Giáo án nâng cao lớp 10

Bïi Duy Th¾ng

PhÇnI: Giíi thiÖu chung vÒ sù sèng

Ngµy so¹n: / /200 .

TiÕt 1 : c¸c cÊp ®é tæ chøc cña thÕ giíi sèng

A. MôC TIªu:

1. KiÕn thøc:

- Nªu lªn ®îc c¸c cÊp ®é tæ chøc cña thÕ giíi sèng.

- Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao tÕ bµo lµ ®¬n vÞ c¬ b¶n tæ chøc nªn thÕ giíi sèng.

- Ph©n tÝch ®îc mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c cÊp ®é tæ chøc cña thÕ giíi sèng , nªu vÝ

dô.

2. Kü n¨ng:

- RÌn luyÖn t duy ph©n tÝch- tæng hîp, kü n¨ng hîp t¸c nhãm vµ lµm viÖc ®éc lËp.

3. Th¸i ®é:

- ThÊy ®îc mÆc dÇu thÕ giíi sèng rÊt ®a d¹ng nhng l¹i rÊt thèng nhÊt.

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Hái ®¸p nªu vÊn ®Ò.

- ThuyÕt tr×nh.

- Th¶o luËn nhãm.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- Tranh vÏ h×nh 1 SGK vµ h×nh ¶nh su tÇm liªn quan.

- PhiÕu häc tËp.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc.

d. tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A............................................................................................:

2.KiÓm tra bµi cò:

- Giíi thiÖu phÇn häc míi

3. Néi dung bµi míi:

*§Æt vÊn ®Ò:

- MÆc dÇu ®îc cÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè ho¸ häc nhng do thµnh phÇn vµ sù t¬ng t¸c

gi÷a c¸c nguyªn tè kh¸c nhau nªn c¬ thÓ sèng cã nh÷ng dÆc ®iÓm mµ vËt v« sinh

kh«ng cã ®îc nh: chuyÓn ho¸ vËt chÊt , sinh trëng vµ ph¸t triÓn , sinh s¶n....C¸c em

h·y xem.

* TriÓn khai bµi :

Ho¹t ®éng cña gv-hs Néi dung kiÕn thøc

Hs ®äc SGK hoµn thiÖn biÓu b¶ng sau:

C¸c cÊp dé tæ

chøc

§iÓm ®Æc trng

vÒ cÊu t¹o

VÝ dô minh

ho¹

Ph©n tö

Bµo quan

I. cÊp tÕ bµo

1. Ph©n tö

Chñ yÕu lµ pr«tªin vµ axit nuclªic ®îc

h×nh thµnh do ph¶n øng trïng ngng cña

c¸c ®¬n ph©n lµ axit amin vµ nuclª«tit.

2. Bµo quan

Lµ phøc hîp trªn ph©n tö cã chøc n¨ng

Bïi Duy Th¾ng

TÕ bµo

C¬ thÓ

QuÇn thÓ

HÖ sinh th¸i

Sinh quyÓn

- V× sao ngêi ta nãi tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc

c¬ b¶n cña thÕ giíi sèng?

Hs th¶o luËn:

+ C¸c c¬ thÓ ®Òu cã cÊu t¹o tõ tÕ bµo.

+ TÕ bµo cã ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng sèng.

Hs dùa vµo kiÕn thøc cò ph©n biÖt c¬ thÓ

®¬n bµo víi c¬ thÓ ®a bµo, h×nh thµnh c¸c

kh¸i niÖm m«, c¬ quan, hÖ c¬ quan.

Gv nªu vÝ dô vµ ph©n tÝch c¸c dÊu hiÖu

cña mét quÇn thÓ sinh vËt:

- Cïng loµi

- Sèng trong mét khu vùc x¸c ®Þnh

- Cïng mét thêi ®iÓm

- Gi÷a c¸c c¸ thÓ cã mèi quan hÖ sinh

s¶n, kiÕm ¨n...

- T¹i sao nãi thÕ giíi sèng lµ hÖ më?

Hs th¶o luËn:

+Thêng xuyªn trao ®æi chÊt víi m«i trêng bªn ngoµi.

Gv: Chøc n¨ng tù ®iÒu chØnh ®îc thÓ hiÖn

nh thÕ nµo? H·y lÊy vÝ dô ë cÊp ®é tÕ

bµo, c¬ thÓ vµ quÇn thÓ ®Ó minh ho¹ ®iÒu

®ã.

Hs:-VÝ dô tù ®iÒu chØnh ë møc ®é c¸ thÓ:

-Trêi l¹nh m¹ch m¸u ngo¹i vi co l¹i, khi

ch¹y nhÞp tim ®Ëp nhanh h¬n..

- LÊy vÝ dô ®Ó chøng tá sù phï hîp gi÷a

cÊu t¹o vµ chøc n¨ng ë mäi cÊp ®é.

Hs:VÝ dô: TB hång cÇu, TB thÇn kinh...

- ThÕ giíi sèng lu«n tiÕn ho¸ thÓ hiÖn

theo xu híng nµo?

