Giá trị thức ăn của một số cây đậu trồng tại vùng đất gò đồi huyện Lương Sơn - Hòa Bình

gi¸ trÞ thøc ¨n cña mét sè c©y ®Ëu trång t¹i vïng ®Êt gß ®åi

huyÖn L−¬ng S¬n - Hoµ B×nh

Nutritive value of some legumes in hilly area of Luong Son district,

Hoa Binh province

Bïi Quang TuÊn, Mai ThÞ Th¬m

summary

An experiment was carried out to determine the nutritive value of Stylosanthes

guianensis, Leucaena leucocephala and Flemingia congesta in hilly area of Luong Son district,

Hoa Binh province. The results of the study showed that Stylosanthes guianensis gave first cut at

90th day, meanwhile Leucaena leucocephala and Flemingia congesta gave first cut at 180th day

since planting. Due to fast growing rate Stylosanthes guianensis had high consumable yield

(13.13 tons of DM/ha/year), high yield of crude protein (2.03 tons of CP/ha/year). Stylosanthes

guianensis and Leucaena leucocephala had high digestibility and palatibility. Since unpleasant

smells cattle did not eat Flemingia congesta.

Key words: Stylosanthes guianensis, Leucaena leucocepha, Flemingia congesta, nutritive

value, hilly area

1. §Æt vÊn ®Ò

Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, chÊt l−îng gièng cña ®µn bß s÷a, bß thÞt n−íc ta ®· ®−îc c¶i

thiÖn ®¸ng kÓ, song chÊt l−îng thøc ¨n th« xanh cßn kÐm. Nguån thøc ¨n th« xanh chÝnh bao

gåm cá tù nhiªn vµ cá trång phÇn lín lµ cá hoµ th¶o (cá voi, cá ghi nª, cá l«ng para ...). Cá tù

nhiªn ë n−íc ta cã tû lÖ protein th« thÊp (kho¶ng 9 - 10% CK khi non vµ gi¶m xuèng 7 - 8% CK

khi giµ), cá hoµ th¶o trång còng cã tû lÖ protein th« kh«ng cao (kho¶ng 10% CK). Do vËy mét

trong nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh ®Ó n©ng cao chÊt l−îng thøc ¨n th« xanh cho ®µn gia sóc nhai l¹i ë

n−íc ta lµ ph¸t triÓn c©y hä ®Ëu. Chóng ta ®· nhËp vµ trång thö nhiÒu gièng c©y ®Ëu trªn mét sè

vïng sinh th¸i kh¸c nhau (Tr−¬ng TÊn Khanh, 2003; NguyÔn Ngäc Hµ vµ céng sù, 1992;

NguyÔn ThÞ Liªn, 2000). Bµi viÕt nµy sÏ tr×nh bµy kÕt qu¶ kh¶o s¸t, tuyÓn chän tËp ®oµn c©y ®Ëu

lµm thøc ¨n cho gia sóc nhai l¹i ®èi víi vïng ®Êt gß ®åi huyÖn L−¬ng S¬n - Hoµ B×nh.

2. ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

C©y thøc ¨n gia sóc ®−îc ®¸nh gi¸ theo Wong (1991). Qua b−íc ®¸nh gi¸ thø nhÊt vµ thø

hai, 3 gièng ®Ëu sau ®−îc chän nghiªn cøu tiÕp lµ: ®Ëu Stylo (Stylosanthes guianensis), keo dËu

(Leucaena leucocephala), ®Ëu c«ng hay ®Ëu S¬n T©y (Flemingia congesta).

B−íc 3: Nghiªn cøu ®¸p øng cña gia sóc. ThÝ nghiÖm chØ theo dâi tû lÖ sö dông cña c¸c

gièng c©y ®Ëu nghiªn cøu.

B−íc 4: Nghiªn cøu kh¶ n¨ng sinh tr−ëng vµ n¨ng suÊt cña c¸c gièng ®Ëu trªn trong ®iÒu

kiÖn canh t¸c cña ng−êi n«ng d©n L−¬ng S¬n, Hoµ B×nh. Ba gièng ®Ëu trªn ®Òu ®−îc chän trång

cho nhãm ®Êt gß ®åi cña huyÖn.

ThÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theo khèi ngÉu nhiªn hoµn toµn, mçi gièng lµ mét c«ng thøc, mçi

c«ng thøc nh¾c l¹i ba lÇn, diÖn tÝch mçi c«ng thøc lµ 30 m2

.

C¸c chØ tiªu theo dâi bao gåm:

- §é cao cña c©y ®Ëu ®−îc tÝnh tõ mÆt ®Êt tíi ®iÓm (hoÆc mÆt ph¼ng) mµ 50% sè l¸ ®¹t

®−îc, ®o 10 ngµy mét lÇn.

- N¨ng suÊt cña c©y ®Ëu ®−îc x¸c ®Þnh tõ c¸c « thÝ nghiÖm cã diÖn tÝch 30 m2

(chiÒu réng

5m, chiÒu dµi 6m), trong ®ã diÖn tÝch ®Ó tÝnh 20 m2

, diÖn tÝch b¶o vÖ 10 m2

.