Giáo án công nghệ 9

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

Ngµy so¹n : 05.09.2007 Ngµy gi¶ng : 9A1: 12.09.2007

9A2: 06.09.2007

TiÕt 1 :Giíi thiÖu nghÒ ®iÖn d©n dông

A . phÇn chuÈn bÞ :

I. Môc tiªu bµi häc :

1. KiÕn thøc

- BiÕt ®îc vÞ trÝ vai trß cña nghÒ ®iÖn d©n dông ®èi víi ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.

- BiÕt ®îc mét sè th«ng tin c¬ b¶n vÒ nghÒ ®iÖn d©n dông.

- BiÕt ®îc mét sè biÖn ph¸p an toµn lao ®éng trong nghÒ ®iÖn d©n dông.

2. Kü n¨ng.

Quan s¸t, t×m hiÓu vµ ph©n tÝch

3. Th¸i ®é.

Say mª høng thó ham thÝch m«n häc

II. ChuÈn bÞ.

1. Gi¸o viªn :

S¸ch gi¸o khoa, gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o, tranh ¶nh

2. Häc sinh :

S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, mét sè bµi th¬ ca ngîi nghÒ ®iÖn

B . phÇn lªn líp:

I. KiÓm tra bµi cò.

Kh«ng kiÓm tra

II. Bµi míi :

Giíi thiÖu bµi: 1 phót : Trong cuéc sèng hµng ngµy chóng ta thêng xuyªn ®îc tiÕp

xóc víi ®iÖn vËy ®iÖn n¨ng cã vai trß nh thÕ nµo trong cuèc sèng hµng ngµy ta ®i t×m

hiÓu néi dung bµi h«m nay.

Gi¸o viªn ghi néi dung bµi häc lªn b¶ng: Giíi thiÖu nghÒ ®iÖn d©n dông

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian PhÇn ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu néi

dung vai trß, vÞ trÝ cña nghÒ ®iÖn

d©n dông trong s¶n xuÊt vµ ®êi

sèng:

GV: Cho häc sinh ®äc th«ng tin

SGK – 5

? Vai trß vµ vÞ trÝ cña nghÒ ®iÖn

trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh thÕ

nµo ?

HS : Sau khi ®äc th«ng tin vµ

nghiªn cøu c©u hái vµ tr¶ lêi

10 phót I. Vai trß vµ vÞ trÝ cña nghÒ

®iÖn d©n dông trong s¶n xuÊt

vµ ®êi sèng:

- NghÒ ®iÖn d©n dông rÊt ®a

d¹ng ho¹t ®éng chñ yÕu trong

c¸c lÜnh vùc sö dông ®iÖn n¨ng

phôc vô cho ®êi sèng, sinh ho¹t

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

1

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu vÒ

nghÒ ®iÖn d©n dông:

GV: cho häc sinh nghiªn cøu th«ng

tin s¸ch gi¸o khoa

? §èi tîng lao ®éng cña nghÒ ®iÖn

lµ g× ?

HS : Sau khi ®äc th«ng tin vµ

nghiªn cøu c©u hái vµ tr¶ lêi

? Theo em néi dung lao ®éng cña

nghÒ ®iÖn d©n dông bao gåm nh÷ng

lÜnh vùc nµo cho vÝ dô?

HS : Th¶o luËn nhãm vµ cö ®¹i diÖn

nhãm ph¸t biÓu ?

GV : So s¸nh c¸c ý kiÕn cña nhãm

sau ®ã bæ sung vµ ®a ra kÕt luËn.

29 phót

9 phót

10 phót

vµ lao ®éng s¶n xuÊt cña c¸c hé

tiªu dïng ®iÖn.

II. §Æc ®iÓm yªu cÇu cña

nghÒ ®iÖn.

1. §èi t îng lao ®éng cña

nghÒ ®iÖn d©n dông:

- §èi tîng lao ®éng cña nghÒ

®iÖn d©n dông bao gåm:

+ ThiÕt bÞ b¶o vÖ ®ãng c¾t

vµ lÊy ®iÖn.

+ Nguån ®iÖn mét chiÒu vµ

xoay chiÒu ®iÖn ¸p thÊp díi

380V.

+ ThiÕt bÞ ®o lêng ®iÖn

+ VËt liÖu vµ dông cô lµm

viÖc cña nghÒ ®iÖn.