Hs: Tæ chøc ngµy cµng cao

-ThÝch nghi ngµy cµng hîp lÝ

- §a d¹ng vµ phong phó.

nhÊt ®Þnh trong tÕ bµo.

Vi dô: Rib«x«m = ARN + Pr«tªin.

3. TÕ bµo

TÕ bµo ®îc cÊu t¹o tõ c¸c ph©n tö, bµo

quan, c¸c yÕu tè nµy t¹o nªn 3 thµnh phÇn

cÊu tróc lµ: mµng, tÕ bµo chÊt vµ nh©n.

TÕ bµo lµ ®¬n vÞ tæ chøc c¬ b¶n cña thÕ

giíi sèng.

II. cÊp c¬ thÓ , QuÇn thÓ vµ

quÇn x·

1. C¬ thÓ

- C¬ thÓ lµ cÊp tæ chøc cã cÊu t¹o tõ mét

®Õn hµng tr¨m tØ tÕ bµo, tån t¹i vµ thÝch

nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh cña

m«i trêng.

a. C¬ thÓ ®¬n bµo

- ChØ mét tÕ bµo ®¶m b¶o c¸c chøc n¨ng

sèng.

b. C¬ thÓ ®a bµo

- C¸c tÕ bµo trong c¬ thÓ ®a bµo gèng

nhau t¹o nªn c¸c m« , c¬ quan vµ hÖ c¬

quan kh¸c nhau thùc hiÖn mét chøc n¨ng

nhÊt ®Þnh vµ ho¹t ®éng rÊt hoµ hîp thèng

nhÊt cã sù ®iÒu hoµ vµ ®iÒu chØnh, do ®ã

c¬ thÓ thÝch nghi ®îc víi ®iÒu kiÖn sèng

thay ®æi

2. QuÇn thÓ

NhiÒu c¸ thÓ cïng loµi sèng chung víi

nhau trong cïng mét vïng ®Þa lÝ vµo cïng

mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh.

Loµi lµ ®¬n vÞ ph©n lo¹i.

3. QuÇn x·

Gåm nhiÒu quÇn thÓ kh¸c loµi liªn hÖ mËt

thiÕt víi nhau bëi chuæi vµ líi thøc ¨n.

III. hÖ sinh th¸i vµ sinh quyÓn

1. HÖ sinh th¸i

QuÇn x· sinh vËt vµ m«i trêng sèng cña

nã.

2. Sinh quyÓn

TËp hîp tÊt c¶ hÖ sinh th¸i trong khÝ

Bïi Duy Th¾ng

quyÓn, thuû quyÓn vµ th¹ch quyÓn.

4. Cñng cè:

- Hs s¾p xÕp l¹i s¬ ®å vÒ c¸c cÊp ®é tæ chøc sèng.

- Hs tæng kÕt l¹i b»ng khung cuèi bµi

5.DÆn dß, híng dÉn häc sinh häc tËp ë nhµ:

- So¹n bµi míi:

- Tr¶ lêi c©u hái trong SGK

Ngµy so¹n: / /200 .

Bïi Duy Th¾ng

TiÕt 2 : giíi thiÖu c¸c giíi sinh vËt

A. MôC TIªu:

1.KiÕn thøc:

- Tr×nh bµy ®îc kh¸i niÖm gÝ¬i sinh vËt.

- HiÓu ®îc c¸c tiªu chÝ ph©n giíi cña Whittaker vµ Margulis.

- HiÓu ®îc c¸c bËc ph©n lo¹i trong mçi giíi. LÊy vÝ dô minh ho¹.

- Tr×nh bµy ®îc kh¸i niÖm ®a d¹ng sinh häc.

2. Kü n¨ng:

- Ph¸t triÓn kü n¨ng so s¸nh, tæng hîp.

3. Th¸i ®é:

- H×nh thµnh ý thøc b¶o vÖ m«i trêng vµ ®a d¹ng nguån gen.

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Hái ®¸p nªu vÊn ®Ò.

- Th¶o luËn nhãm.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- ¶nh vÒ da d¹ng sinh häc.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc.

d. tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1.æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A..............................................................................................;

2. KiÓm tra bµi cò:

- Tr×nh bµy cÊp ®é tÕ bµo. V× sao ngêi ta nãi tÕ bµo lµ ®¬n vÞ c¬ b¶n cña thÕ giíi sèng?

3. Néi dung bµi míi:

* §Æt vÊn ®Ò:

- §Ó dÔ dµng trong viÖc tiÕp cËn vµ nghiªn cøu sinhvËt c¸c nhµ khoa häc ®· tiÕn hµnh

ph©n lo¹i sinh vËt thµnh c¸c loµi kh¸c nhau thuéc c¸c cÊp ph©n lo¹i kh¸c nhau.

*TriÓn khai bµi :

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung kiÕn thøc

Hs nghiªn cøu SGK vµ ®Þnh nghÜa giíi.

- Theo c¸c em, sinh vËt ®îc chia lµm

mÊygiíi?

Hs th¶o luËn vµ ®a ra nh÷ng quan ®iÓm

kh¸c nhau.

Gv ®a ra hai quan niÖm ph©n giíi cña

Linª vµ Whittaker.

