Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Hóa học 9
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
PhÇn B. Ho¸ h÷u c¬
C¸c ph¬ng ph¸p gi¶i to¸n ho¸ häc c¬ b¶n.
1/ Ph¬ng ph¸p ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè.
Trong mäi qu¸ tr×nh biÕn ®æi vËt chÊt th× c¸c nguyªn tè (ngo¹i trõ c¸c ph¶n øng biÕn
®æi h¹t nh©n nguyªn tö), tæng sè khèi lîng vµ ®iÖn tÝch cña c¸c thµnh phÇn tham gia biÕn
®æi lu«n lu«n ®îc b¶o toµn.
2/ Ph¬ng ph¸p ¸p dông ®Þnh luËt vÒ thµnh phÇn kh«ng ®æi
Víi mçi hîp chÊt cho tríc th×:
- TØ lÖ khèi lîng cña mçi nguyªn tè ®èi víi khèi lîng hîp chÊt lµ mét sè kh«ng ®æi.
- TØ lÖ khèi lîng gi÷a c¸c nguyªn tè lµ mét sè kh«ng ®æi.
3/ Ph¬ng ph¸p ¸p dông c¸c ®Þnh luËt vËt lÝ vÒ chÊt khÝ.
- §Þnh luËt Av«ga®r«: ë cïng mét ®iÒu kiÖn vÒ nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt, bÊt kú chÊt khÝ nµo
nÕu cã cïng sè ph©n tö b»ng nhau th× chiÕm thÓ tÝch nh nhau.
- HÖ qu¶: 1 mol ph©n tö chÊt khÝ nµo còng cã mét sè ph©n tö lµ N = 6,02.1023 ph©n tö.
Do ®ã 1 mol ph©n tö khÝ nµo còng chiÕm mét thÓ tÝch nh nhau khi xÐt cïng ®iÒu kiÖn
vÒ nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt.
- Ph¬ng tr×nh Mendeleev – Clapeyron:
PV = nRT
Trong ®ã:
+ n: sè mol
+ p: ¸p suÊt (atm) = p/760 (mmHg)
V: thÓ tÝch (lit)
T = t0c + 273 (nhiÖt ®é tuyÖt ®èi: K)
R = 22,4/273 atm.lit/mol.K (h»ng sè Rydberg)
4/ Ph¬ng ph¸p chuyÓn bµi to¸n hçn hîp thµnh bµi to¸n mét chÊt t¬ng ®¬ng
(ph¬ng ph¸p trung b×nh)
Khi hçn hîp gåm nhiÒu chÊt cïng t¸c dông víi mét chÊt kh¸c mµ ph¶n øng x¶y ra
cïng mét lo¹i (oxi ho¸ - khö, trung hoµ, axit – baz¬,...) vµ hiÖu suÊt c¸c ph¶n øng b»ng
nhau th× ta cã thÓ thay thÕ c¶ hçn hîp b»ng mét chÊt gäi lµ chÊt t¬ng ®¬ng cã sè mol, khèi
lîng, hay thÓ tÝch b»ng sè mol, khèi lîng hay thÓ tÝch cña c¶ hçn hîp mµ c¸c kÕt qu¶ ph¶n
øng cña chÊt t¬ng ®¬ng y hÖt nh kÕt qu¶ c¸c ph¶n øng cña toµn hçn hîp.
C«ng thøc cña chÊt t¬ng ®¬ng gäi lµ c«ng thøc t¬ng ®¬ng hay c«ng thøc trung b×nh.
Khèi lîng mol ph©n tö, khèi lîng mol nguyªn tö, sè nguyªn tö cña c¸c nguyªn tè cña
chÊt t¬ng ®¬ng lµ c¸c gi¸ trÞ trung b×nh M , A , x , y , z
,...
Gäi a1, a2, a3, ...< 1 lÇn lît lµ thµnh phÇn % theo sè mol cña c¸c chÊt 1, 2, 3, ...trong hçn
hîp. Ta cã:
M =
Tongsomol
Khoiluonghonhop
=
hh
hh
n
m
= a1M1 + a2M2 + a3M3 + ....
Víi mhh = n1M1 + n2M2 + n3M3 + ...
Trong ®ã: n1, n2, n3, ...lÇn lît lµ sè mol ph©n tö cña chÊt 1, 2, 3,...
A = a1A1 + a2A2 + a3A3 + ...
x = a1x1 + a2x2 + a3x3 + ...
y = a1y1 + a2y2 + a3y3 + ...
z = a1z1 + a2z2 + a3z3 + ...
Gi¸ trÞ nhá nhÊt < gi¸ trÞ trung b×nh < gi¸ trÞ lín nhÊt.
