giao an 10 nâng cao cả năm đầy đủ chỉ việc in

Baøi I: OÂN TAÄP ÑAÀU NAÊM (Tieát 01)

I. MUÏC TIEÂU:

Giuùp hoïc sinh naêm vöõng laïi nhöõng kieán thöùc troïng taâm veà nguyeân töû, nguyeân toá hoaù

hoïc, hoaù trò cuûa moät nguyeân toá, ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng, mol, tæ khoái cuûa chaát khí

Giaùo duïc hoïc sinh tính chòu khoù hoïc taäp thöôøng xuyeân, loøng ham meâ moân hoaù hoïc

II. CHUAÅN BÒ :

Giaùo vieân chuaån bò phieáu hoïc taäp, sô ñoà hoaù hoïc

Hoïc sinh oân laïi ôû nhaø tröôùc khi ñeán lôùp

III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY

1. oånñònh lôùp

2. Kieåm tra baøi cuõ

3. Baøi môùi

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

Hoaït ñoäng 1

Gv ñaët caâu hoûi: nguyeân töû laø gì ?

nguyeân töû ñöôïc caáu taïo bôûi nhöõng haït

naøo? Chia laøm maáy phaàn?

-Khoâí löôïng cuûa nguyeân töû coù theå coi

baèng khoái löôïng cuûa haït nhaân hay

khoâng

Hoaït ñoäng 2:

-Nguyeân toá hoaù hoïc laø gì ?

-Nhöõng nguyeân töû cuûa cuøng moät

nguyeân toá hoaù hoïc ñeàu coù tính chaát hoaù

hoïc gioáng nhau hay khaùc nhau?

Hoaït ñoäng 3.

-Hoaù trò laø gì ?

-Quy taéc hoaù trò ?

- GV goïi hoïc sinh traû lôøi .

- GV yeâu caàu HS laøm caùc baøi taäp .

* Tính hoaù trò caùc nguyeân toá trong caùc

hôïp chaát sau . MnO2 ,PbO ,PbO2

,NH3 ,H2S ,SO2 ,SO3 .

( Bieát hoaù trò cuûa oxi laø 2 ,cuûa hidro laø 1

.)

Hoaït ñoäng 4 :

IV. Nguyeân Töû :

-Nguyeân töû laø haït voâ cuøng nhoû goàm coù

haït nhaân mang ñieän tích döông vaø lôùp

voû mang ñieän tích aâm

-Khoái löôïng cuûa ngueân töû ñöôïc coi laø

khoái löôïng cuûa haït nhaân:

 mnguueân töû = mp+ mn

V. Nguyeân toá hoaù hoïc .

-Nguyeân toá hoaù hoïc la øtaäp hôïp nhöõng

nguyeân töû coù cuøng soá haït proton trong

haït nhaân .

VI. Hoaù Trò Cuûa Moät Nguyeân Toá

Hoaù trò laø con soá bieåu thò khaû naêng lieân

keát cuûa nguyeân töû nguyeân toá naøy vôùi

nguyeân töû nguyeân toá khaùc.

Hoaù trò cuûa moät nguyeân toá ñöôïc xaùc

ñònh theo hoaù trò cuûa nguyeân toá H(ñöôïc

choïn laøm ñôn vò ) vaø hoaù trò cuûa O (laø

hai ñôn vò).

Trong coâng thöùc hoaù hoïc döôùi ñaây, tích

cuûa chæ soá vaø hoaù trò cuûa nguyeân toá naøy

baèng tích chæ soá vaø hoaù trò cuûa nguyeân

toá kia

aAx

bBy ax = by

Bieát ñöôïc 3 giaù trò cuûa ñaïi löôïng ta tính

ñöôïc ñaïi löôïng thöù tö.

IV. Ñònh Luaät Baûo Toaøn Khoái Löôïng

1

Tuaàn: 01

Ngaøy:06/09/07

Tieát: 01 (ppct)

-Noäi dung cuûa ñònh luaät tuaàn hoaøn ?

-Cho vd . Cho 1.21 gam hoãn hôïp A goàm

Mg ,Zn ,Cu .taùc duïng hoaøn toaøn vôùi oxi

dö ,thu ñöôïc hoãn hôïp chaát raén .BCOÙ

KHOÁI LÖÔÏNG 1.61.gam.tính theå tích

HCl 1M toái thieåu can duøng hoaø tan B.

Hoaït ñoäng 5.

-Mol laø gì ?

-Khoái löoäng mol laø gì ?

- Khaùi nieäm veà theå tích mol chaát khí ?

- caùc bieûu thöùc theå hieän söï chuyeån ñoåi

giöõa khoái löôïng ,löôïng chaát ,theà tích

mol cuûa chaát khí .?.

- yeâu caàu ,laøm baøi taäp . haõy tính theå tích

.( ñktc) cuûa hoãn hôïp coù chöùa 1.1 gam

CO2 vaø 1.6 gam O2

Hoaït ñoäng 6.

-haõy vieát coâng thöøc tính tæ khoái cuûa khí

A so vôùi khi B, coâng thöùc tính tæ khoái

cuûa khí A so vôùi khoâng khí . giaûi thích

caùc kí hieäu coù trong coâng thöùc .

