Hiện trạng khai thác thủy sản ở Quảng Ninh và những tác động tới môi trường tự nhiên

Nguyễn Thị Hồng và đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 83(07): 127 - 132

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên 127 http://www.lrc-tnu.edu.vn

HIỆN TRẠNG KHAI THÁC THỦY SẢN Ở QUẢNG NINH

VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG TỚI MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN

Nguyễn Thị Hồng1

, Nguyễn Thị Thu Cẩm2*

1

Trường Đại học Sư phạm – ĐH Thái Nguyên

2Học viên cao học K17 – Trường ĐH Sư phạm – ĐH Thái nguyên

Thủy sản là ngành kinh tế có vai trò quan trọng trên nhiều phương diện: kinh tế, văn hóa, xã hội, an

ninh quốc phòng và những tác động đến môi trường sinh thái. Với điều kiện tự nhiên khá thuận lợi,

nghề khai thác thủy sản ở Quảng Ninh trong những năm qua đã có những bước phát triển đáng kể và

đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chung kinh tế của tỉnh. Tuy nhiên với tốc độ khai thác như

hiện nay nguồn lợi thủy sản ở Quảng Ninh ngày một suy giảm, nhất là vùng gần bờ, do tàu thuyền tập

trung cạnh tranh khai thác với mật độ cao, sử dụng các phương pháp đánh bắt mang tính hủy diệt như

chất nổ, chất độc, xung điện…để khai thác vào mùa vụ sinh sản, giai đoạn còn nhỏ của các loài thủy

sản, dẫn đến một số loài có nguy cơ cạn kiệt ở hầu hết các vùng nước ngọt, mặn, lợ, phá vỡ môi trường

sinh thái, chất lượng sống của một số loài bị đe dọa, một số vùng còn có dấu hiệu ô nhiễm môi trường

nước. Trước tình hình đó, yêu cầu các cơ quan ban ngành cần thực hiện các giải pháp sau một cách

đồng bộ: quy hoạch tổng thể lại ngành thủy sản, chuyển đổi cơ cấu nghề nghiệp một cách hợp lí ở cả

hai tuyến khai thác, phát triển nhân lực, tổ chức lại chuỗi sản xuất,…nhằm phát triển ngành thủy sản

theo hướng nhanh và bền vững.

Từ khóa: Khai thác, thủy sản, tác động, môi trường, tài nguyên

MỞ ĐẦU *

Thủy sản đã trở thành một ngành kinh tế quan

trọng của đất nước, hàng năm đem về cho

nước ta một nguồn ngoại tệ lớn, phục vụ tái

đầu tư thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại

hoá đất nước. Thuỷ sản còn được đánh giá là

thực phẩm giàu chất đạm, cung cấp nguồn

dinh dưỡng thiết yếu cho con người, đồng thời

giữ vai trò an ninh lương thực quốc gia, tạo

việc làm và tăng thu nhập cho hàng ngàn lao

động, góp phần xoá đói giảm nghèo cho đất

nước. Ngành thủy sản của nước ta trong

những năm gần đây đã có sự phát triển vượt

bậc và đạt được nhiều kết quả to lớn. Hiện nay

nước ta đã trở thành nước xuất khẩu thủy sản

đứng thứ 6 trên thế giới, đứng thứ 3 thế giới

về sản lượng thủy sản nuôi trồng và đứng thứ

13 thế giới về sản lượng khai thác hải sản.

Quảng Ninh là một tỉnh thuộc khu vực Đông

Bắc Bộ, là một trong những địa phương ở

nước ta có nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi

để phát triển kinh tế thủy sản và có tiềm năng

khai thác thủy sản to lớn. Ngư trường vùng

biển Quảng Ninh có diện tích khoảng 2.600

hải lý vuông, được Bộ Nông nghiệp và PTNT

*

Tel: 0983261987; Email: [email protected]

xác định “Ngư trường Quảng Ninh – Hải

Phòng là một trong 4 ngư trường khai thác

trọng điểm của cả nước”. Vùng biển có độ sâu

từ 30m nước trở vào là khu vực sinh sản và

sinh trưởng của nhóm cá nổi như cá trích, cá

nục, cá lầm và mực ống…Các loài cá tầng đáy

cư trú và sinh sản vùng gần bờ, cồn rạn san hồ

như cá song, cá hồng, cá tráp, cá trai và các

loại tôm he, tôm sắt, tôm bột…Vùng ven bờ

tỉnh Quảng Ninh có hàng ngàn hòn đảo lớn

nhỏ đã tạo thành những áng, vụng kín gió là

nơi cư trú, sinh trưởng và sinh sản của nhiều

loại có giá trị kinh tế cao. Biển Quảng Ninh

có những bãi tôm, bãi cá sinh trưởng tự

nhiên như bãi tôm vùng hòn Mỹ, hòn Miều,

vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long, vịnh Cô

Tô,…

Theo số liệu điều tra của Viện nghiên cứu Hải

sản Hải Phòng, Quảng Ninh hiện có 168 loài

hải sản (chiếm 25,3%) thuộc 117 giống trong

69 họ (chiếm 51%) so với tiềm năng hải sản

có trong vịnh Bắc Bộ, trong đó có nhiều loài

hải sản có giá trị kinh tế cao như cá thu, cá

nhụ, cá song…Trữ lượng nguồn lợi hải sản

của Quảng Ninh lên tới 82.000 tấn, trong đó

trữ lượng hải sản gần bờ là 38.000 tấn và xa

bờ 44.000 tấn. Khả năng khai thác cho phép là

29.000 tấn, chiếm 35,6% so với trữ lượng,