Giao an Truyen hinh so Hieu chinh-Lan 2.doc

Ch¬ng 1

Kh¸i qu¸t truyÒn h×nh vµ truyÒn h×nh sè

1.1. HÖ thèng truyÒn h×nh.

1.1.1. S¬ ®å khèi cña hÖ thèng

Kh¸i niÖm: TruyÒn h×nh lµ mét hÖ thèng biÕn ®æi h×nh ¶nh vµ ©m thanh thµnh tÝn

hiÖu ®iÖn truyÒn ®Õn m¸y thu, sau ®ã kh«i phôc tÝn hiÖu nµy thµnh d¹ng ban ®Çu vµ hiÓn thÞ

lªn mµn h×nh díi d¹ng h×nh ¶nh.

TruyÒn h×nh ho¹t ®éng dùa trªn ®Æc ®iÓm c¶m nhËn ¸nh s¸ng cña m¾t ngêi ®Ó truyÒn

®i c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. Cêng ®é vµ thµnh phÇn phæ cña tia s¸ng ph¶n x¹ sÏ ph¶n ¸nh tÝnh

chÊt ph¶n x¹, x¸c ®Þnh ®é chãi vµ mµu cña vËt.

HÖ thèng truyÒn h×nh thùc hiÖn xö lý tÝn hiÖu mang th«ng tin vÒ ®é chãi vµ mµu cña

vËt, s¬ ®å hÖ thèng truyÒn h×nh ®îc biÓu hiÖn trªn h×nh 1.1.

Ho¹t ®éng chøc n¨ng cña hÖ thèng:

èng kÝnh Camera chiÕu ¶nh cña vËt cÇn truyÒn lªn Katot quang ®iÖn cña bé chuyÓn

®æi ¶nh- tÝn hiÖu. Bé chuyÓn ®æi nµy sÏ chuyÓn ®æi ¶nh quang thµnh tÝn hiÖu ®iÖn (chuyÓn

®æi n¨ng lîng ¸nh s¸ng thµnh n¨ng lîng ®iÖn), tÝn hiÖu ®iÖn ®îc gäi lµ tÝn hiÖu h×nh hay

video, ®©y lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch ¶nh.

TÝn hiÖu video ®îc khuÕch ®¹i, gia c«ng vµ truyÒn ®i theo kªnh th«ng tin sang phÝa

thu. ë phÝa thu, tÝn hiÖu video ®îc khuÕch ®¹i lªn møc cÇn thiÕt råi ®a ®Õn bé chuyÓn ®æi tÝn

Bé t¸ch

sãng

Bé khuÕch

®¹i

èng thu h×nh

Bé t¹o

xung quÐt

§ång bé

M¸y thu h×nh

Anten

H×nh 1.1: S¬ ®å khèi hÖ thèng truyÒn h×nh

Bé

K§

H×nh ¶nh

cÇn

truyÒn

Bé t¹o

xung quÐt

Xö lý

Video

èng ph¸t

CAMERA

Bé

K§

Bé t¹o

sãng mang

M¸y ph¸t

Bé ®iÒu

chÕ

Anten

Bé t¹o xung

®ångbé

1

hiÖu ®iÖn- ¶nh. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tÝn hiÖu ®iÖn thµnh ¶nh quang lµ qu¸ tr×nh tæng hîp

¶nh, hay kh«i phôc ¶nh. Dông cô ®Ó thùc hiÖn sù chuyÓn ®æi nµy lµ phÇn tö biÕn ®æi ®iÖn –

quang hay cßn gäi lµ èng thu h×nh.

§Ó kh«i phôc ®îc ¶nh quang ®· truyÒn ®i, qu¸ tr×nh kh«i phôc tÝn hiÖu- ¶nh cÇn ph¶i

hoµn toµn ®ång bé vµ ®ång pha víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ¶nh- tÝn hiÖu. V× vËy, trong hÖ

thèng sö dông thiÕt bÞ t¹o xung ®ång bé.

1.1.2. Nguyªn lý quÐt

a. Ph¬ng ph¸p quÐt liªn tôc

Trong truyÒn h×nh, h×nh ¶nh cña c¸c vËt ®îc chiÕu lªn mét mÆt ph¼ng (mÆt catot

quang ®iÖn cña phÇn tö biÕn ®æi quang- ®iÖn) nhê mét hÖ thèng quang häc, sau ®ã chóng

míi ®îc chuyÓn thµnh tÝn hiÖu h×nh.

