Giáo án NV8

Phßng gD- §T gio linh

Trêng thcs gio phong

♣♣♣

Gi¸o ¸n

ng÷ v¨n 8

bïi thÞ hång

tæ: khoa häc x· héi

n¨m häc 2008 - 2009

1

TuÇn 1 : Ngµy so¹n:

TiÕt 1, 2:

V¨n B¶n: T«i ®i häc

( Thanh TÞnh )

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc:

Gióp HS: - C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt "T«i" ë

buæi tùu trêng ®Çu tiªn.

- ThÊy ®îc th¸i ®é, cö chØ yªu th¬ng vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi lín ®èi víi thÕ

hÖ t¬ng lai.

- ThÊy ®îcc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ cña nhµ v¨n Thanh TÞnh.

2. KÜ n¨ng:

RÌn cho HS kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, s¸ng t¹o, kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô t¸c phÈm v¨n xu«i

giµu chÊt tr÷ t×nh.

3. Th¸i ®é:

Gi¸o dôc HS biÕt rung ®éng, c¶m xóc víi nh÷ng kØ niÖm thêi häc trß vµ biÕt tr©n träng, ghi

nhí nh÷ng kØ niÖm Êy.

B. Ph ¬ng ph¸p:

- §µm tho¹i, gîi t×m, ph©n tÝch, vÊn ®¸p

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.

2/ HS: §äc kÜ v¨n b¶n, so¹n bµi theo SGK.

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc:

1/ æn ®Þnh:(2')

Bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS

2/ Bµi míi:(2;)

§V§: Trong cuéc ®êi mçi con ngêi, nh÷ng kØ niÖm cña tuæi häc trß thêng ®îc lu gi÷

bÒn l©u trong trÝ nhí. §Æc biÖt lµ nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Õn trêng ®Çu tiªn. TiÕt häc ®Çu tiªn

cña n¨m häc míi nµy, c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu mét truyÖn ng¾n rÊt hay cña nhµ v¨n Thanh

TÞnh. TruyÖn ng¾n " T«i ®i häc " Thanh TÞnh ®· diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm m¬n man, b©ng

khu©ng cña mét thêi th¬ Êy.

Ho¹t ®éng 1: I/ -T×m hiÓu chung

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Chó ý ®äc giäng chËm, dÞu, h¬i buån vµ l¾ng

s©u; cè g¾ng diÔn t¶ ®îc sù thay ®æi t©m tr¹ng

cña nh©n vËt " t«i ". ë nh÷ng lêi tho¹i cÇn ®äc

giäng phï hîp

Cho HS ®äc kÜ chó thÝch * vµ tr×nh bµy ng¾n

gän vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?

HS tr¶ lêi. GV lu ý thªm

HS ®äc kÜ nh÷ng chó thÝch.

Néi dung chÝnh:

1. T¸c gi¶, t¸c phÈm:

2. T×m hiÓu chó thÝch:

2

? BÊt gi¸c cã nghÜa lµ g×?

? L¹m nhËn cã ph¶i lµ nhËn bõa nhËn v¬

kh«ng?

? Líp 5 ë d©y cã ph¶i lµ líp n¨m em häc

c¸ch ®©y 3 n¨m?

XÐt vÒ thÓ lo¹i v¨n häc, ®©y lµ mét truyÖn

ng¾n vµ truyÖn ng¾n nµy cã thÓ xÕp vµo kiÓu

v¨n b¶n nµo? V× sao? - V¨n b¶n biÓu c¶m -

thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng.

M¹ch truyÖn ®îc kÓ theo dßng håi tëng cña

nh©n vËt " T«i ", theo tr×nh tù thêi gian cña

buæi tùu trêng ®Çu tiªn. VËy cã thÓ t¹m ng¾t

thµnh nh÷ng ®o¹n nh thÕ nµo?

- §o¹n 1: Kh¬i nguån kÜ niÖm

- §o¹n 2: T©m tr¹ng....trªn con ®êng cïng mÑ

®Õn trêng.

- §o¹n 3: T©m tr¹ng .....Khi ®Õn trßng.

- §o¹n 4: ....Khi nghe gäi tªn rêi tay mÑ.

- §o¹n 5: Khi ngåi vµo chæ vµ ®ãn nhËn tiÕt

häc.

3. T×m hiÓu thÓ lo¹i vµ bè côc :

- ThÓ lo¹i:

- Bè côc:

5 ®o¹n

TiÕt 2:

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc: Gióp HS c¶m nhËn ®îct©m tr¹ng håi hép, lo l¾ng cña nh©n vËt t«i qua

c¸c thêi ®iÓm.

2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ®äc, ph©n tÝch, c¶m thô t¸c phÈm.

3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS t×nh c¶m n©ng niu tr©n träng nh÷ng kÜ niÖm ®Ñp.

B. Ph ¬ng ph¸p:

Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch

C. ChuÈn bÞ:

- GV: Bµi so¹n, t liÖu

- HS: HiÓu néi dung t¸c phÈm, chuÈn bÞ theo híng dÉn cña GV

D. TiÕn tr×nh lªn líp:

I. æn ®Þnh líp: (1')

II. KiÓm tra bµi cò: (2')

Nªu bè côc cña v¨n b¶n?

