Hệ thống thủy canh tự tạo trong việc nâng cao chất lượng của cây dâu tây in vitro ở giai đoạn vườn ươm

Tgp chi Cong nghe Sinh hgc 8(3): 369-377, 2010

HE THONG THUY CANH TlT TAO TRONG VIEC NANG CAO CHAT LlTONG CUA

C A Y DAU TAY IN VITRO 6 GIAI DOAN VlTOfN UOM

Le Quang Cong, Trjnh Th| Hu-ong, Tran Trong Tuan, Duong Tan Nhut

Vien Sinh hgc Tdy Nguyen

TOM TAT

Nang cao ty le sdng sdt ciia cay Dau tay in vitro giai doan -vudn uam, gia tang mat do thich nghi tren mgt

dan vi dien tich nhd gdp phan giam gia thanh cay gidng, ddng thai gia tang sire sdng ban dau de cay phat trien

tot hon khi chuyen ra ddng rudng la muc dich cua nghien cim nay. Gay Dau lay My Huang (Fragaria spp.) ra

re CO chieu cao tir 3,8 - 4 cm tren moi trudng /;; vitro dugc dua ra ngoai va thich nghi tren cac he thdng thiiy

canh ngam re tu tao cd sue khi, khong sue khi, mao dan va Udng thdng thudng tren vi xdp (phuong phap truyen

thong). Ket qua thu dugc sau 30 ngay trdng tren cac he thdng thuy canh cho thay ty le sdng sdt, chieu cao cay,

sd la/cay, dudng kinh la va chieu dai re trung binh cao han so vdi phuong phap trdng truyen thdng. Gac cay

Dau tay trdng tren he thdng thuy canh sau khi trdng ra ngoai ddng rudng thich img nhanh, sinh trudng va phat

trien manh, sau 30 ngay trdng da xuat hien nhieu ngd (runner), sau 90 ngay cay ra hoa va 120 ngay cac qua co

the thu hoach dugc. Mat do trong ciing anh hudng den sinh trudng va phat trien cua cay Dau tay /;/ v;f;-o tren -, .

he thong thiiy canh. Sii' dung cac rd nhua kich thudc 30 x 15 cm cho su thich nghi cua cac cay Dau lay d cac ,

mat do khac nhau: 130; 150 va 170 cay/rd; sau 30 ngay thich nghi d mat do 150 cay/rd cac chi tieu chieu cao

cay, sd la, chieu dai re trung binh thu dugc cao, cay sinh trudng dong deu thuan Igi cho cdng tac cham sdc va

quan ly khi trdng ngoai ddng rupng.

TM' khoa: Ddu tdy, he thong mao ddn, he thdng ngam re cd sue khi, he thdng ngam re khdng sue khi, thich nghi

ciia cdy in vitro, thiiy canh ,>

GIOI THIEU

Thiiy canh la phuang phap trdng cay trong dung

dich dinh dudng hoac ket hgp gia the tro de nang do

cay ve mat co hgc (Jensen, Collins, 1985). Thiiy

canh hien nay dugc irng dung nhieu trong nghien

ciru sinh ly cay trdng, nghien cu'u tach chiet cac hgp

chat thu cap, nghien ciru ve mdi trudng dinh dudng

va trong nhan gidng.

Vi nhan gidng nhieu loai thyc vat dat dugc

thdng qua nudi cay in vitro, cay con sinh trudng

trong binh nhd vdi dieu kien dac biet, do am cao va

cudng do anh sang thap, su luu thdng khdng khi giira

cac tang la ban che va gidi han ddng CO2 ma cay

thai ra trong binh. Mdi trudng nudi cay thudng sir

dung sucrose nhu la ngudn cung cap carbon va nang

lugng cho cac boat ddng sdng ciia cay, tuy nhien nd

lam giam the nude cua mdi trudng va gia tang nguy

CO nhiem nam, khuan. Hon niia, cay con thudng

dugc cung cap mdt lugng Idn cac chat dieu hda sinh

hnrdng thuc vat. Chinh nhiing dieu kien nay lam cho

cay con hinh thanh cd hinh thai, giai phlu va sinh ly

khdng binh thudng (Kozai, 1991; Pospisilova et al,

1992; 1997; Buddendorf-Joosten, Woltering, 1994;

Desjardins, 1995; Kozai, Smith, 1995). Trong nha

kinh va ddng rudng, do am khdng khi thap, mire do

chieu sang cao, mdi tru'dng d nhiem hon so vdi dieu

kien vd trung cua in vitro, do la nhiing nguyen nhan

gay sdc cho cay con sinh san vd tinh. Khi di chuyen

ra ben ngoai cay con can cd thdi gian de dieu chinh

nhii'ng bat thudng trong cau tnic cua la. Tuy nhien

ddi vdi cay con do lap bieu bi mdng, khi khdng ciia

cay trong dng nghiem thudng cd hinh trdn va ludn d

trang thai md nen sy thoat hoi nude qua khi khdng

Idn, trong khi dd the nude ciia gia the thap, sy lien

ket giii'a re va than yeu (Fila et al, 1998) da lam cho

cay mat nude nhanh chdng, cay heo va chet. Ty le

cay chet trong giai doan nay rat cao. Nhu vay, van de

dat ra d day la can cd mdt bien phap de cung cap

nude va chat dinh dudng lien tuc cho cay trong giai

doan thich nghi va khac phyc nhiing khiem khuyet

do dieu kien nudi cay in vitro tao nen. Thiiy canh la

mdt bien phap dugc chiing tdi lya chgn de thich nghi

khi hau cho cay Dau tay in vitro nham gia tang ty le

sdng sdt, kha nang sinh trudng va su thuan thuc ciia

cay con trudc khi trdng ra ddng rudng.

VAT LIEU VA PHUONG PHAP NGHIEN CUU

Vat lieu

Chdi Dau tay My Huong (Fragaria spp.) thu

369