Ganl T25,26,27 20-21.Docx

Tuần 25 Tiết: 121,122

Ngày soạn:

Văn bản:SANG THU

(Hữu Thỉnh)

A. Mục tiêu bài dạy:

1. Kiến thức:

+ Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảng khắc giao mùa và những suy nghĩ mang

tính triết lí của tác giả.

2 Kỹ năng:

+ Đọc - hiểu một văn bản thơ trữ tình hiện đại.

+ Thể hiện những suy nghĩ, cảm nhận về một hình ảnh thơ, một khổ thơ, một tác

phẩm thơ

3. Định hướng phát triển năng lực học sinh.

a. Các năng lực chung:

- Năng lực tự học; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực tư duy; năng lực giao tiếp;

năng lực sử dụng CNTT; năng lực hợp tác; năng lực sử dụng ngôn ngữ.

b. Các năng lực chuyên biệt:

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ.

- Năng lực cảm thụ văn học.

4. Thái độ:

+ Yêu quí và bảo vệ thiên nhiên

B. Chuẩn bị:

* Giáo viên: Đọc kĩ SGK- soạn bài.Chân dung của nhà thơ và bảng phụ, phiếu học

tập, máy chiếu.

* Học sinh: Chuẩn bị theo sách giáo khoa(Thể thơ, PTBĐ, mạch cảm xúc, bố cục,

các hình ảnh tiêu biểu, BPNT...).

C. Phương pháp:

+ Nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bình, thảo luận nhóm.

+ Kĩ thuật động não, chia nhóm, khăn phủ bàn, trình bày một phút...

D. Tiến trình giờ dạy:

1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số

Ngày giảng Lớp Sĩ số

2. Kiểm tra bài cũ: Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung văn bản :Viếng Lăng

Bác

3. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- Mục tiêu: tạo hứng thú, tâm thế cho học sinh; tạo tình huống/vấn đề học tập

nhằm huy động kiến thức, kinh nghiệm hiện có của học sinh và nhu cầu tìm hiểu

kiến thức mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập

- Phương pháp: Diễn giảng, thảo luận nhóm,

- Kĩ thuật: Động não, làm việc nhóm, khăn trải bàn, trình bày 1 phút,

- Thời gian:

Cách 1:

Gv: Chia lớp thành nhóm 4 người, điền tiếp các câu thơ viết về 4 mùa trong năm

Phiếu học tập số 1

Nhóm

Thiên nhiên 4 mùa luôn là đề hấp dẫn đối với các nhà thơ, nhà văn. Mỗi người

chọn cho mình một mùa. Có người thích cái sức sống căng tràn, rực rỡ của mùa

xuân, có người lại bị cuốn hút bởi mùa hè. Riêng Hữu Thỉnh, ông chọn cho mình

mùa thu. Vậy mùa thu được ông cảm nhận như thế nào -> TH bài hôm nay.

Hoạt động của giáo viên- học sinh Nội dung

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

- Mục tiêu: Trang bị cho học sinh những kiến thức mới liên quan đến tình huống/

vấn đề nêu ra ở hoạt động khởi động

Mùa thu.........................

…………………………

………………..

Mùa xuân.

Cỏ non xanh tân chân trời

Cành lê trắng điểm một vài

bông hoa

Thơ về 4 mùa

Mùa hạ.........................

…………………………

…………………..

Mùa đông...................

……………………………

………..

- Phương pháp: Diễn giảng, thảo luận nhóm, trò chơi, tình huống có vấn đề

- Kĩ thuật: Động não, làm việc nhóm, khăn trải bàn, trình bày 1 phút

- Thời gian: ( )

? Em hãy nêu vài nét về tác giả Hữu Thỉnh?

* Giáo viên giới thiệu chân dung của nhà thơ

slides 1

* Giáo viên bổ sung: Hữu Thỉnh là thơ viết

nhiều, viết hay về những con người, cuộc sống ở

nông thôn, về mùa thu. Nhiều vần thơ thu của

ông mang cảmt xúc bâng khuâng, vấn vương

trước đất trời trong trẻo đang chuyển biến nhẹ

nhàng.

