Giáo án sử 9

PhÇn mét

LÞch sö thÕ giíi hiÖn ®¹i tõ n¨m 1945 ®Õn nay

Ch¬ng I: Liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u sau chiÕn tranh thÕ

giíi thø hai

TiÕt 1:

Bµi 1: Liªn x« vµ c¸c níc ®«ng ©u tõ n¨m 1945

®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX

A. Môc tiªu bµi häc:

- Gióp häc sinh n¾m ®îc: Nh÷ng thµnh tùu to lín cña Liªn X« trong kh«i phôc hËu qu¶

chiÕn tranh vµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kinh tÕ, nh÷ng th¾ng lîi cã ý nghÜa lÞch sö cña §«ng

¢u sau 1945 chiÕn th¾ng trong gi¶i phãng d©n téc, thµnh lËp chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n vµ x©y

dùng chñ nghÜa x· héi, sù h×nh thµnh hÖ thèng x· héi chñ nghÜa.

- KiÓm ®iÓm nh÷ng thµnh tùu to lín cã ý nghÜa lÞch sö trong x©y dùng CNXH ë Liªn

X« vµ §«ng ¢u → s©u s¾c:

+ Mèi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam víi Liªn X« vµ §«ng ¢u → Nay vÉn duy tr× → cÇn tr©n

träng.

+ T¨ng cêng t×nh ®oµn kÕt h÷u nghÞ → phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc

ta.

- RÌn luyÖn cho häc sinh kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ nhËn ®Þnh sù kiÖn lÞch sö, vÊn ®Ò lÞch sö.

B . Ph ¬ng tiÖn d¹y häc:

- Gi¸o viªn: S¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn, b¶n ®å thÕ giíi, ¶nh vÒ nhµ du hµnh vò trô

Gagarin.

- Häc sinh: S¸ch gi¸o khoa.

C. TiÕn tr×nh d¹y häc:

1. KiÓm tra bµi cò.

2. Bµi míi:

- Líp 8 c¸c em ®· häc lÞch sö thÕ giíi hiÖn ®¹i tõ c¸ch m¹ng th¸ng 10 1917 → 1945.

- Bµi 1 lµ bµi më ®Çu cña ch¬ng tr×nh lÞch sö 9 tõ 1945 → 2000.

- Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø II Liªn X« bÞ thiÖt h¹i nÆng → kh«i phôc kinh tÕ, hµnh

g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh vµ tiÕp tôc x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho CNXH.

I. Liªn X«.

1. C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ sau chiÕn tranh (1945- 1950)

H§1: Häc sinh n¾m ® îc nh÷ng thiÖt h¹i cña Liªn X« trong chiÕn tranh thÕ giíi thø II.

1

H. § d¹y

* Sö dông b¶n ®å thÕ giíi (treo têng) yªu

cÇu häc sinh quan s¸t vµ x©y dùng vÞ trÝ cña

Liªn X« trªn b¶n ®å.

- Trong CTTG II Liªn X« lµ níc th¾ng hay

thua trËn?

- V× sao sau CTTG II, Liªn X« ph¶i kh«i

phôc klinh tÕ?

- Trong CTTG II, Liªn X« bÞ thiÖt h¹i nh thÕ

nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng hËu qu¶

mµ CTTG II ®Ó l¹i ®èi víi Liªn X«?

Ph©n tÝch nh÷ng tæn thÊt ®ã lµm cho nÒn

kinh tÕ Liªn X« ph¸t triÓn chËm l¹i tíi 10

n¨m → Trong hoµn c¶nh ®ã Liªn X« ph¶i

kh«i phôc kinh tÕ, hµnh g¾n vÕt th¬ng chiÕn

tranh, tiÕp tôc x©y dùng CNXH.

 Liªn X« võa ph¶i kh«i phôc kinh tÕ, võa

chèng sù bao v©y c« lËp cña ph¬ng t©y võa

gióp ®ì phong trµo c¸nh m¹ng thÕ giíi.

H§2: T×m hiÓu nh÷ng thµnh tùu cña Liªn

X« (1945-1950)

- C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ, hµn g¾n vÕt

th¬ng chiÕn tranh ë Liªn X« ®· diÕn ra (ntn)

vµ ®¹t ®îc kÕt qu¶ ntn?

