Giáo án nghề Tin học - 90 tiết

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

TiÕt 1 Kh¸i niÖm c¬ b¶n th«ng tin - tin häc

I. Môc tiªu

- N¾m ®îc kh¸i niÖm vÒ th«ng tin , ®¬n vÞ ®o , c¸ch xö lý th«ng tin trªn m¸y tÝnh .

- Kh¸i niÖm vÒ tin häc vµ øng dông cña tin häc trong ®êi sèng .

II. ho¹t ®éng d¹y vµ häc

1 - æn ®Þnh líp <1 phót >

- æn ®Þnh chç ngåi .

- KiÓm tra sÜ sè

2- D¹y bµi míi

Kh¸i niÖm c¬ b¶n

Th«ng tin - tin häc

ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung

GV : tr×nh bµy néi dung häc m«n tin häc .

GV : ThÇy gi¸o võa tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò g× ?

HS : KÕ ho¹ch m«n häc

GV : §ã cã ph¶i lµ th«ng tin kh«ng ?

HS : Lµ th«ng tin .

GV : Em cho mét sè vÝ dô vÒ th«ng tin

HS :

GV : Th«ng tin lµ g× ?

I - Th«ng tin ( information) <25 '>

1- Kh¸i niÖm <8'>

- Theo nghÜa th«ng thêng th«ng tin lµ sù loan b¸o ,

gi¶i thÝch , c¾t nghÜa ...

- Th«ng tin m¹ng l¹i cho con ngêi sù hiÓu biÕt ,

gióp nhËn thøc tèt h¬n vÒ ®èi tîng trong ®êi

sèng .

- Th«ng tin tén t¹i kh¸ch quan , cã thÓ t¹o ra , ph¸t

sinh , truyÒn ®i , lu tr÷ , sai lÖch ,...

GV : Theo em th«ng tin cã thÓ c©n ®o ®îc

kh«ng ?

HS : Cã thÓ ®o ®îc .

GV - Bit cã hai tr¹ng th¸i 0 vµ 1 (BËt - t¾t )

- 1 byte ®îc tÝnh lµ 1 ký tù

? TÝnh sè Byte cña c¸c ký tù sau : " Trêng

THCS ViÖt TiÕn "

2 - §¬n vÞ ®o cña th«ng tin <10 ' >

- N¨m 1948 Shanon ®a ra c«ng thøc tÝnh lîng tin

H = Pi log2(Pi)

trong ®ã Pi lµ x¸c xuÊt cña hiÖn tîng i cña hÖ , hÖ

cã kh¶ n¨ng kh¸c nhau .

- §¬n vÞ ®o th«ng tin trªn m¸y tÝnh b»ng bÝt

1 Byte (B) = 8 bit

1 Kilobyte(KB ) = 1024 B

1 Mega byte(MB) = 1024 KB

1 Gi ga byte (GB) = 1024 MB

HS :

§èi víi m¸y tÝnh ®iÖn tö th× qu¸ tr×nh biÕn ®æi

th«ng tin nh thÕ nµo ?

3 - s¬ ®å qua tr×nh biÕn ®æi cña th«ng tin <7 ' >

GV : Treo b¶ng phô vÏ s¬ ®å sù biÕn ®æi cña

th«ng tin .

HS : VÏ s¬ ®å 1

- S¬ ®å : quy tr×nh xö lý th«ng tin.

GV : Treo b¶ng phô vÏ s¬ ®å qu¸ tr×nh ®a

th«ng tin vµo m¸y tÝnh ®iÖn tö .

HS : VÏ s¬ ®å 2

- Qu¸ ttr×nh ®a th«ng tin vµo m¸y tÝnh ®iÖn tö.

1

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

GV : Theo em ®èi tîng tin häc lµ g× ?

HS : Th«ng tin .

- GV : LÊy vÝ dô vÒ øng dông cña tin häc

trong ®êi sèng .

HS :

II - Tin häc <informatic > (15' )

1 - Kh¸i niÖm <8 ' >

- Lµ ngµnh khoa häc c«ng nghÖ nghiªn cøu vÒ xö

lý th«ng tin trªn m¸y tÝnhd ®iÖn tö .

- Yªu cÇutin häc xö lý th«ng tin ®¹t c¸c mô ®Ých

sau :

+ Khoa häc nhÊt

+ ChÝnh x¸c nhÊt

+ Tù ®éng hãa .

+ Mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao

2 - øng dông cña tin häc <7' >

- TÊt c¶ c¸c ngµnh , nghÒ nh : khoa häc , kinh tÕ ,

qu¶n lý , y tÕ , kü thuËt , x· héi ...

