Hình ảnh cuộc cách mạng Tân Hợi trong tác phẩm "AQ chính truyện" của Lỗ Tấn

HINH ANH CUOC CACH MANG TAN HOI

m e lACPHAriClliNU TRUYIN" GDA10 IAN

O ThS. LYTHi QUYNH ANH *

L

o Tdn Id nhd vdn vTdqi Trung Qud'c. ChCrng

kien euqc Cdeh mqng Tdn Hgi (xdy ra ndm

II 911) thdt bqi vi tfnh chd't «nua vdi", khdng

phyc vy eho quyen \g\ euo nhdn ddn, khdng bdo ve

Igi fch eho ngudi ndng ddn, dng dau x6t hm ra

nguyen nhdn vd phdn dnh the gidi quan cua minh

vdo sdng tde. Tde phdm AQ chinh truyen ro ddi

ndm 1921, hinh dnh cuqc edch mqng ndy dugc

dng dyng Iqi mdt cdeh rd net, sinh ddng thdng quo

cuqc edch mqng d Idng Mui.

1. «B6ng ddng" cua cugc each mqng Tan Hgi

Cdeh mqng Tdn Hgi nd ra vdo ndm 1911 do

giai cdp tu sdn Trung Qude Idnh dqo, dugc ddng

ddo qudn chung tham gia. Nhung do dudng Id'i

cdc^ mqng khdng dung ddn, lye lugng eua bdn

thdn giai cdp tu sdn yeu dudi; cd lien he tdi de

qud'c ve kinh te, kT thudt vd ehfnh tri, cd mdu

thudn vdi de qude, nhung Iqi sg de qude, vd

nhdt Id nudi do tudng ddi vdi qudn chung,...

nen dd euqc cdeh mqng dd thd't bqi. Khi khdi

nghTa vua ndi len, ehfnh quyen cdeh mqng tuyen

bd cdng nhdn td't ed dieu ude euo nhd Thanh kf

vdi de qude, khdng ddm dd'u tranh gidnh Iqi

quyen loi cua ddn toe. Cdn dd'i vdi bqn phong

kien, nhirng ngudi edch mqng Iqi khdng kien

quyet dd thdc hiep vd nhugng bq bqn quan Iqi.

Cd the ndi, bdng ddng cua cuqc cdeh mqng the

hien rdt ro net trong tdc phdm AQ chinh truyen.

Cdnh «dqi dodn vien" bi thdm cua AQ cung trd

thdnh tdt yeu, bdi vi cuqc cdeh mqng dd thye

chd't chi Id sy «th6a hiep" vdi the lye phong kien.

Do do, do AQ cd tha thiet mudn dugc ldm «edeh

mqng" den mdy thi rdt cuqc cung bj «edch mqng"

heu diet.

Trong AQ chinh truyin, sy kien «edch mqng"

dugc Idng Mui biet den hnh h> «td'i hdm mudi

bdn sang ngdy rdm thdng chin nien hieu Tuyin

thdng ndm thu ba, tuc Id hdm AQ bdn cdi rudt

tuqng eho ehu Trieu Bqch Nhdn...". Tuy nhien cd

Idng chdng ai biet sy kien dd thyc chd't Id gi, chi

biet rdng: «Vdo hdi canh ba, lue bdn gid, mdt

chiec thuyin vdn, mui den, khd to ghe vdo bi'n

trudc nhd cy Trieu gida luc dim khuya trdi tdi

md md, ddn Idng dang ngu say, khdng ai hay

bii't gi hit. Vd chua md sdng thi chiec thuyen dd

rdi khdi ben, chi cd mdy ngudi trdng thdy md

^di. Sau lue dd dd la, thdm thi thdm thyt cung

nhau khd Idu, ngudi ta mdi biet rang: chinh cai

thuyin nhd cy Cu". Sy xud't hien cdi thuyen nhd

cy Cu dd khien ed Idng Mui lo du, ngay trua

hdm sou cd Idng nhdn nhdo, mqi ngudi bdn tdn

xdn xao, ddn dqi rdng: «Bqn each mqng sdp vdo

huyen, nen cy Cu ehqy vi Idng Idnh nqn". Roi

mqi ngudi xoay qua chuyen cy Cu ve Idng. Mdi

ngudi ndi mdt phdeh, thim Bdy thi bdo chi ed

may hdm qudn do cu, trin cy Cu gui xudng nhd

gid hd, nhung cy Trieu khdng nhdn vd gid Iqi

ngay... ngudi ta Iqi bdo nhau: Hinh nhu cy Cu

khdng vi, nhung cy cd viet mdt buc thu rdt ddi

de Idm thdn vdi cy Cd, cy Cd Idng ta cung da

nghT Iqi... Lgi ed ke ndi vi tin tue bqn each mqng

Id «Chinh tdi hdm qua chung nd dd vdo huyen

rdi...". Thdm thi rdi ddn dqi, chuyen cy Cu, cdi

thuyen, mdy cdi hdm, rdi chuyen cdeh mqng...

dudng nhu ehdng dn nhdp gi nhau. Nhung dung

Id tCr hdm dd khdng khf trong Idng Mui ed thay

ddi thdt, ed mdt cuqc each mqng dien ro d Idng

Mui thdt.

Cuqc cdeh mqng den. Ddu hieu cua nd trong

sy am hieu eua ngudi ddn Idng Mui rdt mo hd.

Dja ehu lo sg, ngudi ddn nhdn nhdo hoang mang,

hq eho rdng cdeh mqng cd nghTo Id «eaeh me

cdi mqng", Idm cdeh mqng cd nghTo Id «ldm

gide". Hq edn mieu td, «bqn edch mqng" md hq

nhin thdy Id: «Chu ndo ehu dy, do gidp bqch, mu

bqch, dn ban trdng todt mdt loqt de tang cho vua

Sung Chinh" (nhdn vdt Sung Chfnh ehfnh Id Sung

Trinh - dng vua cudi cung eua nhd Minh bj tu

nqn). Trong y nghi euo ddn Idng Mui, cuqc edch

mqng chi Id mot euqc chfnh bien, vuong trieu

ndy ddnh vuong trieu kio de len trj vi md thdi. Hq

eho rdng nhirng ngudi ldm cdeh mqng ung hd

#

* Truding Cao dang sir pham Thai Nguyen

Tap chi Giao due so 25 8 (ki a • 3/aoi D