Hình ảnh và vai trò của hình ảnh trong dạy học

II NGHIEN cau.& QNG DUNG

HiNH ANH VA VAI TRO CUA HINH ANH

TRONG DAY HOC

Nguyen Thj Lan Anh - Sd GD-DT Binh DUdng

TS. Tran Huy Hoang - DHSP Hue

Hinh anh (HA) la phflong

tien truyen tai npi dung

bai hpe mdt each nhanh

chdng va cd hieu qua. Vi vay, sfl

dung hinh anh trong day hpc se

giup cho hpc sinh (HS) triic quan

nhflng hien tflpng trflu tflpng.

1. Khai niem hinh anh.

Theo tfl dien tieng Viet thdng

dung, HA(image, picture) la hlnh

ngfldi hoac vat dflpc bieu hien

bang dfldng net cu the hoac bang

an tflpng trong tri dc. Hinh la tdng

the cae dfldng net de cd the thay

dupe dae diem cua mdt vat so vdi

vat khac. Theo gdc va nghia tieng

Viet thdng dung, hlnh la cai phd

bay ra ben ngoai, anh la bdng.

Trong triet hpc, HA la ket

qua cua sU phan anh khach the,

ddi tflpng vao y thflc eua con

ngfldi. (3 trinh dp cam tinh, HA

la nhflng cam giac, tri giac va

bieu tflpng; d trinh dp tfl duy,

do la nhflng khai niem, phan

doan va suy luan. Ve mat ngudn

gdc, HA la khach quan; ve each

nhan thflc (hinh thflc) tdn tai,

HA la chu quan. Hinh thflc

the hien vat chat cua HA la eac

hanh ddng thflc tien, ngdn ngfl,

cac md hinh ki hieu khac nhau.

Hinh thflc dac thu cua HA la

hinh tupng nghe thuat. HA

khdng tdn tai dde lap ddi vdi ca

sd vat chat cua nd la bd nao va

ddi vdi ddi tUpng cua sfl phan

anh. Nd khach quan ve mat ndi

dung khi phan anh chan thflc

ddi tflpng. Tuy nhien, khdng

bao gid HA ham chfla het cac

thupc tinh va quan he cua ddi

Shan bai ngay 20-6 2011

tflpng, nguyen mau ludn ludn

phong phfl hon ban sao. Mac du

vay, mdt khi da xuat hien, HA

van cd tinh ddc lap tflpng ddi

cua no va ddng vai tro tich cUc

trong hanh vi cua con ngUdi va

cua ddng vat, giup con ngUdi

dieu chinh hanh vi cho phu hpp

vdi hoan canh. NhU vay, HA cd

the hieu la nhflng sU vat va hien

tflpng dflpc phan anh vao y thflc

cua con ngfldi dflpc bieu hien

bang dfldng net cu the hoac

bang an tflpng trong tri dc.

2. Phan loai hinh anh

- Can cfl vao hinh thflc ta cd

the chia HA ra lam hai loai:

HA tinh (image): la hinh anh

the hien mdt ndi dung nao do va

cac chi tiet ciia nd khdng thay

doi trong qua trinh xuat hien. Vi

du: Tranh ve, anh chup...

- HA dgng (hoqt dnh -

Animation): Ve thflc chat, hlnh

anh dpng la sfl ket hpp va the

hien cua nhieu hinh anh tinh

trong khoang thdi gian ngin.

Cae hinh anh nay dflpc the hien

theo thfl tfl thich hpp se tao

cho mat earn giac cac chi tiet

tren hinh anh ehuyen ddng nhfl

video, phim...

- Cdn cd vdo muc dich md

HA mang lai thi cd the phdn

thdnh cdc loqi:

HA trang tri la hinh anh

dung de lam tfl heu trang tri va

trinh bay co the thay dflpe bang

mat thfldng. HA trang tri hiem

khi cd quan he mat thiet vdi ndi

dung cua mdi trUdng thdng tin

ma nd lien ddi va nd cung khdng

them vao cac thdng tin phu. Vi

du: cac thiet ke cua bia sach

hay bia bai bao cao, nd nhU la

nen tang cua thiet ke slide, each

trinh bay ve dien tfl va cac bang

quang cao hay mdt phan nghe

thuat. HA trang tri cho phep HS

chpn lpc cac ki nang thiet ke,

thflc hanh; tao dieu kien thuan

loi cho GV de ehi ra nhflng kha

nang ket hpp vdi dfldng net,

hinh anh, mau sac, nghe thuat

phdi anh va cau true. Kich thich

HS xem cac hlnh anh trang tri

nay nhfl la mdt phan cua san

pham cudi cung giflp HS phat

trien cac kl nang va niem tfl hao

ddi vdi cdng viec cua hp.

HA tUdng trUng Ik hinh

anh ma nd tap trung vao mdt

linh vflc hay mdt phan cua mdi

trfldng thdng tin, nd trinh dien

lai thdng tin d dfldi dang khac

hoac them thdng tin ma nd cd

the lay dflOc tfl mdt hinh anh

nhu la mpt each ddi khang ddi

vdi eac hinh thflc khac chang

han nhfl tfl ngfl.

HA to chdc la mdt bieu do

hay la mdt he thdng mang tinh

td chflc chi ra mdi hen he trong

mdt cau true. Nhflng HA nay

gidi thieu ban dd cua nhflng

bfldc hay la cae chudi va trinh

dien mdi lien he gifla eac yeu td

vdi nhau. Viec xfl li y tfldng rat

hoan hao ddi vdi viec tao ra cac

HA ma nd md ta eau true thdng

tin. Viee tao ra cac HA mang

tinh td chflc cd nhieu thuan lpi

ddi vdi viec hpc, cae bieu tflpng

dflpc nhan ra mdt each de dang

8 • TAP CHi THIFT Bl GIAO DUC-So 71,7/201!