* CN: KH dù ®Þnh 48%

- KÕt qu¶ mµ Liªn X« ®¹t ®îc cho mäi ngêi

suy nghÜ vµ hiÓu ®iÒu g× vÒ con ngêi vµ ®Êt

níc Liªn X«?

H. ® häc

1-2 häc sinh

lªn b¶ng chØ

trªn b¶n ®å.

Th¶o luËn dùa

vµ SGK tr¶ lêi

Nghe gi¸o viªn

ph©n tÝch

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi

Ghi b¶ng

a. Hoµn c¶nh.

- ThiÖt h¹i rÊt nÆng nÒ vÒ ng￾êi vµ cña trong CTTG II

- §Ò ra kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn

thø nhÊt (1946-1950)

b. Thµnh tùu: Hoµn thµnh kÕ

ho¹ch 5 n¨m tríc thêi h¹n 9

th¸ng.

- CN: T¨ng 73% (1950)

- NN: Vît møc tríc CT

- KHKT: 1949 chÕ t¹o thµnh

c«ng bom nguyªn tö

2. TiÕp tôc c«ng cuéc x©y dùng c¬ së vËt chÊt- kü thuËt cña CNXH

(Tõ n¨m 1950 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX)

H§1: Häc sinh n¾m ® îc nh÷ng thµnh tùu

quan träng vÒ kinh tÕ vµ ý nghÜa cña th¾ng

lîi vÒ mÆt nµy:

* KN: C¬ së vËt chÊt- kinh tÕ cña CNXH

- Ph¬ng híng chÝnh cña c¸c kÕ ho¹ch dµi

h¹n cña Liªn X« lµ g×? ¦u tiªn ph¸t triÓn

c«ng nghiÖp nÆng cã ý nghÜa (vai trß) nh thÕ

nµo trong nÒn kinh tÕ? V× sao ph¶i t¨ng cêng

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi

a. Thµnh tùu vÒ kinh tÕ:

Hoµn thµnh nhiÒu kÕ ho¹ch

dµi h¹n

Ph¬ng híng: ¦u tiªn ph¸t

triÓn c«ng nghiÖp nÆng, th©m

canh n«ng nghiÖp, ®Èy m¹nh

tiÕn bé KHKT, t¨ng cêng søc

m¹nh quèc phßng

2

søc m¹nh quèc phßng cho ®Êt níc?

* Minh ho¹ thªm:

+ 1951- 1975: Tèc ®é t¨ng trëng c«ng

nghiÖp 9,6%.

+ 1970: §iÖn lùc: 740 tØ KW/h (gÊp 352 lÇn

n¨m 1913). B»ng s¶n lîng ®iÖn cña 04 níc

(Anh, Ph¸p, T©y §øc, ý)

+ DÇu má: 353 triÖu tÊn

+ ThÐp (1971): 121 triÖu tÊn (vît mü)

+ Than: 624 triÖu tÊn

+ N«ng nghiÖp: 1970 ®¹t 186 triÖu tÊn, n¨ng

suÊt trung b×nh 15,6 t¹/ha

H§2: Nh÷ng thµnh tùu vÒ KHKT:

- H·y nªu thµnh tùu vÒ KH-KT cña Liªn X«

giai ®o¹n nµy?

* Giíi thiÖu H1: - VÖ tinh nh©n t¹o ®Çu tiªn

cña Liªn X«, ch©n dung nhµ du hµnh vò trô

Gagarin, tµu vò trô Ph¬ng §«ng.

H§3: Häc sinh n¾m ® îc chÝnh s¸ch ®èi

ngo¹i cña Liªn X« thêi kú nµy:

- ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Liªn X« trong

thêi kú nµy lµ g×?

* Minh ho¹:

+ 1960 Liªn X« cã s¸ng kiÕn → Liªn hiÖp

quèc th«ng qua tuyªn ng«n vÒ thñ tiªu hoµn

toµn chñ nghÜa thùc d©n, trao tr¶ ®éc lËp cho

c¸c níc thuéc ®Þa.

+ 1961 ®Ò nghÞ Liªn hiÖp quèc th«ng qua

tuyªn ng«n vÒ viÖc cÊm use vò khÝ h¹t nh©n.

+ 1963 theo ®Ò nghÞ cña Liªn X« LHQ

th«ng qua tuyªn ng«n thñ tiªu tÊt c¶ c¸c

h×nh thøc cña chÕ ®é ph©n biÖt chñng téc.