- Theo c¸c em quan niÖm ph©n giíi nµo

dÔ ®îc chÊp nhËn h¬n? V× sao?

Hs thùc hiÖn lÖnh trong SGK: H·y.....

chØ ra nh÷ng ®iÓm sai kh¸c vµ mèi quan

I. c¸c giíi sinh vËt

1. Kh¸i niÖm vÒ giíi

Giíi lµ mét ®¬n vÞ ph©n lo¹i lín nhÊt, bao

gåm nh÷ng sinh vËt cã chung nh÷ng ®Æc

®iÓm nhÊt ®Þnh.

2. HÖ thèng 5 giíi sinh vËt

- Whittaker vµ Margulis ®Ò nghÞ ph©n chia

sinh vËt thµnh 5 giíi:

+Giíi Khëi sinh(Monera)

+Giíi Nguyªn sinh(Protista)

+ Giíi NÊm(Fungi)

+ Giíi Thùc vËt(Plantae)

+ Giíi §éng vËt(Animalia).

Bïi Duy Th¾ng

hÖ 5 giíi sinh vËt.

Gv: Sù sai kh¸c ®ã lµ c¸c tiªu chÝ ®Ó

Whittaker ph©n lo¹i sinh vËt sinh vËt

thµnh 5 giíi ®ã lµ:

- Thuéc nhãm ®¬n bµo hay ®a bµo.

- Nh©n s¬ hay nh©n thùc.

- Tù dìng hay dÞ dìng.

Mèi quan hÖ gi÷a c¸c sinh vËt lµ mèi

quan hÖ tiÕn ho¸:

- Giíi Khëi sinh(Monera) cã cÊu t¹o ®¬n

gi¶n lµ tæ tiªn chung cña sinh giíi.

- Giíi Nguyªn sinh(Protista) cã sù ph©n

ho¸ thµnh 3 nh¸nh tiÕn ho¸, sau nµy

thµnh 3 giíi ®ã lµ: Giíi NÊm(Fungi),

Giíi Thùc vËt (Plantae) vµ Giíi §éng

vËt(Animalia).

- LÊy mét sè loµi vµ xem loµi ®ã thuéc

chi, bé, hä, ngµnh vµ giíi nµo?

- §äc SGK ®Ó xem c¸c nhµ khoa häc ®Æt

tªn loµi nh thÕ nµo?

- Xem b¶ng 2.2 ®Ó xem vÞ trÝ cña loµi ngêi trong hÖ thèng ph©n lo¹i?

- ThÕ nµo lµ ®a d¹ng sinh vËt?

- Nh÷ng t¸c ®éng nµo cña con ngêi lµm

gi¶m ®é ®a d¹ng sinh vËt?

Thùc hiÖn lÖnh trong SGK: Chóng ta....

II. c¸c bËc ph©n lo¹i trong mét

giíi

- S¾p xÕp c¸c bËc ph©n lo¹i tõ thÊp ®Õn

cao: loµi - chi - bé - hä - líp - ngµnh -

giíi.

- §Æt tªn loµi theo nguyªn t¾c dïng tªn

kÐp(theo tiÕn la tinh): tªn thø nhÊt lµ tªn

chi(viÕt hoa), tªn thø hai lµ tªn loµi(viÕt

thêng).

VÝ dô: Ngêi - Homo sapiens.

Hæ - Felis tigris.

III. ®a d¹ng sinh vËt

- §a d¹ng sinh vËt ®îc thÓ hiÖn ë sè lîng

c¸ thÓ trong quÇn thÓ, ®a d¹ng vÒ thµnh

phÇn loµi trong quÇn x·, hÖ sinh th¸i vµ

sinh quyÓn.

4. Cñng cè:

- §äc khung cuèi bµi.

- §äc phÊn "Em cã biÕt"

5. DÆn dß, híng dÉn häc sinh häc tËp ë nhµ:

- So¹n bµi míi: Hoµn thµnh PHT sau:

phiÕu häc tËp

Trêng THPT Chu V¨n An M«n : Sinh häc

Líp :................................. Nhãm:........................

Bïi Duy Th¾ng

Bµi häc: ......................................................... Thêi gian thùc hiÖn:... phót.

.............................................********...........................................................

@ §äc SGK bµi3,4,5 hoµn thµnh biÓu b¶ng sau:

Giíi sinh vËt §Æc ®iÓm cÊu

t¹o

§Æc diÓm

dinh dìng

H×nh thøc

sinh s¶n

Vai trß

Giíi Khëi

sinh(Monera)

Giíi Nguyªn

sinh(Protista)

Giíi

NÊm(Fungi)

Giíi Thùc

vËt(Plantae)

Giíi §éng

vËt(Animalia).

Vi sinh vËt

Ngµy so¹n: / /200 .

TiÕt 3: Giíi khëi sinh, giíi nguyªn sinh vµ giíi nÊm

Bïi Duy Th¾ng

A. MôC TIªu:

1. KiÕn thøc: Hs cÇn ph¶i:

- Ph©n biÖt ®îc c¸c ph¬ng thøc dinh dìng: quang tù dìng, ho¸ tù dìng, quang dÞ dìng,

ho¸ dÞ dìng.

