp ®ì vÒ mäi mÆt, nhÊt lµ vÒ chuyªn ngµnh kÕ to¸n. §Æc

biÖt lµ sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña C« NguyÔn ThÞ Hµ cïng gi¸o viªn híng dÉn ThÇy

TrÇn M¹nh Hïng ®· gióp ®ì em hoµn thµnh b¸o c¸o ®îc ®óng h¹n. Tuy nhiªn víi mét

®Ò tµi kh¸ phøc t¹p cïng víi thêi gian thùc tËp cã h¹n, sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n cha ®-

îc s©u réng nªn Ýt nhiÒu kh«ng thÓ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt còng nh sù sai sãt

vÒ h×nh thøc vµ néi dung kÕt cÊu cña chuyªn ®Ò.

RÊt mong nhËn ®îc sù bæ sung cña c¸c thÇy c¸c c«, ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n

bé c«ng nh©n viªn C«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y, ®Ó chuyªn ®Ò

nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!

KÕt cÊu bµi viÕt bao gåm :

PhÇn mét:

Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ qu¶n lý lao ®éng trong doanh nghiÖp

PhÇn hai:

Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng ë c«ng ty xd ph¸t triÓn h¹ tÇng

vµ sxvlxd hµ t©y

PhÇn ba:

Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng lao ®éng vµ qu¶n lý lao ®éng ë

C«ng ty XD ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ SXVLXD Hµ T©y

Sinh viªn thùc hiÖn

NguyÔn V¨n Hoµng

2

phÇn mét

mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ qu¶n lý lao ®éng

trong doanh nghiÖp

I. Lao ®éng vµ qu¶n lý lao ®éng trong doanh nghiÖp

1. Kh¸i niÖm vÒ lao ®éng vµ qu¶n lý lao ®éng

* Kh¸i niÖm vÒ lao ®éng: Lao ®éng lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ngêi

nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi nh÷ng vËt thÓ tù nhiªn thµnh nh÷ng vËt phÈm ®¸p øng nhu cÇu

ho¹t ®éng cña con ngêi. Trong mäi ho¹t ®éng cña x· héi, viÖc s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt

chÊt ®Òu kh«ng t¸ch rêi lao ®éng. Lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn, lµ yÕu tè c¬ b¶n

quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó lao ®éng ®¹t hiÖu qu¶ tèi

®a ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng.

* Kh¸i niÖm vÒ qu¶n lý lao ®éng: Qu¶n lý lao ®éng lµ sù t¸c ®éng liªn tôc, cã tæ

chøc, cã môc ®Ých cña chñ thÓ qu¶n lý lªn tËp thÓ ngêi lao ®éng trong hÖ thèng, sö

dông tèt nhÊt mäi tiÒm n¨ng cña X· héi nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra theo ®óng

luËt ®Þnh vµ môc tiªu hiÖn hµnh.

Cã thÓ hiÓu theo mét c¸ch kh¸c: Qu¶n lý lao ®éng lµ ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn

qu¶n lý t¸c ®éng vµo c¸c bé phËn bÞ qu¶n lý th«ng qua mét hª thèng nh÷ng nguyªn

t¾c, ph¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh nh»m híng bé phËn bÞ qu¶n lý ®¹t ®îc môc tiªu chung ®Ò ra.

2. Nh÷ng quan ®iÓm vÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý lao ®éng trong doanh nghiÖp

ViÖc tæ chøc qu¶n lý bé m¸y doanh nghiÖp cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi c«ng t¸c

qu¶n lý lao ®éng. ViÖc tæ chøc s¾p xÕp, ®iÒu phèi lùc lîng lao ®éng cã khoa häc hîp lý

hay kh«ng cßn phô thuéc vµo c¬ cÊu ngµnh nghÒ, quy m« s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm kü thuËt

cña doanh nghiÖp vµ viÖc tæ chøc c¸c phßng chøc n¨ng còng nh tæ chøc bé m¸y qu¶n

trÞ doanh nghiÖp.

