Hiệp hội cảnh sát các nước ASEAN - mô hình hợp tác quốc tế đấu tranh chống tội phạm xuyên quốc gia

HiÕn ch−¬ng ASEAN víi hîp t¸c chuyªn ngµnh

t¹p chÝ luËt häc sè 9/2008 65

ThS. nguyÔn thÞ kim ng©n *

ThS. nguyÔn ®øc phóc **

ại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 13

ở Singapore ngày 20/11/2007, các nhà

lãnh đạo cấp cao ASEAN đã nhất trí thông

qua dự thảo và kí Hiến chương ASEAN.

Đây là văn kiện có ý nghĩa đặc biệt quan

trọng, đánh dấu giai đoạn phát triển mới của

ASEAN. Hiến chương ASEAN đưa ra

những định hướng quan trọng cho hợp tác

của ASEAN trên các lĩnh vực an ninh-chính

trị, kinh tế, văn hoá-xã hội và quan hệ đối

ngoại đến năm 2015 cũng như tương lai hợp

tác tiếp theo của ASEAN. Hợp tác đấu tranh

chống tội phạm xuyên quốc gia(1) cũng là

một trong những nội dung được đề cập

trong Hiến chương. Khoản 8 Điều 1 Hiến

chương ASEAN nêu rõ mục tiêu “Cùng

nhau đối phó hữu hiệu với tất cả các nguy

cơ, các loại tội phạm xuyên quốc gia và các

thách thức xuyên biên giới”, khoản 12 Điều

1 Hiến chương tiếp tục khẳng định: “Tăng

cường hợp tác trong việc xây dựng cho

người dân ASEAN một môi trường an toàn,

bảo đảm và không có ma túy”.(2) Để góp

phần hiện thực hoá các mục tiêu này, Hiến

chương ASEAN cũng đã xác định Hiệp hội

cảnh sát các nước ASEAN (Association of

Southeast Asian Chiefs of National Police -

ASEANAPOL) là kênh đầu mối thúc đẩy

quan hệ hợp tác đấu tranh chống tội phạm

xuyên quốc gia giữa các thành viên ASEAN,(3)

bên cạnh cơ chế chính thức trong khuôn

khổ hợp tác của Cộng đồng an ninh-chính

trị ASEAN (ASC).

1. Quá trình hình thành, mục tiêu và

nguyên tắc của ASEANAPOL

Từ những năm cuối của thế kỉ XX, tình

hình hoạt động của một số loại tội phạm

xuyên quốc gia ở một số nước Đông Nam Á

diễn biến hết sức phức tạp. Các loại tội

phạm xuyên quốc gia như khủng bố, buôn

lậu ma túy, buôn vũ khí, buôn người, lừa

đảo xuyên quốc gia… được thực hiện với

mức độ và tính chất ngày càng nguy hiểm;

đã hình thành các băng, nhóm tội phạm hoạt

động với sự cấu kết chặt chẽ giữa các tổ

chức tội phạm ở các quốc gia khác nhau.

Trong thời gian này, mặc dù chính phủ các

nước ASEAN đã thực hiện nhiều biện pháp

thiết thực nhưng các loại tội phạm xuyên

quốc gia vẫn có chiều hướng gia tăng. Hơn

nữa, việc tổ chức điều tra, xử lí loại tội

T

* Giảng viên Khoa luật quốc tế - Trường Đại học Luật Hà Nội

* * Giảng viên Học viện cảnh sát nhân dân