Th¶o luËn

nghe gi¸o viªn

gi¶ng

Quan s¸t H1

Nghe gi¸o viªn

giíi thiÖu

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi.

Nghe gi¸o viªn

ph©n tÝch thªm

→ Lµ cêng quèc c«ng nghiÖp

thø hai thÕ giíi (sau Mü)

B. Thµnh tùu vÒ KH-KT: to

lín

- 1975 phãng vÖ tinh nh©n t¹o

lªn vò trô

C. ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i:

- Hoµ b×nh, h÷u nghÞ víi tÊt

c¶ c¸c níc.

- ñng hé phong trµo ®Êu

tranh gi¶i phßng d©n téc trªn

thÕ giíi

→ Chç dùa v÷ng ch¾c cña

c¸ch m¹ng thÕ giíi.

3. S¬ kÕt bµi:

Víi nh÷ng thµnh tùu to lín cña Liªn X« vÒ nhiÒu mÆt, Liªn X« ®· trë thµnh cêng quèc

c«ng nghiÖp, lµ chç dùa v÷ng ch¾c cho phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi.

4. Cñng cè bµi: H·y nªu nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ, KH-KT cña lIªn X« tõ

1950 – 1970?

3

5. Híng dÉn häc sinh häc bµi: Su tÇm nh÷ng c©u chuyÖn vÒ mét sè chuyÕn bay cña c¸c

nhµ du hµnh vò trô cña Liªn X« trong thËp niªn 60 cña thÕ kû XX./.

TiÕt 2:

Bµi 1: Liªn X« vµ c¸c níc ®«ng ©u... (TiÕt 2)

A- Môc tiªu bµi häc. Nh tiÕt 1

B - Ph ¬ng tiÖn d¹y häc:

C - TiÕn tr×nh d¹y häc:

1- KiÓm tra bµi cò: C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ, hµn g¾n vÕt th¬ng chiÕn tranh ë Liªn

X« diÔn ra vµ ®¹t kÕt qu¶ nh thÕ nµo?

2- Bµi míi:

- Ch¬ng tr×nh lÞch sö 8 ®· häc: Cuèi n¨m 1944 ®Çu n¨m 1945 Hång qu©n truy ®uæi

ph¸t xÝt §øc vÒ BÐclin ®· gióp mét lo¹t c¸c níc §«ng ¢u gi¶i phãng → hÖ thèng CNXH ra

®êi → Bµi h«m nay nghiªncøu sù ra ®êi, thµnh tùu cña c¸c níc d©n chñ nh©n d©n (1945-

nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX)

II. §«ng ¢u:

1- Sù ra ®êi cña c¸c n íc d©n chñ nh©n d©n §«ng ¢u:

H§1: Häc sinh x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ §«ng ¢u

trªn b¶n ®å vµ sù ra ®êi cña nã.

* Gi¸o viªn giíi thiÖu lîc ®å c¸c níc §«ng

¢u

- T×nh h×nh c¸c níc §«ng ¢u tríc chiÕn

tranh thÕ giíi II cã g× næi bËt?

* Gi¸o viªn thuyÕt gi¶ng vÒ hoµn c¶nh ra ®êi

cña c¸c níc §«ng ¢u, Hång qu©n Liªn X«

truy ®uæi ph¸t xÝt §øc, nh©n d©n c¸c níc

§«ng ¢u næi dËy khëi nghÜa vò trang giµnh

chÝnh quyÒn → thµnh lËp c¸c níc d©n chñ

nh©n d©n

- H·y ®äc SGK vµ hoµn thµnh b¶ng thèng kª

sau:

Tªn níc

.............................

Thêi gian ra ®êi

.............................

* Gi¸o viªn nãi râ h¬n vÒ níc §øc: Sau

chiÕn tranh ®Ó tiªu diÖt tËn gèc CNPX, §øc

bÞ chia 4 khu vùc chiÕn ®ãng cña Liªn X«,

Mü, Anh, Ph¸p theo chÕ ®é qu©n qu¶n:

Mét häc sinh

x¸c ®Þnh vÞ trÝ

§«ng ¢u trªn

b¶n ®å

Tr¶ lêi c©u hái

§äc SGK vµ

trao ®æi nhãm

vµ h×nh thµnh

thèng kª

a. Hoµn c¶nh ra ®êi:

- Cuèi 1944 ®Çu 1945 Hång

qu©n Liªn X« phèi hîp víi

nh©n d©n §«ng ¢u gióp hä

khëi nghÜa thµnh c«ng.