- HiÓu rá c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o c¬ b¶n cña c¸c giíi: khëi sinh, nguyªn sinh vµ nÊm

- Ph©n biÖt ®îc c¸c nhãm trong giíi nguyªn sinh vµ giíi nÊm.

- HiÓu ®îc ý nghÜa cña viÖc chia nhãm vi sinh vËt.

2. Kü n¨ng:

- Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng so s¸nh vµ quan s¸t m« h×nh.

3. Th¸i ®é:

- N©ng cao ý thøc tù häc, kh¶ n¨ng ®äc hiÓu.

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Hái ®¸p nªu vÊn ®Ò.

- Th¶o luËn nhãm.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- Tê nguån cho PHT.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc vµ PHT.

d. tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A.............................................................................................:

2. KiÓm tra bµi cò:

- Whittaker ph©n chia sinh giíi thµnh mÊy nhãm? §ã lµ nh÷ng nhãm nµo? Tiªu chÝ

®Ó Whittaker ph©n chia nh vËy?

3. Néi dung bµi míi:

* §Æt vÊn ®Ò:

- §Ó hiÓu s©u h¬n vÒ c¸c giíi sinh vËt vµ xem xÐt vi sinh vËt thuéc nhãm nµo.Chóng

ta h·y nghiªn cøu vÒ giíi khëi sinh vµ giíi nguyªn sinh.

* TriÓn khai bµi :

Ho¹t ®éng cña GV- HS Néi dung kiÕn thøc

HS tr×nh bµy PHT vÒ phÇn giíi khëi

sinh.

GV còng cè c¸c vÊn ®Ò:

- §Æc ®iÓm cÊu t¹o.

- §Æc ®iÓm dinh dìng:

Gv: Dùa vµo nguån n¨ng lîng cung cÊp

vµ nguån cacbon kiÕn t¹o tÕ bµo ngêi ta

chia thµnh c¸c nhãm sinh vËt kh¸c nhau:

Nhãm

sinh vËt

Nguån

n¨ng lîng

Nguån

cacbon

VÝ dô

Quang

tù dìng

¸nh

s¸ng CO2

Rhodospirillum,Vk

lam, tÝa, lôc,T¶o ®¬n

bµo

I. Giíi khëi sinh

- Lµ nh÷ng sinh vËt cã kÝch thø¬c bÐ nhá,

cÊu t¹o bëi tÕ bµo nh©n s¬.

- Ph©n bè kh¾p n¬i: ®Êt, níc, kh«ng khÝ,

mét sè cã kh¶ n¨ng sèng ë m«i trêng

kh¾c nghiÖt vÒ nhiÖt ®é( vi khuÈn cæ).

- Ph¬ng thøc dinh dìng rÊt ®a d¹ng:

quang tù dìng, ho¸ tù dìng, quang dÞ dìng vµ ho¸ dÞ dìng.

Bïi Duy Th¾ng

Quang

dÞ dìng

¸nh

s¸ng

Hîp

chÊt h÷u

c¬

Rhodospirilaceae,V

k lu huúnh,Vk tÝa,

lôc kh«ng lu huúnh

Ho¸ tù

dìng

Hîp

chÊt h÷u

c¬

CO2

Vk hydro, s¾t, nitrat

ho¸, «xi ho¸.

Ho¸ dÞ

dìng

Hîp

chÊt h÷u

c¬

Hîp

chÊt h÷u

c¬

§éng vËt nguyªn

sinh, VSV sinh

metan.

Hs tr×nh bµy PHT vÒ giíi nguyªn sinh:

- §Æc ®iÓm cÊu t¹o.

- Sù kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãm.

Hs thùc hiÖn lÖnh: H·y ngiªn cøu... so

s¸nh.... c¸c nhãm giíi nguyªn sinh.

Hs tr×nh bµy PHT vÒ giíi nÊm:

- Ph¬ng thøc dinh dìng cña nÊm lµ g×?

- Sù kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãm ë ®iÓm

nµo?

- Vi sinh vËt cã ph¶i lµ mét giíi kh«ng?

V× sao?

- V× sao ngêi ta ph©n t¸ch thµnh mét

nhãm vi sinh vËt riªng?

+ KÝch thíc hiÓn vi.

+ Sinh trëng nhanh lµ mét ®Æc ®iÓm øng

dông nh»m t¹o ra sinh khèi nhanh ®Ó s¶n

xuÊt c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ cao.

- Virut cã ®îc xÕp vµo nhãm vi sinh vËt

kh«ng? V× sao?

KÓ ra mét sè vai trß cña vi sinh vËt ®èi

víi hÖ sinh th¸i còng nh con ngßi?

II. giíi nguyªn sinh

- Gåm nh÷ng sinh vËt nh©n thùc, ®¬n bµo

hoÆc ®a bµo, rÊt ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o còng

nh vÒ ph¬ng thøc dinh dìng.

- Tuú theo ph¬ng thøc dinh dìng ngêi ta

chia thµnh: §éng vËt nguyªn sinh, T¶o vµ

NÊm nhÇy.