A. Giới thiệu chung:

1. Tác giả: Nguyễn Hữu Thỉnh

( 1942) là nhà thơ quân đội.

+ Ông là nhà thơ trưởng thành

trong thời kì kháng chiến chống

Mĩ cứu nước, viết hay về những

con người, cuộc sống ở làng quê,

về mùa thu.

? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào ?

+ Những suy nghĩ của người lính từng trải qua

một thời kì trận mạc và cuộc sống khó khăn sau

ngày đất nước thống nhất đọng lại trong những

vần thơ sang thu lắng sâu cảm xúc.

* Giáo viên lưu ý học sinh: Bài thơ được viết vào

thời điểm chuyển từ hạ sang thu ở nông thôn

đồng bằng Bắc Bộ với những thay đổi rõ rệt về

không gian, thời gian. ( Ở Nam Bộ chỉ có 2 mùa

mưa, nắng không có thời điểm chuyển giao mùa

này)

2. Tác phẩm:

+ Viết cuối năm 1977

+ In trong tập " Từ chiến hào đến

thành phố" xuất bản 1991.

* Giáo viên hướng dẫn cách đọc: Nhịp chậm,

trầm lắng, đoạn cuối đọc với giọng thoáng chút

suy tư.

* Giáo viên đọc mẫu trên slides 2 và gọi 2 học

sinh đọc, nhận xét.

B. Đọc-Hiểu văn bản

1.Đọc-Hiểu chú thích:

? Hai từ chùng chình và dềnh dàng thuộc từ loại

nào? Hãy giải nghĩa?

? Bài thơ được viết theo thể thơ nào ?

+ Cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước sự biến đổi

của thiên nhiên từ cuối hạ sang thu

? Phương thức biểu đạt nào được tác gỉa sử

dụng trong bài thơ ?

? Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì ?

+ Những quan sát, cảm nhận của tác giả về thiên

nhiên mùa thu (cảm hứng về thiên nhiên vào

thu).

? Xác định bố cục của văn bản, nêu nội dung của

từng phần?

+ Khổ 1,2 Những cảm nhận về sự biến chuyển

của đất trời lúc sang thu

+ Khổ 3: Những suy ngẫm của tác giả.

2. Bố cục:

+ Thể thơ: Ngũ ngôn

+ PTBĐC: Biểu cảm

+ Bố cục: 2 phần

* Gọi học sinh đọc khổ 1

Đất trời lúc thu sang được cảm nhận bằng tín

hiệu ban đ ầ u nào?

- Hư¬ng æi ph¶ vµo trong giã se

3. Phân tích:

a. Cảm nhận, tâm trạng của nhà

thơ trước những tín hiệu báo thu

sang:

* T ín hiệu đất trời lúc sang thu:

- Một mùi hương:hương ổi

? Mùi hương ấy gợi cho em liên tưởng đến miền

không gian nào?

Miền Bắc VN đang vào thu

Mùi hương được đặc tả ra sao?

Phả trong gió se

- Gió se: phả (tõ đặct¶):hương

thơm như sánh lại đậm đặc, được

gió se truyền đi náo nức.

Ph¶ lµ g×? Nh÷ng tõ nµo ®ång nghÜa

víi ph¶? tại Sao t¸c gỉa kh«ng sdông

nh÷ng tõ ®ã?

- Ph¶: to¶ vµo, trén lÉn.

- thæi, lan, tan,bay

Tõ ph¶: gîi t¶ nhÊt: hương thơm như sánh lại

đậm đặc, đ ược gió se truyền đi náo nức.Như

vậy cùng với hương ổi báo hiệu thu sang còn có

gió se( gió hơi lạnh và khô) báo hiệu thu sang.

? Thu về không chỉ nhận ra từ hương ổi, làn gió

se mà còn nhận ra từ tín hiệu nào khác cũng

báo hiệu đất trời sang thu?