III. Bµi míi: (2') GV Giíi thiÖu bµi

Ho¹t ®éng 1: II/ T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n

? Em h·y cho biÕt nh©n vËt chÝnh cña v¨n b¶n

nµy lµ ai?

- Nh©n vËt " T«i "

? V× sao em biÕt ®ã lµ nh©n vËt chÝnh?

? TruyÖn ®îc kÓ theo ng«i thø mÊy? 1. T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong

3

? Nçi nhí buæi tùu trêng ®îc kh¬i nguån tõ

thêi ®iÓm nµo?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi ®iÓm Êy?

? C¶nh thiªn nhiªn, c¶nh sinh ho¹t hiÖn lªn

nh thÕ nµo?

T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i nh÷ng

kÜ niÖm cò nh thÕ nµo?

? Nh÷ng tõ ®ã thuéc tõ lo¹i g×? t¸c dông cña

nh÷ng tõ lo¹i ®ã?

- Tõ l¸y diÔn t¶ c¶m xóc, gãp phÇn rót ng¾n

kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸

khø

VËy trªn con ®êng cïng mÑ ®Õn trêng, nh©n

vËt t«i cã t©m tr¹ng nh thÕ nµo? Chóng ta sÏ

t×m hiÓu tiÕp ë ®o¹n 2.

HS ®äc diÔn c¶m toµn ®o¹n.

? Thanh TÞnh viÕt: " Con ®êng nµy t«i ®·

quen ®i l¹i l¾m lÇn...h«m nay, t«i ®i häc ".

§iÒu nµy thÓ hiÖn nh thÕ nµo trong §2?

Theo em nh÷ng tõ " thÌm, bÆm, gh×, xÖch,

chói, muèn....." lµ nh÷ng tõ lo¹i g×? - §éng tõ

®îc sö dông ®óng chæ -> H×nh dung dÔ dµng

t thÕ vµ cö chØ ngé nghÜnh, ng©y th¬ vµ ®¸ng

yªu.

HS ®äc diÔn c¶m ®o¹n 3.

Nh©n vËt cã t©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c nh thÕ nµo

khi nh×n ng«i trêng ngµy khai gi¶ng, khi nh×n

mäi ngêi vµ c¸c b¹n?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÔ vµ t¶ ®ã? tinh

tÕ, hay

? Ngµy ®Çu ®Õn trêng em cã nh÷ng c¶m gi¸c

vµ t©m tr¹ng nh nh©n vËt " T«i " kh«ng? Em

cã thÓ kÔ l¹i cho c¸c b¹n nghe vÒ kÜ niÖm

ngµy ®Çu ®Õn trêng cña em?

buæi tùu tr êng ®Çu tiªn:

a). Kh¬i nguån kÜ niÖm:

- Thêi ®iÓm gîi nhí: cuèi thu

C¶nh thiªn nhiªn: L¸ rông nhiÒu, m©y bµng

b¹c

C¶nh sinh ho¹t: MÊy em nhá rôt rÌ.............

=> Liªn tëng t¬ng ®ång, tù nhiªn gi÷a hiÖn

t¹i - qu¸ khø.

- T©m tr¹ng: Nao nøc, m¬n man, tng bõng

rén r·......

b).Trªn con ® êng cïng mÑ tíi tr -

êng:

- C¶m thÊy trang träng, ®øng ®¾n

- CÈn thËn, n©ng niu mÊy quyÓn vì, lóng

tóng muèn thö søc, muèn kh¼ng ®Þnh m×nh

khi xin mÑ cÇm bót, thíc.

c). Khi ®Õn tr êng:

- Lo sî vÈn v¬

- Bì ngì, íc ao thÇm vông

-Ch¬ v¬, vông vÒ, lóng tóng

4

? Qua 3 ®o¹n v¨n trªn em thÊy t¸c gi¶ ®· sö

dông nghÖ thuËt g×?

- Vit: So s¸nh.

? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? -

Gîi c¶m, lµm nçi bËt t©m tr¹ng cña nh©n vËt

" t«i " còng nh cña nh÷ng ®øa trÎ ngµy ®Çu

®Õn trêng.

HS ®äc ®o¹n 4:

T©m tr¹ng cña nh©n vËt " T«i ". Khi nghe «ng

§èc ®äc b¶n danh s¸ch häc sinh míi nh thÕ

nµo? Theo em t¹i sao " t«i " lóng tóng?

? V× sao t«i bÊt gi¸c giói ®Çu vµo lßng mÑ nøc

nì khãc khi chuÈn bÞ vµo líp.

( C¶m gi¸c l¹ lïng, thÊy xa mÑ, xa nhµ, kh¸c

h¼n nh÷ng lóc ch¬i víi chóng b¹n).

? Cã thÓ nãi chó bÐ nµy cã tinh thÇn yÕu ®uèi

hay kh«ng?

HS ®äc ®o¹n cuèi:

T©m tr¹ng...cña nh©n vËt " t«i" khi bíc vµo

chæ ngåi l¹ lïng nh thÕ nµo?

Dßng chö " t«i ®i häc " kÕt thóc truyÖn cã ý

nghÜa g×?