- Mét lo¹t c¸c níc §CN

§«ng ¢u ra ®êi: Ba Lan, TiÖp

Kh¾c, Hungari....

4

+ Khu vùc Liªn X« chiÕm ®ãng → CHND

§øc (10-1949)

+ Anh, Ph¸p, Mü chiÕm ®ãng → CHLB §øc

(9-1949)

+ ChÕ ®é BÐclin → §«ng vµ T©y BÐc lin

H§2: Häc sinh nªu ®îc nh÷ng nhiÖm vô cña

CMDCND ë §«ng ¢u.

- §Ó hoµn thµnh cuéc CMDCND, c¸c níc

§«ng ¢u ®· thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô g×?

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi

B. Hoµn thµnh CMDCND:

- X©y dùng bé m¸y chÝnh

quyÒn nh©n d©n

- C¶i c¸ch ruéng ®Êt.

- Quèc h÷u ho¸ c¸c nhµ m¸y,

xÝ nghiÖp cña t b¶n.

- Thùc hiÖn quyÒn tù do d©n

chñ, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n

d©n

2. TiÕn hµnh x©y dùng CNXH ( tõ 1950 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 cña TK XX)

H§1: Häc sinh chØ ra ® îc nh÷ng nhiÖm vô

trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH:

* Gi¸o viªn ®Þnh híng cho häc sinh sau khi

hoµn thµnh cuéc CMDCND, tõ 1949 c¸c níc

§«ng ¢u bíc vµo giai ®o¹n x©y dùng

CNXH. Nh÷ng nhiÖm vô chÝnh cña giai

®o¹n nµy lµ g×?

H§2: Häc sinh n¾m ®îc nh÷ng thµnh tùu

cña §«ng ¢u trong x©y dùng CNXH:

Gi¸o viªn kh¸i qu¸t 20 n¨m x©y dùng ®Êt n￾íc

- H·y nªu nh÷ng thµnh tùu mµ c¸c níc

§«ng ¢u ®· ®¹t ®îc trong c«ng cuéc x©y

dùng CNXH?

- C¨n cø vµo tµi liÖu trong SGK, h·y lÊy

nh÷ng vÝ dô cô thÓ ë mét sè níc?

* Gi¸o viªn kÕt luËn vÒ nh÷ng thµnh tùu

chung cña §«ng ¢u.

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi

Th¶o luËn

nhãm vµ tr¶ lêi

c©u hái

a. NhiÖm vô (cã thÓ häc trong

SGK):

- Xo¸ bá sù bãc lét cña giai

cÊp t s¶n.

- §a nh©n d©n vµo con ®êng

lµm ¨n tËp thÓ.

- C«ng nghiÖp ho¸ XHCN

b. Thµnh tùu:

- §Çu nh÷ng n¨m 70 c¸c níc

§«ng ¢u trë thµnh nh÷ng níc

c«ng- n«ng nghiÖp.

- Bé mÆt KT-XH thay ®æi c¨n

b¶n vµ s©u s¾c.

III. Sù h×nh thµnh hÖ thèng x· héi chñ nghÜa

H§1: Häc sinh chØ ra ®îc hoµn c¶nh (lý do) 1. Hoµn c¶nh vµ nh÷ng c¬ së

5

ra ®êi cña hÖ thèng XHCN.

- HÖ thèng c¸c níc XHCN ra ®êi trong hoµn

c¶nh nµo?

H§2: Häc sinh x¸c ®Þnh c¬ së h×nh thµnh hÖ

thèng XHCN.

- HÖ thèng c¸c níc XHCN ®îc h×nh thµnh

trªn c¬ së nµo?

H§1: Häc sinh t×m ®îc mèi quan hÖ cña hÖ

thèng XHCN qua 2 tiªu chuÈn:

- Sù hîp t¸c t¬ng trî gi÷a Liªn X« vµ c¸c n￾íc §«ng ¢u ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo?

* Gi¸o viªn thuyÕt gi¶ng vÒ 2 tiªu chuÈn

nµy.

H§2: Häc sinh t×m hiÓu nh÷ng thµnh tùu næi

bËt cña SEV.