®Òu cã mÆt cña tin häc .

- Tin häc kh«ng thÓ t¸ch rêi víi ®êng sèng hiÖn

®¹i ngµy nay .

3- Cñng cè - Híng dÉn häc bµi ë nhµ

- Cho vÝ dô vÒ th«ng tin .

- Tin häc vµ th«ng tin cã liªn quan víi nhau kh«ng ?

- Th«ng tin ®îc xö lý trªn m¸y tÝnh nh thÕ nµo ?

- Chi vÝ dô vÒ øng dông cña tin häc .

Bµi tËp : §æi c¸c ®¬n vÞ th«ng tin

1GB = ? Byte

1 GB = ? Bit

1 GB =? KB

1 MB =? Byte

1KB = ? Bit

2

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

TiÕt 2 CÊu tróc m¸y tÝnh - C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña m¸y tÝnh

I. Môc tiªu

- N¾m ®îc tæng quan vÒ m¸y tÝnh , s¬ ®å cÊu tróc c¬ b¶n cña m¸y tÝnh .

- C¸c bé phËn c¬ b¶n cña m¸y tÝnh

II - ChÈn bÞ ®å dïng

- B¶ng phô.

- S¬ ®å cÊu tróc m¸y tÝnh , ®Üa tõ

II. ho¹t ®éng d¹y vµ häc

1 - æn ®Þnh líp <1 phót >

- æn ®Þnh chç ngåi .

- KiÓm tra sÜ sè

2 - KiÓm tra bµi cò < 5 phót>

HS 1: NÕu kh¸i niÖm vÒ th«ng tin vµ th«ng tin cã quan hÖ nh thÕ nµo víi tin häc .

HS 2: lµ bµi tËp trªn b¶n phô

§æi c¸c ®¬n vÞ th«ng tin

1GB = ? Byte

1 GB = ? Bit

1 GB =? KB

1 MB =? Byte

1KB = ? Bit

3 - D¹y bµi míi

ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung

GV : Còng nh con ngêi gåm 2 phÇn c¬ b¶n :

ThÓ x¸c vµ t©m hån .

Mét hÖ thèng m¸y tÝnh gåm 2 phÇn : PhÇn

chÝnh vµ phÇn mÒm .

I - HÖ thèng m¸y tÝnh < 6 '>

1- PhÇn cøng <Hard ware>

- TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö vµ c¬ khÝ cña m¸y tÝnh

gäi lag phÇn cøng

- Chøc n¨ng xö ló th«ng tin ë møc thÊp nhÊt ®ã lµ

c¸c tÝn hiÖu o vµ 1

GV : ThÕ nµo gäi lµ phÇn mÒm

HS : Lµ ch¬ng tr×nh d÷ liÖu .

2 - PhÇn mÒm < Software >

- Lµ c¸c ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng ®îc trªn m¸y tÝnh

<th môc vµ tÖp tin >

- Gióp m¸y tÝnh hiÓu vµ thùc hiÖn c¸c t¸c vô phøc

t¹p theo yªu cÇu cña ngêi sö dông.

- ChØ cã phÇn mÒm míi t¹o ra gi¸ trÞ sö dông cña

m¸y tÝnh vµ lµm cho m¸y tÝnh gÇn gòi víi con ngêi

h¬n .

ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung

GV : Dùa vµ s¬ ®å biÕn ®æi th«ng tin trªn

m¸y tÝnh em cho biÕt M¸y tÝnh bao gåm c¸c

thiÕt bÞ nµo ? II - C¸c bé phËn cña m¸y tÝnh <20'>

HS : C¸c thiÕt bÞ vµo , xö lý th«ng tin , c¸c

thiÕt bÞ ®a th«ng tin ra ngoµi .

1- S¬ ®å khèi c¬ b¶n

3

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

GV : Treo b¶ng phô vÏ s¬ ®å khèi

HS : Quan s¸t - vÏ s¬ ®å khèi c¬ b¶n cña m¸y

tÝnh

2 - Khèi xö lý trung t©m

- CPU lµ bé phËn chØ huy mäi ho¹t ®éng cña m¸y

tÝnh .Thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh c¸c phÐp tÝnh sè häc

vµ logic , ®ång thêi ®iÒu khiÓn c¸c qu¸ tr×nh thùc

hiÖn lÖnh .

3 - Bé nhí <Memory >

GV : Bé nhí cã t¸c dông g× ?

HS : Dïng lu tr÷ th«ng tin.

