Giáo trình -Ngắt mạch trong hệ thống điện -chương 5 pps

1

Chương 5: QUÁ TRÌNH QUÁ ĐỘ TRONG

MÁY ĐIỆN

I. Khái niệm chung:

Quá trình quá độ trong máy điện xảy ra phức tạp hơn trong máy biến áp hay các

thiết bị tĩnh khác do tính chất chuyển động của nó. Do vậy nếu kể đến tất cả các yếu tố

ảnh hưởng thì việc nghiên cứu sẽ vô cùng khó khăn và phức tạp. Để đơn giản người ta

đưa ra nhiều giả thiết gán cho máy điện một số tính chất “lý tưởng hóa”. Dĩ nhiên kết quả

sẽ có sai số, nhưng so sánh với các số liệu thực nghiệm thường sai số nằm trong phạm vi

cho phép.

Việc nghiên cứu vào thời điểm đầu

của quá trình quá độ dựa trên nguyên lý từ

thông móc vòng không đổi và để đơn giản

chỉ xét trên một pha của máy điện, các cuộn

dây stato và rôto xem như chỉ có một vòng

dây, lúc đó từ thông Φ trong mạch từ cũng

chính là từ thông móc vòng Ψ.

Qui ước chọn hệ trục tọa độ trong máy

điện như sau (hình 5.1):

Hình 5.1

• Các trục tọa độ d, q giá theo dọc trục và ngang trục của rôto.

• Thành phần dọc trục của dòng stato dương khi sức từ động do nó tạo nên cùng

chiều với sức từ động của cuộn kích từ.

• Thành phần ngang trục của dòng stato dương khi sức từ động do nó tạo nên chậm

90o

so với sức từ động của cuộn kích từ.

II. Các loại từ thông trong máy điện:

• Từ thông toàn phần của cuộn kích từ: Ψ

. .

. f f f = I X

trong đó: Xf - điện kháng của cuộn kích từ.

- Từ thông hữu ích: Ψ

. .

. d f ad = I X

trong đó: Xad - điện kháng hổ cãm giữa các cuộn dây stato và rôto, được gọi là điện

kháng phản ứng phần ứng dọc trục.

- Từ thông tản: Ψ

. .

. σf f σf = I X

trong đó: Xσf - điện kháng tản của cuộn kích từ.

Như vậy: Ψ Ψ Ψ . . .

f d = + σf f a = X X d + σ va X ì f