Góc nhìn của xã hội và pháp luật về hôn nhân đồng giới thực trạng - kiến nghị

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN

THAM GIA XÉT GIẢI THƢỞNG: SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP

LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

MÃ SỐ ĐỀ TÀI:

Thuộc nhóm ngành khoa học: XÃ HỘI HỌC – LUẬT

Thành phố Hồ Chí Minh – Tháng 3 Năm 2013

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang ii

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÁO CÁO TỔNG KẾT

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA SINH VIÊN

THAM GIA XÉT GIẢI THƢỞNG: SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP

LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

MÃ SỐ ĐỀ TÀI:

THUỘC NHÓM NGÀNH KHOA HỌC: XÃ HỘI HỌC – LUẬT

Sinh viên thực hiện: NGUYỄN THỊ KIM TUYỀN Nữ

Dân tộc: Kinh

Lớp: LK09A2 – Khoa: Kinh Tế - Luật Năm thứ: tƣ / Năm đào tạo: 04 năm

Ngành học: Luật Kinh Tế

GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN: TH.S. NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ

Thành phố Hồ Chí Minh – Tháng 3 Năm 2013

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang iii

---LỜI CẢM ƠN---

Để hoàn thành được bài Nghiên cứu khoa học này, ngoài sự cố gắng và nổ

lực hết mình của các thành viên, nhóm nghiên cứu còn nhận được sự giúp đỡ từ

nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài nhà trường.

Trước hết, tác giả xin chân thành cảm ơn Trường Đại học Mở Thành phố Hồ

Chí Minh đã tạo một sân chơi khoa học thú vị cho tất cả các sinh viên chúng em, xin

cảm ơn tập thể các thầy cô trong ban tổ chức cuộc thi đã tận tình hướng dẫn và tạo

điều kiện để các nhóm nghiên cứu hoàn thành bài dự thi của mình, giúp chúng em

có thêm vô vàng những kiến thức khoa học hữu ích.

Nhóm chúng em cũng xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn đến Thạc sỹ

Nguyễn Huỳnh Anh Như đã tận tình hướng dẫn, động viên và có những góp ý quan

trọng cho để nhóm hoàn thành bài Nghiên cứu khoa học này.

Cuối cùng nhóm nghiên cứu xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các bạn sinh

viên Trường Đại học Mở đã nhiệt tình đóng góp ý kiến cho bài khảo sát của nhóm.

Kính chúc quý Thầy, Cô và toàn thể các bạn sinh viên luôn vui vẻ, hạnh phúc

và thành công trong công việc.

Xin chân thành cảm ơn!

Nhóm nghiên cứu.

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang iv

MỤC LỤC

Danh mục bảng biểu.............................................................................................. vii

Danh mục từ viết tắt ............................................................................................. viii

Thông tin kết quả nghiên cứu của đề tài ........................................................... ix

Thông tin về sinh viên chịu trách nhiệm chính thực hiện đề tài ..................... xii

MỞ ĐẦU................................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu. .......................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.......................................................................................... 2

3. Phạm vi nghiên cứu........................................................................................... 2

3.1 Giới hạn đối tượng nghiên cứu của đề tài ..................................................... 2

3.2 Giới hạn phạm vi khảo sát ............................................................................. 2

4. Phƣơng pháp nghiên cứu.................................................................................. 3

5. Nguồn số liệu, dữ liệu........................................................................................ 3

6. Ý nghĩa thực tiển của đề tài.............................................................................. 3

CHƢƠNG 1. GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN

ĐỒNG GIỚI........................................................................................................... 5

1.1. Tổng quan về hôn nhân đồng giới............................................................. 5

1.1.1. Định nghĩa về hôn nhân ......................................................................... 5

1.1.2. Khái niệm hôn nhân đồng giới............................................................... 10

1.1.3. Nguyên nhân gây ra đồng tính ............................................................... 13

1.2. Nhận thức của xã hội về hôn nhân đồng giới........................................... 18

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang v

1.3. Pháp luật về hôn nhân đồng giới............................................................... 21

1.3.1 Pháp luật các nước trên thế giới.............................................................. 21

1.3.1.1. Pháp luật các quốc gia công nhận HNĐG....................................... 21

1.3.1.2. Pháp luật các quốc gia không công nhận hôn nhân đồng giới........ 25

1.3.2 Pháp luật Việt Nam ................................................................................. 28

1.3.2.1. Định nghĩa hôn nhân trong pháp luật Việt Nam ............................. 27

1.3.2.2. Điều kiện kết hôn............................................................................. 29