-gv yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp .

a.Tính tæ khoái cuûa khí CH4 ,CO2 so vôùi

hidro .

b. Tính tæ khoái cuûa khí CL2 ,SO3 so vôùi

khoâng khí .

Trong moät phaûn öùng hoaù hoïc, toång khoái

löôïng cuûa caùc chaát saûn phaåm baèng toång

khoái löôïng cuûa caùc chaát phaûn öùng.

Trong moät phaûn öùng hoaù hoïc neáu coù n

chaát phaûn öùng vaø chaát saûn phaåm maø ñaõ

bieát ñöôïc khoái löôïng cuûa (n -1) chaát, ta

tính ñöôïc khoái löôïng cuûa chaát coøn laïi.

V. Mol

Mol laø löôïng chaát coù chöùa 6.1023

nguyeân töû hoaëc phaân töû cuûa chaát ñoù.

Khoái löôïng mol (kí hieäu laø M) cuûa moät

chaát laø khoái löôïng tính baèng gam cuûa

6.1023 nguyeân töû hoaëc phaân töû ñoù.

Theå tích mol cuûa chaát khí laø theå tích

chieám bôûi 6.1023 phaân töû cuûa chaát khí

ñoù. Ôû ñieàu kieän tieâu chuaån, theå tích mol

cuûa caùc chaát khí laø 22,4 lít.

Söï chuyeån ñoåi giöõa khoái löôïng, theå tích

vaø löôïng chaát ñöôïc toùm taét baèng sô ñoà

sau:

N= m/M => m = n.M

V=22,4.n => n =V/22,4

N =A/N => A =n.N

VI. Tæ khoái cuûa chaát khí

Tæ khoái cuûa khí A ñoái vôùi khí B cho bieát

khí A naëng hay nheï hôn khí B bao nhieâu

laàn.

Coâng thöùc tính tæ khoái cuûa khí A ñoái vôùi

khí B:

DA/B= MA/MB

MA:khoái löôïng mol cuûa khí A ; MB:

khoái löôïng mol cuûa kí B.

Tæ khoái cuûa khí A ñoái vôùi khoâng khí cho

bieát khí A naëng hay nheï hôn khoâng khí

bao nhieâu laàn.

Coâng thöùc tính tæ khoái cuûa khí A ñoái vôùi

khoâng khí:

DA/kk=MA/29

29g laø khoái löôïng cuûa moät mol khoâng

khí, goàm 0,8 mol N2vaø 0,2 mol O2.

4. Cuûng coá .

-GV toùm taét caùc noäi dung ñaõ oân taäp .

2

Nguyeân töû ,Nguyeân toá hoaù hoïc .,Hoaù trò caùc nguyeân toá ,Ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng

,Mol , Tæ khoái cuûa chaát khí .

5. Höôùng daãn veà nhaø .

OÂân caùc noäi dung seõ hoïc ôû tieát sau .

-Söï phaân loaïi caùc chaát voâ cô

-Dung dòch

-Baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoaù hoïc .

-laøm caùc baøi taäp sau ; GV phoâ toâ saün phaùt cho hoïc sinh

a. Haõy ñieàn vaøo oâ troáng nhöõng soá hieäu thích hôïp:

Nguyeân töû Soá p Soá e Soá lôùp e Soá e lôùp

trong cung

Soá e lôùp

ngoaøi cuøng

Nitô 7 … 2 2 …

Natri … 11 … 2 …

Löu huynh 16 … … 2 …

agon … 18 … 2 …

b. Natri coù nguyeân töû khoái laø 23, trong haït nhaân nguyeân töû coù 11proton; saét coù

nguyeân töû khoái laø 56, trong haït nhaân coù 30 notron. Haõy cho bieát toång soá caùc haït

proton, notron , electron taïo neân nguyeân töû natri vaø nguyeân töû saét.

c. Tính hoaù trò cuûa caùc nguyeân toá:

I. Cacbon trong caùc hôïp chaát: CH4, CO, CO2.

II. Saét trong caùc hôïp chaát : FeO, Fe2O3.

d. Haõy giaûi thích vì sao:

I. Khi nung canxi cacbonat (ñaù voâi) thì khoái löôïng chaát raén sau phaûn öùng giaûm?

II. Khi nung moät mieáng ñoàng thì khoái löôïng chaát raén sau phaûn öùng taêng?

e. Haõy tính theå tích (ñkc) cuûa :

I. Hoãn hôïp khí goàm coù 6,40g khí O2 vaø 22,4g khí N2.

II. Hoãn hôïp khí goàm coù 0,75 mol CO2 vaø 0,50 mol CO vaø 0,25 mol N2

f. Haõy tính khoái löôïng cuûa :

- Hoãn hôïp chaát raén goàm 0,2 mol Fe vaø 0,5 mol Cu.

- Hoãn hôïp khí goàm coù 33,0 lít CO2 ;11,2 lít CO ; 5,5 lít N2 (caùc theå tích khí ño ôû ñkc

g. Coù nhöõng chaát khí rieâng bieät sau: H2 , NH3 ,SO2. haõy tính :

- Tæ khoái cuûamoãi khí treân ñoái vôùi khí N2.

- Tæ khoái cuûamoãi khí treân ñoái vôùi khoâng khí.