- Sương : chùng chình:

? Nét Nt nào được tác giả sử dụng khi miêu tả về

làn sương? (Dùng hành động của người để chỉ

cho hành động của vật đó là NT?)tác dụng của

chúng?->

Làn sương được nhân hoá, sương dềnh

dàng, đủng đỉnh, chầm chậm, lững thững. Dường

như sương cố ý giăng mắc chậm hơn mọi ngày.

S¬ng thu ë ®©y ta nhËn thÊy kh«ng

ph¶i lµ “S¬ng thu l¹nh, khãi thu x©y

thµnh” cña T¶n §µ n¨m nao mµ lµ s-

¬ng chøa ®ầy t©m tr¹ng : Bay qua

ngâ nhµ nhng “Chïng ch×nh”. Cố ý bay

chËm h¬n mäi ngµy (cã thÓ thay =

dÒnh dµng, ®ñng ®Ønh, l÷ng th÷ng

nhng nh÷ng tõ ®ó kh«ng ®ñ søc gîi

b»ng tõ chïng ch×nh+tõ l¸y tîng h×nh,

mét tõ ®Çy søc gîi. Lµn s¬ng Êy

“Chïng ch×nh” nöa ®i nöa ë-NghÜa lµ

chÝnh nã còng ph©n t©m : S¬ng lu

luyÕn ®îi chê ai hay nuèi tiÕc ®iÒu

g×. ChÝnh sù m¬ hå Êy cã søc kh¸m

ph¸ vµ kh¬i gîi về mèc thêi gian. H×nh

nh thu ®· vÒ?

-> từ láy tượng hình,nhân hoá :

dềnh dàng, đủng đỉnh, chầm

chậm, nhẹ nhàng.

? Tác giả đón thu trong trạng thái nào? tìm từ

những diễn tả trạng thái ấy?

Hình như là tình thái từ bộc lộ thái độ của người

nói với sự việc được nói đến trong cấu. Trong

bài thơ này nhà thơ muốn nói thu đang đến rất

gần, rất nhẹ, rất êm, nó chưa tách bạch giữa hai

mùa. Chính vì thế nhà thơ có cảm giác hình

như, chưa dám tin vào sự thật ấy.

- Bỗng: ngỡ ngàng, ngạc nhiên

- Hình như- tình thái từ: chưa

dám tin.

=> Cảm nhận tinh tế và tâm

trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng

khuâng của nhà thơ khi chợt

nhận ra những tín hiệu báo thu

sang: tu đến từ những gì vô

hình mờ ảo.

? Em cảm nhận được gì từ tâm hồn nhà thơ

trước mùa thu?

- Nh¹y c¶m, yªu thiªn nhiªn, yªu mïa

thu.

Gäi Häc sinh ®äc khæ 2

Trong khæ 2, không gian sang thu ®ưîc

tiÕp tôc ph¸t hiÖn b»ng nh÷ng chi

* Không gian sang thu :

tiÕt nµo? - S«ng dÒnh dµng.

- Chim véi v·.

- §¸m m©y mïa h¹ v¾t nöa m×nh sang

thu.

Một cảnh tượng như thế nào được gợi ra từ hình

ảnh“ sông dềnh dàng?

C©u th¬ ®a ta ®Õn víi nh÷ng con

s«ng miÒn B¾c vµo thu, nã dÒnh dµng

tr«i. Níc d©ng cao, mÆt níc trong

xanh, ªm ®Òm, lặng lẽ chảy (Nã kh«ng

cuån cuén, µo ¹t, vÈn ®ôc nh níc s«ng

mïa h¹...)

S«ng dÒnh dµng: nước chảy

lặng lẽ, phẳng lặng

Đối lập với sự dềnh dàng của dòng sông là hình

ảnh những cánh chim vội vã đã nói lên điều gì về

cảnh đất trời lúc sang thu: Hết hạ, thu đã sang

-Chim vội vã bay về phương

Nam tránh rét: Hết hạ, thu đã

sang.

v¾t nöa m×nh sang thu như thÕ

nµo?

