GA Hình 11 CB (chương 1)

Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:

Ch¬ng I: PhÐp dêi h×nh vµ phÐp ®ång d¹ng trong mÆt

ph¼ng

TiÕt 1:phÐp biÕn h×nh

I.Môc tiªu

1. KiÕn thøc

Häc sinh n¾m ®îc:

• Kh¸i niÖm phÐp biÕn h×nh

• Liªn hÖ ®îc víi nh÷ng phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp díi

• Kh¸i niÖm phÐp tÞnh tiÕn

• C¸c tÝnh chÊt cña phÐp tÞnh tiÕn

• BiÓu thøc to¹ ®é cña phÐp tÞnh tiÕn

2. KÜ n¨ng

• Ph©n biÖt ®îc c¸c phÐp biÕn h×nh

• Hai phÐp biÕn h×nh kh¸c nhau khi nµo

• X¸c ®Þnh ®îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp biÕn h×nh

• Qua ( )

v

T Mr

t×m to¹ ®é M'

• Hai phÐp tÞnh tiÕn kh¸c nhau khi nµo

• X¸c ®Þnh ®îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp tÞnh tiÕn

3. Th¸i ®é

• Liªn hÖ ®îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi phÐp biÕn h×nh

• Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc

• Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp

II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh

1. ChuÈn bÞ cña GV

• H×nh vÏ 1.1. trang 4 SGK

Thíc kÎ, phÊn mµu

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh

• §äc bµi tríc ë nhµ, cã thÓ liªn hÖ c¸c phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp díi

III.TiÕn tr×nh d¹y häc

A.§Æt vÊn ®Ò

? Cho h×nh b×nh hµnh ABCD, O lµ giao ®iÓm cña hai ®êng chÐo. Qua O h·y x¸c

®Þnh mèi quan hÖ cña A vµ C, B vµ D, AB vµ CD

? Cho mét vect¬ a

r

vµ mét ®iÓm A

a. H·y x¸c ®Þnh B sao cho AB a =

uuur r

b. H·y x¸c ®Þnh B' sao cho AB a ' = −

uuuur r

c. Nªu mèi quan hÖ gi÷a B vµ B'

B. Bµi míi

Ho¹t ®éng 1:T×m hiÓu vÒ phÐp biÕn h×nh

HO¹t ®éng 2

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

Cñng cè:

1. Quy t¾c t¬ng øng mçi ®iÓm M cña

mÆt ph¼ng víi mét ®iÓm x¸c ®Þnh

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

1. PhÐp biÕn h×nh lµ g×?

Môc ®Ých: Th«ng qua c¸c vÝ dô,

ho¹t ®éng ta ®i ®Õn kh¸i niÖm phÐp

biÕn h×nh. Ngîc l¹i, th«ng qua c¸c

vÝ dô vµ bµi tËp ®Ó cñng cè kh¸i

niÖm ®ã

? Qua M cã thÓ kÎ ®îc bao nhiªu

®êng th¼ng vu«ng gãc víi d

? H·y nªu c¸ch dùng M'

? Cã bao nhiªu ®iÓm M' nh vËy

? NÕu cho ®iÓm M' lµ h×nh chiÕu

cña M trªn d, cã bao nhiªu ®iÓm

M nh vËy

Nªu ®Þnh nghÜa vÒ phÐp biÕn h×nh

? H·y nªu mét vÝ dô cña phÐp biÕn

h×nh cô thÓ lµ phÐp ®ång nhÊt

? Cho mét ®o¹n th¼ng AB vµ mét

®iÓm O ë ngoµi ®o¹n th¼ng ®ã

H·y chØ ra ¶nh cña AB qua phÐp

®èi xøng t©m O

H·y chØ ra ¶nh cña O qua phÐp

tÞnh tiÕn theo AB

uuur

H·y chØ ra ¶nh cña O qua phÐp ®èi

xøng trôc AB

H·y chØ ra ¶nh cña B qua phÐp tÞnh

tiÕn theo AB

uuur

H·y chØ ra ¶nh cña A qua phÐp

tÞnh tiÕn theo AB

uuur

? H·y chØ ra M' nh trong vÝ dô 2

? Cã bao nhiªu ®iÓm M' nh vËy

? Quy t¾c trªn cã ph¶i phÐp biÕn

h×nh hay kh«ng

ChØ cã mét ®êng th¼ng duy nhÊt

Qua M kÎ ®êng th¼ng vu«ng gãc víi d,

c¾t d t¹i M'

Cã duy nhÊt 1 ®iÓm

Cã v« sè ®iÓm nh vËy, c¸c ®iÓm M n»m

trªn ®êng th¼ng vu«ng gãc víi d ®i qua

®iÓm M'

§Þnh nghÜa

Quy t¾c t¬ng øng mçi ®iÓm M cña mÆt

ph¼ng víi mét ®iÓm x¸c ®Þnh duy nhÊt

M' cña mÆt ph¼ng ®ã ®îc gäi lµ phÐp

biÕn h×nh trong mÆt ph¼ng

Cã v« sè ®iÓm M'