- Nªu nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ tiªu biÓu cña

khèi SEV ®· ®¹t ®îc? Liªn X« gi÷ vai trß

nh thÕ nµo trong khèi nµy?

* Minh ho¹: 1951-1973 tØ träng c«ng nghiÖp

cña SEV so víi thÕ giíi t¨ng tõ 18-33%

* H¹n chÕ cña SEV.

H§3: T×m hiÓu môc ®Ých thµnh lËp cña tæ

chøc V¸csava:

- Tæ chøc hiÖp íc V¸csava ra ®êi nh»m môc

®Ých g×?

Th¶o luËn

nhãm vµ tr¶ lêi

C¨n cø vµo

SGK tr¶ lêi

T×m thÊy sù

quan hÖ qua 2

tiªu chuÈn:

SEV vµ

V¸csava

1-2 häc sinh

tr¶ lêi

h×nh thµnh hÖ thèng c¸c n íc

XHCN:

a. Hoµn c¶nh:

- §«ng ¢u vµ Liªn X« cÇn

hîp t¸c cao h¬n vµ ®a d¹ng

h¬n ®Ó ph¸t triÓn.

- Cã sù ph©n c«ng s¶n xuÊt

theo chuyªn ngµnh gi÷a c¸c

níc.

b. C¬ së h×nh thµnh:

- Cïng chung môc tiªu: X©y

dùng CNXH

- NÒn t¶ng t tëng lµ chñ nghÜa

M¸c

2. Sù h×nh thµnh hÖ thèng

XHCN:

a. Héi ®ång t¬ng trî kinh tÕ

gi÷a c¸c níc XHCN (SEV)

(8-1-1949→28-3-1991)

* Thµnh tùu cña SEV:

- Tèc ®é t¨ng trëng c«ng

nghiÖp: 10%/n¨m

- Thu nhËp quèc d©n (1950-

1973) t¨ng 5,7 lÇn.

b. Tæ chøc hiÖp íc V¸csava

(14.5.55→1.7.91) cã t¸c

dông:

- Bo¶ vÖ c«ng cuéc x©y dùng

CNXH, hoµ b×nh an ninh

ch©u ¢u vµ thÕ giíi

3. S¬ kÕt bµi:

6

Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u cã quan hÖ hîp t¸c chÆt chÏ trªn nhiÒu mÆt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ,

x· héi h×nh thµnh nªn hÖ thèng XHCN trªn thÕ giíi.

4. Cñng cè:

- Tr×nh bµy nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu cña §«ng ¢u trong thËp kû 50-70 cña thÕ kû XX?

5. Híng dÉn häc bµi.

TiÕt 3

Bµi 2: Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ©u tõ gi÷a nh÷ng n¨m 70 ®Õn ®Çu nh÷ng

n¨m 90 cña thÕ kû xx

A. Môc tiªu bµi häc:

- Gióp häc sinh n¾m ®îc nh÷ng nÐt chÝnh cña qu¸ tr×nh khñng ho¶ng vµ tan r· cña chÕ ®é

XHCN ë Liªn X« vµ §«ng ¢u.

- Gióp cho häc sinh thÊy tÝnh chÊt phøc t¹p, khã kh¨n, thiÕu sãt, sai lÇm trong x©y dùng

CNXH ë Liªn X« vµ §«ng ¢u (v× ®ã lµ con ®êng hoµn toµn míi, cha cã tiÒn lÖ trong lÞch sö,

mÆt kh¸c lµ sù chèng ph¸ cña c¸c lùc lîng ®Þch. Nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn trong 20 n¨m ®æi

míi ë níc ta→ Båi dìng, cñng cè lßng tin vµo th¾ng lîi cña CNH, H§H ®Êt níc theo XHCN

díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam.

- RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng ph©n tÝch, nhËn ®Þnh vµ suy sÐt c¸c vÊn ®Ò lÞch sö.

B. Ph ¬ng tiÖn d¹y häc:

- Gi¸o viªn: SGK-SGV, b¶n ®å vÒ Liªn X« vµ §«ng ¢u, t liÖu vÒ Liªn X« vµ §«ng ¢u

- Häc sinh: SGK.

c. TiÕn tr×nh d¹y häc:

1. KiÓm tra mµi cò:

- Nªu nh÷ng thµnh tùu c¸c níc §«ng ¢u ®· ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh x©y dùng CNXH

- Nªu nh÷ng c¬ së h×nh thµnh hÖ thèng XHCN?