1.3.2.3. Nhận xét những quy định của pháp luật về hôn nhân đồng giới .... 32

CHƢƠNG II. THỰC TRẠNG VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI ....................... 34

2.1. Kết quả khảo sát ý kiến của 500 sinh viên Đại học Mở về quan điểm và

cách nhìn nhận về hôn nhân đồng giới. ........................................................... 34

2.2. Thực trạng hôn nhân đồng giới tại Việt Nam.......................................... 44

2.2.1 Đánh giá tình hình chung ........................................................................ 50

2.2.1.1 Hệ quả của việc không công nhận hôn nhân đồng giới. .................. 50

2.2.1.2 Nhận định của một vài chuyên gia về hôn nhân đồng giới hiện nay 54

CHƢƠNG 3. KIẾN NGHỊ GÓP PHẦN HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ HÔN

NHÂN ĐỒNG GIỚI TẠI VIỆT NAM................................................................ 59

3.1. Quan điểm của nhóm nghiên cứu về hôn nhân đồng giới...................... 59

3.2. Một số kiến nghị góp phần hoàn thiện pháp luật về hôn nhân đồng giới60

3.2.1 Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về giới tính và hôn nhân đồng

giới .................................................................................................................... 60

3.2.2 Ghi nhận và bảo vệ quyền của người đồng tính trong pháp luật............ 61

3.2.3 Khảo sát, trưng cầu dân ý về việc có đồng tình công nhận hôn nhân đồng

giới .................................................................................................................... 63

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang vi

KẾT LUẬN ............................................................................................................ 64

PHỤ LỤC ............................................................................................................... 67

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 71

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Trang

Bảng 2.1 Mức độ hiểu biết về hôn nhân đồng giới .................................................. 34

Bảng 2.2 Đối tượng chủ yếu của hôn nhân đồng giới ............................................. 35

Bảng 2.3 Nguyên nhân của việc kết hôn giữa những người đồng giới tính............. 37

Bảng 2.4 Thái độ của người đồng tính đối với các mối quan hệ xã hội .................. 38

Bảng 2.5 Việc kết hôn giữa những người đồng tính được hiểu như thế nào .......... 39

Bảng 2.6 Mức độ bền vững của hôn nhân đồng giới ............................................... 40

Bảng 2.7 Nguyên nhân Hôn nhân đồng giới bị xã hội kỳ thị ................................. 41

Bảng 2.8 Thái độ của mọi người đối với những người đồng tính............................ 42

Bảng 2.9. Những người kết hôn đồng giới có cần được pháp luật bảo vệ .............. 43

Bảng 2.10 Những người kết hôn đồng giới cần được pháp luật bảo vệ ở những khía

cạnh. .......................................................................................................................... 44

------------------------------

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Trang

Hình 1.1.Đám cưới đồng giới nữ tại Tây Ban Nha................................................... 22

Hình 1.2. Một đám cưới đồng tính nữ tại Thụy Điển .............................................. 24

Hình 1.3.Đám cưới đồng giới nữ tại Argentina ....................................................... 25

Hình 1.4 Biểu tình phản đối hôn nhân đồng tính ở thành phố Toulouse của Pháp

ngày 17/11/2012 ........................................................................................................ 26

Hình 2.1 Hình ảnh của những người đồng tính kết hôn với nhau............................ 36

Hình 2.2 Đinh Công Khanh và Nguyễn Thái Nguyên sau 6 năm “kết hôn” vẫn sống

hạnh phúc................................................................................................................... 45

Hình 2.3 Đám cưới được tổ chức sang trọng giữa hai nhân vật có nickname Nell và

Pin năm 2011 tại Thành phố Hồ Chí Minh............................................................... 46

ĐỀ TÀI: GÓC NHÌN CỦA XÃ HỘI VÀ PHÁP LUẬT VỀ HÔN NHÂN ĐỒNG GIỚI,

THỰC TRẠNG – KIẾN NGHỊ

GVHD: TH.S NGUYỄN HUỲNH ANH NHƢ Trang viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

APA Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ

BLDS năm 2005 Bộ Luật Dân sự năm 2005

CHND Cộng hòa nhân dân

ISEE Viện nghiên cứu Kinh tế, Xã hội và Môi trường

LGBT Lesbian – Gay – Bisexual – Transgender

Luật HN & GĐ Luật Hôn nhân gia đình

HNGĐ Hôn nhân đồng giới

TP HCM Thành Phố Hồ Chí Minh

UNDP Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam

XHCN Xã hội chủ nghĩa

WHO Tổ chức Y tế thế giới