Hindu giáo ở Thái Lan - Một cách tiếp cận qua các tác phẩm điêu khắc về thần Vishnu

HIN—U GIAŸO ‘¤ THAŸI LAN -

MOƒT CAŸCH TIE£P CAƒN QUA CAŸC TAŸC PHAÅM

—IE¬U KHA…C VE¿ THA¿N VISHNU

D÷‘NG TH“ NGOœC MINH*

T

hÙ¯i co trung ÒaÔi, tre‚n laınh tho Òa·t

nˆÙ˘c Tha˘i Lan Òaı tˆ¯ng co˘ nhˆıng

tieÂu quo·c, nhˆıng Òe· che· xua·t hie‰n ro‡i bie·n

ma·t trˆÙ˘c khi nha¯ nˆÙ˘c Tha˘i Lan ra ÒÙ¯i va¯

to‡n taÔi cho Òe·n nga¯y nay nhˆ Srivijaya,

Dvaravati, Sukhothai, Ayuthaya... Trong

thÙ¯i kÏ lÚch sˆ˚ nhie‡u bie·n Òo‰ng Òo˘, cu¯ng vÙ˘i

sˆÔ lan to˚a cu˚a vaÍn ho˘a A£n —o‰, HinÒu gia˘o

cuıng co˘ maÎt tre‚n vu¯ng Òa·t na¯y. MaÎc du¯

chˆa bao giÙ¯ chie·m ÒÚa vÚ Òo‰c to‚n nhˆng

ÒaÔo HinÒu cuıng co˘ mo‰t vÚ trÌ nha·t ÒÚnh

trong lÚch sˆ˚ to‚n gia˘o Ù˚ Òa‚y. Tˆ¯ la‚u Pha‰t

gia˘o Òaı trÙ˚ tha¯nh quo·c gia˘o cu˚a Tha˘i Lan,

vÏ the·, ÒaÔo HinÒu chÊ co¯n Òe laÔi da·u ve·t

tho‚ng qua ca˘c Òe‡n tha˘p, ca˘c hie‰n va‰t Òie‚u

khaÈc ma¯ chu˚ ye·u la¯ he‰ tho·ng ca˘c tˆÙÔng thÙ¯

co¯n ÒˆÙÔc lˆu giˆı tre‚n Òa·t nˆÙ˘c na¯y cho Òe·n

nga¯y nay. TaÔi que‚ hˆÙng A£n —o‰, tha‡n Òie‰n

cu˚a ÒaÔo HinÒu co˘ vo‚ so· tha‡n, tuy nhie‚n,

khi ÒˆÙÔc truye‡n ba˘ ra be‚n ngoa¯i, to‚n gia˘o

na¯y co˘ nhˆıng bie·n ÒoÂi nha·t ÒÚnh ma¯ theo

Òo˘, mo„i nÙi seı ÒaÎc bie‰t to‚n thÙ¯ mo‰t so· vÚ

tha‡n nha·t ÒÚnh tu¯y theo tÏnh ca˚m to‚n gia˘o

va¯ ˆÙ˘c voÔng ta‚m linh ma¯ hoÔ muo·n gˆ˚i

gaÈm. ChÌnh Òie‡u Òo˘ Òaı la¯m cho to‚n gia˘o

na¯y Ù˚ tˆ¯ng quo·c gia, tˆ¯ng da‚n to‰c laÔi mang

mo‰t da˘ng ve˚ rie‚ng, mo‰t ne˘t ÒaÎc saÈc rie‚ng.

Trong phaÔm vi ba¯i vie·t na¯y, ta˘c gia˚ chÊ

muo·n giÙ˘i thie‰u mo‰t go˘c Òo‰ tie·p ca‰n ve‡

HinÒu gia˘o Ù˚ Tha˘i Lan thÙ¯i co - trung ÒaÔi

tho‚ng qua he‰ tho·ng ca˘c ta˘c phaÂm Òie‚u

khaÈc lie‚n quan Òe·n vÚ tha‡n Vishnu - vÚ

tha‡n Ba˚o ve‰ va¯ la¯ mo‰t trong ba vÚ tha‡n to·i

cao cu˚a HinÒu gia˘o.

ìTrong ca˘c pha˘t hie‰n kha˚o co hoÔc Ù˚

Tha˘i Lan, nhˆıng hÏnh a˚nh cu˚a Vishnu

cu¯ng ho˘a tha‚n cu˚a tha‡n la¯ Krishna luo‚n

chie·m ˆu the·. Nhˆıng hÏnh a˚nh tuye‰t ÒeÔp

na¯y tha·m Òa„m sˆÔ duye‚n da˘ng Òa‡y nam

tÌnh va¯ naÍng Òo‰ng, no˘ co˘ sˆÔ kha˘c bie‰t sa‚u

saÈc vÙ˘i nhˆıng hÏnh a˚nh truye‡n tho·ng cu˚a

—ˆ˘c Pha‰t thˆÙ¯ng thanh tha˚n va¯ tÛnh taÔiî

[2,19]. Ne·u nhˆ tha‡n Brahma hay tha‡n

Siva chÊ xua·t hie‰n ÒÙn le˚ qua mo‰t va¯i Òie‚u

khaÈc tˆÙÔng, tha‰m chÌ hÏnh tˆÙÔng tha‡n

Siva dˆÙ˘i daÔng Linga thˆÙ¯ng tha·y ra·t phoÂ

bie·n Ù˚ nhˆıng vu¯ng Òa·t chÚu a˚nh hˆÙ˚ng cu˚a

HinÒu thÏ cuıng ra·t hie·m xua·t hie‰n Ù˚ Òa‚y,

ngˆÙÔc laÔi, hÏnh tˆÙÔng tha‡n Vishnu laÔi xua·t

hie‰n ra·t pho bie·n cu¯ng sˆÔ bie·n ho˘a vo‚ cu¯ng

Òa daÔng. —ie‡u ÒaÎc bie‰t la¯ chu˘ng ta va„n co˘

* DˆÙng ThÚ NgoÔc Minh, —aÔi hoÔc —o‡ng Tha˘p