Kh«ng v× vi ph¹m tÝnh duy nhÊt cña ¶nh

v

r

M

M’

duy nhÊt M' cña mÆt ph¼ng ®ã ®îc

gäi lµ phÐp biÕn h×nh trong mÆt

ph¼ng

2. PhÐp biÕn h×nh mçi ®iÓm M thµnh

chÝnh nã gäi lµ phÐp ®ång nhÊt

3. Cho mét h×nh H, phÐp biÕn h×nh F'

biÕn H thµnh H' ta kÝ hiÖu F(H)=H',

khi ®ã ta còng nãi H' lµ ¶nh cña H

qua phÐp biÕn h×nh F

GV ®a ra mét sè c©u hái tr¾c nghiÖm

Củng Cô: cho học sinh nhắc l ại định vê phép biến hình

Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:

TiÕt 2: phÐp tÞnh tiÕn

I.Môc tiªu

1. KiÕn thøc

Häc sinh n¾m ®îc:

• Kh¸i niÖm phÐp biÕn h×nh

• Liªn hÖ ®îc víi nh÷ng phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp díi

• Kh¸i niÖm phÐp tÞnh tiÕn

• C¸c tÝnh chÊt cña phÐp tÞnh tiÕn

• BiÓu thøc to¹ ®é cña phÐp tÞnh tiÕn

2. KÜ n¨ng

• Ph©n biÖt ®îc c¸c phÐp biÕn h×nh

• Hai phÐp biÕn h×nh kh¸c nhau khi nµo

• X¸c ®Þnh ®îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp biÕn h×nh

• Qua ( )

v

T Mr

t×m to¹ ®é M'

• Hai phÐp tÞnh tiÕn kh¸c nhau khi nµo

• X¸c ®Þnh ®îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp tÞnh tiÕn

3. Th¸i ®é

• Liªn hÖ ®îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi phÐp biÕn h×nh

• Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc

• Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp

II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh

1. ChuÈn bÞ cña GV

• H×nh vÏ 1.1. trang 4 SGK

Thíc kÎ, phÊn mµu

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh

• §äc bµi tríc ë nhµ, cã thÓ liªn hÖ c¸c phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp díi

III.TiÕn tr×nh d¹y häc

? H·y chØ ra c¸c ¶nh cña c¸c ®Ønh h×nh b×nh hµnh ABCD qua phÐp tÞnh tiÕn theo

AB AC AD , ,

uuur uuur uuur

? Cho mét vect¬ a

r

vµ mét ®o¹n th¼ng AB. H·y x¸c ®Þnh ¶nh A'B' cña AB sao cho

AA a ' =

uuur r

ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ phÐp tÞnh tiÕn

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

1. §Þnh nghÜa

Cho ®iÓm A vµ vect¬ a

r

, ®iÓm A'

sao cho AA a ' =

uuur r gäi lµ ¶nh cña

phÐp tÞnh tiÕn ®iÓm A theo vect¬

a

r

Nªu ®Þnh nghÜa

? PhÐp ®ång nhÊt lµ phÐp tÞnh tiÕn

theo vect¬ nµo

? Trªn h×nh 1.3 nÕu tÞnh tiÕn ®iÓm

M' theo vect¬ −v

r

th× ta ®îc ®iÓm

nµo

? Trong h×nh a h·y chØ ra c¸c

vect¬ b»ng vect¬ u

r

? Nªu h×nh d¹ng cña c¸c tø gi¸c

ABDE vµ BCDE

? So s¸nh c¸c vect¬ AB ED ,

uuur uuur

vµ BC

uuur

? T×m phÐp tÞnh tiÕn

§Þnh nghÜa

Trong mÆt ph¼ng cho vect¬ v

r

. PhÐp

biÕn h×nh biÕn mçi ®iÓm M thµnh ®iÓm

M' sao cho MM v ' =

uuuuur r gäi lµ phÐp biÕn

h×nh theo vect¬ v

r

. KÝ hiÖu ( ) '

v

T M M r =

Lµ nh÷ng h×nh b×nh hµnh

C¸c vect¬ nµy b»ng nhau

PhÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ AB

uuur

Ho¹t ®éng2

T

G

Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña häc sinh

? PhÐp tÞnh tiÕn v

Tr

trong h×nh biÕn

M thµnh M';N thµnh N'. H·y so s¸nh

MN vµ M'N'

? PhÐp tÞnh tiÕn cã b¶o tån kho¶ng

c¸ch hay kh«ng

Nªu tÝnh chÊt

Ph¸t biÓu tÝnh chÊt b»ng lêi

NÕu ( ) ', ( ) '

v v

T M M T N N r r = = th×

MN=M'N'

- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®êng th¼ng thµnh

®êng th¼ng song song hoÆc trïng víi

nã

- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®o¹n th¼ng thµnh

®o¹n th¼ng b»ng nã

- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn tam gi¸c thµnh

v

r

M

M’