2. Bµi míi:

Tõ nh÷ng n¨m 70 vµ thËp kû 80 cña thÕ kû XX, Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u l©m vµo t×nh

tr¹ng KHKT dÉn tíi sù KHCT trÇm träng vµ sù sôp ®æ cña Liªn X« vµ §«ng ¢u.

I. Sù khñng ho¶ng vµ tan r· cña Liªn bang X« ViÕt

* Gi¸o viªn kh¸i qu¸t cuéc khñng ho¶ng dÇu

má thÕ giíi 1973 vµ ¶nh hëng cña nã tíi

nhiÒu níc.

- Cuéc khñng ho¶ng dÇu má thÕ giíi n¨m

1973 ¶nh hëng g× tíi c¸c níc? Em cã kiªn

hÖ g× vÒ sù biÕn ®éng gi¸ x¨ng dÇu thÕ giíi

hiÖn nay ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ

giíi?

Th¶o luËn

liªnhÖ thùc tÕ

1.Nguyªn nh©n:

- 1973 khñng ho¶ng vÒ dÇu

má→ khñng ho¶ng kinh tÕ

thÕ giíi→ ¶nh hëng tíi Liªn

X«.

- Liªn X« kh«ng c¶i c¸ch

kinh tÕ, x· héi ®Ó kh¾c phôc

7

- Nh÷ng khã kh¨n cña nÒn kinh tÕ Liªn X«

thÓ hiÖn ë nh÷ng mÆt nµo?

* Bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ cßn

thiÕu d©n chñ, vi ph¹m ph¸p chÕ, quan liªu

vµ c¸c tÖ n¹n x· héi ngµy cµng trÇm träng.

- C«ng cuéc c¶i tæ ë Liªn X« ®· diÔn ra nh

thÕ nµo? C¶i tæ trªn ë mÆt nµo?

* Gi¶i thÝch

Do kh«ng cã sù chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu

kiÖn cÇn thiÕt vµ thiÕu ®êng lèi chiÕn lîc

toµn diÖn, nhÊt qu¸n → C¶i tæ l©m vµo t×nh

tr¹ng bÞ lóng tóng, ®Çy khã kh¨n.

- C«ng cuéc c¶i tæ ë Liªn X« ®a ®Õn nh÷ng

hËu qu¶ g×?

- Trong bèi c¶nh lóc ®ã, viÖc §¶ng céng s¶n

bÞ cÊm ho¹t ®éng cã ¶nh hëng g× tíi chÕ ®é

XHCN ë Liªn X«?

* Gi¸o viªn giíi thiÖu lîc ®å c¸c níc SNG.

- Qua t×m hiÓu nh÷ng néi dung trªn, em h·y

rót ra nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh dÉn tíi sù

sôp ®æ cña chÕ ®é XHCN ë Liªn X«?

Nªu nh÷ng

khã kh¨n theo

SGK

Dùa vµo SGK

tr¶ lêi

Nghe gi¸o viªn

thuyÕt gi¶ng

Nªu nh÷ng hËu

qu¶ nh SGK

khã kh¨n

- M« h×nh CNXH cã nhiÒu

khuyÕt tËt.

→ §Çu nh÷ng n¨m 80 →

khñng ho¶ng toµn diÖn.

2. DiÔn biÕn:

-3/1985 Goãcbachèp ®Ò ra ®-

êng lèi c¶i tæ

+ Kinh tÕ cha thùchiÖn ®îc

* ChÝnh trÞ: Thùc hiÖn chÕ ®é

tæng thèng, ®a nguyªn vÒ

chÝnh trÞ, xo¸ bá chÕ ®é mét

§¶ng

3. HËu qu¶:

- §Êt níc lón s©u vµo khñng

ho¶ng, rèi lo¹n.

- M©u thuÉn s¾c téc bïng næ.

- 19/8/1991 ®¶o chÝnh

goãcbachèp kh«ng thµnh.

→ §¶ng céng s¶n bÞ cÊm

ho¹t ®éng.

- 21/12/1991 chÝnh phñ Liªn

X« gi¶i thÓ thµnh lËp céng

®ång c¸c quèc gia ®éc lËp

(SNG)

→ Liªn X« sôp ®æ sau 74

n¨m tån t¹i.