3

Baøi I: OÂN TAÄP ÑAÀU NAÊM(Tieát 02)

I .MUÏC TIEÂU:

Giuùp hoïc sinh naêm vöõng laïi nhöõng kieán thöùc troïng taâm veà nguyeân töû, nguyeân toá hoaù

hoïc, hoaù trò cuûa moät nguyeân toá, ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng, mol, tæ khoái cuûa chaát khí

Giaùo duïc hoïc sinh tính chòu khoù hoïc taäp thöôøng xuyeân, loøng ham meâ moân hoaù hoïc

II. CHUAÅN BÒ :

Giaùo vieân chuaån bò phieáu hoïc taäp, sô ñoà hoaù hoïc

Hoïc sinh oân laïi ôû nhaø tröôùc khi ñeán lôùp

III.TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY

1.Oån ñònh lôùp

2.Kieåm tra baøi cuõ

3.Baøi môùi

HOAÏT ÑOÄNG 1:

-Ñoä tan ( S ) ñöôïc tính baèng soá gam cuûa

chaát ñoù hoøa tan trong bao nhieâu gam

nöôùc ñeå taïo thaønh dung dòch baõo hoøa ôû 1

nhieät ñoä xaùc ñònh ?

-Noàng ñoä dung dòch:

• Noàng ñoä phaàn traêm ( C% ): Laø soá

gam chaát tan coù trong 100g dung dòch

C% =mct x100%

mdd

vd:hoaø tan hoaøn toaøn 5.85 g NaC vaøo 400 g

nöôùc .tínhnoàng ñoä phaàn traêm cuûa NaCl

• Noàng ñoä mol ( CM ): Cho bieát soá

mol chaát tan coù trong bao nhieâu lit

dung dòch ?

CM = n

V

-n :laø ñaïi löôïng gì ?

-V : laø ñaïi löôïng gì ?.ñöôïc tính

baèng ñôn vò naøo ?

III. Dung dòch

• Ñoä tan cuûa moät chaát trong nöôùc ( kí

hieäu laø S ) laø soá gam cuûa chaát ñoù hoaø

tan trong 100 gam nöôùc ñeå taïo thaønh

dd baûo hoaø ôû moät nhieät ñoä xaùc ñònh.

• Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä

tan:

- Ñoä tan cuûa chaát raén trong nöôùc

phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä. Nhìn

chung khi taêng nhieät ñoä thì ñoä tan

cuõng taêng theo.

- Ñoä tan cuûa chaát khí trong nöôùc

phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä vaø aùp

suaát . ñoä tan cuaû chaát khí taêng khi

giaûm nhieät ñoä vaøtaêng aùp suaát.

• Noàng ñoä cuûa dung dòch

- Noàng ñoä phaàn traêm (C%) cuûa moät

dd cho bieát soá gam chaát tan coù

trong 100g dd.

Coâng thöùc noàng ñoä phaàn traêm :

C% =mct/mdd x 100%

Mct: khoái löôïng chaát tan, bieåu thò baèng

gam.

Mdd: khoái löôïng dd, tính baèng gam.

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

4

Tuaàn: 01

Ngaøy:07/09/07

Tieát: 02 (ppct)

HOAÏT ÑOÄNG 2:

Söï phaân loaïi caùc hôïp chaát voâ cô:

- Oxit: laøgì ?.coù maáy loaïi ?tính chaát ?

- Oxit bazô: CaO, Fe2O3 . . . taùc duïng vôùi

dung dòch gì taïo muoái vaø nöôùc

- Oxit axit: CO2, SO2. . . taùc duïng vôùi dung

dòch gì taïo muoái vaø nöôùc

- Axit: laø gì ?.tính chaát hoaù hoïc chung cuûa

axít .

Vd. HCl, H2SO4 . . . taùc duïng vôùi ……?

- Bazô: laø gì ? tính chaát hoaù hoïc chung

cuûa bazô ?.

vd: NaOH, Cu(OH)2 . . .taùc duïng vôùi ……?

- Muoái: laø gì ? tính chaát hoaù hoïc chung

cuûa muoái ?

vd: NaCl, K2CO3 . . . coù theå taùc duïng …..?

HOAÏT ÑOÄNG 3:

• OÂ nguyeân toá cho ta bieát nhöõng

thoâng tin gì ? hieän nay baûng htth coù

bao nhieâu oâ ?

• Soá hieäu nguyeân töû laø gì ? noù coù aûnh

höôûng ñeán tính chaát hoaù hoïc

khoâng ?

• chu kyø laø gì ?

• taïi sao laïi xeáp caùc nguyeân toá vaøo

cuøng moat chu kyø ?

• Soá electron lôùp ngoaøi cuøng cuûa

nguyeân töû taêng daàn nhö theá naøo ?

• Tính kim loaïi cuûa caùc nguyeân

toá …………, ñoàng thôøi tính phi kim

cuûa caùc nguyeân toá ………….?

• Nhoùm goàm caùc nguyeân toá maø

nguyeân töû cuûa chuùng coù ñaëc ñieåm

gì gioáng nhau ? vaø ñöôïc saép xeáp

nhö theá naøo ?

• Trong moät nhoùm nguyeân toá, ñi töø

treân xuoáng döôùi :

- Noàng ñoä mol(CM) cuûa moät dd cho

bieát soá mol chaát tan trong 1 lít dd.