- Dïng ®Ó lu tr÷ th«ng ting (Ch¬ng tr×nh, d÷ liÖu )

a- Bé nhí chÝnh <Main Memory >

+ ROM : Read Only Memory

- Lµ bé nhí chØ ®äc c¸c th«ng tin ra , th«ng tin

trong bé nhí lµ do c¸c chuyªn gia kü thuËt cña nhµ

s¶n xuÊt ®a vµo .

- Th«ng tin lu«n tån t¹i ( nguån Pin Cmos )

- T¸c dông ®Ó nhËn biÕt ,kiÓm tra cÊu h×nh cña

m¸y .

GV : Em h·y so s¸nh bé nhí ROM vµ

RAM ?

HS :

+ RAM : Random Access Memory

- Lµ bé nhí truy cËp ngÉu nhiªn , khi m¸y ho¹t

®éng th× th«ng tin cã thÓ ®äc , ghi ,xãa ®îc dÔ

dµng .

- Th«ng tin bÞ mÊt khi t¾t m¸y hay mÊt ®iÖn

GV : Ngoµi ra ®Ó lu tr÷ lîng th«ng tin lín ng￾êi ta dông bé nhí phô

b - Bé nhí phô <Auxiliay Sorage >

- Lu tr÷ c¸c ch¬ng tr×nh øng dông vµ d÷ liÖu

chÝnh .

- Cã thÓ ®äc , ghi , xãa th«ng tin dÔ dµng .

- ViÖc tæ chøc th«ng tin do ngêi sö dông , th«ng

tin kh«ng bÞ mÊt ®i khi t¾t m¸y .

GV : §a h×nh vÏ chung ( c¸c thiÕt bÞ trùc

quan ta nhËn thÊy cña m¸y tÝnh ) . ? C¸c thiÕt

bÞ nµo cña m¸y tÝnh mµ em biÕt ?

HS : Quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi

4 - ThiÕt bÞ vµo ra <Input- Output Device>

+ C¸c thiÕt bÞ vµo : Chuét , bµn phÝm , m¸y quÐt . .

.

+ C¸c thiÕt bÞ ra : Mµn h×nh m¸y in , m¸y vÏ . . .

GV : Em cho biÕt c¸c lo¹i thiÕt dïng ®Ó lu tr÷

th«ng tin mµ em biÕt .

HS : Suy nghÜ - tr¶ lêi

III - CÊu tróc ®Üa tõ <8 ' >

1- kh¸i niÖm

- Lµm b»ng chÊt dÎo hay kim lo¹i cã phñ mét líp

cã kh¶ n¨ng nhiÔm tõ .

- §Üa tõ chøa c¸c th«ng tin trªn c¸c ®êng trßn ®ång

t©m gäi lµ <Track > mçi track

chia thµnh nhiÒu cung tõ gäi lµ Sector. Th«ng tin

®îc ®Þnh vÞ theo ®Þa chØ .

GV : Treo h×nh vÏ cÊu tróc ®Üa tõ .

HS : Quan s¸t - vÏ vµo vë . 2 - C¸c lo¹i ®Üa tõ

+ Hardisk : Dung lîng lu tr÷ lín - 80 GB, cã thÓ

®äc ghi, xãa th«ng tin dÔ dµng .

+ Disktetel : §Üa mÒm dung lîng 1,44 MB gi¸

thµnh rÎ , ®é bÒn kÐm .

+ CD - Rom ®Üa chØ ®äc , dung lîng 800 MB , ®é

tin cËy cao h¬n ®Üa mÒn .

4

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

4 - Cñng cè - Híng dÉn chuÈn bÞ bµi < 5 phót >

- HÖ thèng m¸y tÝnh gåm nh÷ng phÇn nµo ? Nªu c¸c bé phËn c¬ b¶n cña m¸y tÝnh .

- B¶ng phô tr¾c nghiÖm Khi mÊt ®iÖn bé nhí nµo bÞ mÊt th«ng tin :

a - Bé nhí Rom

b- Bé nhí Ram

c- Bé nhí phô

- T×m hiÓu trong ®êi sèng hiÖn nay cã nh÷ng lo¹i m¹ng m¸y tÝnh nµo ?

5

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

TiÕt 3 M¹ng m¸y tÝnh

I. Môc tiªu

- ThÊy ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i nèi m¹ng m¸y tÝnh .

- §Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i m¹ng m¸y tÝnh

II - ChÈn bÞ ®å dïng

- B¶ng phô.

- S¬ ®å m¹ng m¸y tÝnh .

