Gà mái gáy trong triều đình, trên sân nhà:Vinh quang và khổ nhục của giới tính nữ Việt 1 ppsx

Gà mái gáy trong triều đình, trên sân nhà:Vinh quang

và khổ nhục của giới tính nữ Việt

1

Chúng ta đã thấy cung đình triều Lí còn vướng vất tính chất quyền uy truyền

thống của phụ nữ trên đất Việt. Khi ông vua yếu thế thì điều ấy hiện ra tuy vẫn bị

khuất lấp dưới ngòi bút của sử thần nho sĩ. Sử quan cho rằng Thái hậu Ỷ Lan, mẹ

đẻ của Nhân Tông, "dèm" chết bà chính cung cũ. Nhưng sử thần cũng thấy khi

Nhân Tông lên ngôi thì bà Dương Thái Hậu "buông rèm cùng nghe chính sự", có

phe phái đàng hoàng là Thái sư Lí Đạo Thành. Nguyên tắc trưởng thứ có dáng

Nho Giáo ấy nếu đủ sức mạnh thuyết phục thì làm sao bà mẹ ruột Ỷ Lan với cậu

bé vua 6 tuổi, đủ vây cánh để làm cuộc đảo chính cung đình với gần cả trăm người

bị giết, dù sử quan chỉ kể ra những người phụ nữ? Đời Anh Tông có ông cậu Đỗ

Anh Vũ tung hoành, người bị sử quan Toàn thư dài dòng kể lể tội lỗi trong lúc kẻ

viết văn bia lại không đủ lời tán tụng. (K. W. Taylor, "Voices Within and Without:

Tales from Stone and Paper about Đỗ Anh Vũ (1114-1159)", Essays into

Vietnamese Past, Cornell 1995, pp. 59-80). Đời Cao Tông tiếp theo cũng có ông

Đỗ An Di/Thuận có vẻ như bị ông Tô Hiến Thành chia quyền, nhưng ông Taylor

lại thấy rằng viên thái uý cương trực của sử quan này cũng là người dính líu đến

phe họ mẹ! Nói tóm lại, qua tấm rào che chắn chữ nghĩa của sử quan, ta vẫn thấy

quyền uy của các ông cậu vua trên triều đình, dấu hiệu của truyền thống ưu thế

thuộc về dòng mẹ.

Lê có đổi khác theo tình hình lí thuyết trị nước áp dụng phổ biến, sâu xa hơn,

nhưng với thực tế vướng víu tình cảm và một sự trùng hợp tình cờ của lí thuyết

Nho mà phe ngoại vẫn còn chen được vào quyền bính trị nước. Với Nho Giáo ngự

trị, ngày nay người ta vẫn còn vẽ ra những thảm cảnh có thật của người phụ nữ ở

Á Đông. Hãy đọc một phần nhỏ lời khinh miệt của phe cầm quyền khi xét đời vua