Dßng chö tr¾ng tinh, th¬m tho, tinh khiÕt nh

niÒm tù hµo hån nhiªn trong s¸ng cña " t«i "

Th¸i ®é, cö chØ cña nh÷ng ngêi lín ( ¤ng

§èc, thÇy gi¸o trÎ, ngêi mÑ....) nh thÕ nµo?

§iÒu ®ã nãi lªn ®iÒu g×?

Em ®· häc nh÷ng v¨n b¶n nµo cã t×nh c¶m

Êm ¸p, yªu th¬ng cña nh÷ng ngêi mÑ ®èi víi

con? ( Cæng trêng më ra, mÑ t«i..... )

d). Khi nghe «ng §èc gäi tªn vµ rêi

tay mÑ vµo líp:

- Lóng tóng cµng lóng tóng h¬n

- BÊt gi¸c bËt khãc

e). Khi ngåi vµo chç cña m×nh ®ãn

nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn:

- C¶m gi¸c l¹m nhËn

- KÕt thóc tù nhiªn, bÊt ngê -> ThÓ hiÖn

chñ ®Ò cña truyÖn

2. Th¸i ®é, t×nh c¶m cña ng êi lín:

- Ch¨m lo ©n cÇn, nhÉn n¹i, ®éng viªn.....

- Nh©n hËu th¬ng yªu vµ bao dung.

Ho¹t ®éng 3: III/- Tæng kÕt

HS ®äc to, râ ghi nhí SGK * Ghi nhí SGK

IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶:(2')

- Em h·y tr×nh bµy nh÷ng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong ngµy ®Çu

®Õn trêng?

- Thö kÓ cho c¸c b¹n nghe t©m tr¹ng cña em ngµy khai gi¶ng ®Çu tiªn?

V. DÆn dß:(3')

Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc.

- ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña b¶n th©n ngµy ®Çu ®Õn

trêng.

Bµi míi: Xem tríc bµi: CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷

5

Ngµy So¹n:

TiÕt 3 :

CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc- HiÓu râ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t

cña nghÜa tõ.

2 KÜ n¨ng:- Th«ng qua bµi häc, rÌn luyÖn t duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i

chung vµ c¸i riªng.

3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ý thøc tù häc

B. Ph ¬ng ph¸p:

- Gîi t×m, th¶o luËn, trùc quan

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: B¶ng phô, so¹n gi¸o ¸n.

2/ HS:Xem tríc bµi míi.

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹v vµ häc:

I. æn ®Þnh:(1')

II. Bµi Cò:(3')

ë líp 7 c¸c em ®· häc vÒ tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, h·y lÊy mét sè vÝ dô vÒ 2 lo¹i tõ

nay.

III.Bµi míi:(1')

1. §Æt vÊn ®Ò

2. TriÓn khai bµi d¹y

Ho¹t ®éng 1: (20')I/ - Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp:

GV cho HS quan s¸t s¬ ®å trong SGK

NghÜa cña tõ ®éng vËt réng h¬n hay hÑp h¬n

nghÜa cña tõ thó, chim, c¸? T¹i sao?

NghÜa cña tõ ®éng vËt réng h¬n hay hÑp h¬n

nghÜa cña tõ voi, h¬u? Tõ chim réng h¬n tõ tu

hó, s¸o?

NghÜa cña c¸c tõ thó, chim, c¸ réng h¬n ®ång

thêi hÑp h¬n nghÜa cña tõ nµo?

ThÕ nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa réng? ThÕ

nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa hÑp?

Mét tõ ng÷ cã thÓ vïa cã nghÜa réng vµ nghÜa

hÑp ®îc kh«ng? T¹i sao?

Em h·y lÊy mét tõ ng÷ võa cã nghÜa réng vµ

nghÜa hÑp?

HS ®äc ghi nhí: SGK

1.T×m hiÓu:

a. Quan s¸t s¬ ®å:

b.. NhËn xÐt:

- NghÜa cña tõ ®éng vËt réng h¬n nghÜa cña

tõ thó, chim, c¸

- V×: Ph¹m vi nghÜa cña tõ ®éng vËt bao

hµm nghÜa cña 3 tõ thó, chim, c¸

- C¸c tõ thó, chim, c¸ cã ph¹m vi nghÜa

r«ng h¬n c¸c tõ voi, h¬u, tu hó....cã ph¹m

vi nghÜa hÑp h¬n ®éng vËt.

V× tÝnh chÊt réng hÑp cña nghÜa tõ ng÷ chØ

lµ t¬ng ®èi.

2. Ghi nhí: SGK

Ho¹t ®éng 2:(15') II/ - LuyÖn tËp:

6

Cho HS lËp s¬ ®å, cã thÓ theo mÉu bµi häc

hoÆc HS tù s¸ng t¹o

Cho HS th¶o luËn 1 nhãm lµm mét c©u

Cho 4 nhãm lªn b¶ng ghi nh÷ng tõ ng÷ cã

nghÜa hÑp cña c¸c tõ ë BT3 trong thêi gian 3

phót? ( C©u a, b, c, d)

Lµm ë nhµ

Bµi tËp 1:

Bµi TËp 2:

a. ChÊt ®èt.

b. NghÖ thuËt.

c. Thøc ¨n.

d. Nh×n.

e. §¸nh.

