Giám sát tổng hợp hoạt động của các tập đoàn tài chính tại Việt Nam - Bất cập và các gợi ý xử lý

I TAI CHiNH VA NGAN HANG QUOC TE

N

hom cac cong ty m? - cong

ty con hogt dgng theo mo

hinh tap doan tai chinh

dang hien hCru tai Viet Nam hi^n

nay mgc dij chua 6\JQC luat phap

Viet Nam thCra nhgn. Chinh uS thC

khuon kho phap ly cho quan ly va

giam sat cac doi tupng nay tai Vi^t

Nam chua co ua ui^c giam sat cac

"tap doan tai chi'nh" la tuong doi

kho khan cho cac co quan giam

sat CO tham quyen. Bai viet nay

se khai luoc kinh nghiem quoc t ^

ve giam sat cac tap doan tai chinh,

va tren co so nhung bat cgp trong

cong tac quan ly cung nhu giam

sat cac nhom cong ty me - con

hogt dpng theo mo hinh tap doan

tai chinh tai Viet Nam hien nay de

dua ra nhung khuydn nghi truoc

mat va dai hgn nham hoan thien

khuon kho phap ly giam sat cac

tap doan tai chinh tgi Viet Nam d ^

huong toi su an toan, lanh mgnh

va dn djnh cho he thong tai chi'nh

quoc gia.

1. Kinh nghiem qudc te ve giam

sat cdc tap ffodn tdi chinh

NhQng thay d6i manh me cCia

thi trudng tai chinh (TTTC) toan

cau va sU n6i long co che chinh

sach trong va! thSp ky qua da tac

dong t6l cac td chtJc tai chinh.

Theo do, xu th ^ cCia cac to chijfc

nay 1^ tSn dung sU khac nhau ve

khuon khd phap ly giffa cSc ITnh

VL/c tai chinh de mei r6ng hoat

d6ng, thi ph^n, li^n kg't kinh

doanh vdi nhieu cdng ty thugc

cac nganh khac nhau... de gia

tang doanh thu th6ng qua vl^c

ban cheo san pham va qua do

tang ciidng kha nang canh tranh.

* Uy ban Giam sat Til chinti QuSc gia

*' Kiem toan Nha ail6c khu vifc X

GIAIIII SAT TfiNG HdP HOAT flONG

CUA CAC TAP flOAli TAI CHiNH TAI VIET NAM •

BJ^TCAPVACACGinyxUlLy

^Ding Chl Tho '

Pham DitcAn "

^ TAPCHiNGANHANG | 50 21 | THANG 11/2015

Xu the nay cung da tao ra cac

hoat dpng lien nganh cua nhil u

cfing ty CO quan h§ "chat che"

vdi nhau, trong do cac cong ty

hoat d5ng dudi sU kiem soat ciia

cong ty diing di u (dong vai tro

\k cdng ty me), va day chfnh la

ngu6n gdc di n tdi su ra ddi va

phat trien cua Ctic tSp doan tai

chinh (TDTC).

ThUc tii n cho thay, tti khi xuS't

hien cho tdi nay, cac TDTC

da ngay cang trd thanh nhijfng

thanh vien Idn nh^t va nSng

dgng nha't tham gia TTTC. Tuy

nhien, cac TDTC thudng gay ra

nhQng v^n de mdi v l giam sat

cho cac cd quan quan ly do cac

tap doan nay c6 the lam tang rui

ro mdi va lam tri m trgng th§m

nhQng rui ro hi§n co, dac biet

la c^c giao d|ch ngi bg giOa cac

nganh kinh doanh trong TDTC

cd the gay ra nguy cd lan truyin

rui ro. Hon nQa, quy mo ldn cung

nhu sU phiJc tap trong cau true

doanh nghidp ci!ia cac TDTC

cd th ^ dUa d^n rul ro h& th6ng

nghigm trgng, va do dd, cd th i

de dga su dn djnh cua he thdng

tai chfnh, dieu nay da mdt phan

minh chufng tQ nhQng dil n bien

cua cugc khung ho^ng tai chfnh

nam 2008, li§n quan den nhCfng

tac ddng rat ldn cua cac TDTC.

Tap doin tai chinh la gi

TDTC la khai niem v l mdt

nhdm cac cdng ty hoat ddng

trong ITnh vi/c tai chfnh thoa

man ddng thdi ba dil u !:i§n sau:

(i) M0t nhdm cic cdng ty liin l<et

vdi nhau bang quan he sd hQu co

phan, trong do co mgt cdng ty

dong vai trd la cdng ty mg (do sd

hOu ci phin chi phii); (il) Ho^t

dgng kinh doanh cua nhdm cac

cdng ty nay chu yeu la cung cap

cic dich vu tai chfnh; (iii) Nhom

cac cdng ty nay phai boat dong

it nhi't hai trong ba linh vi/c ngin

hing - chtJng khoan - bao hiim'.

N§'u can cQ vao hoat dgng kinh

doanh c6t Idi (nganh nghi chi^m

ty trong trpng yeu) cua nhdm

cac cdng ty thi c6 the phSn I03I

TDTC theo loai hinh TDTC ngSn

hang, TDTC bao hiem va TDTC

chiifng khoan (lo^i nay rat hilm).

Ng'u can cQ vao hinh thQe ton t?i

cua cdng ty ddng vai tro \^ cong

ty me cua TDTC thi cd th i phSn

loai thanh TDTC cd cong ty me

la dinh chd'tai chfnh va TDTC c6

cdng ty me khdng phai la djnh

c h ^ tai chfnh ma 1^ cdng ty n^im

giQ vdn hoac cdng ty khdng ho^t

ddng trong ITnh vQc tai chinh.

Co nhOhg mo hinh va phUcmg

phip nao giam sit tap doan tai

chinh

Theo thiic til n va sd" ligu thdng

ke tfnh den hg't nam 2014, clu

true giam sat cua the' gidi hl?n

nay chia thanh 2 nhdm chinh,

gdm: (i) Nhdm ckc qudc gia

td chijfc md hrnh eac cd quan