Coâng thöùc tính noàng ñoä mol:

CM= n / V

n: soá mol chaát tan .

V: theå tích cuûa dd, ñöôïc bieåu dieãn baèng

lít.

IV. Söï Phaân Loaïi Caùc Hôïp Chaát Voâ

Cô (Phaân Loaïi Theo Tính Chaát Hoaù

Hoïc)

Caùc hôïp chaát voâ cô ñöôïc phaân thaønh 4

loaïi:

a) Oxit:

Oxít bazô, nhö CaO, Fe2O3,…oxít bazô

taùc duïng vôùi dd axít, saûn phaåm laø muoái

vaø nöôùc.

oxít axít, nhö CO2 , SO2… oxít axít taùc

duïng vôùi dd bazô,saûn phaåm laø muoái vaø

nöôùc.

b) Axít, nhö HCl, H2SO4…. Axít taùc

duïng vôùi dd bazô cho ra muoái vaø

nöôùc.

c) Bazô, nhö NaOH, Cu(OH)2…. Bazô

taùc duïng vôùi axít , saûn phaåm laø

muoái vaø nöôùc.

d) Muoái, nhö NaCl, K2CO3, .... muoái

coù theå taùc duïng vôùi axít, saûn phaåm

laø muoái môùi vaø axít môùi; coù theå taùc

duïng vôùi dd bazô, saûn phaåm laø

muoái môùi vaø bazô môùi.

V. Baûng Tuaàn Hoaøn Caùc Nguyeân Toá

Hoaù Hoïc.

• oâ nguyeân toá cho bieát: soá hieäu

nguyeân töû , kí hieäu hoaù hoïc, teân

nguyeân toá , nguyeân töû khoái cuûa

nguyeân toá ñoù.

Soá hieäu nguyeân töû laø soá thöù töï cuûa

nguyeân toá trong BTH. Soá hieäu nguyeân

töû baèng soá ñôn vò ñieän tích haït nhaân vaø

baèng soá electron trong nguyeân töû.

• Chu kì goàm caùc nguyeân toá maø

nguyeân töû cuûa chuùng coù cuøng soá lôùp

electron vaø ñöôïc saép xeáp theo chieàu

taêng daàn cuûa ñieän tích haït nhaân.

Trong moãi chu kì, ñi töø traùi qua phaûi:

5

-soá lôùp.

-tính kim loaïi

-tính phi kim bieán ñoåi nhö theá naøo ?

- Soá electron lôùp ngoaøi cuøng cuûa

nguyeân töû taêng daàn töø 1 ñeán 8

(tröø chu kì 1).

- Tính kim loaïi cuûa caùc nguyeân toá

giaûm daàn, ñoàng thôøi tính phi kim

cuûa caùc nguyeân toá taêng daàn.

• Nhoùm goàm caùc nguyeân toá maø

nguyeân töû cuûa chuùng coù soá electron

lôùp ngoaøi cuøng baèng nhau vaø ñöôïc saép

xeáp theo chieàu taêng daàn cuaû ñòeân tích

haït nhaân nguyeân töû.

Trong moät nhoùm nguyeân toá, ñi töø treân

xuoáng döôùi :

- Soá lôùp electron cuûa nguyeân töû

taêng daàn.

- Tính kim loaïi cuûa caùc nguyeân toá

taêng daàn, ñoàng thôøi tính phi kim

cuûa caùc nguyeân toá giaûm daàn.

4: Cuûng Coá :

• nhaán maïnh laïi hai coâng töùc thöôøng xuyeân söû duïng trong giaûi toaùn ôû lôùp

10,11,12.

• Caáu truùc ,yù nghóa cuûa baûng heä thoáng tuaàn hoaøn.

5:Baøi Taäp Veà Nhaø

1.Laøm bay hôi 300g nöôùc ra khoûi 700g dd muoái 12%, nhaän thaáy coù 5g muoái keát tinh taùch ra

khoûi dd. Haõy xaùc ñònh noàng ñoä % cuûa dd muoái baûo hoaø trong ñk nhieät ñoä cuûa thí nghieäm .

(Ñaùp soá 20%)

2.Trong 800 ml dd NaOH coù 8g NaOH.

a)Tính noàng ñoä mol cuûa dd NaOH.

b)Phaûi theâm bao nhieâu ml nöôùc vaøo 200ml dd NaOH ñeå coù dd NaOH 0,1 M?

( ñaùp soá :a) 0,25M ; b )300 ml)

3.Nguyeân toá A trong BTH coù soá hieäu nguyeân töû laø 12 . Haõy cho bieát :

a)Caáu taïo nguyeân töû cuûa nguyeân toá A.

b)Tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa nguyeân toá A.

c)So saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa nguyeân toá A vôùi caùc nguyeân toá treân vaø döôùi trong cuøng

nhoùm, tröôùc vaø sau trong cuøng chu kì.