Bµi tËp 3:

a. Xe cé: Xe ®¹p, xe m¸y, xe h¬i.

b. Kim lo¹i: S¾t, ®ång, nh«m.

c: Hoa qu¶: Chanh, cam.

d. Mang: X¸ch, khiªng, g¸nh.

Bµi tËp 4:

Bµi tËp 5:

- §éng tõ nghÜa r«ng: Khãc.

- §éng tõ nghÜa hÑp: Nøc nì, sôt sïi.

IV.-§¸nh gi¸ kÕt qu¶(2')

- HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp?

V.- Híng dÉn ,dÆn dß:(3')

Bµi cò: - Häc kÜ néi dung.

- Lµm bµi tËp 4.

Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n "

Ngµy So¹n:

TiÕt 4:

TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n

A. Môc tiªu:

1/ KiÕn thøc:

- N¾m ®îc chñ ®Ò cña v¨n b¶n.

- N¾m ®îc tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn hai ph¬ng diÖn néi dung

vµ h×nh thøc.

2/ KÜ n¨ng:

- KÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo viÖc x©y dùng c¸c v¨n b¶n nãi, viÕt ®¶m

b¶o tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò

3. Th¸i ®é:

- H S cã ý thøc x¸c ®Þnh chñ ®Ò vµ cã tÝnh nhÊt qu¸n khi x¸c ®Þnh chñ ®Ò cña

v¨n b¶n..

7

B. Ph ¬ng ph¸p:

- Gîi t×m, th¶o luËn, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: So¹n gi¸o ¸n.

2/ HS:Häc bµi cò vµ xem tríc bµi míi.

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y:

1/ æn ®Þnh:(1')

2/ Bµi Cò:(3') Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n " T«i ®i häc"

3/ Bµi míi:(1')

Ho¹t ®éng 1: (10')I/ - Chñ ®Ò cña v¨n b¶n:

§äc thÇm l¹i v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh

TÞnh.

? T¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c nµo

trong th¬i th¬ Êu cña m×nh?

T¸c gi¶ viÕt v¨n b¶n nh»m môc ®Ých g×?

Néi dung trªn chÝnh lµ chñ ®Ò cña v¨n b¶n,

vËy chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×?

1. T×m hiÓu:

- Nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm buæi ®Çu ®i häc.

- " T«i " Ph¸t biÓu ý kiÕn vµ béc lé c¶m

xóc cña m×nh vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c vÒ

thuë thiÕu thêi.

2. KÕt luËn: Chñ ®Ò: §èi tîng vµ vÊn ®Ò

chÝnh mµ v¨n b¶n biÓu ®¹t.

Ho¹t ®éng 2:(10") II/ - TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n:

§Ó t¸i hiÖn ®îc nh÷ng kØ niÖm vÒ ngµy ®Çu

tiªn ®i häc, t¸c gi¶ ®· ®Æt nhan ®Ò cña v¨n b¶n

vµ sö dông nh÷ng c©u, nh÷ng tõ ng÷ nh thÕ

nµo?

§Ó t« ®Ëm c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong

lßng nh©n vËt " T«i " trong ngµy ®Çu ®i häc,

t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c tõ ng÷, chi tiÕt nh thÕ

nµo?

ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña van

1. T×m hiÓu:

1/. Nhan ®Ò: Cã ý nghÜa têng minh gióp

ta hiÓu ngay néi dung cña v¨n b¶n lµ nãi

vÒ chuyÖn ®i häc.

- C¸c tõ: Nh÷ng kØ niÖm m¬n mang cña

buæi tùu trêng, lÇn ®Çu tiªn ®i ®Õn trêng, ®i

häc, 2 quyÓn vë vµ ®éng tõ " T«i ".

- C©u: H»ng n¨m .....tùu trêng, H«m nay

t«i ®i häc, hai quyÓn vë........nÆng.

2/.

+ Trªn ®êng ®i häc:

- Con ®êng quen.....bæng ®æi kh¸c, míi

mÏ.

- Ho¹t ®éng léi qua s«ng....®æi thµnh viÖc

®i häc thËt thiªng liªng, tù hµo.

+ Trªn s©n trêng:

- Ng«i trßng cao r¸o, xinh x¾n -> lo sî.

- §øng nÐp bªn nh÷ng ngêi th©n.

+ Trong líp häc:

- B©ng khu©ng, thÊy xa mÑ, nhî nhµ.

3/.

-> Lµ sù nhÊt qu¸n vÒ ý ®å, ý kiÕn c¶m

xóc cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong v¨n b¶n.

- ThÓ hiÖn: + Nhan ®Ò.

8

b¶n?

TÝnh thèng nhÊt nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng ph¬ng

diÖn nµo?

+Quan hÖ gi÷a c¸c phÇn, tõ

ng÷ chi tiÕt.

+ §èi tîng.

2. KÕt luËn:

Ho¹t ®éng 3: (5') III/- Tæng kÕt

Bµi häc cÇn ghi nhí ®iÒu g×?

GV cho HS ®äc to phÇn ghi nhí.