¶nh vËt ®îc chia thµnh nhiÒu phÇn nhá, gäi lµ c¸c ®iÓm ¶nh. Mçi ®iÓm ¶nh cã ®é

chãi trung b×nh vµ mµu cña nã. Sè ®iÓm ¶nh cµng lín, tøc lµ ¶nh ®îc chia ra cµng nhá th× ®é

chãi vµ mµu trªn toµn tiÕt diÖn cña mçi ®iÓm ¶nh cµng ®ång nhÊt. KÝch thíc cña c¸c ®iÓm

¶nh cµng nhá th× ¶nh cña vËt cµng s¾c nÐt.

§é chãi vµ mµu cña c¸c ®iÓm ¶nh tiÕp tôc ®îc biÕn ®æi thµnh tÝn hiÖu ®iÖn (U). Nh

vËy tÝn hiÖu h×nh ph¶i lµ hµm cña nhiÒu biÕn sè:

U = f (L,λ, p′, x, y,t) (1.1)

Trong ®ã:

L- lµ ®é chãi cña phÇn tö ¶nh.

λ vµ p′ - bíc sãng vµ ®é thuÇn khiÕt x¸c ®Þnh mµu cña phÇn tö ¶nh;

x vµ y- lµ c¸c to¹ ®é x¸c ®Þnh vÞ trÝ phÇn tö ¶nh.

t- thêi gian x¸c ®Þnh vÞ trÝ lÊy ¶nh.

H×nh ¶nh quang häc ®îc h×nh thµnh nhê qu¸ tr×nh quÐt theo chiÒu ngang tõ tr¸i qua

ph¶i vµ theo chiÒu däc tõ trªn xuèng díi. Th«ng tin vÒ ®é chãi cña ®iÓm ¶nh trªn mét dßng

quÐt sÏ ®îc chuyÓn ®æi thµnh tÝn hiÖu ®iÖn t¬ng øng cña dßng quÐt ®ã. Qu¸ tr×nh nµy liªn

tiÕp ®îc lÆp l¹i vµ th«ng tin vÒ c¸c ¶nh liªn tiÕp ®îc biÕn ®æi thµnh dßng tÝn hiÖu ®iÖn theo

thêi gian trong kho¶ng thêi gian quÐt hÕt mét ¶nh.

Trªn h×nh vÏ (1.2) lµ s¬ ®å quÐt mét ¶nh theo ph¬ng ph¸p quÐt liªn tôc, lÇn lît tõng

dßng cña mét ¶nh. Khi kÕt thóc viÖc ph©n tÝch hay tæng hîp mét ¶nh, tia ®iÖn tö quay nhanh

vÒ mÐp tr¸i dßng 1 cña ¶nh thø 2.

Thêi gian quÐt tõ 1 ®Õn A vµ trë vÒ 2 lµ thêi gian quÐt dßng. Thêi gian quÐt ngîc (t-

¬ng øng víi nÐt ®øt) trªn mµn h×nh kh«ng cã tÝn hiÖu nhê cã xung xo¸ dßng. Thêi gian quÐt

tõ dßng 1 ®Õn Z lµ thêi gian quÐt thuËn cña mét ¶nh.

TÇn sè quÐt ¶nh:

a

a

T

f

1

=

Trong ®ã Ta – lµ tÇn sè quÐt ¶nh.

2

Xung ®ång bé ®îc truyÒn tõ ®Çu ph¸t ®Õn ®Çu thu ®Ó hÖ thèng quÐt t¹i ®Çu thu hoµn

toµn ®ång bé víi hÖ thèng quÐt t¹i ®Çu ph¸t, ®¶m b¶o t¸i t¹o l¹i chÝnh x¸c h×nh ¶nh ban ®Çu.

b. Sè dßng quÐt.

ChÊt lîng h×nh ¶nh sau khi t¸i t¹o phô thuéc vµo ®é ph©n gi¶i, sè dßng quÐt cµng

nhiÒu th× chÊt lîng h×nh ¶nh cµng ®Ñp. Sè dßng quÐt tèi thiÓu lµ sè dßng quÐt kh«ng g©y khã

chÞu cho ngêi xem.