Muèn sö dông cã hiÖu qu¶ con ngêi trong s¶n xuÊt, trong lao ®éng, ®iÒu quan

träng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ x©y dùng chÝnh s¸ch nh©n lùc. ViÖc ®Þnh ra chÝnh s¸ch

nµy tríc hÕt ph¶i phô thuéc vµo quan niÖm vÒ yÕu tè con ngêi. Trong lÜnh vùc nµy ®·

3

tõng cã nh÷ng trêng ph¸i kh¸c nhau; Trªn c¬ së ®ã ®· n¶y sinh tÝnh c¸ch c xö víi con

ngêi theo nh÷ng chÝnh s¸ch kh¸c nhau vµ tÊt nhiªn mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ kh¸c

nhau. Mçi trêng ph¸i ®Òu cã nh÷ng u vµ nhîc ®iÓm trong quan ®iÓm, chÝnh s¸ch,

nguyªn t¾c vµ biÖn ph¸p qu¶n lý con ngêi riªng. Tuy nhiªn, cã chç l¹i bæ sung cho

nhau. NÕu nghiªn cøu kü tõng trêng ph¸i, ta ®Òu cã thÓ khai th¸c, sö dông vµo qu¶n lý

con ngêi trong c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam ®îc.

Díi ®©y lµ ba trêng ph¸i chñ yÕu:

Mçi trêng ph¸i thêng x©y dùng c¸c ®Þnh ®Ò, nhËn ®Þnh vÒ b¶n chÊt con ngêi khi

hä tham gia lao ®éng. Trªn c¬ së ®ã v¹ch ra chÝnh s¸ch qu¶n lý con ngêi.

 Trêng ph¸i cæ ®iÓn ( tæ chøc lao ®éng khoa häc)

- Ngêi ®øng ®Çu trêng ph¸i nµy lµ Federich Winslow Taylor ( 1856 – 1915),

mét kü s ngêi Mü. Ngoµi ra cßn cã H. Fayol, Gantt, Gilbreth vµ mét sè kh¸c.

+ §Þnh ®Ò:

- §a sè con ngêi, b¶n chÊt kh«ng muèn lµm viÖc.

- C¸i hä lµm kh«ng quan träng b»ng c¸i hä kiÕm ®îc.

- Ýt ngêi cã thÓ vµ muèn lµm mét c«ng viÖc ®ßi hái sù s¸ng t¹o, tù qu¶n lý vµ tù

kiÓm tra.

+ ChÝnh s¸ch:

- NhiÖm vô chñ yÕu cña nhµ qu¶n lý lµ gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t thËt chÆt chÏ cÊp

díi.

- Nhµ qu¶n lý ph¶i ph©n chia c«ng viÖc thµnh c¸c nguyªn c«ng ( bíc c«ng viÖc )

®¬n gi¶n vµ dÔ häc.

- CÇn ph¶i thiÕt lËp c¸c ph¬ng ph¸p vµ thãi quen lµm viÖc tØ mØ ; ¸p dông c¸c ph-

¬ng ph¸p vµ thãi quen ®ã mét c¸ch cøng r¾n, c¬ng quyÕt nhng c«ng b»ng.

+ ¦u ®iÓm :

- §· ®a ra sù ph©n tÝch khoa häc, tØ mØ mäi c«ng viÖc.

- Trªn c¬ s¬ ®ã, ph©n c«ng lao ®éng chÆt chÏ, huÊn luyÖn cho tõng ngêi thùc

hiÖn c¸c ph¬ng ph¸p lao ®éng khoa häc.

- Ên ®Þnh c¸c møc lao ®éng, c¸c tiªu chuÈn c«ng viÖc.

4

- §a ra c¸ch tr¶ c«ng t¬ng xøng víi kÕt qu¶ c«ng viÖc ( tiÒn l¬ng theo s¶n

phÈm ).

- ThiÕt lËp mét trËt tù, mét kû luËt lao ®éng nghiªm ngÆt trong s¶n xuÊt v.v…

+ Nhîc ®iÓm:

- Kh«ng tin vµo con ngêi vµ ®¸nh gi¸ thÊp con ngêi ( cho con ngêi b¶n chÊt lµ l￾êi biÕng, kh«ng muèn lµm viÖc)

- V× kh«ng tin con ngêi nªn nhÊt thiÕt ph¶i kiÓm tra, kiÓm so¸t hä tõng gi©y,

tõng phót.

- Buéc con ngêi ph¶i lµm viÖc víi cêng ®é lao ®éng cao, liªn tôc, dÉn ®Õn chç

chãng suy nhîc c¬ thÓ.