III. giíi nÊm

- NÊm lµ sinh vËt thuéc d¹ng tÕ bµo nh©n

thùc, c¬ thÓ ®¬n bµo hoÆc ®a bµo d¹ng sîi,

cã thµnh kitin , kh«ng cã luc l¹p. Sèng

ho¹i sinh, kÝ sinh, céng sinh. Sinh s¶n chñ

yÕu b»ng bµo tö kh«ng cã l«ng vµ roi.

IV. c¸c nhãm vi sinh vËt

- Lµ nhãm bao gåm nh÷ng sinh vËt hiÓn

vi, sinh trëng nhanh, ph©n bè réng vµ

thÝch øng cao víi m«i trêng.

IV- Cñng cè:

- Hs ®äc khung cuèi bµi.

V-DÆn dß, híng dÉn häc sinh häc tËp ë nhµ:

- So¹n bµi míi: hoµn thµnh PHT phÇn giíi thùc vËt

- Tr¶ lêi c©u hái trong SGK.

Ngµy so¹n: / /200 .

TiÕt 4: giíi thùc vËt

A. MôC TIªu:

1. KiÕn thøc: HS cÇn:

- NhËn thÊy ®iÓm ®Æc trng cña giíi thùc vËt vÒ cÊu t¹o vµ ®Æc ®iÓm dinh dìng.

- M« t¶ ®îc c¸c bíc tiÕn ho¸ trong ngµnh thùc vËt.

Bïi Duy Th¾ng

- HiÓu rá ý nghÜa cña sù ®a d¹ng trong giíi thùc vËt.

2. Kü n¨ng:

- Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc tiÕn ho¸.

3. Th¸i ®é:

- Nªu cao ý thøc b¶o tån sù ®a d¹ng sinh vËt nãi chung vµ thùc vËt nãi riªng.

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Hái ®¸p nªu vÊn ®Ò.

- Th¶o luËn nhãm.

- M« h×nh ho¸ b»ng tranh vÏ.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- Tê nguån cho PHT

- Tranh ¶nh liªn quan ®Õn ®a d¹ng thùc vËt.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc.

d/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A.............................................................................................:

2. KiÓm tra bµi cò:

- Giíi khëi sinh gåm nh÷ng sinh vËt nµo vµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×?

3. Néi dung bµi míi:

* §Æt vÊn ®Ò:

- Kh«ng cã thùc vËt th× sù sèng trªn tr¸i ®Êt nµy. Thùc vËt lµ nguån cung cÊp nguån

sèng cho hÇu hÕt toµn bé sinh giíi.

* TriÓn khai bµi :

Ho¹t ®éng cña gv- hs Néi dung kiÕn thøc

Hs tr×nh bµy PHT, th¶o luËn vÒ ®Æc

®iÓm cÊu t¹o vµ ®Æc ®iÓm dinh dìng

cña giíi thùc vË yªu cÇu cÇn ®¹tt:

+ Nh©n thùc.

+ §a bµo ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o vµ chøc

n¨ng.

+ Cã thµnh xenlul«z¬.

+Lôc l¹p chøa clorophyl nªn cã kh¶ n¨ng

tù dìng.

Hs thùc hiÖn lÖnh trong SGK:

- Nªu ®Æc ®iÓm thùc vËt thÝch nghi ®êi

sèng trªn c¹n mµ em biÕt?

Hs ®äc SGK th¶o luËn vµ thèng nhÊt:

- Líp cutin b¶o vÖ.

- KhÝ khæng tho¸t níc vµ trao ®æi khÝ.

- HÖ m¹ch dÉn.

- Thô phÊn nhê giã, níc vµ c«n trïng.

- Thô tinh kÐp.

I. ®Æc ®iÓm chung cña giíi thùc

vËt

1. §Æc ®iÓm cÊu t¹o

- Giíi thùc bao gåm nh÷ng sinh vËt nh©n

thùc, ®a bµo cã sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o vµ

chøc n¨ng. TÕ bµo thùc vËt cã thµnh

xenlul«z¬ vµ lôc l¹p.

2.§Æc ®iÓm vÒ dinh d ìng

TÕ bµo thùc vËt cã nhiÒu lôc l¹p chøa s¾c

tè clorophyl nªn cã kh¶ n¨ng tù dìng nhê

qu¸ tr×nh quang hîp.

Bïi Duy Th¾ng

- H¹t ®îc qu¶ b¶o vÖ.

Gv gi¶i thÝch thªm vÒ qu¸ tr×nh thô

tinh kÐp vµ sù t¹o thµnh qu¶ vµ h¹t:

* Thô tinh kÐp:

Tinh tö 1(n) x no·n(n) Hîp tö(2n).

Tinh tö2(n) x nh©n phô(2n) Ph«i nhò

(3n).

* Sù t¹o thµnh qu¶ vµ h¹t:

- No·n biÕn ®æi thµnh h¹t.

H¹t gåm: Hîp tö(2n) Ph«i(2n).

Ph«i nhò(3n) Nu«i ph«i

- BÇu ph¸t triÓn thµnh qu¶.