6

CHÖÔNG I. NGUYEÂN TÖÛ (12 tieát)

I. Muïc tieâu cuûa chöông

1. Veà kieán thöùc

Hoïc sinh bieát:

- Ñieän tích haït nhaân, soá khoái, nguyeân toá hoùa hoïc, ñoàng vò

- Obitan nguyeân töû, lôùp electron, phaân lôùp electron, caáu hình electron nguyeân

töû cuûa caùc nguyeân toá hoùa hoïc

Hoïc sinh hieåu:

- Thaønh phaàn caáu taïo nguyeân töû

- Kích thöôùc, khoái löôïng nguyeân töû

- Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn caáu truùc voû nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá hoùa hoïc

- Ñaëc ñieåm cuûa lôùp electron ngoaøi cuøng

2. Veà kyõ naêng

- reøn luyeän kyõ naêng vieát caáu hình electron nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá

- Giaûi caùc baøi taäp veà caáu taïo nguyeân töû

3. Giaùo duïc tö töôûng, ñaïo ñöùc

- Xaây döïng loøng tin vaøo khaû naêng cuûa con ngöôøi tìm hieåu baûn chaát cuûa theá giôùi

vi moâ.

- Reøn luyeän tính caån thaän, nghieâm tuùc trong khoa hoïc.

II. Moät soá ñieåm caàn löu yù

1. Thaønh phaàn caáu taïo nguyeân töû

2. Khaùi nieäm nguyeân toá hoùa hoïc

3. Khaùi nieäm obitan nguyeân töû

4. Söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn caáu truùc electron  söï bieán ñoåi tuaàn hoaøn tính chaát

7

BAØI 1: THAØNH PHAÀN NGUYEÂN TÖÛ

I. Muïc tieâu baøi hoïc

1. Hoïc sinh bieát

- Ñôn vò khoái löôïng, kích thöôùc cuûa nguyeân töû

- Kyù hieäu, khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa electron, proton, nôtron

2. Hoïc sinh hieåu

- Nguyeân töû laø phaàn töû nhoû nhaát cuûa nguyeân toá

- Nguyeân töû coù caáu taïo phöùc taïp nguyeân töû coù caáu taïo roãng

II. Chuaån bò

1. Ñoà duøng daïy hoïc

- Tranh aûnh veà moät soá nhaø baùc hoïc

- Sô ñoà toùm taét thí nghieäm tìm ra tia aâm cöïc

- Moâ hình thí nghieäm khaùm phaù haït nhaân nguyeân töû

2. Phöông phaùp daïy hoïc

- Ñaøm thoaïi gôïi môû keát hôïp vôùi vieäc söû duïng caùc ñoà duøng hoïc tröïc quan.

III. Tieán trình daïy hoïc

1. OÅn ñònh lôùp

2. Kieåm tra baøi cuõ

3. Baøi môùi

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

Hoaït ñoäng 1: Vaøo baøi

Ôû lôùp 8 caùc em ñaõ bieát khaùi nieäm

nguyeân töû. Haõy nhaéc laïi khaùi nieäm

nguyeân töû laø gì?

Nguyeân töû ñöôïc thaønh töø nhöõng haït

naøo? Kyù hieäu caùc haït?

- Nguyeân töû laø moät haït voâ cuøng nhoû

trung hoøa veà ñieän

- Nguyeân töû goàm haït nhaân mang ñieän

tích aâm (e-

)

GV toùm taét laïi baèng sô ñoà:

Haït nhaân (P, n)

Nguyeân töû

Voû (e)

- Nguyeân töû taïo thaønh töø 3 loaïi haït:

Proton (P), Nôtron (n), electron (e)

Nhöõng nguyeân töû coù kích thöôùc vaø khoái

löôïng nhö theá naøo, kích thöôùc, khoái

löôïng caùc haït ra sao. Hoâm nay chuùng

ta

seõ ñi giaûi thích caâu hoûi ñoù.

Hoaït ñoäng 2:

8

Tuaàn:01

Ngaøy: 10/09/2007

Tieát: 3 (PPCT)

Haït nhaân (P, n)

Nguyeân töû

Voû (e)

Baøi 1: Thaønh phaàn nguyeân töû

I. Thaønh phaàn caáu taïo cuûa nguyeân töû

1. Electron

Vaäy ai laø ngöôøi phaùt hieän ra caùc loaïi

haït treân?

a. Söï tìm ra electron: a. Söï tìm ra electron:

GV söû duïng tranh veõ phoùng to Hình

1.1, H 1.2 (sgk) vaø thí nghieäm cuûa

Thomson vaø ñaït caâu hoûi.

- Tia aâm cöïc goàm chuøm haït mang ñieän

tích aâm vaø moãi haït coù khoái löôïng ñöôïc

goïi laø caùc electron

Hieän töôïng tia aâm cöïc bò leäch veà phía

cöïc döông chöùng toû ñieàu gì?

Kyù hieäu: e

b. Khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa electron b. Khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa electron

GV thoâng baùo: baèng thöïc nghieäm ñaõ

xaùc ñònh khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa e￾Me = 9,1095.10-31kg

Ñieän tích qe=-1,602.10-16C = 1ñv ñieän

tích

Hoaït ñoäng 3: GV söû duïng hình 1.3 (sgk)

vaø moâ taû thí nghieäm, yeâu caàu HS neâu

nhaän xeùt

2. Söï tìm ra haït nhaân nguyeân töû

- Hieän töôïng q haàu heát haït nhaân ñeàu

xuyeân thaúng qua laù vaøng chöùng toû

nguyeân töû coù caáu taïo roãng.

Vaäy caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû

nhö theá naøo?

