Giáo án đông lạnh phôi

Đông lạnh phôi

I. Tổng quan.

1. Khái niệm.

Từ khi đứa trẻ đầu tiên được thụ tinh trong ống nghiệm ra đời (1978) cho đến nay, các kỹ

thuật hỗ trợ sinh sản ngày càng được áp dụng rộng rãi, mang lại niềm hy vọng cho các cặp vợ

chồng vô sinh. Sự áp dụng các loại thuốc kích thích buồng trứng nhằm tăng số lượng phôi hình

thành đã giúp cho tỷ lệ thành công của một quá trình điều trị gia tăng đáng kể. Người ta

thường chọn những phôi có chất lượng tốt nhất trong số các phôi có được để chuyển vào

buồng tử cung (chuyển phôi tươi). Tuy nhiên trong số phôi còn lại vẫn còn một số phôi có chất

lượng tốt, có khả năng làm tổ cao. Những phôi này có thể được trữ lạnh để sử dụng trong các

lần chuyển phôi tiếp theo. Trường hợp có thai đầu tiên từ phôi người trữ lạnh được báo cáo tại

Monash, Úc bởi Trounson và Mohr vào năm 1983. Từ đó đến nay, trữ lạnh phôi đã trở thành

một trong những kỹ thuật không thể thiếu ở bất kỳ một trung tâm thụ tinh trong ống nghiệm

nào trên thế giới. Công nghệ đông lạnh phôi này ra đời có ý nghĩa trong việc nghiên cứu của

các nhà khoa học, nó đã mở ra một hướng mới trong công nghệ hỗ trợ sinh sản, đặt biệt trong

thụ tinh trong ống nghiệm.

Vậy thế nào là đông lạnh phôi?

Đông lạnh phôi là trữ lạnh phôi ở nhiệt độ cục thấp (-196oC) trong nitơ lỏng sẽ làm ngưng

hoàn toàn các phản ứng enzyme nội bào, hô hấp tế bào, chuyển hóa, phát triển … giúp lưu giữ

chúng trong thời gian rất dài, mà sau khi rã đông những phôi này vẫn phát triển bình thường.

2. Các phương pháp.

- Đông lạnh phôi bằng phương pháp làm lạnh chậm.

- Đông lạnh phôi bằng phương pháp làm lạnh nhanh (phương pháp thủy tinh hóa).

II. Nguyên tắc chung.

Để trữ tế bào sống trong một thời gian dài thì tất cả hoạt động chức năng bên trong tế

bào phải ngừng lại. Ở nhiệt độ của nitơ lỏng (-196oC) hầu hết mọi phản ứng hóa học đều

không xảy ra được. Các phân tử nước tồn tại dưới dạng kết hợp, tinh thể hoặc dạng kính. Thời

gian như ngừng trôi đối với tế bào được trữ. Yếu tố duy nhất có thể ảnh hưởng đến tế bào trữ

lạnh là bức xạ từ môi trường. Tuy nhiên trong thực tế yếu tố này không quan trọng và một

nghiên cứu cho thấy tế bào phôi chuột trữ lạnh sau khi được chiếu một lượng tia xạ tương

đương với thời gian trữ là 2000 năm vẫn có thể phát triển bình thường sau khi rã đông, và

chuột con sinh ra không có dị tật bẩm sinh nào. Giai đoạn chính ảnh hưởng đến thành công của

trữ lạnh chính là giai đoạn làm lạnh và rã đông.

Các bước cần tiến hành trong việc đông lạnh phôi:

- Chọn phôi: phôi được chọn để trữ lạnh phải có chất lượng cao để chúng sống sót và

phát triển thai tốt sau khi giải đông. Theo Kennedy và cộng sự vào năm 1983, chất lượng phôi

được xếp thành 5 mức độ khác nhau: phôi loại một tốt nhất và phôi loại 5 suy thoái.

- Môi trường đệm: cũng giống như trong nuôi cấy tế bào động vật, trong đông lạnh phôi

cũng cần có môi trường đệm. Đối với phôi của những loài động vật khác nhau thì môi trường

đệm cũng khác nhau. Ví dụ: PBS chứa 20% huyết thanh bê là môi trường đệm thường dùng

cho việc trữ lạnh phôi bò. Ở các loài động vật khác thì môi trường đệm thường dùng là HEPES

với 10-15% huyết thanh bê.

Ở người, môi trường đệm là HEPES 20mM thay thế cho hệ đệm bicarbonate và có thể

thêm 0,5-1% HAS hay 10-15% huyết thanh của chính người nhận.

- Chất bảo quản lạnh: Glycerol, DMSO, ethylene glycon, polyvinyl pyrolydine (PVP) và

sucrose thường được sử dụng bổ sung như các chất bảo vệ chống lại sự đông lạnh phôi. PVP