Hình thức tổ chức và giải pháp khuyến khích nông dân sản xuất hàng hóa tập trung: Kinh nghiệm Trung Quốc và một số nước ASEAN

^

NGHieN cuu TRflO D<^P

HiNH THirC TO CHlJc VA CIAI PHAP ~"

KHUYEN KHiCH NONG DAN SAN XUAT HANG HOA TAP TRUNG:

KINH NGHIEM TRUNG OUOC VA MOT SO Nu'dc ASEAN

PGS.TS Vu Dinh Thing

Dgi hgc Kinh ti Qudc ddn

Cd nhieu chQ thi tham gia phat triin cae vung sin xuat hang hda tap trung, trong dd,

ndng dan la ngudi true tiip sin xuit ndng sin thd. Tuy nhien, diim yiu eihCru cQa ngudi

ndng dan la thiiu von, thiiu ky thuat va thiiu thdng tin (thj trudng), nen mgi giai phap dii

vdi ndng dan deu nham hudng tdi khic phuc cac diim yiu tren. Bai viit niy thnh bay mdt

si kinh nghidm tif Trung Quic va mdt vai nude ASEAN, ve vide lua chgn hinh thUc to chiic

va giii phap^ khuyin khfeh phu hgp nhim tSmg cudng nang i'ue (khic phuc cae diim yiu)

cho ndng dan tham gia phat thin sin xuit hang hda tap trung trong ndng nghidp.

I

Cac hinh thure to

chufc san xuat nong

san hang hda

Cd nhieu each tiep can de

tim giai phap thdc day qua

trinh hinh thanh, phat tridn

vung san xuat hang hda tap

trung trong ndng nghiep. Neu

tidp can td phfa nhu cau cda

cac chd the tham gia vao qua

. trinh nay, ta thdy nhu cau cda

Nha nudc la phat tridn ndn

ndng nghiep hang hda Idn,

hien dai, vdi cac vung ciiuyen

canh, tham canh cao gap vdi

phan cdng lao dpng qudc td;

trong khi do nhu cau cda ngudi

ndng dan lai cd xu hudng da

dang hda nham dam bao sinh

kd cCia ban than gia dinh hp.

Phat tridn cac vdng san xui't

hang hda tap trung trong ndng

nghiep ddhg thdi chiu nhumg

xu hudng tac dpng trai chieu

nhau lien quan den nhu cau

khac nhau cda chd the quan ly

vTmd la Nha ni/dc va chd the

san xudt ndng san hang hoa la

ndng dan. Trong co chd cij,

nhu cau cda ndng dan phai

phuc tunq nhujcau cda Nha

nudc, ^hai chap hanh viec

phat trien vung chuyen cahh

loai ndng san hang hda theo

kd hoach Nha nudc da vaeh

ra. Trong dieu kien kinh td'thi

tn/dng, ngudi ndhg dan dUdc

tu chd, tu cWu trach nhiem

trong sah xult kinh doahh.

nen khi xua't hien tac dpng cda

nhdng ydu to bat ldi, hp

thudng cd xu hudng tii di

chuyen ngudn liic sang cac

hoat dpng kinh te khac ichdng

phai cho san xua't loai ndng

san hang hda chuyen canh

cda vung. Mudn cd vung san

xua't chuyen canh, can phai

tap trung cac dieu kien san

xua't, tap trung sd luprig ndng

dan san xuat dd Idn bang cac

hinh thdc td chdc thfch hpp.

Mudn ngudi ndng dan quan

tam den san xuat loai ndng

san hang hda thupc vunp

chuyen canh, can cd jiac giai

phap khuydn khfch ddi vdi hp

6e dam bao sinh kd cho hp.

Cac nudc deu rat chd trpng

viec Ilia chpn nhumg hinh thdc

td chdc phu hdp va thiic hien

nhumg giai phip khuydh khfch

thda dang nhim dung hda

mau thuan giifa nhu ciu cQa

Nha nudc va nhu ciu cQa

ndng dan trong phat tridn vung

chuyen canh.

Den nay, cac nudc deu thda

nhan quyen tti chd, tti quydt

dinh, tu chiu tfach nhipm cda

hp gia dinh ndng dan. tuy vay,

cic nudc cdng nhan quyen tti

chd nay sdm mudn khac nhau:

td kha sdm nhU d Thai Lan va

cac nudc ASEAN khac, tdnam

1978 d Trung Qudc va td nam

1988 d Viet Nam. Oe phat huy

quydn, ngi/di ndng dan can cd

nang Itic thiic hien quyen tren

thiic te. Tuy nhien, nang liic

npi sinh cda ngudi ndng dan

thudng rat ydu va thidu. Tuy

dieu kien cda tCmg nudc hay

tCmg vdhg cu the, nang liic cda

ngudi ndng dan ydu va thidu

nhumg gl va mdc do ra sao

cung khac nhau, nhung phd

bidn nha't la thidu vdn, thidu ky

thuat (hay tri thdc ndi chung)

va thieu thdng tin (thdng tin thi

trudng). Chi'nh phd cac nudc

deu ludn tim mpi phUdng each

6e tang cUdng nang liic cho

ndng dan; trong dd viec liia

chpn hinh thdc to chdc v l thi/c

hien cac giai phap khuydn

khfch nhu thd nao ddi vdi ndng

dan cung phii hudng tdi vide

khic phue nhifng diem yiu ci

hOu cQa hp, dSc biet la dap

itng nhu cau von, ky thuat sin

xuit, thi trudng diu vao va

diu ra.

Hinh thdc td chdc ddi vdi

ndng dan la rat da dang. Tfnh

da dang ve hinh thUc to chUc

ndng dan cd nguyen nhan tU

tinh da dang ve dieu kien tu

nhidn, kinh ti, xa hdi timg

vung_ va tiiy mdi loai ndng sin

VI mdi loai rat khac nhau vej<y

thuat sah xua't va dac diem

tieu thu san phdm. Vi du, trong

chan nudi bd sda d Trung

Qudc, hinh thdc td chdc: thu

mua sda bang xe luu dpng d

vdng chan nudi phan tan; thu

45