II. ho¹t ®éng d¹y vµ häc

1 - æn ®Þnh líp <1 phót >

- æn ®Þnh chç ngåi .

- KiÓm tra sÜ sè

2 - KiÓm tra bµi cò < 5 phót>

HS 1: Nªu kh¸i niÖm vÒ phÇn cøng vµ phÇn mÒm .

HS 2 : Khi mÊt ®iÖn bé nhí nµo bÞ mÊt th«ng tin :

a - Bé nhí Rom

b- Bé nhí Ram

c- Bé nhí phô

HS 3 : C¸c bé phËn c¬ b¶n cña m¸y tÝnh

3 - D¹y bµi míi

M¹ng m¸y tÝnh

ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung

1 - Sù cÇn thiÕt ph¶i nèi m¹ng m¸y tÝnh <7' >

VÝ dô : 1 v¨n phßng cã 20 m¸y tÝnh , mçi ngêi

mçi ngµy cÇn in 10 b¶n chØ cã 2 m¸y in .

GV : c¸c em ®a ra c¸c ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt

HS : Suy nghÜ - tr¶ lêi

- Ph¬ng ¸n : sao chÐp d÷ liÖu th× x¶y ra hiÖn tîng

+ Ph¶i ngõng c«ng viÖc cña ngêi kh¸c .

+ Ph¶i chê ®îi , xÕp hµng tíi lît in

-> Gi¶i ph¸p tèi u lµ nèi c¸c m¸y tÝnh l¹i víi nhau .

GV : Em cho biÕt lîi Ých cña m¹ng m¸y tÝnh . 2 - Lîi Ých cña viÖc nèi m¹ng m¸y tÝnh <7' >

- TiÕt kiÖm thêi gian

HS : suy nghÜ tr¶ lêi - TiÕt kiÖm tµi nguyªn phÇn cøng vµ phÇn mÒm

- Giao tiÕp nhanh , sèng ®éng b»ng c¶ h×nh ¶nh .

- Lîi Ých kinh tÕ lín

GV : Ph©n tÝch lÊy vµi vÝ dô cô thÓ mµ m¹ng

m¸y tÝnh ®em l¹i .

GV : Em cho biÕt nh÷ng lo¹i m¹ng m¸y tÝnh

nµo mµ em biÕt ?

3 - Ph©n lo¹i m¹ng m¸y tÝnh < 20' >

a - M¹ng LAN <Local Area Network >

HS : Internet . . .

GV : M¹ng LAN nµo mµ em biÕt .

HS : ë c¸c qu¸n Game

- Lµ m¹ng côc bé <c¸c m¸y ngang hµng >

- M« h×nh m¹ng cì nhá , cã thÓ kÕt nèi c¸c m¸y

tÝnh trong ph¹m vi mét v¨n phßng hay c¬ quan nhá

.

- Sè lîng tèi ®a m¸y kÕt nèi < 300 m¸y.

- Kho¶ng c¸ch tèi ®a <500 m

- ThiÕt bÞ l¾p ®Æt rÎ tiÒn

b - M¹ng WAN <Metropolitan Area Network >

- Lµ m¹ng thµnh phè

6

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

- §îc l¾p ®Æt trong ph¹m vi mét ®« thÞ hay trung

t©m kinh tÕ , b¸n kÝnh vµi chôc KM

GV : LÊy vÝ dô vÒ lo¹i m¹ng nµy : M¹ng ng©n

hµng , qu¶n lý HCSN

- Kü thuËt l¾p ®Æt cao , khã h¬n nhiÒu so víi m¹ng

LAN

c- M¹ng WAM <Wide Area Network >

- M¹ng m¸y tÝnh diÖn réng .

- M¹ng m¸y tÝnh toµn cÇu , thËm chÝ ngo¹i ®Þa

cÇu .

- M« h×nh ®Æc trng : m¹ng Internet

- M¹ng cã sù kÕt hîp m¹ng LAN vµ WAN

- M¹ng ng©n hµng . + Cã 2 lo¹i m¹ng

- M¹ng dïng cho Bé , ngµnh, tæ hîp : M¹ng

chuyªn m«n hãa cao mang ®Æc thï cña tõng c«ng

viÖc .

GV : Em nªu m« h×nh lo¹i m¹ng nµy ?

HS : Suy nghÜ - tr¶ lêi .

- M¹ng c«ng céng : Phôc vô toµn thÓ céng ®ång x·

héi .

4 - Cñng cè - ChuÈn bÞ bµi ë nhµ <5 '>

- V× sao ph¶i nèi m¹ng m¸y tÝnh ?