Xem h×nh 4 SGK: H·y m« t¶ c¸c bíc

tiÕn ho¸ trong cÊu t¹o c¬ thÓ còng nh c¸c

®Æc ®iÓm thÝch nghi víi ®êi sèng ë c¹n

cña giíi thùc vËt?

Hs th¶o luËn vµ thèng nhÊt:

+ Cha cã hÖ m¹ch Cã hÖ m¹ch.

+ Thô tinh nhê níc Thô tinh kh«ng

cÇn níc.

+ H¹t kh«ng ®îc b¶o vÖ H¹t ®îc

b¶o vÖ.

- H·y nªu mét sè vai trß cña thùc vËt ®èi

víi tù nhiªn vµ ®êi sèng con ngêi?

II. c¸c ngµnh Thùc vËt

- Rªu(Bryophyta): Th©n rÓ gi¶, cha cã hÖ

m¹ch. Tinh trïng cã roi, thô tinh nhê níc.

- QuyÕt(Pteridophyta): Cã hÖ m¹ch. Tinh

trïng cã roi, thô tinh nhê níc.

VÝ dô: D¬ng xØ

- H¹t trÇn(Gymnospermatophyta): Cã hÖ

m¹ch. Tinh trïng kh«ng cã roi, thô tinh

nhê giã. H¹t kh«ng ®îc b¶o vÖ.

VÝ dô: Th«ng, tuÕ.

- H¹t kÝn(Angiospermatophyta): Cã hÖ

m¹ch. Tinh trïng kh«ng cã roi, thô tinh

nhê giã, níc, c«n trïng. H¹t ®îc b¶o vÖ

trong qu¶.

VÝ dô: C©y mét l¸ mÇm: Ng«

C©y hai l¸ mÇm: §Ëu.

III. ®a d¹ng giíi thùc vËt

Thùc vËt cã kho¶ng 290.000 loµi.

Thùc vËt cã vai trß quan träng ®èi víi tù

nhiªn vµ ®êi sèng con ngêi.

4. Cñng cè:

- VÏ c©y tiÕn ho¸ cña giíi thùc vËt.

- §äc khung cuèi bµi.

5. DÆn dß, híng dÉn häc sinh häc tËp ë nhµ:

- So¹n bµi míi: Hoµn thµnh PHT phÇn giíi ®éng vËt.

- Tr¶ lêi c©u hái trong SGK.

Ngµy so¹n: / /200 .

TiÕt 5 : giíi ®éng vËt

A. MôC TIªu- Hs cÇn ph¶i:

1. KiÕn thøc:

- Nªu ®îc ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ ®Æc ®iÓm dinh dìng cña giíi ®éng vËt.

- M« t¶ ®îc c¸c bíc tiÕn ho¸ c¬ b¶n qua c¸c ngµnh vµ líp ®éng vËt.

Bïi Duy Th¾ng

- HiÓu ®îc ý nghÜa cña sù ®a d¹ng ®éng vËt.

2. Kü n¨ng:

- Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tæng hîp, so s¸nh vµ m« h×nh ho¸.

3. Th¸i ®é:

- Nªu cao ý thøc b¶o vÖ ®éng vËt vµ thiªn nhiªn hoang d¹i

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Hái ®¸p nªu vÊn ®Ò - ghi nhí.

- Th¶o luËn nhãm.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- Tê nguån cho PHT.

- Tranh vµ mÉu vËt vÒ ®a d¹ng sinh häc.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc vµ hoµn thµnh PHT.

d/tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A.............................................................................................:

2. KiÓm tra bµi cò:

- M« t¶ c¸c bíc tiÕn ho¸ c¬ b¶n trong giíi thùc vËt.

3. Néi dung bµi míi:

*§Æt vÊn ®Ò:

- §éng vËt lµ nhãm sinh vËt gÇn gòi víi chóng ta nhÊt. Tuy nhiªn ®Ó hiÓu rá vÒ chóng

lµ ®iÒu kh«ng dÔ. H·y nghiªn cøu chóng.

* TriÓn khai bµi :

Ho¹t ®éng cña gv- hs Néi dung kiÕn thøc

- So víi giíi thùc vËt ®Æc ®iÓm chung vÒ

cÊu t¹o vµ dinh dìng cña giíi ®éng vËt cã

g× kh¸c?

Hs tr×nh bµy PHT phÇn ®éng vËt.

- Sù ph¸t triÓn cña hÖ vËn ®éng vµ hÖ

thÇn kinh ®· gióp Ých g× cho ®éng vËt

trong lèi sèng vµ dinh dìng?

Hs: Gióp ®éng vËt tÝch cùc trong viÖc t×m

kiÕm thøc ¨n vµ thÝch øng cao ®èi víi

m«i trêng sèng.

Hs thùc hiÖn lÖnh trong SGK:

- H·y nªu ®Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o vµ lèi

sèng cña ®éng vËt kh¸c víi thùc vËt.