Sè dßng quÐt thÝch hîp víi mçi ¶nh sÏ lµ:

(100 * 60 ):1 = 600 dßng ’ ’

Kho¶ng c¸ch tèt nhÊt tõ ngêi xem ®Õn mµn ¶nh lµ:

H

tg

H

D 6

5

/ 2

0

= ≈

Trong ®ã: H- chiÒu cao cña mµn ¶nh.

c. Sè ¶nh truyÒn trong mét gi©y

Do sù lu ¶nh cña m¾t, nÕu ta truyÒn 24 ¶nh/gi©y th× khi t¸i t¹o l¹i h×nh ¶nh ngêi xem

sÏ cã c¶m gi¸c ¶nh lµ liªn tôc.

Sè ¶nh truyÒn: n = 24 ¶nh/gi©y th× ¶nh sÏ liªn tôc.

§iÖn ¶nh truyÒn n = 49 ¶nh/ gi©y.

TruyÒn h×nh thùc hiÖn truyÒn n = 25 ¶nh/gi©y.

§Ó tr¸nh hiÖn tîng chíp s¸ng trong truyÒn h×nh ta sö dông ph¬ng ph¸p quÐt xen kÏ

1.2. H×nh d¹ng tÝn hiÖu h×nh vµ phæ tÝn hiÖu

1.2.1. H×nh d¹ng tÝn hiÖu h×nh

TÝn hiÖu h×nh tæng hîp bao gåm tÝn hiÖu h×nh ¶nh (Video), xung xo¸ (Blank) vµ xung

®ång bé (Sync).

a. TÝn hiÖu video

§iÓm §iÓm ¶nh §iÓm ¶nh

b¾t

®Çu

A

B

Z

Z

H×nh 1.2: Ph­¬ng ph¸p quÐt liªn tôc.

1

2

3

.

.

.

Xung quÐt

dßng

Xung quÐt

mµnh

H×nh 1.3: D¹ng xung quÐt dßng vµ mµnh

3

* Nguyªn lý t¹o tÝn hiÖu video

Th«ng tin vÒ vËt cÇn truyÒn mang c¸c tÝnh chÊt vÒ ®é chãi, mµu s¾c vµ sù biÕn ®æi

theo thêi gian. ¶nh vËt qua hÖ thèng quang häc cña camera héi tô trªn bÒ mÆt c¶m quang

cña bé t¹o ¶nh, chóng lµ ¶nh ph¼ng (¶nh hai chiÒu).

Bé t¹o ¶nh biÕn ®æi th«ng tin chøa trong c¸c ®iÓm ¶nh thµnh tÝn hiÖu ®iÖn mang tÝnh

chÊt cña ®iÓm ¶nh ®ã. TËp hîp c¸c tÝn hiÖu ®iÖn ®îc s¾p xÕp liªn tôc cho ta mét dßng tÝn

hiÖu mang th«ng tin trän vÑn vÒ mét bøc ¶nh, ®ã chÝnh lµ dßng tÝn hiÖu video.

C¸c ¶nh ®îc truyÒn ®i liªn tiÕp nhau trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh vµ ®îc

hiÓn thÞ liªn tiÕp trªn mµn h×nh phÝa thu. Víi mét tèc ®é hiÓn thÞ nµo ®ã, m¾t ngêi thu ®îc

mét chuçi liªn tôc c¸c sù biÕn ®æi cña vËt thÓ trªn mµn h×nh vµ c¶m nhËn ®îc mét sù chuyÓn

®éng thËt cña vËt thÓ nhê kh¶ n¨ng lu ¶nh trªn vâng m¹c cña m¾t ngêi.

* ®Æc ®iÓm cña tÝn hiÖu h×nh

TÝn hiÖu h×nh lµ tÝn hiÖu ®¬n cùc tÝnh bëi v× ®é chãi cña ¶nh cã trÞ sè d¬ng, biÕn ®æi

tõ gi¸ trÞ 0 ®Õn trÞ sè d¬ng cùc ®¹i.