* Ghi nhí SGK

Ho¹t ®éng 4: (15') IV/ LuyÖn tËp

HS ®äc kÜ v¨n b¶n " Rõng cä quª t«i " vµ tr¶

lêi c¸c c©u hái SGK.

HS ®äc kÜ bµi tËp 2, th¶o luËn nhãm sau ®ã

1/

- §èi tîng: Rõng cä.

- C¸c ®o¹n: GthiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c

dông cña nã, t×nh c¶m g¾n bã cña con ngêi

víi c©t cä.

-> TrËt tù s¾p xÕp hîp lý kh«ng nªn ®æi.

2/

- Nªn bá c©u b, d

3/

- ý l¹c chñ ®Ò: c, g, h

- DiÔn ®¹t cha tèt: C©u b, e-> thiÕu tËp

trung vµo chñ ®Ò.

IV.§¸nh gi¸ kÕt qu¶:(2')

- Chñ ®Ò lµ gi? thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n?

V. DÆn dß:(3')

Bµi cò: - Lµm bµi tËp 3, chó ý diÔn ®¹t c©u b, e cho s¸t ( t¹p trung ) víi chñ ®Ò.

- ViÕt mét ®o¹n v¨n vÒ chñ ®Ò: Mïa thu víi nh÷ng Ên tîng s©u s¾c

nhÊt.

Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " Trong lßng mÑ "

TuÇn 2

Ngµy So¹n:

TiÕt 5, 6

Bµi 2:

Trong lßng mÑ ( Nguyªn Hång)

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc:

Gióp HS: - HiÓu ®îc t×nh c¶nh ®¸ng th¬ng vµ nçi ®au tinh thÇn cña nh©n vËt bÐ Hång,

c¶m nhËn ®îc t×nh th¬ng m·nh liÖt cña chó ®èi víi mÑ.

9

- Bíc ®Çu hiÓu ®îc v¨n håi kÝ vµ ®Æc s¾c cña thÓ v¨n nµy qua ngßi bót Nguyªn

Hång: §Ëm chÊt tr÷ t×nh lêi v¨n ch©n thµnh, truyÒn c¶m.

2. KÜ n¨ng:

RÌn cho HS kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, ph©n tÝch ®Æc ®iÓm nh©n vËt.

3. Th¸i ®é:

Gi¸o dôc HS ®ång c¶m víi nçi ®©u tinh thÇn, t×nh yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt cña bÐ Hång.

B.Ph ¬ng ph¸p:

- §µm tho¹i, gîi t×m, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, vÊn ®¸p.

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: So¹n gi¸o ¸n.

2/ HS: Häc bµi cò, tr¶ lêi c©u hái bµi míi SGK.

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc:

I. æn ®Þnh:(1')

II. Bµi Cò: (2')- Bµi " T«i ®i häc " ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? néi dung chÝnh cña v¨n

b¶n ®ã lµ g×?

- Nªu thµnh c«ng vÒ mÆt nt thÓ hiÖn trong t¸c phÈm?

III. Bµi míi:

1.§Æt vÊn ®Ò: ë níc ta Nguyªn Hång lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n cã mét thêi th¬ Êu

thËt cay ®¾ng, khèn khæ, nh÷ng kÜ niÖm Êy ®· ®îc nhµ v¨n viÕt l¹i trong tËp håi kÝ " Nh÷ng

ngµy th¬ Êu " kÜ niÖm vÒ ngêi mÑ ®¸ng th¬ng qua cuéc trß chuyÖn víi bµ C« vµ qua cuéc gÆp

gì bÊt ngê lµ mét trong nh÷ng ch¬ng truyÖn c¶m ®éng nhÊt.

2. TriÔn khai bµi d¹y:

Ho¹t ®éng 1: I/ T×m hiÓu chung

GV Híng dÉn HS víi giäng chËm, t×nh c¶m,

chó ý ng«n ng÷ cña Hång khi ®èi tho¹i víi bµ

c« vµ giäng cay nghiÖt, ch©m biÕm cña bµ c«

Cho HS ®äc kÜ chó thÝch * vµ Em h·y tr×nh

bµy ng¾n gän vÒ Nguyªn Hång vµ t¸c phÈm "

Nh÷ng ngµy th¬ Êu "

T¸c phÈm ®îc viÕt theo thÓ lo¹i g×?

VÞ trÝ ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm?

HS®äc v¨n b¶n

GV hái l¹i mét sè tõ yªu cÇu häc sinh gi¶i

thÝch?

? M¹ch truyÖn kÓ cña ®o¹n trÝch " Trong lßng

mÑ" cã g× gièng vµ kh¸c víi v¨n b¶n "T«i ®i

häc"?

+ Gièng: KÓ, t¶ theo tr×nh tù thêi gian trong

håi tëng, nnhí l¹i kÝ øc tuæi th¬ .

- Kh¬ng thøc biÓu ®¹t: KÓ, t¶, biÓu c¶m.

+ Kh¸c: "T«i ®i häc" liÒn m¹ch trong kho¶ng

1.T¸c gi¶, t¸c phÈm:

- Nhµ v¨n lín cña nÒn v¨n häc VN hiÖn ®¹i

tËp trung viÕt vÒ líp ngêi cïng khæ, díi ®¸y

cña x· héi víi t×nh yªu s©u s¾c, m·nh liÖt.