Suy ra:
- Hai chÊt ®ång ®¼ng liªn tiÕp th×:
x < x < x + 1 ; 2p < y < 2(p + 1)
- Hçn hîp anken vµ ankyn th×: 1 < k < 2
- Hai sè cã gi¸ trÞ trung b×nh lµ trung b×nh céng khi vµ chØ khi hai sè ®ã cã hÖ sè b»ng
nhau; n1 = n2 ---> a1 = a2
Trung b×nh cña hai sè nguyªn liªn tiÕp lµ mét sè kh«ng nguyªn vµ ë trong kho¶ng hai
sè nguyªn ®ã.
ThÝ dô: cho n vµ n + 1 cã n = 3,2
---> n = 3 vµ n + 1 = 4.
1
5/ B¶n chÊt ph¶n øng sôc khÝ CO2 hay SO2 vµo dung dÞch kiÒm.
Dung dÞch kiÒm cã thÓ lµ dung dÞch NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2. Khi cho CO2 hay
SO2 lµ nh÷ng oxit axit vµo trong dung dÞch th× CO2 hay SO2 sÏ kÕt hîp víi níc cña dung
dÞch kiÒm sÏ t¹o ra axit.
B¶n chÊt cña ph¶n øng gi÷a CO2 hay SO2 vµ dung dÞch kiÒm lµ ph¶n øng trung hoµ
axit vµ baz¬.
H+
+ OH-
----> H2O
- NÕu sè mol OH- ≥ sè mol H+
---> m«i trêng trung hoµ hay cã tÝnh kiÒm. Do ®ã bµi to¸n
cho kiÒm d (níc v«i trong d, xót d,...) th× ph¶n øng chØ t¹o ra muèi trung tÝnh khi kiÒm dïng
võa ®ñ hoÆc d.
- NÕu sè mol H+
> sè mol OH-
---> m«i trêng cã tÝnh axit.
sè mol H+
(d) = sè mol H+
(b®) – sè mol OH-
.
- NÕu sè mol H+
(d) ≥ sè mol CO3
2- ---> Ph¶n øng chØ t¹o muèi axit.
- NÕu sè mol H+
(d) < sè mol CO3
2- ----> Ph¶n øng chØ biÕn ®æi mét phÇn muèi trung tÝnh
ra muèi axit, nghÜa lµ t¹o ra hai muèi.
6/ Ph¬ng ph¸p biÖn luËn:
Khi ta sö dông hÕt gi¶ thiÕt mµ vÉn cha t×m ®îc kÕt qu¶ hoÆc cho nhiÒu kÕt qu¶ kh«ng
hîp lý th× bµi to¸n ph¶i ®îc gi¶i hoÆc chän nghiÖm hîp lý b»ng ph¬ng ph¸p biÖn luËn.
Nãi chung, trong to¸n Ho¸, ta hay dùa vµo quy luËt cña sè tù nhiªn, quy luËt kÕt hîp
cña c¸c nguyªn tè, thuyÕt cÊu t¹o ho¸ häc, d·y ®iÖn ho¸, b¶ng ph©n lo¹i tuÇn hoµn ®Ó
biÖn luËn.
chuyªn ®Ò 17: ViÕt ctct, viÕt PTHH theo chuçi ph¶n øng - ®iÒu chÕ, nhËn biÕt – ph©n
biÖt – t¸ch c¸c chÊt h÷u c¬.
Bµi 1: ViÕt c¸c c«ng thøc cÊu t¹o cã thÓ cã øng víi c«ng thøc ph©n tö C5H10:
CH2 = CH - CH2 - CH2 - CH3 CH2 = C - CH2 - CH3
CH3 - CH = CH- CH2 - CH3 CH3 - C= CH - CH3
CH2 = CH - CH - CH3
Bµi 2:
1. A, B, D, F, G, H, I lµ c¸c chÊt h÷u c¬ tho¶ m·n c¸c s¬ ®å ph¶n øng sau:
A →
0
t B + C ; B + C t,xt→
0 D ; D + E t,xt→
0
F ;
F + O2 t,xt→
0 G + E ; F + G t,xt→
0
H + E ; H + NaOH →
0
t I + F G
+ L → I + C
X¸c ®Þnh A, B, D, F, G, H, I, L. ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc biÓu diÔn s¬ ®å ph¶n øng trªn.
2. ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o c¸c ®ång ph©n cña A øng víi c«ng thøc ph©n tö C5H12. X¸c
®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o ®óng cña A biÕt r»ng khi A t¸c dông víi clo( askt ) theo tû lÖ 1 : 1 vÒ
sè mol t¹o ra mét s¶n phÈm duy nhÊt.
3. Tõ nguyªn liÖu chÝnh lµ ®¸ v«i, than ®¸, c¸c chÊt v« c¬ vµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. ViÕt s¬
®å ph¶n øng ®iÒu chÕ c¸c rîu CH3OH; C2H5OH; CH3 – CH2 – CH2OH vµ c¸c axit t¬ng
øng.
Bµi 3:
2
|
CH
3
|
CH
3
|
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
CH - - CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
CH
2
CH CH
3
CH
2
CH
2 C
CH
3
CH
3
CH CH
2
CH
2
CH CH
3