NÕu ®iÓm tr¾ng cña ¶nh øng víi trÞ sè ®iÖn ¸p lín nhÊt, ®iÓm ®en tÝn hiÖu øng víi gi¸

trÞ ®iÖn ¸p nhá nhÊt th× gäi lµ tÝn hiÖu cùc tÝnh d¬ng, ngîc l¹i ta gäi lµ tÝn hiÖu cùc tÝnh ©m.

Gi¸ trÞ trung b×nh cña mçi ¶nh tû lÖ víi ®é chãi trung b×nh cña ¶nh ®ã.

Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, tÝn hiÖu h×nh bÞ ng¾t qu·ng qua tõng dßng.

Mçi chu kú quÐt ®îc chia thµnh 2 phÇn:

- PhÇn quÐt thuËn: ChuyÓn ®æi ¶nh thµnh tÝn hiÖu ®iÖn, chiÕm kho¶ng 82- 84% cña

mét chu kú quÐt dßng.

- PhÇn quÐt ngîc: Lµ thêi gian tia ®iÖn tö tõ cuèi dßng quay vÒ ®Çu dßng sau ®Ó chuÈn

bÞ quÐt tiÕp dßng sau, chiÕm kho¶ng 16- 18% thêi gian cña mét chu kú quÐt dßng.

b, Xung xo¸ mµng vµ dßng

Xung xo¸ dßng: Cã t¸c dông t¾t tia ®iÖn tö ë èng tia trong thêi gian quÐt ngîc.

Xung xo¸ mµnh: Cã t¸c dông t¾t tia ®iÖn tö cña èng thu trong thêi gian quÐt ngîc cña

¶nh. Thêi gian quÐt ngîc cña ¶nh thêng b»ng 20- 30 chu kú quÐt dßng.

c. Xung ®ång bé

Xung ®ång bé ®¶m b¶o hÖ thèng quÐt ë ®Çu thu hoµn toµn ®ång bé víi hÖ thèng quÐt

ë ®Çu ph¸t.

U

Møc tr¾ng

Møc ®en

Møc xung

t¾t

Møc xung

®b

0

Td

Td

3Td

2,5T

d

23-30Td

Xung t¾t mÆt

t

H×h 1.4: TÝn hiÖu h×nh

4

1.2.2. Phæ tÝn hiÖu h×nh

X¸c ®Þnh phæ tÇn cña tÝn hiÖu h×nh lµ x¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn xoay chiÒu cña tÝn

hiÖu. øng víi chi tiÕt lín cña ¶nh lµ c¸c thµnh phÇn tÇn sè thÊp, øng víi chi tiÕt nhá cña ¶nh

lµ c¸c thµnh phÇn tÇn sè cao cña phæ tÝn hiÖu h×nh.

TÇn sè cao nhÊt cña phæ tÝn hiÖu h×nh phô thuéc vµo sè dßng quÐt. §Ó ®¹t ®îc ®é râ

cµng cao th× sè dßng quÐt cµng lín dÉn ®Õn ®é réng d¶i tÇn tÝn hiÖu t¨ng lªn. Sö dông ph¬ng

ph¸p quÐt xen kÏ sÏ gi¶m ®îc d¶i tÇn tÝn hiÖu.

Phæ cña tÝn hiÖu h×nh ®îc minh ho¹ nh sau:

NhËn xÐt:

- TÇn phæ cña tÝn hiÖu h×nh lµ phæ gi¸n ®o¹n gåm c¸c hµi cña tÇn sè mÆt vµ c¸c

nhãm phæ quanh hµi cña tÇn sè dßng, trong ®ã hµi cµng cao th× biªn ®é cµng bÐ.

- Gi÷a c¸c nhãm phæ hµi tÇn sè dßng tån t¹i c¸c kho¶ng trèng. Ta cã thÓ truyÒn c¶

hai tÝn hiÖu mµ phæ cña chóng cã cÊu tróc nh nhau trªn mét kªnh th«ng tin.

TÝnh chÊt nµy ®îc øng dông trong truyÒn h×nh mµu. Phæ cña tÝn hiÖu mµu ®îc s¾p xÕp

vµo c¸c kho¶ng trèng cña phæ tÝn hiÖu chãi.

