Giáo trình nhập môn Việt Nam học

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑAØ LAÏT

F 7 G

GIAÙO TRÌNH

NHAÄP MOÂN VIEÄT NAM

HOÏC

(Daønh cho sinh vieân chuyeân ngaønh Vieät Nam hoïc)

PGS.TS. CAO THEÁ TRÌNH

2005

Nhaäp moân Vieät Nam hoïc - 1 -

MUÏC LUÏC

MUÏC LUÏC............................................................................................................- 1 -

NHAÄP MOÂN VIEÄT NAM HOÏC........................................................................- 2 -

1. Thuaät ngöõ “Vieät Nam hoïc”...........................................................................- 3 -

2. Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa Vieät Nam hoïc......................................................- 4 -

3. Chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa Vieät Nam hoïc ......................................................- 9 -

3.1. Chöùc naêng. ...........................................................................................- 9 -

3.2. Nhieäm vuï .............................................................................................- 15 -

4. Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa Vieät Nam hoïc...............................................- 23 -

5. Vò trí cuûa Vieät Nam hoïc trong heä thoáng caùc ngaønh khoa hoïc .....................- 25 -

5.1. Moái quan heä giöõa Vieät Nam hoïc vôùi caùc ngaønh khoa hoïc töï nhieân .....- 25 -

5.2. Moái quan heä giöõa VNH vôùi caùc ngaønh khoa hoïc xaõ hoäi-nhaân vaên khaùc laáy

Vieät Nam laøm ñoái töôïng khaûo saùt. ..............................................................- 27 -

5.3. Moái quan heä giöõa Vieät Nam hoïc vôùi caùc ngaønh khoa hoïc veà khu vöïc vaø

caùc nöôùc laùng gieàng (Ñoâng phöông hoïc, Ñoâng Nam AÙ hoïc, Trung Quoác hoïc,

Thaùi hoïc...)..................................................................................................- 30 -

6. Sô löôïc veà söï phaùt trieån vaø trieån voïng cuûa ngaønh Vieät Nam hoïc................- 31 -

7. Giôùi thieäu Chöông trình ñaøo taïo ngaønh Vieät Nam hoïc...............................- 36 -

8. Moät vaøi gôïi yù veà phöông phaùp hoïc taäp - nghieân cöùu ngaønh Vieät Nam hoïc ôû

tröôøng ñaïi hoïc .................................................................................................- 41 -

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO CHÍNH .................................................................- 47 -

PGS.TS. Cao Theá Trình Khoa Vieät Nam

hoïc

Nhaäp moân Vieät Nam hoïc - 2 -

NHAÄP MOÂN VIEÄT NAM HOÏC

Trong khuoân khoå cuûa moät giaùo trình nhaäp moân cuûa moät chuyeân

ngaønh ñaøo taïo, chuùng toâi seõ ñeà caäp tôùi nhöõng vaán ñeà sau ñaây:

1. Vieät Nam hoïc laø gì ? (thuaät ngöõ)

2. Vieät Nam hoïc nghieân cöùu caùi gì ? (ñoái töôïng nghieân cöùu)

3. Vieät Nam hoïc coù taùc duïng gì ñoái vôùi cuoäc soáng hoâm nay vaø ngaøy

mai ?

(chöùc naêng, nhieäm vuï)

4. Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa Vieät Nam hoïc

5.Vò trí cuûa Vieät Nam hoïc trong heä thoáng caùc ngaønh khoa hoïc (moái

quan heä giöõa Vieät Nam hoïc vôùi caùc ngaønh khoa hoïc khaùc)

6. Sô löôïc veà ngaønh Vieät Nam hoïc ôû nöôùc ta cuõng nhö treân Theá giôùi

vaø trieån voïng cuûa noù.

7. Giôùi thieäu chöông trình ñaøo taïo ngaønh Vieät Nam hoïc.

8. Moät vaøi gôïi yù veà phöông phaùp hoïc taäp-nghieân cöùu ngaønh hoïc

Ñaây laø moät giaùo trình hoaøn toaøn môùi meû khoâng nhöõng ñoái vôùi

chuùng toâi maø coøn ñoái vôùi ngaønh Vieät Nam hoïc nöôùc nhaø noùi chung; do vaäy,

nhöõng trao ñoåi trong caùc phaàn muïc döôùi ñaây coù theå chöa thaät söï hoaøn haûo,

ñaùp öùng ñaày ñuû nhöõng yeâu caàu cuûa moät giaùo trình môû ñaàu cho moät lónh vöïc

khoa hoïc coù moät noäi dung quaûng baùc nhö Vieät Nam hoïc. Vì vaäy, chuùng toâi

raát mong nhaän ñöôïc söï goùp yù pheâ bình cuûa ñoäc giaû, nhaát laø cuûa caùc vò ñoàng

nghieäp vaø anh chò em sinh vieân ngaønh Vieät Nam hoïc veà lónh vöïc ñaøo taïo môùi

meû naøy.