+ C¸c lo¹i ®å dïng ®iÖn

2. Néi dung lao ®éng cña

nghÒ ®iÖn:

- Néi dung lao ®éng cña nghÒ

®iÖn d©n dông bao gåm nh÷ng

lÜnh vùc:

+ L¾p m¹ng ®iÖn s¶n xuÊt

vµ sinh ho¹t:

VÝ dô : L¾p tr¹m biÕn ¸p, ph©n

xëng, x©y l¾p ®êng d©y h¹ ¸p.

+ L¾p ®Æt trang thiÕt bÞ vµ

®å dïng ®iÖn.

VÝ dô : L¾p ®Æt ®éng c¬ ®iÖn,

m¸y ®iÒu hßa nhiÖt ®é....

+ B¶o dìng vËn hµnh, s÷a

ch÷a, kh¾c phôc sù cè x¶y ra

trong m¹ng ®iÖn, c¸c thiÕt bÞ

®iÖn.

VÝ dô : Khi m¹ng ®iÖn bÞ mÊt

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

2

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

GV : Cho häc sinh lµm c©u hái

trong SGK – 6 dùa theo c©u hái

võa tr¶ lêi.

? Theo em ngêi thî ®iÖn lµm viÖc

trong ®iÒu kiÖn nµo ?

HS : Th¶o luËn nhãm, mçi nhãm

tr¶ lêi sau ®ã gi¸o viªn kÕt luËn lai

vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña nghÒ ®iÖn

d©n dông.

GV: Cho häc sinh ho¹t ®éng c¸c

nh©n lµm c©u hái trong SGK – 6

GV : Cho häc sinh ®äc hiÓu ®îc

th«ng tin phÇn 5, 6, 7 trong SKG

– 7, 8.

10phót

®iÖn ngêi thî ®iÖn ph¶i nhanh

chãng t×m ra nguyªn nh©n ®Ó

kh¾c phôc sù cè, lµm cho m¹ng

®iÖn cã ®iÖn nhanh chãng cµng

tèt.

3. §iÒu kiÖn lµm viÖc cña

nghÒ ®iÖn d©n dông.

- §iÒu kiÖn lµm viÖc cña nghÒ

®iÖn bao gåm:

+ ViÖc l¾p ®Æt ®êng d©y,

söa ch÷a trong m¹ng thêng ph¶i

tiÕn hµnh ngoµi trêi, trªn cao, lu

®éng, gÇn khu vùc cã ®iÖn nªn

rÊt nguy hiÓm.

+ C«ng t¸c l¾p ®Æt ®êng

d©y söa ch÷a, hiÖu chØnh c¸c

thiÕt bÞ vµ s¶n xuÊt chÕ t¹o c¸c

thiÕt bÞ ®iÖn thêng ph¶i tiÕn

hµnh trong nhµ trong ®iÒu kiÖn

b×nh thêng.

- §iÒn dÊu (X) vµo « trèng.

a. (X) d. ( )

b. (X) e. ( )

c. (X) g. (X)

4. Yªu cÇu cña nghÒ ®iÖn d©n

dông ®èi víi ng êi lao ®éng.

§äc SGK – 7

5. TriÓn väng nghÒ

§äc SGK – 7, 8

6. Nh÷ng n¬i ®µo t¹o nghÒ

§äc SGK – 8

7. Nh÷ng n¬i ho¹t ®éng nghÒ

§äc SGK – 8

• Cñng cè : 4 phót

(?) Em h·y cho biÕt néi dung lao ®éng cña nghÒ ®iÖn d©n dông lµ g× ?

(?) §iÒu kiÖn lµm viÖc cña nghÒ ®iÖn ?

III. H íng dÉn häc bµi ë nhµ : 1 phót

Häc bµi theo SKG, vë ghi, tr¶ lêi c¸c c©u ? ë cuèi bµi, chuÈn bÞ bµi sau, su tÇm

c¸c mÉu d©y dÉn ®iÖn, d©y c¸p ®iÖn.

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

3

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

................................................................

Ngµy so¹n : 11.09.2007 Ngµy gi¶ng : 9A1: 19.09.2007

9A2: 13.09.2007

TiÕt 2 : VËt liÖu ®iÖn dïng trong

l¾p ®Æt m¹ng ®iÖn trong nhµ

A . phÇn chuÈn bÞ :

I. Môc tiªu bµi häc :

1. KiÕn thøc

- BiÕt ®îc mét sè vËt liÖu ®iÖn thêng dïng trong l¾p ®Æt m¹ng ®iÖn.

