Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong nghành xây dựng.DOC

H¹ch to¸n CFSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong nghµnh x©y dùng

Lêi nãi ®Çu

Cïng víi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc, lÜnh vùc

tµi chÝnh kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®îc ®¶ng vµ nhµ níc quan t©m

hµng ®Çu víi môc tiªu lµ lµm nh thÕ nµo ®Ó t×nh h×nh tµi chÝnh cña Doanh

nghiÖp lu«n ë thÕ v÷ng ch¾c, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch cã

hiÖu qu¶. nghiÖp vô h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô ®¾c lùc

gãp phÇn quan träng vµ ®ãng gãp to lín cho c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng

trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:

Trong nh÷ng n¨m qua ®Êt níc ta ®· cã sù ph¸t triÓn vît bËc, ngµnh x©y

dùng lµ mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt ®· ®ãng gãp to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t

triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.

Trong c¬ chÕ thÞ trêng, ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng c¹nh tranh vµ cã lîi

nhuËn c¸c doanh nghiÖp lu«n nç lùc cè g¾ng ®Ó t×m mäi c¸ch ®Ó gi¶m chi

phÝ s¶n xuÊt trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm dÉn ®Õn viÖc gi¶m gi¸ thµnh vµ t¨ng c￾êng chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó th¾ng thÕ trªn thÞ trêng c¹nh tranh ®©y lµ môc tiªu

phÊn ®Êu hµng ®Çu cña toµn doanh nghiÖp.

ý tthøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, cïng víi sù gióp ®ì cña

thÇy gi¸o chñ nhiÖm líp häc KÕ To¸n Trëng- Kho¸ häc 89 viÖn Qu¶n TrÞ

Kinh Doanh em m¹nh d¹n chän lÜnh vùc "H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ

tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong nghµnh x©y dùng" lµm ®Ò tµi nghiªn cøu.

1

ch ¬ng I.

Kh¸i qu¸t chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh

gi¸ thµnh s¶n phÈm cña nghµnh x©y dùng

A-Tæng quan vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh:

I- Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ:

1-Kh¸i NiÖm:

Trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo dï s¶n xuÊt ra

s¶n phÈm vËt chÊt, phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt hay phôc vô cho nhu cÇu

tiªu dïng th× tÊt yÕu ph¶i kÕt hîp ba yÕu tè ®ã lµ :

+T liÖu s¶n xuÊt (m¸y mãc , thiÕt bÞ nhµ xëng kho tµng bÕn b·i...).

+§èi tîng lao ®éng( ®ã lµ nguyªn nhiªn vËt liÖu...)

+Søc lao ®éng cña con ngêi [bao gåm thÓ lùc(søc c¬ b¾p) vµ trÝ lùc(søc

thÇn kinh)] cña con ngêi.

Qu¸ tr×nh kÕt hîp nµy ®· t¹o ra ba lo¹i chi phÝ riªng biÖt ®ã lµ chi phÝ vÒ

t liªu s¶n xuÊt ,chi phÝ vÒ ®èi tîng lao ®éng vµ chi phÝ vÒ nh©n c«ng. §©y

chÝnh lµ chi phÝ ®Çu vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng,

s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c chi phÝ nµy biÓu hiÖn díi d¹ng gi¸ trÞ gäi lµ chi phÝ

s¶n xuÊt.

Nh vËy nãi mét c¸ch kh¸i qu¸t (chi phÝ s¶n xuÊt lµ chi phÝ vÒ mÆt lao

®éng sèng vµ chi phÝ vÒ m¨tj lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt cña doanh nghiÖp).§èi víi Doanh NghiÖp(DN) x©y dùng th× chi phÝ nµy

®îc gäi lµ chi phÝ x©y dùng vµ chi phÝ ngoµi x©y dùng.