T¸c phÈm: Håi kÝ gåm 9 ch¬ng - viÕt vÒ

tuæi th¬ cay ®¾ng cña t¸c gi¶.

Lµ tËp v¨n xu«i giµu chÊt tr÷ t×nh, c¶m xóc

dµo d¹t, tha thiÕt ch©n thµnh.

- Trong lßng mÑ lµ ch¬ng 4.

2. §äcvµ t×m hiÓu chó thÝch:

3. Bè côc:

Chia lµm 2 ®o¹n

1. §Çu....ngêi ta hái ®Õn chø: T©m ttr¹ng

cña bÐ Hång khi trß chuyÖn víi ngêi c«

2. Cßn l¹i: T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp

mÑ

10

thêi gian ng¾n, kh«ng ng¾t qu¶ng: Buæi

s¸ng...

" Trong lßng mÑ" kh«ng liÒn m¹ch cã kho¶ng

c¸ch nhá vÒ thêi gian vµi ngµy khi cha gÆp vµ

kh«ng gÆp

VËy ®o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh thÕ

nµo?

IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶:(5')

- Tèm t¾t néi dung ®o¹n truyÖn

V. Híng dÉn, dÆn dß: (3')

- T×m hiÓu t©m tr¹ng cña bÐ Hång trong ®o¹n truyÖn kh¼ptß chuyÖn víi ngêi

c« vµ khi gÆp gì mÑ.

TiÕt 2

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc: HS hiÓu ®îc t©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyÖn víi ngêi c« vµ khi

gÆp mÑ.

2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch v¨n b¶n tù sù kÕt hîp biÓu c¶m

3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ý thøc häc tËp.

B. Ph ¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò

C. ChuÈn bÞ :

Gi¸o viªn: Bµi so¹n, SGK, t liÖu

HS: So¹n theo híng dÉn, phiÕu häc tËp

D. TiÕn tr×nh lªn líp:

I. æn ®Þnh líp:(1')

II. KiÓm tra bµi cò: (3')Nªu bè côc v¨n b¶n

III. Bµi míi:

1. §Æt vÊn ®Ò:

2. TriÓn khai bµi d¹y:

Ho¹t ®éng 2:(30') III/- T×m hiÓu v¨n b¶n

HS ®äc l¹i ®o¹n kÓ vÒ cuéc gËp gì vµ ®èi

tho¹i gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång.

TÝnh c¸ch vµ lßng d¹ bµ c« thÓ hiÖn qua

nh÷ng ®iÒu g×?

( Lêi nãi, nô cêi, cö chØ, th¸i ®é)

Cö chØ: Cêi hái vµ néi dung c©u hái cña bµ c«

cã ph¶n ¸nh ®óng t©m tr¹ng vµ t×nh c¶m cña

bµ ®èi víi mÑ bÐ Hång vµ ®øa ch¸u ruét cña

m×nh hay ko? V× sau em nhËn ra ®iÒu ®ã? Tõ

ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña bµ?

tõ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i ®é cña bµ?

- cö chØ: Cêi, hái- nô cêi vµ c©u hái cã vÎ

quan t©m, th¬ng ch¸u, tèt bông nhng b»ng sù

th«ng minh nh¹y c¶m bÐ Hång ®· nhËn ra ý

nghÜa cay ®éc trong giäng nãi vµ nÐt mÆt cña

1.T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyÖn víi

ngêi c«:

a. Nh©n vËt bµ c«:

Gi¶ dèi, cay nghiÖt, th©m hiÓm, ®éc ¸c

11

bµ c«

- rÊt kÞch: Gi¶ dèi

Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« l¹i hái g×? nÐt

mÆt vµ th¸i ®é cña bµ thay ®æi ra sao?

Bµ c« hái lu«n, m¾t long lanh nh×n ch»m

chÆp-> tiÕp tôc trªu cît

- Cè ý xo¸y s©u næi ®au cña bÐ

- T¬i cêi kÓ chuyÖn xÊu mÑ tríc bÐ Hång->

Ngêi c« l¹nh lïng ®éc ¸c, th©m hiÓm

Sau ®ã, cuéc ®èi tho¹i l¹i tiÕp tôc nh thÕ nµo?

Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ con ngêi nµy?

? Khi nghe lêi c« nãi, bÐ Hång cã nhËn xÐt g×

vÒ ý ®å cña bµ C«?

- NhËn ra d· t©m cña bµ c« muèn chia rÏ em

víi mÑ

BÐ nghÜ g× g× vÒ mÑ, vÒ nh÷ng cæ tôc ®· ®µy

®o¹ mÑ?

-khãc th¬ng , c¨m tøc hñ tôc phong kiÕn

muèn vå, c¾n ,nhai,nghiÒn...

? Em cã nhËn xÐt gi vÒ 3 ®éng tõ ®ã?

- 3 ®éng tõ chØ 3 tr¹ng th¸iph¶n øng ngµy

cµng d÷ déi, thÓ hiÖn nçi c¨m phÉn cùc ®iÓm

Qua ®©y, em hiÓu ®îc g× vÒ t×nh c¶m cña

Hång ®èi víi mÑ?

