Giáo án Thực hành Hóa đại cương pot

Giáo án Thực hành Hóa đại cương Giảng viên: Ths Nguyễn Văn Quang

Khoa Tự nhiên – Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Ninh

BÀI 3, 4: PHA DUNG DỊCH VÀ CHUẨN ĐỘ

Ngày soạn: 31/03/2010

Ngày dạy: 25/3-1/4/210

I. Mục tiêu

1. Kiến thức

Trang bị cho sinh viên kiến thức về:

- Các loại nồng độ.

- Cách pha chế các loại dung dịch.

- Cách xác định nồng độ dung dịch.

2. Kĩ năng

- Rèn luyện cho sinh viên kĩ năng tính toán.

- Rèn luyện cho SV kĩ năng thực hành pha chế các loại dung dịch và cách xác định nồng độ dung

dịch.

3. Tình cảm, thái độ

- Rèn luyện tính cẩn thận trong làm việc

- Giúp SV yêu thích môn Hóa học hơn

II. Phương pháp

- Đàm thoại nêu vấn đề

- Hoạt động nhóm

III. Chuẩn bị

- GV: giáo án, giáo trình

- SV: giáo trình, bài tường trình, máy tính cá nhân.

IV. Nội dung

Hoạt động Nội dung

I. Lí thuyết

- Dung dịch là 1 hệ đồng nhất gồm 2 hay nhiều cấu tử.

- Để biểu thị thành phần dung dịch, ta dung khái niệm

nồng độ.

1. Nồng độ dung dịch: là lượng chất tan có trong 1 đơn vị

khối lượng hoặc đơn vị thể tích dung dịch hay dung môi.

- Nồng độ phần trăm (C%): là số gam chất tan có trong

100 gam dung dịch.

- Nồng độ mol (M) là số mol chất tan có trong 1 lít dung

dịch.

- Nồng độ đương lượng: (hay nồng độ nguyên chuẩn, kí

hiệu là N): là số đương lượng chất tan trong 1 lít dung

dịch.

- Nồng độ molan: là số mol chất tan trong 1000 gam dung

môi.

- Nồng độ phần mol (kí hiệu là x): là số mol chất i chia

cho tổng số mol các chất có mặt trong dung dịch.

xi=

n

ni

2. Pha chế dung dịch

a. Pha chế dung dịch chuẩn

- Nếu có chất gốc (chất có độ tinh khiết đã biết chính xác)

thì cân 1 lượng đã tính trên cân phân tích, hòa tan trong

bình định mức rồi thêm nước tới vạch ngấn.

- Khi không có chất gốc, trước hết pha dung dịch có nồng

độ gần đúng, sau đó dùng dung dịch chất gốc khác để xác

định lại nồng độ của dung dịch vừa pha.

b. Pha chế dung dịch từ dung dịch có nồng độ khác.

- Pha loãng dung dịch: thêm nước vào để dung dịch có

Giáo án Thực hành Hóa đại cương Giảng viên: Ths Nguyễn Văn Quang

Khoa Tự nhiên – Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Ninh

Tiết 1:

SV tra bảng và đưa ra:

- Dung dịch KNO3 tỉ khối 1,029 có

nồng độ 5%

- Dung dịch KNO3, tỉ khối 1,076 có

nồng độ 12%

- Sau đó tính V dung dịch đậm đặc

cần lấy để pha thành 250 ml dung

dịch.

SV:

- Tìm tỉ khối dung dịch cần pha trong

bảng để tính số gam NaCl cần lấy.

- Kiểm tra lại nồng độ bằng phù kế.

nồng độ nhỏ hơn.

Gọi C1, C2, V1 và V2 là nồng độ, thể tích của dung dịch

trước và sau khi pha loãng. Nếu VH2O là thể tích của nước

dùng pha loãng thì V2=V1 + VH2O và khi đó:

C1V1=(V1+VH2O)C2

- Pha trộn dung dịch:

Giả sử trộn V1 ml dung dịch có nồng đọ C1 với V2 ml

dung dịch có nồng độ C2 thì thu được V=V1+V2 và:

C1V1+C2V2=CV

3. Xác định nồng độ dung dịch

a. Xác định nồng độ của dung dịch bằng phù kế

- Tỉ khối của dung dịch thay đổi theo nồng độ, nếu biết

nồng độ của dung dịch có thể suy ra tỉ khối và ngược lại.

- Tỉ khối thường được xác định bằng phù kế. Sau đó tra

bảng ta có nồng độ của dung dịch cần đo. Nếu giá trị tỉ

khối tìm được từ thực nghiệm không có trong bảng thì

tính nồng độ theo phép nội suy (với 2 giá trị tỉ khối lân

cận).

b. Xác định nồng độ của dung dịch bằng PP chuẩn độ

- Chuẩn độ là PP xác định nồng độ của 1 dung dịch theo

nồng độ đã biết của dung dịch khác bằng cách đo thể tích

của các dung dịch tương tác.

- Từ đó tính NB theo công thức: NB.VB=NA.VA

- PP chuẩn độ được áp dụng cho nhiều loại phản ứng:

phản ứng trung hòa, phản ứng oxi hóa – khử, phản ứng tạo

kết tủa, phản ứng tạo phức, …

II. Thực hành

1. Hóa chất, dụng cụ

a. Hóa chất

Dung dịch KNO3 12%, dung dịch HCl 2M và 17%, dung

dịch NaCl 5%, NaCl rắn, phenolphtalein.

b. Dụng cụ

Bình định mức (100, 250 ml), pipet (10ml), bình nón (100

ml), ống đong (250 ml), cốc (250 ml), phễu, đũa thủy tinh,

phù kế.

2. Cách tiến hành

Thí nghiệm 1: Pha dung dịch có nồng độ xác định từ

dung dịch đậm đặc và nước.

- Pha 25 ml dung dịch KNO3, tỉ khối 1,029 từ dung dịch

đậm đặc tỉ khối 1,076

- Kiểm tra lại nồng độ bằng phù kế.

Thí nghiệm 2: Pha dung dịch chất rắn trong nước

- Pha 250 ml dung dịch NaCl 10%.

- Đặt phễu thủy tinh lên bình định mức 250 ml rồi đổ toàn

bộ muối lên phễu. Thêm nước khoảng nửa bình, lắc tròn

đến khi hào tan hết muối. Tiếp tục thêm nước đến gần

ngấn, dùng pipet nhỏ từng giọt đến ngấn. Đậy bình, giữ

chặt nút, lật ngược bình vài lần.