B»ng kiÕn thøc ®· häc ë THCS h·y

®Ó ch¬i trß ch¬i " ai nhanh"):

cÊu t¹o c¬

b¶n

VÝ dô

®iÓn

h×nh

i. ®Æc ®iÓm chung cña giíi ®éng

vËt

1.§Æc ®iÓm cÊu t¹o

n¨ng. §Æc biÖt ®éng vËt cã hÖ vËn ®éng vµ

hÖ thÇn kinh

2. §Æc ®iÓm vÒ dinh d ìng vµ lèi sèng

- §éng vËt sèng dÞ dìng nhê chÊt h÷u c¬

s½n cã cña c¬ thÓ kh¸c.

- Sù ph¸t triÓn cña hÖ vËn ®éng vµ hÖ thÇn

kinh gióp ®éng vËt tÝch cùc trong viÖc t×m

kiÕm thøc ¨n vµ thÝch øng cao ®èi víi m«i

trêng sèng.

ii. c¸c ngµnh cña giíi ®éng vËt

Giíi ®éng vËt ®îc chia thµnh hai nhãm:

* §éng vËt kh«ng x¬ng sèng: Cha cã bé

x¬ng trong, gåm c¸c ngµnh:

Bïi Duy Th¾ng

Nhãm

®éng

vËt

kh«ng

cã x-

¬ng

sèng

Ngµnh

Th©n læ

Ruét

khoang

Giun

dÑp

Giun

trßn

Giun

®èt

Th©n

mÒm

Ch©n

khíp

Da gai

Nhãm

®éng

vËt

cã x-

¬ng

sèng

Líp

N÷a

d©y

sèng

C¸

miÖng

trßn

C¸ sôn

C¸ xong

Lìng

Bß s¸t

Thó

Hs thùc hiÖn lÖnh trong SGK:

- H·y nghiªn cøu s¬ ®å h×nh 5 vµ chØ ra

c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãm

®éng vËt kh«ng x¬ng sèng vµ ®éng vËt cã

x¬ng sèng.

- H·y m« t¶ c¸c bíc tiÕn ho¸ c¬ b¶n

trong giíi ®éng vËt: bé x¬ng, hÖ h« hÊp,

hÖ tuÇn hoµn, hÖ tiªu ho¸, hÖ sinh dôc vµ

hÖ thÇn kinh.

- Cha ho¸ x¬ng trong sôn

x¬ng.

- H« hÊp b»ng da Mang Phæi.

- Cha cã tim Tim hai ng¨n

Tim ba ng¨n Tim bèn ng¨n.

cÊu t¹o vµ h×nh thøc thô tinh.

rÖt.

VÝ dô : Bät biÓn.

c¸c tÕ bµo thÇn kinh vµ tÕ bµo sinh s¶n.

VÝ dô: Søa, thuû tøc.

c¸c hÖ c¬ quan.

VÝ dô: S¸n l¸.

c¸c hÖ c¬ quan.

VÝ dô: Giun ®òa.

mçi ®èt ®Òu cã ®Çy ®ñ c¸c hÖ c¬ quan.

VÝ dô: Giun ®Êt .

hoµn thiÖn.

VÝ dô: Ngao, èc.

hoµn thiÖn .

-Da gai: C¸c hÖ c¬ quan ®· hoµn

thiÖn .

VÝ dô: CÇu gai.

* §éng vËt cã x¬ng sèng: chØ cã mét

VÝ dô: C¸ lìng tiªm.

- C¸ miÖng trßn: HÖ thÇn kinh cha ph¸t

triÓn, sèng b¸m.

- C¸ sôn: Sôn cha ho¸ x¬ng, h« hÊp b»ng

da.

VÝ dô: C¸ ®uèi, thên b¬n.

- C¸ x¬ng: Ho¸ x¬ng, h« hÊp b»ng mang,

tim hai ng¨n.

- Lìng c: H« hÊp b»ng da vµ phæi.

- Bß s¸t: Tim ba ng¨n, h« hÊp phæi.

- Thó: C¸c hÖ c¬ quan ph¸t triÓn m¹nh vµ

®· hoµn thiÖn.

iii. §a d¹ng giíi ®éng vËt

- §éng vËt hiÖn nay cã kho¶ng 1,8 triÖu

Bïi Duy Th¾ng

thµnh c¸c d¹ng thÇn kinh vµ cã hiÖn tîng

®Çu ho¸.

- §äc SGK, h·y nªu mét sè vai trß cña

giíi ®éng vËt ®èi víi tù nhiªn vµ ®êi sèng

con ngêi?

tiÕn ho¸ cao nªn thÝch nghi víi c¸c ®iÒu

kiÖn sèng kh¸c nhau.

- §éng vËt cã vai trß quan träng ®èi víi tù

nhiªn vµ ®êi sèng con ngêi.

IV- Cñng cè:

- Hs ®äc khung cuèi bµi.

V-DÆn dß, híng dÉn häc sinh häc tËp ë nhµ:

- So¹n bµi míi: Su tÇm tranh ¶nh vÒ ®a d¹ng sinh häc.

Ngµy so¹n: / /200 .

TiÕt 6: thùc hµnh:

®a d¹ng thÕ giíi sinh vËt

A. MôC TIªu:

1. KiÕn thøc:

Bïi Duy Th¾ng

- Nªu ®îc sù ®a d¹ng cña thÕ giíi sinh vËt.

sinh vËt ®iÓn h×nh.