- N¾m ®îc c«ng dông tÝnh n¨ng vµ t¸c dông cña tõng lo¹i vËt liÖu.

- BiÕt c¸ch sö dông mét sè vËt liÖu ®iÖn th«ng dông mét c¸ch hîp lý.

2. Kü n¨ng

Quan s¸t, t×m hiÓu vµ ph©n tÝch.

3. Th¸i ®é

Say mª høng thó ham thÝch m«n häc.

II. ChuÈn bÞ.

1. Gi¸o viªn :

S¸ch gi¸o khoa, gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o, tranh ¶nh, mét sè mÉu d©y dÉn

®iÖn vµ c¸p ®iÖn, mét sè vËt liÖu c¸ch ®iÖn, d©y dÉn ®iÖn vµ d©y dÉn tõ.

2. Häc sinh :

S¸ch gi¸o khoa, vë ghi, häc bµi cò, ®äc vµ chuÈn bÞ bµi míi, su tÇm mét sè mÉu

d©y dÉn ®iÖn vµ c¸p ®iÖn, mét sè vËt liÖu c¸ch ®iÖn, d©y dÉn ®iÖn vµ d©y dÉn tõ.

B . phÇn lªn líp:

I. KiÓm tra bµi cò. 5 phót

(?) Em h·y lÊy vÝ dô vÒ c¸c vËt liÖu dÉn ®iÖn vµ vËt liÖu c¸ch ®iÖn mµ em ®· häc ?

TL : - VËt liÖu dÉn ®iÖn : §ång, nh«m, vµng, b¹c.....

- VËt liÖu c¸ch ®iÖn : Cao su, nhùa, gç kh«.....

II. Bµi míi :

Giíi thiÖu bµi : 1 phót Líp 8 ta ®· ®îc häc c¸c vËt liÖu kü thuËt ®iÖn vËy vËt liÖu

®iÖn dïng trong l¾p ®Æt m¹ng ®iÖn trong nhµ gåm cã c¸c vËt liÖu nµo ? chóng ®îc

ph©n ra lµm mÊy lo¹i chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu néi dung bµi häc ngµy h«m nay.

Gi¸o viªn ghi néi dung bµi häc lªn b¶ng: VËt liÖu ®iÖn dïng trong l¾p ®Æt m¹ng

®iÖn trong nhµ .

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian PhÇn ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu

néi dung vÒ d©y dÉn ®iÖn

35 phót I. D©y dÉn ®iÖn.

1. Ph©n lo¹i

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

4

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

GV : §a cho häc sinh mét sè

d©y ®iÖn vµ treo tranh h×nh

2.1 SGK .

? Em h·y kÓ tªn mét sè lo¹i

d©y dÉn ®iÖn mµ em biÕt ?

HS : Ho¹t ®éng c¸ nh©n vµ

tr¶ lêi c©u hái trªn.

GV : Cho häc sinh lµm viÖc

theo nhãm lµm bµi tËp ph©n

lo¹i d©y dÉn ®iÖn theo b¶ng

2.1 SKG.

HS : Lµm bµi tËp theo nhãm

sau ®ã ®a bµi tËp c¸c nhãm

so s¸nh

GV : KÕt luËn l¹i bµi tËp trªn

b»ng c¸ch treo b¶ng phô cho

häc sinh so s¸nh

GV : §Ó tr¸ch häc sinh

nhÇm lÉn gi÷a kh¸i niÖn lâi

vµ sîi gi¸o viªn ®Æt c©u ?

? Em h·y ph©n biÖt lâi vµ sîi

cña d©y dÉn ®iÖn ?

GV : Cho häc sinh lµm bµi

tËp ®iÒn tõ vµo chç trèng :

HS : Lµm bµi c¸ nh©n theo

kh¸i niÖn ph©n biÖt lâi vµ

sîi.

GV: Treo tranh h×nh 2-2

SGK vµ mÉu vËt kÕt hîp cho

häc sinh ®äc th«ng tin.

HS : §äc th«ng tin vµ quan

s¸t tranh vÏ.

? D©y dÉn ®iÖn ®îc bäc c¸ch

®iÖn cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ?

10 phót

15 phót

- Cã lo¹i d©y dÉn trÇn, d©y dÉn bäc

c¸ch ®iÖn, d©y dÉn lâi nhiÒu sîi, d©y

dÉn lâi 1 sîi.

