History of the periodic table

L͓ch s͵ phát tri͋n cͯa b̫ng h͏ th͙ng tu̯n hoàn

Trang1

TÓM TҲT LӎCH SӰ PHÁT TRIӆN CӪA BҦNG Hӊ

THӔNG TUҪN HOÀN

(The Young Vietnamese Chemistry Specialists)

0һc dù Dmitri Mendeleev thѭӡng ÿѭӧc coi là cha ÿҿ cӫa bҧng HTTH, nhѭng bên cҥnh ÿó có nhӳng

ÿóng góp cӫa nhiӅu nhà khoa hӑc vào viӋc xây dӵng bҧng HTTH mà chúng ta ÿang sӱ dөng hiӋn

nay.

Lúc sѫ khai

0ӝt ÿLӅu kiӋn tiên quyӃt cho viӋc xây dӵng bҧng HTTH là sӵ tìm ra nhӳng nguyên tӕÿѫn lҿ. Mһc

dù nhӳng nguyên tӕ nhѭ vàng, bҥc, thiӃc, ÿӗng, chì và thӫy ngân ÿã ÿѭӧc biӃt tӯ thӡi cәÿҥi, nhѭng

khám phá khoa hӑc ÿҫu tiên vӅ mӝt nguyên tӕ hóa hӑc là vào năm 1649 khi Hennig Brand tìm ra

phospho. Trong suӕt 200 năm sau ÿó, các nhà hóa hӑc ÿã ÿҥt ÿѭӧc mӝt khӕi kiӃn thӭc khәng lӗ vӅ

tính chҩt cӫa các nguyên tӕ và nhӳng hӧp chҩt mà hӑ tìm ra. Vào năm 1869 tәng cӝng có 63

nguyên tӕÿã ÿѭӧc tìm ra. Tӯ nhӳng nguyên tӕÿã biӃt các nhà khoa hӑc bҳt ÿҫu nhұn ra tính chҩt

Fӫa chúng ÿӇ phát triӇn sѫÿӗ phân loҥi các nguyên tӕ.

Qui tҳc tam tӱ

Vào năm 1817 Johann Dobereiner nhұn thҩy rҵng trӑng lѭӧng nguyên tӱ cӫa strontium rѫi vào

khoҧng giӳa trӑng lѭӧng cӫa Ca và Ba, Ca và Ba có tính chҩt hóa hӑc giӕng nhau. Năm 1829 sau

khi tìm ra bӝ ba halogen bao gӗm chlorine, bromine, iodine và bӝ ba kim loҥi kiӅm K, Na, Li,

Johann Dobereiner cho rҵng tính chҩt chӭa ÿӵng trong bӝ ba nguyên tӕ là nguyên tӕ nҵm ӣ giӳa

trong bӝ ba có tính chҩt trung bình so vӟi 2 nguyên tӕ nҵm bên cҥnh nó khi thӭ tӵÿѭӧc sҳp xӃp

theo trӑng lѭӧng nguyên tӱ (qui tҳc bô ba).Ý tѭӣng mӟi vӅ bӝ ba nguyên tӕÿã trӣ nên phә biӃn

trong công viӋc nghiên cӭu thӡi bҩy giӡ. Giӳa nhӳng năm 1829 ÿӃn 1858 mӝt sӕ nhà khoa hӑc

(Jean Baptiste Dumas, Leopold Gmelin, Ernst Lenssen, Max von Pettenkofer, and J.P. Cooke ) tìm

ra rҵng nhӳng mӕi quan hӋ hóa hӑc vѭӧt ra ngoài qui tҳc tam tӱ. Trong thӡi gian này Flo ÿã dѭӧc

thêm vào nhóm halogen, Oxy, Lѭu HuǤnh, Salen và Telu ÿѭӧc gӝp thành mӝt nhóm trong khi ÿó

Nitѫ, phospho, Asen, Selen và Telu, Antimon va Bimut thì ÿѭӧc phân theo nhóm khác. Không may

là nhӳng lƭnh vӵc nghiên cӭu này ÿã bӏ phê phán bӣi sӵ thұt vӅ các giá trӏ chính xác cӫa nhӳng gì

không luôn sãn có.

Nhӳng cӕ gҳng ÿҫu tiên cho viӋc thiӃt kӃ bҧng HTTH

1Ӄu Bҧng HTTH ÿѭӧc xem nhѭ là trұt tӵ sҳp xӃp cӫa các nguyên tӕ hóa hӑc thӇ hiӋn tính tuҫn hoàn

Fӫa tính chҩt vұt lý và tính chҩt hóa hӑc, mӝt nhà ÿӏa chҩt ngѭӡi Pháp ÿѭӧc ghi nhұn là ngѭӡi ÿѭa

ra bҧng HTTH ÿҫu tiên xuҩt bҧn năm 1862 ÿó là A.E.Beguyer de Chancourtois. De Chancourtois

ÿã chép mӝt loҥt các nguyên tӕÿѭӧc ghi trên mӝt cái ӕng ÿong theo thӭ tӵ tăng dҫn vӅ trӑng lѭӧng

nguyên tӱ. Khi cái ӕng ÿong ÿѭӧc ÿѭa ra thì 16 ÿѫn vӏ khӕi lѭѫng có thӇ lҫn lѭӧt ÿѭӧc viӃt lên,

nhӳng nguyên tӕ liên quan chһt chӁ vӟi nhau ÿѭӧc viӃt theo hàng Gӑc. ĈLӅu này ÿã ÿѭa

A.E.Beguyer de Chancourtois ÿi ÿӃn ý tѭӣng rҵng “ tính chҩt cӫa các nguyên tӕ là tính chҩt cӫa

các con sӕ” A.E.Beguyer de Chancourtois là ngѭӡi ÿҫu tiên nhұn ra rҵng tính chҩt cӫa các nguyên