- Gi¶i thÝch ®îc gi¸ trÞ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o tån ®a d¹ng sinh ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña

c¶ céng ®ång trong ®ã cã c¸c em häc sinh.

2. Kü n¨ng:

- Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng quan s¸t vµ suy luËn.

3. Th¸i ®é:

- ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn hoang d¹i

b. ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y:

- Xem phim ®a d¹ng sinh häc.

- Th¶o luËn nhãm vµ viÕt bµi luËn.

c. chuÈn bÞ gi¸o cô:

1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:

- Gi¸o ¸n ®iÖn tö

- Tranh ¶nh vµ ®Üa CD vÒ ®a d¹ng sinh häc

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

- Vë bµi tËp, vë häc.

d. tiÕn tr×nh bµi d¹y:

1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 10A.............................................................................................:

2. KiÓm tra bµi cò:

- ThÕ nµo lµ ®a d¹ng sinh häc?

3. Néi dung bµi míi:

* §Æt vÊn ®Ò:

- Nguån sèng cña chóng ta phô thuéc vµo nguån h÷u c¬ cña thùc vËt. Kh«ng chØ thÕ

sinh vËt cßn ®em l¹i cho cuéc sèng chóng ta vÒ mÆt tinh thÇn: thuèc, Èm thùc, du lÞch,

nghiªn cøu... VËy sù ®a d¹ng sinh häc hiÖn nay nh thÕ nµo?

* TriÓn khai bµi :

Bïi Duy Th¾ng

Ho¹t ®éng cña gv- hs Néi dung kiÕn thøc

GVgi¶i thÝch vµ ph¸t vÊn HS theo c¸c

h×nh ¶nh trªn ®Üa.

- §iÓm ®Æc trng cña c¸c hÖ sinh th¸i lµ

g×?

HS:HÖ sinh th¸i nµo cã ®é ®a d¹ng cao?

HÖ sinh th¸i nµo cã ®é ®a d¹ng thÊp? §é

®a d¹ng phô thuéc vµo yÕu tè nµo?

HS: nªu c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c nhau cña loµi

hoa.

- Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña thùc vËt nãi trªn

cã lîi g× cho thùc vËt?

HS: cho biÕt nh÷ng ®iÓm cã lîi vµ cã h¹i

cho c«n trïng?

I. quan s¸t ®a d¹ng hÖ sinh th¸i

1. Rõng tai ga

§iÒu kiÖn sèng kh¾c nghiÖt nªn ®é ®a

d¹ng thÊp.

2.§ång rªu ®íi l¹nh

§ång rªu chØ xuÊt hiÖn sau khi tuyÕt tan

®éng rªu xuÊt hiÖn.

¬ng rång ,cã Ýt sinh vËt sèng.

5.Th¶o nguyªn: gia sóc lín.

6.Rõng nhiÖt ®íi Èm m a nhiÒu:®é ®a

d¹ng cao snh vËt phong phó.

7. Rõng ngËp mÆn:(rõng s¸t CÇn giê)

8.Ao hå:(hÖ sinh th¸i n íc ngät): nhiÒu

loµi sèng trªn c¹n ,sèng däc níc, sèng díi

níc.

9.HÖ sinh th¸i n íc mÆn: gåm hÖ sinh

cã hoa ,c«n trïng ,c¸ ,chim, thó, ®éng vËt

biÓn cã ®é ®a d¹ng cao thÓ hiÖn cÊu t¹o c¬

thÓ thÝch nghi víi m«i trêng sèng kh¸c

nhau.

II. Gi¸m s¸t sù ®a d¹ng vÒ loµi

1. Giíi thiÖu c¸c loµi hoa:

Hoa thÝch nghi víi ®êi sèng kh¸c nhau,

víi ®Æc ®iÓm sinh s¶n kh¸c nhau:

phÊn nhê giã

trïng ,cã mµu s¾c sÆc së.

vµ nhuþ cïng n»m trªn mét hoa.

- Thùc vËt cã ®é ®a d¹ng cao,thÝch nghi ®-

îc víi ®iÒu kiÖn sèng cña m«i trêng.

2.Giíi thiÖu c¸c loµi c«n trïng:

,bä ngùa.

3.Chim:

- Loµi thÝch nghi víi ®êi sèng ¨n thÞt:c¾n

kiÓu ¨n thÞt.

- Loµi hót nhuþ hoa ,má dµi

- Loµi cã ®êi sèng ¨n h¹t,kÐt

- Loµi cã ®êi sèng ¨n thÞt ho¹t ®éng vÒ

®ªm:có

- Loµi thÝch nghi víi ®êi sèng trªn bïn

Thư viện tri thức trực tuyến

Giáo án nâng cao lớp 10

Nội dung xem thử

Mô tả chi tiết

Tài liệu tương tự (6)

Giao an Nang cao - Vat Li 11

giao an nang kem ly 8

giao an nang kem toan 7

Giao an nang cao 11 - ki I

GIÁO án NÂNG CAO lớp 4 TUẦN 17 va 18

Giáo án nâng cao chương Vectơ