D©y dÉn

trÇn

D©y dÉn

bäc c¸ch

®iÖn

D©y dÉn

lâi nhiÒu

sîi

D©y dÉn

lâi 1 sîi

d a,b,c b,c a

- Lâi lµ phÇn trong cña d©y, lâi cã thÓ

cã 1 sîi hay nhiÒu sîi.

§iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng :

+....Bäc c¸ch ®iÖn

+....nhiÒu.....nhiÒu.....

2. CÊu t¹o d©y dÉn ®iÖn ® îc bäc

c¸ch ®iÖn.

- Gåm 2 phÇn :

+ Lâi : thêng lµm b»ng ®ång

hoÆc nh«m, ®îc chÕ t¹o 1 sîi hoÆc

nhiÒu sîi.

+ Vá c¸ch ®iÖn : gåm 1 líp

hoÆc nhiÒu líp thêng lµm b»ng cao su

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

5

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

GV : cã thÓ dÉn d¾t hoc sinh

rót ra kÕt luËn vÒ cÊu t¹o d©y

dÉn ®iÖn gåm cã : Lâi d©y,

phÇn c¸ch ®iÖn vµ vá bäc c¬

häc.

GV : §Æt c©u hái më réng:

em h·y cho biÕt t¹i sao líp

vá c¸ch ®iÖn thêng cã mµu

s¾c kh¸c nhau ?

HS : Th¶o luËn vµ ®a ra ý

kiÕn sau ®ã gi¸o viªn kÕt

luËn l¹i.

GV : Treo b¶ng phô cho häc

sinh tham kh¶o ®Æc ®iÓm 1

sè lo¹i d©y dÉn ®iÖn vµ d©y

c¸p ®iÖn ®îc kÝ hiÖu trªn d©y

dÉn theo thø tù tõ tr¸i sang

ph¶i.

hoÆc chÊt c¸ch ®iÖn tæng hîp (PVC)

Ngoµi líp c¸ch ®iÖn mét sè lo¹i d©y

dÉn cßn cã thªm líp vá b¶o vÖ chèng

va ®Ëp c¬ häc, ¶nh hëng cña ®é Èm,

níc vµ c¸c chÊt hãa häc.

- Vá c¸ch ®iÖn cña d©y dÉn ®iÖn th￾êng cã mµi s¾c kh¸c nhau ®Ó rÔ ph©n

biÖt vµ trong khi sö dông.

* B¶ng 1 :

stt kÝ hiÖu ý nghÜa kÝ hiÖu

KiÓu (xª si )

U

H

A

N

- C¸p theo tiªu chuÈn UTE

- Xªsi

- Xªsi th«ng dông

- Xªsi kh¸c

Lo¹i lâi

Kh«ng cã ch÷

A

S

- Lâi ®ång cøng hoÆc mÒn

- Nh«m

- Lâi mÒn

Vá c¸ch ®iÖn

V

R

X

- PVC

- Cao su lu hãa

- Polyetylene m¹ng

§iÖn c¸p ®Þnh møc

250

300/300V

300/500V

0.6/1KV

- 250V

- 03KV

- 05KV

- 01KV

Vá b¶o vÖ c¬ häc phi kim

lo¹i

V

R

2

N

- PVC

- Cao su lu hãa

- Vá b¶o vÖ d©y

- Polychioloroperene

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

6

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

P

F

- Vá ch×

- L¸ thÐp

D¹ng c¸p Kh«ng cã ch÷

M

- C¸p trßn

- C¸p dÑt

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian PhÇn ghi b¶ng

GV: Cho häc sinh nghiªn

cøu th«ng tin trong SKG

? ViÖc lùa chän d©y dÉn cÇn

tu©n thñ theo nguyªn t¾c nµo

?

HS : Qua nghiªn cøu th«ng

tin trªn tr¶ lêi

? H·y ®äc kÝ hiÖu d©y dÉn

®iÖn cña b¶n vÏ thiÕt kÕ

m¹ng ®iÖn : M(2x1,5),

A(2x2)

HS : tù lµm bµi c¸ nh©n ®Ó

®äc ®îc kÝ hiÖu trªn dùa theo

vÝ dô cña bµi.

GV: Muèn ®äc ®îc thªm

mét sè kÝ hiÖu kh¸c c¸c em

cÇn n¾m v÷ng c¸c ký hiÖu vµ

ý nghÜa cña b¶ng 1 mµ gi¸o

viªn cho.

? Trong qu¸ tr×nh sö dông ta

cÇn chó nh÷ng ®iÓm g× ?