? Qua cuéc ®èi tho¹i cña Hång víi bµ c«, em

hiÓu g× vÒ tÝnh c¸ch ®êi sèng t×nh c¶m cña

Hång.

NiÒm vui síng cña Hång khi ®îc gÆp mÑ ®îc

t¸c gi¶ miªu t¶ thËt thÊm thÝa, xóc ®éng. Em

h·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu ®ã?

Nguyªn Hång ®· rÊt thµnh c«ng khi sö dông

c¸c h×nh ¶nh so s¸nh.

Em h·y chØ ra vµ thö ph©n tÝch hiÖu qu¶ nghÖ

thuËt cña nh÷ng so s¸nh ®ã?

Qua ®ã, em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt

b. T©m tr¹ng bÐ Hång qua cuéc ®èi tho¹i

víi bµ c«:

-§au ®ín, uÊt øc, c¨m giËn

=> ThÊu hiÓu, c¶m th«ng hoµn c¶nh bÊt

h¹nh cña mÑ.

+ Hång giµu t×nh thêng mÑ, nh¹y c¶m,

th«ng minh, qu¶ quyÕt

2. T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp mÑvµ

trong lßng mÑ:

* GÆp mÑ:

- mõng, tñi

- Gäi mÑ ®Çy vui mõng mµ bèi rèi.

- Véi v·, cuèng cuång ®uæi theo.

* Trong lßng mÑ:

- Ngåi vµo lßng mÑ: Vui síng ®Õn ngÊt

ng©y, tá râ nh÷ng c¶m xóc m·nh liÖt

12

miªu t¶ t©m lý nh©n vËt?

NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý ®Æc s¾c. tinh tÕ

xóc ®éng.

Ho¹t ®éng 4:(5') III/- Tæng kÕt

- §©y lµ v¨n b¶n ®Ëm ®µ chÊt tr÷ t×nh- YÕu tè

tr÷ t×nh ®ù¬c t¹o nªn nh thÕ nµo?

Em h·y tr×nh bµy néi dung ®o¹n trÝch?

( HS ®äc ghi nhí: SGK " Trong lßng mÑ " lµ

lêi K/® ch©n thµnh ®Çy c¶m ®éng vÒ sù bÊt

diÖt c¶u t×nh mÉu tö )

Nh©n vËt- ngêi kÕt chuyÖn ®Ó ë ng«i thø 1.

- T×nh huèng truyÖn phï hîp, ®Æc s¾c, ®iÓn

h×nh cã ®iÒu kiÖn béc lé t©m tr¹ng.

- KÕt hîp nhuÇn nhuyÓn gi÷a kÓ, t¶ vµ biÓu

hiÖn c¶m xóc.

- Nh÷ng so sanh míi mÏ, hay hÊp dÉn.

- Miªu t¶ t©m lý ®Æc s¾c, tinh tÕ

+ Néi dung:

* Ghi nhí: SGK

IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶:(2')

- Cã nhµ nghiªn cøu cho r»ng Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em.

Qua ch¬ng " Trong lßng mÑ " em thÊy ý kiÕn trªn cã ®óng kh«ng? v× sao?

V. DÆn dß:(2')

Bµi cò: - Häc kÜ néi dông v¨n b¶n vµ chó ý ®Õn mÆt thµnh c«ng vÒ nghÖ

thuËt.

- ViÕt mét ®o¹n v¨n ghi l¹i nh÷ng Ên tîng s©u s¾c nhÊt vÒ ngêi mÑ cña

em

Bµi míi: Xem tríc bµi: Tøc níc vì bê. §äc tãm t¾t néi dung TT T¾t ®Ìn

Ngµy So¹n:

TiÕt 7:

Trêng tõ vùng

A. Môc tiªu:

Gióp HS:

1 KiÕn thøc:- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ trêng tõ vùng-> biÕt x¸c ®Þnh c¸c trêng tõ

vùng ®¬n gi¶n.

- N¾m ®îc mèi quan hÖ vÒ ng÷ nghÜa gi÷a trêng tõ vùng víi c¸c hiÖn tîng ®ång

nghÜa, tr¸i nghÜa vµ c¸c thñ ph¸p nghÖ thuËt: Èn dô, ho¸n dô, nh©n ho¸.

2.KÜ n¨ng:- RÌn luyÖn kØ n¨ng lËp vµ sö dông trêng tõ vùng.

3 Th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc tËp cña HS

B. Ph ¬ng ph¸p:

- Trùc quan, gîi t×m, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn.

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: Nghiªn cøu vµ so¹n gi¸o ¸n.

2/ HS:Häc bµi cñ, xem tríc bµi trêng tõ vùng.

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y:

13

I. æn ®Þnh:

II. Bµi Cò:

ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜ hÑp? H·y lÊy vÝ dô vÒ tõ ng÷ võa cã nghÜa

réng? võa cã nghÜa hÑp?

III..Bµi míi:

Ho¹t ®éng 1: (10')I/ - ThÕ nµo lµ trêng tõ v÷ng:

HS ®äc kÜ ®o¹n v¨n trong SGK, chó ý c¸c tõ

in ®Ëm.

C¸c tõ in ®Ëm dïng ®Ó chØ ®èi tîng. " lµ ngêi,

®éng vËt hay sinh vËt"?