PGS.TS. Cao Theá Trình Khoa Vieät Nam

hoïc

Nhaäp moân Vieät Nam hoïc - 3 -

1. Thuaät ngöõ “Vieät Nam hoïc”

Thoaït tieân, thuaät ngöõ “Vieät Nam hoïc”(VNH) xuaát hieän trong caùc

ngoân ngöõ AÂu-Myõ töø nhöõng thaäp nieân 30 cuûa theá kyû XX. Ñoù laø: EÙtudes

Vieâtnamiens trong francais, Vietnamese studies trong English,

Vieâtnamoâvezenhie trong Russan, trong tieáng Haùn, tieáng Nhaät...

vaø sau roát môùi laø trong tieáng Vieät. Noùi moät caùch khaùc, ngöôøi Vieät ñaõ “dòch”

moät thuaät ngöõ khoa hoïc veà ñaát nöôùc-daân toäc mình töø caùc ngoân ngöõ ngoaïi

quoác. Môùi nghe qua, ñieàu töôûng chöøng nhö laø moät nghòch lyù, thaäm chí laø moät

söï “trôù treâu” naøo ñoù, thöïc ra cuõng raát hôïp lyù. Chính nhu caàu hieåu bieát veà ñaát

nöôùc, con ngöôøi, lòch söû, vaên hoùa... Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi, nhaát laø vôùi

nhöõng quoác gia ñaõ töøng coù quan heä chaët cheõ vôùi Vieät Nam (keå caû quan heä

thuø ñòch, tieâu cöïc, laãn quan heä hôïp taùc-höõu nghò, tích cöïc) trong nhieàu tröôøng

hôïp, coøn böùc xuùc hôn ngay chính chuùng ta; bôûi muoán ñaït ñöôïc hieäu quaû

trong caùc quaù trình xaâm löôïc, noâ dòch hay hôïp taùc-höõu nghò tröôùc ñaây, cuõng

nhö trong caùc moái quan heä hôïp taùc, trao ñoåi hieän nay, hoï khoâng theå khoâng

hieåu bieát veà Vieät Nam.

Ñeán löôït mình, thuaät ngöõ “Vieät Nam hoïc” laïi ñöôïc dieãn ñaït döôùi

moät caùi voû ngöõ aâm Haùn -Vieät (PGS. Nguyeãn Duy Hinh ñeà nghò neân goïi laø

caùch ñoïc Vieät-Haùn[1]). Tuy nhieân, trong caùc boä töø ñieån baùch khoa maø chuùng

toâi coù ñöôïc, muïc töø naøy chöa coù. Neáu hieåu theo loái “duy danh ñònh nghóa”,

Vieät Nam hoïc laø (khoa) hoïc veà Vieät Nam. Caùch hieåu naøy hieån nhieân laø khoâng

sai, song noù chung chung quaù, chöa neâu baät ñöôïc ñoái töôïng vaø muïc ñích cuûa

lónh vöïc khoa hoïc naøy, bôûi vaäy chuùng toâi ñöa ra moät ñònh nghóa cho thuaät

ngöõ naøy nhö sau:

Vieät Nam hoïc (VNH) laø moät lónh vöïc khoa hoïc (hay moät taäp hôïp caùc

ngaønh khoa hoïc) chuyeân nghieân cöùu veà ñaát nöôùc, con ngöôøi Vieät Nam treân moïi

bình dieän töø ñòa lyù, ngoân ngöõ, lòch söû, vaên hoùa... cho tôùi phong tuïc, taäp quaùn

vaø loái soáng. Muïc ñích cuûa söï nghieân cöùu ñoù laø nhaèm ñem laïi nhöõng hieåu bieát

toaøn dieän veà Vieät Nam, phuïc vuï söï nghieäp xaây döïng ñaát nöôùc ngaøy moät phoàn

thònh vaø taêng cöôøng khaû naêng giao löu-hoäi nhaäp quoác teá.

PGS.TS. Cao Theá Trình Khoa Vieät Nam

hoïc