10 phót 3. Sö dông d©y dÉn ®iÖn

- ViÖc lùa chän d©y dÉn cÇn tu©n thñ

theo b¶ng thiÕt kÕ, trong thiÕt kÕ d©y

dÉn thêng ®îc lùa chän theo nh÷ng

tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh.

VÝ dô : D©y dÉn bäc c¸ch ®iÖn

thêng lµ M(nxF) trong ®ã : M lµ lâi

®ång, n lµ sè lâi d©y, F lµ tiÕt diÖn

cña d©y lâi (mm2

)

- §äc kÝ hiÖu d©y dÉn ®iÖn cña b¶n vÏ

thiÕt kÕ m¹ng ®iÖn : M(2x1,5),

A(2x2)

- Chó ý : SGK - 10

• Cñng cè : 3 phót

(?) Em h·y nªu cÊu t¹o cña d©y dÉn ®iÖn ®îc bäc c¸ch ®iÖn ?

(?) Em h·y cho biÕt t¹o sao líp vá c¸ch ®iÖn thêng cã mµu s¾c kh¸c nhau ?

(?) Trong qu¸ tr×nh sö dông ta cÇn chó ý nh÷ng ®iÓm g× ?

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

7

Phßng Gi¸o Dôc HuyÖn M êng La Tr êng THCS M êng Chïm

III. H íng dÉn häc bµi ë nhµ : 1 phót

Häc bµi theo SKG, vë ghi, tr¶ lêi c¸c c©u ? ë cuèi bµi, t×m vµ ®äc thªm mét sè

th«ng tin ë d©y ®iÖn ®iÖn dùa theo b¶ng 1, chuÈn bÞ bµi sau d©y c¸p ®iÖn , su tÇm c¸c

mÉu d©y c¸p ®iÖn.

..............................................................

Ngµy so¹n : 18.09.2007 Ngµy gi¶ng : 9A1: 26.09.2007

9A2: 20.09.2007

TiÕt 3 : VËt liÖu ®iÖn dïng trong

l¾p ®Æt m¹ng ®iÖn trong nhµ

( TiÕp)

B . phÇn lªn líp:

I. KiÓm tra bµi cò. 5 phót

(?) Em h·y cÊu t¹o cña d©y dÉn ®iÖn ®îc bäc c¸ch ®iÖn?

TL : - Gåm 2 phÇn :

+ Lâi : thêng lµm b»ng ®ång hoÆc nh«m, ®îc chÕ t¹o 1 sîi hoÆc nhiÒu sîi.

+ Vá c¸ch ®iÖn : gåm 1 líp hoÆc nhiÒu líp thêng lµm b»ng cao su hoÆc chÊt

c¸ch ®iÖn tæng hîp (PVC)

Ngoµi líp c¸ch ®iÖn mét sè lo¹i d©y dÉn cßn cã thªm líp vá b¶o vÖ chèng va ®Ëp

c¬ häc, ¶nh hëng cña ®é Èm, níc vµ c¸c chÊt hãa häc

II. Bµi míi :

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Thêi gian PhÇn ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu

néi dung d©y c¸p ®iÖn

GV: Treo tranh h×nh 2-3,

b¶ng 2 - 2 SGK vµ mÉu vËt

kÕt hîp cho häc sinh ®äc

th«ng tin.

HS : §äc th«ng tin vµ quan

s¸t tranh vÏ, vËt mÉu.

? D©y c¸p ®iÖn cã cÊu t¹o

nh thÕ nµo ? vËt liÖu lµm bé

phËn ®ã ?

HS : Tr¶ lêi

25 phót

10 phót

II. D©y c¸p ®iÖn

1.CÊu t¹o :

- Gåm cã c¸c bé phËn chÝnh sau:

+ Lâi c¸p : thêng lµm b»ng ®ång

hoÆc nh«m.

+ Vá c¸p thêng lµm b»ng cao su tù

nhiªn, cao su tæng hîp, chÊt

polyvinylchride(PVC)....

+ Vá b¶o vÖ ®îc chÕ t¹o phï hîp

víi m«i trêng l¾p ®Æt c¸p kh¸c nhau

nh vá chÞu nhiÖt, chÞu mÆn, chÞu ¨n

mßn......C¸p ®iÖn trong nhµ thêng cã

Gi¸o ¸n C«ng nghÖ 9 Gi¸o viªn gi¶ng d¹y : Lß Bun Ly

8