- Hieän töôïng moät soá raát ít ñi leäch

höôùng ban ñaàu hoaëc bò baät laïi sau

chöùng toû ôû taâm nguyeân töû laø haït nhaân

mang ñieän tích döông

Hoaït ñoäng 4: Caáu taïo cuûa haït nhaân

nguyeân töû

3. Caáu taïo cuûa haït nhaân nguyeân töû

GV yeâu caàu HS doïc sgk tìm thoâng tin

traû lôøi vaøo phieáu hoïc taäp

a. Söï tìm ra proton

- Töø thí nghieäm Roâ-do-pho ñaõ tìm ra

loaïi haït naøo? Khoái löôïng vaø ñieän tích laø

bao nhieâu?

- Thí nghieäm Chat-uyùch ñaõ phaùt hieän

ra haït naøo? Coù khoái löôïng, ñieän tích laø

bao nhieâu?

Töø thí nghieäm cuûa Roâ-do-pho ñaõ phaùt

hieän haït nhaân nguyeân töû nitô vaø moät

loaïi haït coù khoái löôïng 1,6726.10-27kg;

mang 1 ñôn vò ñieän tích döông goïi laø

proton. Kyù hieäu: p

- Töø 2 thí nghieäm ruùt ra keát luaän. b. Söï tìm ra nôtron

Töø thí nghieäm Chat-uyùch quan saùt ñöôïc

moät loaïi haït môùi coù khoái löôïng q xaáp xæ

khoái löôïng cuûa proton khoâng mang

ñieän goïi laø nôtron. Kyù hieäu: n

Hoaït ñoäng 5: II. Kích thöôùc vaø khoái löôïng nguyeân töû

GV yeâu caàu HS ñoïc sgk vaø traû lôøi caùc 1. Kích thöôùc

9

caâu hoûi theo phieáu hoïc taäp Ñöôøng kính nguyeân töû vaøo khoaûng 10-

10m (khoái caàu)

- So saùnh ñöôøng kính nguyeân töû vôùi

ñöôøng kính cuûa haït nhaân vôùi ñöôøng

kính p, e

Quy öôùc: 1nm = 10-9m

1ηm = 10 A0

1 A0

= 10-10m

- So saùnh ñöôøng kính haït nhaân vôùi e, p a. Nguyeân töû nhoû nhaát laø nguyeân töû

Hidro coù baùn kính 0,053nm

b. Ñöôøng kính haït nhaân 10-5nm.

R Nguyeân töû > R Haït nhaân : 104 laàn

c. Ñöôøng kính cuûa electron, proton

khoaûng 10-8 nm.

Hoaït Ñoäng 6:

-GV ñaët vaán ñeà: thöïc nghòeâm ñaõ xaùc

ñònh khoái löôïng cuûa nguyeân töû Cacbon

Laø: 19,9264.10-27 Kg

+ Quy Öôùc: Laáy Giaù Trò 12

1

. Khoái

löôïng khoái löôïng cuûa cacbon laøm ñôn vò

tính toaùn:

1

µ = 12

19,9264.10 27 kg −

Y/C: Tính khoái löôïng nguyeân töû Hidroâ.

2. Khoái löôïng:

1

µ = 12

19,9264.10 27 kg −

= 1,6605.10 −27 kg

4. Cuûng coá:

* Giaùo vieân treo baûng toùm taét khoái löôïng vaø ñieän tích cuûa caùc haït caáu taïo neân

nguyeân töû.

* Löu yù:

- Nguyeân töû coù caáu taïo roãng.

- Caùch tính khoái löôïng nguyeân töû.

5. Höôùng daãn:

- Laøm Bt 1, 2, 3 (SGK)

- Chuaån bò baøi 2.

10

BAØI 2: HAÏT NHAÂN NGUYEÂN TÖÛ

NGUYEÂN TOÁ HOÙA HOÏC

I. Muïc tieâu cuûa baøi:

* Khaùi nieäm veà soá dôn vò ñieän tích, phaân bieät khaùi nieäm soá ñôn vò ñieän tích haït

nhaân (Z) vôùi khaùi nieäm ñieän tích haït nhaân(Z+).

* Kí hieäu nguyeân töû:

* Khaùi nieäm soá khoái, nguyeân toá hoùa hoïc, soá hieäu nguyeân töû.

II. Chuaån bò:

1. Caùc phieáu hoïc taäp.

2. Hs naém ñöôïc ñaëc ñieåm caùc haït caáu taïo neân nguyeân töû.

III. Tieán trình tieát daïy:

1. OÅn ñònh toå chöùc.

2. Kieåm tra baøi cuõ.

3. Baøi môùi.

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

Hoaït ñoäng 1:

Hoïc sinh nhaéc laïi ñaëc ñieåm cuûa caùc haït

caáu taïo haït nhaân nguyeân töû.

=> Keát luaän: Ñieän tích haït nhaân do

ñieän tích cuûa haït Proton quyeát ñònh

Vd1: Soá ñieän tích haït nhaân cuûa Oxy laø

8. => P = ? e = ?

Vd2: Nguyeân töû Na coù 11 e lôùp voû => P

= ?.

=> Ñieän tích haït nhaân = ?