II. Cuéc khñng ho¶ng vµ tan r· cña chÕ ®é XHCN ë c¸c níc §«ng ¢u

* Yªu cÇu häc sinh ®äc SGK môc II.

- H·y tr×nh bµy qu¸ tr×nh khñng ho¶ng cña

chÕ ®é XHCN ë c¸c níc §«ng ¢u? Nªu

nh÷ng biÓu hiÖn cña sù khñng ho¶ng?

- Qu¸ tr×nh khñng ho¶ng ë §«ng ¢u ®· dÉn

®Õn nh÷ng hËu qu¶ nh thÕ nµo?

§äc SGK vµ

tr¶ lêi

Nªu hËu qu¶

1. Qu¸ tr×nh khñng ho¶ng:

- Cuèi nh÷ng n¨m 70 ®Çu

nh÷ng n¨m 80 c¸c níc §«ng

¢u khñng ho¶ng kinh tÕ,

chÝnh trÞ gay g¾t:

→ §Ønh cao vµo n¨m 1988:

Tõ Ba Lan lan kh¾p §«ng

¢u. Mòi nhän ®t nh»m vµo

§¶ng céng s¶n.

2. HËu qu¶:

8

- Sù sôp ®æ cña c¸c níc XHCN ë §«ng ¢u

®· dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng nh

thÕ nµo?

* Gi¸o viªn kÕt luËn vÒ nguyªn nh©n sôp ®æ

cña hÖt hèng XHCN: Nguyªn nh©n chÝnh:

+ M« h×nh XHCN cã nhiÒu thiÕu sãt, khuyÕt

tËt. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn béc lé sù

thiÕu t«n träng ®Çy ®ñ quy luËt kh¸ch quan

kinh tÕ- x· héi, chñ quan, thùchiÖn c¬ chÕ

quan liªu, bao cÊp → NÒn kinh tÕ thiÕu n¨ng

®éng → thô ®éng vÒ x· héi, thiÕu d©n chñ,

c«ng b»ng x· héi.

+ Nh÷ng khuyÕt tËt duy tr× qu¸ l©u →

CNXH xa rêi sù tiÕn bé cña thÕ giíi → Tr×

trÖ, khñng ho¶ng vÒ kinh tÕ, x· héi.

+ Sù chèng ph¸ cña c¸c thÕ lùc chèng

CNXH.

nh SGK

Nghe gi¸o viªn

thuyÕt gi¶ng

- C¸c §CS mÊt quyÒn l·nh

®¹o.

- Thùc hiÖn ®a nguyªn chÝnh

trÞ.

- 1989 chÕ ®é XHCN c¸c níc

§«ng ¢u sôp ®æ ë hÇu hÕt

c¸c níc §«ng ¢u

→ 1991 hÖ thèng c¸c níc

XHCN tan r·.

3. S¬ kÕt bµi: Sù sôp ®æ cña c¸c níc XHCN §«ng ¢u vµ Liªn X« lµ tæn thÊt hÕt søc nÆng nÒ

víi phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi vµ c¸c lùc lîng tiÕn bé, c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc ®ang ®Êu

tranh cho hoµ b×nh vµ ®éc lËp d©n téc. Nhng sù phôc hng cña pt XHCN, CNCS lµ tÊt yÕu, nã

lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi, c¸c níc nµy ®ang kh¾c phôc khã kh¨n vµ ®i lªn.

4. Cñng cè:

Em h·y tr×nh bµy qu¸ tr×nh khñng ho¶ng- tan r· cña Liªn X« vµ c¸c níc §«ng ¢u?

5. H íng dÉn häc sinh lµm bµi- häc bµi: ChuÈn bÞ bµi 3.

Ch¬ng II: C¸c níc ¸, Phi, MÜ la tinh

tõ n¨m 1945 ®Õn nay

TiÕt 4: Bµi 3: qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña phong trµo gi¶i phãng d©n

téc vµ sù tan r· cña hÖ thèng thuéc ®Þa

A- Môc tiªu bµi häc:

- Gióp häc sinh n¾m ®îc: Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc vµ sù tan r·

cña hÖt hèng thuéc ®Þa ë ¸, Phi, MÜ la tinh, nh÷ng diÔn biÕn chñ yÕu, nh÷ng th¾ng lîi to lín vµ

9