Nhóm bàn- 3 phút

l¹i trªn bÇutrêi b¾t ®Çu trong xanh, thu

đã bắt đầu sang. Lúc đầu tác giả không dám

tin, chỉ cảm nhận thu sang từ những gì vô hình

mờ ảo nhưng nay tác gi ả nhận thấy thu sang

thật sự, chứng cứ là rất nhiều sự vật vào thu:

chim, mây, sông-> đất trời đã thực sự vào thu.

nöa m×nh :

+ Mây mỏng như dải lụa

+ Ranh giới giữa mùa hạ- mùa

thu

g×?

H×nh ¶nh mïa h¹ ®ưîc nèi víi mïa thu

tÇng không lµm ngưêi ®äc c¶m nhËn

c¶ vÒ kh«ng gian & t/gian chuyÓn

mïa thËt ®Ñp.

=> Bức tranh thu hiện ra với

những chuyển biến nhẹ nhàng, rõ

rệt.

Gäi Häc sinh ®äc khæ 3.

Thời tiết sang thu tiÕp tôc ®ưîc gîi ra

b Những suy ngẫm của tác giả:

* Thời ti ết l úc sang thu:

b»ng nh÷ng h×nh ¶nh nµo? VÉn cßn

n¾ng.

- V¬i dÇn nh÷ng c¬n mưa.

- SÊm bít bÊt ngê…®øng tuæi.

- N ắng : vẫn còn

- Mưa: vơi dần

- Sấm: bớt bất ngờ

Ý nghĩa tả thực của các hình ảnh này là gì?

Slides 3

Nhóm bàn- 3 phút

Nắng vẫn còn, mưa và sấm chớp thưa dần

không còn dữ dội nữa. Hàng cây nhìn già đi.

Cảnh vật tiết trời đã thay đổi. Tất cả những dấu

hiệu mùa hạ tuy còn như đã giảm dần mức độ,

cường độ. Tất cả đang lặng lẽ vào thu.

=> tả thực: Mùa hạ nhạt dần- thu

đậm nét hơn

Ngoài nghĩa tả thực, câu thơ cuối còn mang

nhiều tầng nghĩa. Hãy phân tích?(H khá giỏi)

(Dùng hình ảnh nắng, mưa, sấm tác giả muốn

chỉ cho điều gì?phép tu từ nào được tác giả sử

dụng?tác dụng của phép tu từ đó?)

- Mưa Ýt h¬n, sÊm nhá & thưa h¬n,

kh«ng ®ïng ®oµng ®ét ngét vang rÒn

như nh÷ng tia chíp xÐ r¸ch bÇu trêi håi

bÞ bÊt ngê, giËt m×nh v× tiÕng sÊm

®øng tuæi, ®· tr¶i nghiÖm nhiÒu nªn

v÷ng vµng, b×nh tÜnh h¬n trưíc

nh÷ng t¸c ®éng bÊt ngê cña ngo¹i

kh«ng ®¬n thuÇn chØ lµ t¶ c¶nh sang

thu mµ cßn chÊt chøa bao ®iÒu chiªm

nghiÖm về con ngưêi & cuéc sèng->

Suy ngẫm của tác giả ( viết *) Slides 4( lời tâm

sự của H ữu Thỉnh khi viết bài thơ)

* Suy ngẫm của tác giả:

-> - nắng, mưa, sấm - khó khăn,

gian khổ, vang động bất thường -

Hàng cây đứng tuổi- người từng

trải-

=> Ẩn dụ: khi con người đã

tửng trải thì cũng vững vàng hơn

trước những tác động bất thường

của ngoại cảnh, của cuộc đời.

Bµi th¬ gîi trong lßng ngưêi ®äc

nh÷ng c¶m nhËn g× vÒ thiªn nhiªn,

®/nưíc, con ngưêi tõ mïa h¹ chuyÓn

sang thu?

4. Tổng kết: Slides 5

a Nội dung:

+ Cảm nhận tinh tế trước mùa

thu vào thời điểm giao mùa

+ Suy ngẫm sâu lắng về con

người và cuộc đời.

Thư viện tri thức trực tuyến

Nội dung xem thử

Mô tả chi tiết

Tài liệu tương tự (1)

gan l 2 tuan 17 tiếng anh lê bách phòng giáo dục và đào tạo trần văn thời bkav