I. Haït nhaân nguyeân töû:

1. Ñieän tích haït nhaân:

Neáu coù 1 haït P => Z= 1

2 haït P => Z= 2

=> Z = ∑ P

Ñieän tích haït nhaân Z+

Soá ñieän tích haït nhaân

= soá Proton= soá electron.

Vd: N coù Z+ = 7+

=> Coù 7 Proton, 7 electron.

Hoaït ñoäng 2:

- Cho hs tìm hieåu SGK cho bieát soá khoái

laø gì?

- GV ñöa ví duï hs töï tính.

Vd1: Tìm soá khoái cuûa oxy bieát coù 8 Pro

ton, 8 Nôtron.

Vd2: Tìm soá Nôtron cuûa Clo bieát soá

khoái laø 35, ñieän tích haït nhaân laø 17+.

Vd3: Löu huyønh coù 16 electron, bieát soá

khoái laø 32. Tìm Proton, Nôtron.

2. Soá khoái (A):

A= Z + N.

Vd: Cacbon coù 6 Proton, 6 Nôtron.

A= 6+6= 12 (haït).

11

Tuaàn: 02

Ngaøy: 11/09/2007

Tieát: 4 (PPCT)

Hoaït ñoäng 3:

- Cho hs tìm hieåu SGK vaø cho bieát

nguyeân toá hoùa hoïc laø gì?

- GV phaân bieät roû khaùi nieäm nguyeân töû

vaø nguyeân toá.

- Nguyeân töû laø noùi ñeán moät haït vi moâ

trung hoøa veà ñieän.

- Nguyeân toá laønoùi ñeán taäp hôïp caùc

nguyeân töû coù cuøng ñieän tích haït nhaân.

II. Nguyeân toá hoùa hoïc:

1. Ñònh nghóa:

Nguyeân toá hoùa hoïc laø taäp hôïp nhöõng

nguyeân töû coù cuøng ñieän tích haït nhaân.

Vduï: Nguyeân toá Clo goàm:

Clo 35

17 ; Clo 37

17

Hoaït ñoäng 4:

Hs ñoïc SGK vaø cho bieát soá hieäu nguyeân

töû laø gì? Cho bieát thoâng tin laø gì?

Laáy ví duï minh hoïa?

2. Soá hieäu nguyeân töû:

Laø soá soá ñieän tích haït nhaân nguyeân töû

cuûa moät nguyeân toá.

Kyù hieäu: Z. Cho bieát:

- Soá Proton.

- Soá electron

- Soá Nôtron(Al = A- Z)

Hoaït ñoäng 5:

- Hs ñoïc SGK vaø giaûi thích kyù hieäu

nguyeân töû:

- GV Laáy ví duï BT2, BT4 (SGK).

Höôùng daãn hoïc sinh.

Vd: Li 7

3 Z+ = 3

3. Kyù hieäu nguyeân töû:

A X: Kyù hieäu nguyeân töû

Z A: Soá khoái.

Z: Soá nguyeân töû

Vd: Cl 35

17 A = 35

Z = 17

N = 18

4. Cuûng coá:

- Söï lieân quan giöõa ñieän tích haït nhaân vôùi Proton vaø soá electron.

- Caùch tính soá khoái, khaùi nieäm nguyeân toá hoùa hoïc.

5. Höôùng daãn:

- Laøm Bt 2, 4, 3, 5(SGK).

- Chuaån bò baøi 3.

12

BAØI: ÑOÀNG VÒ – NGUYEÂN TÖÛ KHOÁI

VAØ NGUYEÂN TÖÛ KHOÁI TRUNG BÌNH

I. Muïc tieâu:

* Khaùi nieäm ñoàng vò, nguyeân töû khoái, nguyeân töû khoái trung bình

* Caùch tính nguyeân töû khoái trung bình

II. Chuaån bò

1. Tranh veõ caùc ñoàng vò cuûa Hidro

2. Phieáu hoïc taäp, hoïc sinh soaïn baøi tröôùc

III. Tieán trình tieát daïy

1. OÅn ñònh lôùp

2. Kieåm tra baøi cuõ

3. Baøi môùi

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

Hoaït ñoäng 1: I. Ñoàng vò

GV treo tranh veõ caùc ñoàng vò cuûa hidro

 HS nghieân cöùu

=> Ñoàng vò laø gì?

Clo 35

17 Clo 57

17 coù phaûi laø ñoàng vò khoâng?

Vì sao?

GV löu yù: Do ñieän tích haït nhaân quyeát

ñònh tính chaát, neáu caùc ñoàng vò coù cuøng

tính chaát. Neáu caùc ñoàng vò coù cuøng ñieän

tích haït nhaân thì coù tính chaát gioáng

nhau.

- Laø nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá

proton nhöng khaùc nhau veà soá Nôtron.

Do ñoù A cuõng khaùc nhau:

TQ: 1 Χ

A

Z

2 Χ

A

Z

3 Χ

A

Z

Hoaït ñoäng 2:

Y/c hs nhaêc laïi ñôn vò khoái löôïng

nguyeân töû laø gì? Coù giaù trò baèng bao

nhieâu?

BT1 Nguyeân töû Cacbon naëng 19,9206.

10-27 Hoûi nguyeân töû ñoù naëng gaáp bao

nhieâu laàn ñôn vò khoái löôïng nguyeân töû?