1.3. C¬ së truyÒn h×nh mµu

TruyÒn h×nh mµu ph¸t triÓn nhê lý thuyÕt 3 mµu trong ®ã mäi ¶nh mµu ®Òu cã thÓ

ph©n tÝch vµ tæng hîp tõ 3 mµu c¬ b¶n. Trong truyÒn h×nh mµu cÇn ph¸t c¶ tÝn hiÖu ph¶n ¸nh

®é chãi cña h×nh ¶nh cïng víi c¸c tÝn hiÖu mang tin tøc vÒ mµu s¾c. TÝn hiÖu truyÒn h×nh

mµu cã c¸c tÝnh chÊt kh¸c víi tÝn hiÖu truyÒn h×nh ®en tr¾ng, qu¸ tr×nh t¹o tÝn hiÖu truyÒn

h×nh mµu sÏ t¹o c¸c tÝn hiÖu mÐo, trong ®ã mÐo Gamma g©y ¶nh hëng lín nhÊt ®Õn viÖc

thiÕt kÕ hÖ thèng truyÒn h×nh.

1.3.1. Lý thuyÕt ba mµu

a. ThÞ gi¸c mµu

Thùc nghiÖm ®· chØ ra r»ng, ta cã thÓ nhËn ®îc gÇn nh tÊt c¶ c¸c mµu s¾c tån t¹i

trong thiªn nhiªn b»ng c¸ch trén ba chïm ¸nh s¸ng mµu ®á, mµu lôc vµ mµu lam theo c¸c tû

lÖ x¸c ®Þnh.

b. C¸c mµu c¬ b¶n vµ mµu phô.

t

U

H×nh 1.5: Phæ tÝn hiÖu h×nh

5

Tæ hîp 3 mµu ®îc xem lµ 3 mµu c¬ b¶n khi chóng tho¶ m·n yªu cÇu: Ba mµu ®ã ®éc

lËp tuyÕn tÝnh, tøc lµ trén 2 mµu bÊt kú trong 3 mµu ë trong ®iÒu kiÖn bÊt kú, theo tû lÖ bÊt

kú ®Òu kh«ng t¹o ra mµu thø 3.

Tæ chøc CIE ®· quy ®Þnh 3 mµu c¬ b¶n sö dông réng r·i trong c«ng nghiÖp truyÒn

h×nh, gäi lµ hÖ so mµu R, G ,B:

- Mµu ®á, ký hiÖu lµ R (Red) cã bíc sãng λ R = 700nm .

- Mµu lôc, ký hiÖu lµ G (green), cã bíc sãng λG = 546,8nm .

- Mµu lam, ký hiÖu lµ B (blue), cã bíc sãng λ B = 435,8nm

Mçi mµu c¬ b¶n cã mét mµu phô t¬ng øng mµ khi trén víi mµu c¬ b¶n sÏ t¹o ra mµu

tr¾ng.

1.3.2. Ph¬ng ph¸p trén mµu

a. Ph¬ng ph¸p trén quang häc.

Lµ sù tæng hîp mµu khi cã mét sè bøc x¹ mµu kh¸c nhau t¸c dông ®ång thêi vµo m¾t

th× t¹o ra ®îc mét mµu míi, s¾c ®é cña mµu ®ã phô thuéc tû lÖ c«ng suÊt cña c¸c bøc x¹

thµnh phÇn.

b. Ph¬ng ph¸p trén mµu kh«ng gian

Trêng hîp cã nhiÒu tia s¸ng cïng räi vµo m¾t mµ kh«ng r¬i vµo mét ®iÓm trong m¾t,

gi¶ sö c¸c ®iÓm ®ã gÇn nhau th× m¾t còng cã thÓ tæng hîp ®îc mét mµu míi.

c. C¸c ®Þnh luËt c¬ b¶n vÒ trén mµu.

1, §Þnh luËt 1:

- BÊt kú mét mµu s¾c nµo còng cã thÓ t¹o ®îc b»ng c¸ch trén 3 mµu c¬ b¶n ®éc lËp

tuyÕn tÝnh ®èi víi nhau.

2, §Þnh luËt 2:

R

§á

G

B

Nguån

s¸ng

Lôc

Lam

Vµng

L¬

Tr¾ng

H×mh 1.6: Trén mµu theo ph­¬ng ph­¬ng ph¸p quang häc

6

- Sù biÕn ®æi liªn tôc cña c¸c bøc x¹ cã thÓ t¹o lªn mµu kh¸c.