Chi phÝ lµ mét kh¸i niÖm réng ®Ó sö lý vµ ph©n bæ sö dông chi phÝ mét

c¸ch cã hiÖu qu¶ th× c¸c nhµ qu¶n lý vµ c¸c chuyªn gia vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n

ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ:

2

2-Ph©n lo¹i chi phÝ:

Ph©n lo¹i chi phÝ cã t¸c dông rÊt lín trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch s¶n

xuÊt còng nh qu¶n lý vµ sñ dông hîp lý nguån kinh phÝ cña doanh nghiÖp. Cã

rÊt nhiÒu tiªu thøc ph©n lo¹i, theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ë ViÖt Nam hiÖn

nay cã mét sè c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ nh sau:

2.1- Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung kinh tÕ:

Chi phÝ s¶n uÊt trong kú ®îc ph©n chia thµnh:

-Chi phÝ NVL trùc tiÕp(621).

-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.

-Chi phÝ c«ng cô dông cô.

-Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§).

-Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.

-Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.

*C¸c yÕu tè chi phÝ nµy trong kú nÕu ph¸t sinh ë ph©n xëng, tæ ®éi,

hoÆc trong DN x©y dùng lµ tæ ®éi th× tËp hîp vµo c¸c kho¶n môc

(621,622,627) ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt trong kú.

*NÕu ph¸t sinh trong b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp th× tËp hîp vµo

hai kho¶n môc (641,642) ®Ó tÝnh gÝa thµnh toµn bé vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶.

*T¸c dông: Cho biÕt kÕt cÊu , tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt

vµ lµ c¬ së ®Ó lËp dù to¸n vµ lËp kÓ ho¹ch cung øng vËt t, kÕ ho¹ch vÒ tiÒn l-

¬ng nhu cÇu vèn lu ®éng ®Þnh møc, nã lµ c¬ së cho kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ

s¶n xuÊt theo yÕu tè.

2.2- Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ:

-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu (NVL) trùc tiÕp.

-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.

3

-Chi phÝ s¶n xuÊt chung.

®èi víi doanh nghiÖp cã chi phÝ m¸y thi c«ng.

*t¸c dông: Nã cho biÕt x¸c ®Þnh râ ®èi tîng ph¸t sinh chi phÝ, vµ cã t¸c

dông t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau

vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸

thµnh s¶n phÈm.

2.3-Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:

Ph©n lo¹i theo c¸ch nµy bao gåm hai lo¹i:

+Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ chi phÝ liªn quan trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

vµ t¹o ra s¶n phÈm( c¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh chñ yÕu ë ph©n xëng, tæ ®éi)

c¸c chi phÝ nµy tËp hîp cho tõng c«ng tr×nh , h¹ng môc c«ng tr×nh ®éc lËp.

+Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ chi phÝ cho ho¹t ®éng tæ chøc, phôc vô qu¶n

lý(chi phÝ ngoµi ph©n xëng tæ ®éi) nã kh«ng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh

t¹o ra s¶n phÈm, nã kh«ng tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng cô thÓ.

*T¸c dông: Qu¸ tr×nh ph©m lo¹i theo tiªu thøc nµy gióp cho DN qu¶n lý

chÆt chÏ h¬n tõng lo¹i h×nh chi phÝ vµ tËp hîp chóng vµo chi phÝ qu¶n lý

doanh nghiÖp(642).

II-Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh:

1- Kh¸i niÖm:

*Gi¸ thµnh ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt ®· hoµn

thµnh lªn thµnh phÈm , hµng ho¸ vµ dÞch vô. Trong ngµnh x©y dùng th× ®ã lµ

chi phÝ hoµn thµnh lªn nh÷ng h¹ng môc c«nh tr×nh.

+§Ó ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét DN th× chi phÝ

bá ra ph¶i ®îc xem xÐt ®anhs gi¸ trong mèi quan hÖ víi c¸c chØ tiªu gi¸

thµnh(kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh). Trªn c¬ së nµy th× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ

biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao

®éng vËt ho¸ cã cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn

4