- Muèn hay kh«ng còng xuÊt hiÕn sù chèng ®èi gi÷a con ngêi lao ®éng víi nhµ

qu¶n lý, víi giíi chñ.

V× thÕ cã ngêi ®· gäi trêng ph¸i nµy lµ trêng ph¸i “ coi con ngêi chØ cã hai c¸nh

tay”. Muèn cho hai c¸nh tay con ngêi lµm viÖc kh«ng ngõng th× nhµ qu¶n lý “ h·y cµi

vµo tói con ngêi mét c¸i vÝ tiÒn”. ( C¸nh tay vµ vÝ tiÒn ).

+ Mét sè nguyªn t¾c qu¶n lý con ngêi cña trêng ph¸i cæ ®iÓn ;

a) Thèng nhÊt chØ huy vµ ®iÒu khiÓn : mét ngêi cÊp díi chØ nhËn mÖnh lÖnh cña

mét ngêi thñ trëng.

b) Ph©n c«ng lao ®éng vµ chuyªn m«n ho¸ c¸c chøc n¨ng. Mçi chøc n¨ng ®Òu

®îc huÊn luyÖn, ®µo t¹o theo híng chuyªn m«n ho¸.

c) Thùc hiÖn sù ph©n chia nh÷ng ngêi trong doanh nghiÖp ra lµm hai bé phËn ;

mét bé phËn lµm c«ng viÖc thiÕt kÕ s¶n phÈm, tæ chøc s¶n xuÊt gåm c¸c kü s … ; mét bé

phËn chuyªn m«n thùc hiÖn c«ng viÖc gåm nh÷ng ngêi c«ng nh©n.

d) VÒ mÆt tæ chøc cÇn cã s¬ ®å tæ chøc, qui chÕ, v¨n b¶n tæ chøc ®èi víi mét

doanh nghiÖp.

e) TËp trung quyÒn lùc ( ®iÒu khiÓn, chØ huy ) cho cÊp cao nhÊt cña doanh

nghiÖp, kh«ng ph©n t¸n quyÒn lùc cho c¸c cÊp díi. Lµm nh vËy sÏ ra quyÕt ®Þnh nhanh,

®ì tèn thêi gian vµ ph¬ng tiÖn.

g) Tiªu chuÈn ho¸ vµ thèng nhÊt c¸c thñ tôc ( vÒ hµnh chÝnh, vÒ qu¶n lý).

5

h) ThiÕt lËp trËt tù vµ kû luËt nghiªm ngÆt trong s¶n xuÊt.

i) Lîi Ých bé phËn phô thuéc vµo lî Ých chung.

k) C«ng b»ng, kh«ng thiªn vÞ, khíc tõ mäi ®Æc quyÒn, ®Æc lîi.

l) Ph©n tÝch hîp lý, khoa häc mäi c«ng viÖc.

m) Nhµ qu¶n lý, c¸c kü s cã nhiÖm vô t×m ra ®îc con ®êng ( ph¬ng ph¸p ) tèt

nhÊt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc, råi huÊn luyÖn cho c«ng nh©n lµm.

n) ¦u tiªn cho nguyªn t¾c chuyªn gia ; ®iÒu khiÓn doanh nghiÖp lµ c«ng viÖc

cña c¸c chuyªn gia, ®· ®îc ®µo t¹o ( kü s, nhµ kinh tÕ ).

 Trêng ph¸i t©m lý-x· héi ( c¸c mèi quan hÖ con ngêi).

Thuéc trêng ph¸i nµy gåm cã : Argyris, Mac Gregor, Likert, Lewin, Elton

Mayo, Rogers, Masl¬w…

+ §Þnh ®Ò :

- Con ngêi muèn c¶m thÊy m×nh cã Ých vµ quan träng.

- Con ngêi muèn hoµ nhËp víi tËp thÓ vµ ®îc nh×n nhËn nh nh÷ng con ngêi.

- Nh÷ng nhu cÇu trªn cßn quan träng h¬n tiÒn. Nhµ qu¶n lý cÇn thÊy ®iÒu ®ã

nÕu muèn ®éng viªn, khuyÕn khÝch con ngêi lµm viÖc.