T¹i sao em biÕt ®îc ®iÒu ®ã?

( - Tõ in ®Ëm chØ ngêi v× chóng n»m trong

nh÷ng c©u v¨n cô thÓ, cã ý nghÜa x¸c ®Þnh)

NÐt chung vÒ nghÜa cña c¸c tõ trªn lµ g×?

NÕu tËp hîp c¸c tõ in ®Ëm Êy thµnh 1 nhãm

tõ th× chóng ta cã mét trêng tõ vùng. VËy

theo em "Trêng tõ vùng" lµ g×?

( Gäi 2 HS ®äc kÜ ghi nhí )

Cho nhãm tõ: Cao, thÊp, lïn, gÇy, bÐo, lªu

nghªu...NÕu dïng nhãm tõ trªn ®Ó chØ ngêi

trêng tõ vùng cña nhãm tõ lµ g×?

- ChØ h×nh d¸ng cña con ngêi.

1. T×m hiÓu:

a. VÝ dô :

b. NhËn xÐt:

- ChØ bé phËn c¶u con ngêi.

2. Ghi nhí:( SGK)

Ho¹t ®éng 2:(10') II/ - C¸c bËc cña trêng tõ vùng vµ t¸c dông

cña c¸ch chuyÓn trêng tõ vùng:

Trêng tõ vùng " m¾t" cã thÓ bao gåm nh÷ng

trêng tõ vùng nhá nµo?

( HS ph¸t hiÖn ....c¨n cø vµo SGK)

Trong mét trêng tõ vùng cã thÓ tËp hîp

nh÷ng tõ cã tõ loaÞ kh¸c nhau ko? t¹i sao?

- HS chØ ra.

Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa, mét tõ cã thÓ phô

thuéc nh÷ng trêng tõ vùng kh¸c nhau. Thö

lÊy 1 vÝ dô:

- Tõ l¹nh: - Trêng thêi tiÕt.

- T/c cña thùc phÈm.

- T/c t©m lý, t/c cña ngêi.

HS ®äc kÜ phÇn 2 d vµ cho biÕt c¸ch chuyÓn

trêng tõ vùng trong th¬ v¨n vµ trong cuéc

sèng cã t¸c dông g×?

Thêng cã 2 bËc trêng tõ vùng lµ lín vµ nhá.

C¸c tõ trong mét trêng tõ vùng cã thÓ kh¸c

nhau vÒ tõ lo¹i.

( Danh tõ chØ sù vËt, ®éng tõ chØ ho¹t ®éng,

tÝnh tõ chØ tÝnh chÊt)

Mét tõ cã nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu

truêng tõ vùng kh¸c nhau.

C¸ch chuyÓn trêng tõ vùng lµm t¨ng thªm

søc gîi c¶m.

Ho¹t ®éng 3:(15') III/ - LuyÖn tËp:

Híng dÉn HS tù lµm

§Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi nhãm tõ sau?

Bµi tËp 1:

Bµi tËp 2:

- Dông cô ®¸nh b¾t thuû s¶n

14

HS ®äc kÜ ®o¹n v¨n, chØ ra c¸c tõ in ®Ëm

thuéc trêng tõ vùng nµo?

Híng dÉn HS s¾p xÕp vµo b¶ng.

- Dông cô ®Ó ®ùng.

- Ho¹t ®éng cña ch©n.

- Tr¹ng th¸i t©m lý.

- TÝnh c¸ch cña con ngêi.

- Dông cô ®Ó viÕt.

Bµi tËp 3:

Trêng tõ vùng: Th¸i ®é.

Bµi tËp 4:

- Khøu gi¸c: Mïi, th¬m, ®iÕc, thÝnh

- ThÝnh gi¸c: Tai, nghe, ®iÕc, râ, thÝnh.

Bµi tËp 5:

ChuyÓn tõ trêng " qu©n sù" sang trêng "

n«ng nghiÖp"

IV. §¸nh gi¸ kÕt qu¶:(2')

- Trêng tõ vùng lµ g×? Thö lÊy 1 vÝ dô vÒ 1 trêng tõ vùng bÊt k×?

V. Híng dÉn dÆn dß:(3')

Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí.

- Lµm bµi tËp 7, 5 ( SGK).

Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi " Bè côc cña v¨n b¶n "

Ngµy So¹n:

TiÕt 8:

Bè côc cña v¨n b¶n

A. Môc tiªu:

1. KiÕn thøc:

- N¾m ®îc bè côc cña v¨n b¶n, ®Æc biÖt c¸ch s¾p xÕp néi dung trong phÇn th©n

bµi.

2. KÜ n¨ng:

- BiÕt x©y dùng bè côc v¨n b¶n m¹ch l¹c, phï hîp víi ®èi tîng vµ nhËn thøc

cña ngêi ®äc.

3. Th¸i ®é:

- Gi¸o dôc HS cã ý thøc häc tËp

B. Ph ¬ng ph¸p:

- Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th¶o luËn nhãm

C. ChuÈn bÞ:

1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.

2/ HS: Häc bµi cò, xem tríc bµi míi

D. TiÕn tr×nh tæ chøc ho¹t ®éng d¹y:

I. æn ®Þnh:(1')

15