II. Nguyeân töû khoái:

Nguyeân töû khoái trung bình.

1. Nguyeân töû khoái:

Nguyeân töû khoái cuûa moät nguyeân töû cho

bieát khoái löôïng cuûa moät nguyeân töû

naëng gaáp bao nhieâu laàn ñôn vò khoái

löôïng nguyeân töû.

12

1,66006.10

19,9206.10

2

27

−

=

−

laàn

12 chính laø nguyeân töû khoái cuûa nguyeân

töû Cacbon.

Gv yeâu caàu hs traû lôøi: Taïi sao coù theå

coi nguyeân töû khoái baèng soá khoái?

Hoaït ñoäng 3:

Hs ñoïc SGK cho bieát nguyeân töû khoái

Nguyeân töû khoái trung bình.

Giaû söû coù hai ñoàng vò A, B

13

Tuaàn: 02

Ngaøy: 12/09/2007

Tieát: 5 (PPCT)

trung bình laø gì?

Vd: Ni 58

28 Ni 60

28 Ni 61

28 Ni 62

28

Coâng thöùc tính nguyeân töû khoái trung

bình giaûi thích?

67,76% 26,16% 2,42% 3,66%

a, b laàn löôït tæ leä %

A =

a b

a A b B

+

. + .

Vd: Cl

17

35

Cl

17

37

75,77% 24,23%

Tính A Ni ACl = 35,5

100

35.75,77 37.24,23

=

+

GV thoâng baùo: Haàu heát caùc nguyeân toá

hoùa hoïc trong töï nhieân laø hoån hôïp cuûa

nhieàu ñoàng vò chæ coù moät soá ít khoâng coù

ñoàng vò.

Vd: Al, F…

4. Cuûng coá: Giaùo vieân phaùt phieáu hoïc taäp coù 3 Bt

Bt1 : A Bo = 10,812. Bieát Bo

5

10

94%

Tìm Bo

5

10

Bt2: Bt4 (SGK)

5. Höôùng daãn laøm Bt: 1, 2, 3, 5 (SGK)

Chuaån bò baøi 4.

14

BAØI: SÖÏ CHUYEÅN ÑOÄNG CUÛA ELECTRON

TRONG NGUYEÂN TÖÛ OBITAN NGUYEÂN TÖÛ

I. Muïc tieâu:

* Trong nguyeân töû electron chuyeån ñoäng xung quanh haït nhaân khoâng theo

moät quyõ ñaïo xaùc ñònh.

* Maät ñoä xaùc suaát tìm thaáy electron trong khoâng gian nguyeân töû kh6ong ñoàng

ñeàu.

* Hình daïng Obitan nguyeân töû.

II. Chuaån bò:

1. Ñoà duøng daïy hoïc: Maãu haønh tinh nguyeân töû Roâ –deâ – pho vaø Bo; 2 Obitan

nguyeân töû Hidroâ; 3 hình aûnh caùc Obitan S, P.

2. Phöông phaùp daïy hoïc. Neâu vaán ñeà tröïc quan.

III. Tieán trình tieát daïy:

1. OÅn ñònh lôùp.

2. Kieåm tra baøi cuõ

3. Baøi môùi.

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

Hoaït ñoäng 1:

GV duøng sô ñoà maãu hình tinh nguyeân

töû cuûa Rô – dô – pho, Bo vaø Zan – mô

– Phan ñeå ruùt ra keát luaän.

Trong nguyeân töû electron chuyeån ñoäng

treân quyõ ñaïo xaùc ñònh .

Tuy nhieân thuyeát Bo vaãn khoâng giaûi

thích ñöôïc nhieàu tính chaát khaùc cuûa

nguyeân töû do chöa moâ taû ñuùng traïng

thaùi chuyeån ñoäng cuûa caùc electron.

I. Söï chuyeån ñoäng cuûa caùc electron

trong nguyeân töû.

1. Moâ hình haønh tinh nguyeân töû.

Trong nguyeân töû elctron chuyeån ñoäng

treân nhöõng quyõ ñaïo troøn hay baàu duïc

xaùc ñònh xung quanh haït nhaân.

Hoaït ñoäng 2:

GV duøng tranh ñaùm maây nguyeân töû

Hidroâ, giuùp hoïc sinh tìm hính aûnh xaùc

suaát tìm thaáy electron (SGK).

2. Moâ hình ñaïi dieân veà söï chuyeån ñoäng

cuûa electron trong nguyeân töû Obitan

nguyeân töû.

a. Söï chuyeån ñoäng cuûa electron trong

nguyeân töû.

Electron chuyeån ñoäng raát nhanh,

khoâng theå quan saùt ñöôïc ñöôøng ñi cuûa

noù, noùi ñaùm maây electron nhöng khoâng

phaûi do nhieàu e-

taïo neân maø laø vò trí e￾Hoaït ñoäng 3:

Gv thoâng baùo: Electron coù theå coù maët

ôû khaép nôi trong khoâng gian nguyeân töû

bao quanh haït nhaân. Nhöng khaû naêng

b. Obitan nguyeân töû

KL: Obitan nguyeân töû laø khu vöïc

khoâng gian xung quanh haït nhaân maø

15

Tuaàn:02

Ngaøy: 12/09/2007

Tieát: 6 (PPCT)