+ ChÝnh s¸ch:

- NhiÖm vô chñ yÕu cña nhµ qu¶n lý lµ lµm sao cho mçi ngêi c¶m thÊy hä cã Ých

vµ quan träng.

- CÇn th«ng tin cho cÊp díi vµ l¾ng nghe nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña hä vµ kÕ

ho¹ch cña nhµ qu¶n lý.

- CÇn ®Ó cho cÊp díi mét sè quyÒn tù chñ vµ tù kiÓm so¸t c¸ nh©n ®èi víi c¸c

c«ng viÖc sù vô, quen thuéc.

+ ¦u ®iÓm:

- Hä kh«ng coi con ngêi lµ v« tri, v« gi¸c ®Õn møc chØ lµ nh÷ng c«ng cô. Tr¸i

l¹i, hä thÊy con ngêi cã nh÷ng nhu cÇu vÒ t©m lý-x· héi.

- Con ngêi lµm viÖc kh«ng ph¶i chØ v× tiÒn mµ cßn ®Ó kh¼ng ®Þnh m×nh cã Ých vµ

quan träng ®èi víi x· héi.

6

V× thÕ, ngêi ta nãi, trêng ph¸i nµy nh×n nhËn con ngêi kh¸c trêng ph¸i tæ chøc

lao ®éng khoa häc. Hä bæ sung ®îc mét quan ®iÓm quan träng : “con ngêi kh«ng chØ

cã hai c¸nh tay mµ cßn cã tr¸i tim”.

+ Mét sè nguyªn t¾c qu¶n lý con ngêi cña trêng ph¸i t©m lý x· héi : –

a) Ph©n bít quyÒn lùc vµ tr¸ch nhiÖm cho c¸c cÊp díi ; ®Æc biÖt khi quy m« s¶n

xuÊt ®· lín, nÕu qu¸ tËp trung sÏ lµm mÊt quyÒn chñ ®éng, s¸ng t¹o cña cÊp díi vµ g©y

tæn thÊt vÒ thêi gian.

b) T×m kiÕm sù tham gia, ®ãng gãp cña mäi ngêi cÊp díi vµo c«ng viÖc chung.

c) §¸nh gi¸ cao vai trß ®éng viªn cña ngêi qu¶n lý, ®iÒu khiÓn.

d) X©y dùng c¸c mèi quan hÖ dùa trªn lßng tin cËy lÉn nhau h¬n lµ dùa trªn

quyÒn lùc.

e) Ph¸t triÓn tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tù kiÓm tra.

g) Ph¸t triÓn c«ng viÖc theo tæ, ®éi ( mét tËp thÓ ngêi ) Chó ý x©y dùng c¸c tËp

thÓ nµy.

h) T¹o ra bÇu kh«ng khÝ tèt t©m lý ®Ñp trong lao ®éng ( ®oµn kÕt, th©n thiÖn,

tr¸nh ®è kþ, ghen ghÐt nhau)

i) Chó träng th«ng tin cho mäi ngêi ; ®ång thêi nhµ qu¶n lý ph¶i liªn l¹c thêng

xuyªn víi con ngêi ( hiÓu hä nghÜ g×, cÇn g×, cã khã kh¨n g× ).

k) T¹o ra sù g¾n bã, sù hëng øng, sù ®ång c¶m gi÷a ngêi vµ ngêi.

l) CÇn chó ý ®Õn d luËn, ®Õn c¸c luång tin tøc trao ®æi gi÷a nh÷ng con ngêi

trong doanh nghiÖp ®Ó xö lý mét c¸ch kh¸ch quan vµ cã lîi cho c«ng viÖc chung.

n) ¦u tiªn cho c¸c quan hÖ con ngêi trong ho¹t ®éng : nhµ qu¶n lý, nhµ tæ chøc

tríc tiªn ph¶i lµ mét nhµ thùc hµnh vÒ t©m lý häc, mét ngêi giái ®éng viªn vµ th«ng

tin, liªn l¹c víi con ngêi.

 Trêng ph¸i hiÖn ®¹i ( khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng con ngêi ).

Trêng ph¸i nµy gåm Drucker, Chandler, Lawrence, Woodward, Mintzberg,

March, Simon, Bennis, Beckhard…

+ §Þnh ®Ò :

7