3, §Þnh luËt 3:

- Mµu s¾c tæng hîp cña mét sè bøc x¹ kh«ng ph¶i ®îc x¸c ®Þnh bëi ®Æc tÝnh phæ cña

c¸c bøc x¹ ®îc trén mµ ®îc x¸c ®Þnh bëi mµu s¾c thµnh phÇn cña c¸c bøc x¹ ®ã. Hay nãi

c¸ch kh¸c: §Ó x¸c ®Þnh mµu s¾c cña bøc x¹ tæng hîp ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc c¸c thµnh phÇn

cña mµu s¾c c¬ b¶n cña c¸c bøc x¹ ®îc trén.

1.4. hÖ thèng vµ d¹ng tÝn hiÖu truyÒn h×nh mµu

1.4.1. S¬ ®å khèi hÖ thèng truyÒn h×nh mµu

S¬ ®å khèi hÖ thèng truyÒn h×nh mµu:

Ho¹t ®éng cña s¬ ®å khèi tæng qu¸t:

H×nh ¶nh cÇn truyÒn qua camera truyÒn h×nh mµu ®îc biÕn ®æi thµnh 3 tÝn hiÖu mµu

c¬ b¶n lµ ER, EG, EB. C¸c tÝn hiÖu mµu c¬ b¶n nµy ®îc truyÒn qua c¸c m¹ch hiÖu chØnh

gamma ®Ó bï mÐo gamma do èng thu ë bªn thu g©y lªn (mÐo Gamma g©y ra do tÝnh phi

tuyÕn cña ®Æc tuyÕn truyÒn ®¹t cña c¸c phÇn tö èng thu). C¸c tÝn hiÖu ®· bï mÐo ' ' '

, , ER EG EB

®îc ®a vµo m¹ch ma trËn t¹o tÝn hiÖu chãi ' EY

vµ 2 tÝn hiÖu mang mµu 1 2 S , S . C¸c tÝn hiÖu

mang mµu 1 2 S , S ®iÒu chÕ dao ®éng tÇn sè mang phô t¹o ra tÝn hiÖu mang mµu cao tÇn UC.

Trong bé céng, c¸c tÝn hiÖu ' EY

vµ UC

®îc trén víi nhau ®Ó t¹o thµnh tÝn hiÖu truyÒn h×nh

mµu tæng hîp EM = EY + EC

'

. TÝn hiÖu EM ®îc truyÒn ®Õn bªn thu b»ng c¸p, hÖ thèng viba

hoÆc v« tuyÕn ®iÖn.

Qu¸ tr×nh biÕn ®æi c¸c tÝn hiÖu mµu c¬ b¶n ' ' '

, , ER EG EB

thµnh tÝn hiÖu truyÒn h×nh

mµu tæng hîp EM gäi lµ qu¸ tr×nh m· ho¸ tÝn hiÖu mµu.

PhÝa thu, tÝn hiÖu EM nhËn ®îc sau t¸ch sãng video ®îc biÕn ®æi thµnh c¸c tÝn hiÖu

mµu c¬ b¶n ' ' '

, , ER EG EB

. Qu¸ tr×nh biÕn ®æi ngîc ®ã gäi lµ qu¸ tr×nh gi¶i m· tÝn hiÖu mµu.

Qóa tr×nh gi¶i m· thùc hiÖn trong phÇn tÇn sè vi deo cña m¸y thu h×nh mµu. TÝn hiÖu

truyÒn h×nh mµu tæng hîp EM nhËn ®îc sau t¸ch sãng ®îc läc ra thµnh tÝn hiÖu chãi ' EY

vµ

HiÖu chØnh

gamma

M¹ch

ma trËn

Bé ®iÒu

chÕ mµu

M¹ch

céng

ER

EG

EB

ER

’

EG

’

EB

’

S

1

S

2

EC

EY

’ EM

= EY

’+EC

Bé chän tÝn

hiÖu Bé chän

tÝn hiÖu

Mach

ma trËn

Tõ bé t¸ch

sãng video

E

Y

’

S

1

S

2

E

R

’

E

G

’ E

B

’

èng

thu

H×nh 1.7: S¬ ®å tæng qu¸t hÖ thèng truyÒn h×nh mµu

7

tÝn hiÖu mang mµu cao tÇn EC

. Sau bé t¸ch sãng mµu, ta thu ®îc tÝn hiÖu mang mµu S1

vµ

S2

, ®ã lµ c¸c tÝn hiÖu sè mµu.