- Cã mÊy lo¹i m¹ng m¸y tÝnh ?

+ ChuÈn bÞ bµi ë nhµ : ¤n tËp l¹i toµn bé tõ bµi 1 cho ®Õn bµi 3 ®Ó buæi sau thùc hµnh

7

Gi¸o ¸n nghÒ tin häc Gi¸o viªn: NguyÔn §øc S¬n

TiÕt 4-5-6 thùc hµnh - xem cÊu tróc m¸y tÝnh - gâ 10 ngãn tay

I. Môc tiªu

- NhËn biÕt ®îc c¸c thiÕt bÞ c¬ b¶n cña m¸y tÝnh .

- N¾m ®îc chøc n¨ng cña tõng phÝm vµ biÕt sö dông 10 ngãn tay ®Ó nhËn v¨n b¶n .

II - ChÈn bÞ ®å dïng

- Phßng m¸y

- M¸y tÝnh vµ Tur novit

II. ho¹t ®éng thùc hµnh

1 - æn ®Þnh líp <1 phót >

- æn ®Þnh chç ngåi - giao m¸y theo nhãm .

- KiÓm tra sÜ sè

2 - KiÓm tra bµi cò < 5 phót>

HS 1: NÕu c¸c bé phËn c¬ b¶n cña m¸y tÝnh vµ chøc n¨ng cña tõng bé phËn

HS 2 : Khi mÊt ®iÖn bé nhí nµo bÞ mÊt th«ng tin :

a - Bé nhí Rom

b- Bé nhí Ram

c- Bé nhí phô ( æ ®Üa )

3 - Ho¹t ®éng thùc hµnh

NhËn biÕt c¸c thiÕt bÞ m¸y tÝnh - Gâ 10 ngãn

ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Ho¹t ®éng cña trß

Ho¹t ®éng 1 : Th¸o CPU Giíi thiÖu c¸c thiÕt bÞ c¬ b¶n cña m¸y tÝnh

GV : Th¸o CPU ®ång thêi chØ c¸c thiÕt bÞ bªn

trong CPU .

HS : quan s¸t - l¾ng nghe híng dÉn

GV : ThiÕt bÞ ra gåm c¸c thiÕt bÞ nµo ? HS : Tr¶ lêi mµn h×nh, ...

GV : Bé nhí ROM cã t¸c dông g× ? HS : §äc c¸c th«ng tin vÒ cÊu h×nh cña m¸y

GV : ChØ vµo giíi thiÖu thanh RAM

? Khi mÊt ®iÖn bé nhí ram cßn th«ng tin cã

®óng kh«ng ? vµ nÕu bÞ háng cã thay thÕ ®îc

kh«ng ?

HS : BÞ mÊt th«ng tin . Cã thÓ thay thÕ ®îc.

GV : B¶ng m¹ch chÝnh cã t¸c dông g×? HS : tr¶ lêi

GV : Yªu cÇu häc sinh chØ c¸c bé phËn cña

m¸y tÝnh vµ nªu t¸c dông cña tõng bé phËn

HS : Tr¶ lêi

Ho¹t ®éng 2 : C¸c chøc n¨ng cña bµn phÝm

GV : §a bµn phÝm lªn cao vµo giíi thiÖu c¸c

chøc n¨ng cña bµn phÝm

HS : Quan s¸t , l¾ng nghe

GV : Yªu cÇu tõng nhãm lÇn lît nªu chøc

n¨ng cña tõng phÝm chÝnh

HS : ChØ vµo bµn phÝm vµ nªu chøc n¨ng cña c¸c

phÝm .

GV : yªu cÇu HS nhËn xÐt HS : nhËn xÐt b¹n

GV : §¸nh gi¸ cho ®iÓm

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn gâ mêi ngãn tay

GV : Ph¸t bµn phÝm quy ®Þnh c¸ch gâ cña

c¸c ngãn cho HS

HS : nhËn bµn phÝm vµ quan s¸t bµn phÝm

GV : Híng dÉn c¸ch sö dông bµn phÝm : C¸c

ngãn tay ph¶i lu«n rê trªn mÆt c¸c phÝm .

HS : L¾ng nghe vµ tËp thao t¸c trªn bµn phÝm quy -

íc .

GV : ®äc chËm cho HS tËp gâ tõng ngãn tay

mét .

HS : Thùc hµnh theo c¸c khÈu lÖnh cña GV

GV : BËt m¸y vµ khëi ®éng ch¬ng tr×nh HS : Thùc hµnh

8