Nhê cã m¹ch ma trËn, tõ tÝn hiÖu 1 2

' EY

,S ,S t¹o ra tÝn hiÖu mang mµu c¬ b¶n

' ' '

, , ER EG EB

. PhÇn tö cuèi cïng cña hÖ thèng lµ èng thu, ë ®©y biÕn ®æi c¸c tÝn hiÖu mµu

thµnh h×nh ¶nh phøc t¹p.

1.4.2. TÝn hiÖu truyÒn h×nh mµu.

a. TÝn hiÖu chãi

TÝn hiÖu chãi mang th«ng tin vÒ ®é s¸ng cña h×nh ¶nh.

TÝn hiÖu chãi trong c¸c hÖ truyÒn h×nh mµu sau khi hiÖu chØnh gamma ®îc chän theo

biÓu thøc:

' ' ' ' EY = 0,299ER + 0,587EG + 0,114EB

(1.2)

HoÆc cã thÓ viÕt:

' ' ' '

Y = 0,299R + 0,587G + 0,114B (1.3)

Trong ®ã: ( )

' ' EY Y lµ ®iÖn ¸p hiÖu chØnh gamma tÝn hiÖu chãi cña tÝn hiÖu ¶nh mµu.

( ), ( ); ( )

' ' ' ' ' ' ER R EG G EB B - lµ c¸c ®iÖn ¸p hiÖu chØnh gamma ®é chãi øng víi c¸c tÝn

hiÖu ®á, lôc vµ l¬ khi quÐt phÇn tö ¶nh ®· qua.

b. TÝn hiÖu sè mµu

CÇn chän tÝn hiÖu mang mµu ®Ó khi ph¸t ¶nh ®en tr¾ng th× tÝn hiÖu mang mµu triÖt

tiªu, chØ cßn l¹i Y. Ngoµi ra, tÝn hiÖu mang mµu kh«ng t¨ng biªn ®é khi t¨ng ®é chãi cña

¶nh, nghÜa lµ tÝn hiÖu mang mµu kh«ng mang tin tøc vÒ ®é chãi. C¸c tÝn hiÖu mang mµu

truyÒn ®i ®îc lµ c¸c tÝn hiÖu hiÖu mµu R- Y, B- Y.

c. TÝn hiÖu video thµnh phÇn vµ tÝn hiÖu tæng.

HÖ thèng truyÒn h×nh cho phÐp sö dông hai d¹ng tÝn hiÖu ®Ó xö lý, lu tr÷ vµ truyÒn

ph¸t ch¬ng tr×nh:

- TÝn hiÖu video thµnh phÇn gåm bé 3 tÝn hiÖu ®îc xö lý riªng rÏ, yªu cÇu sö dông 3

kªnh truyÒn tÝn hiÖu. Cã hai tËp c¸c tÝn hiÖu video thµnh phÇn ®îc sö dông bao gåm:

1- TÝn hiÖu R, G, B: Lµ c¸c tÝn hiÖu c¬ b¶n cña truyÒn h×nh mµu, mçi mét tÝn hiÖu

biÓu diÔn cho mét mµu c¬ b¶n.

2- TÝn hiÖu Y, R- Y vµ B- Y: Lµ tæ hîp cña c¸c gi¸ trÞ tÝn hiÖu mµu c¬ b¶n R, G, B.

- TÝn hiÖu video tæng hîp ®îc sö dông trong kªnh truyÒn th«ng ®¹i chóng. §Æc ®iÓm

cña nã lµ tÊt c¶ c¸c th«ng tin vÒ tÝn hiÖu mµu cña c¶nh vËt ®îc biÓu diÔn b»ng mét tÝn hiÖu.

Video tæng hîp sÏ ®îc xö lý, lu tr÷ vµ truyÒn dÉn díi d¹ng mét tÝn hiÖu duy nhÊt, yªu cÇu

duy nhÊt mét kªnh truyÒn.

1.5. hÖ truyÒn h×nh mµu NTSC

8