Dự phòng và điều trị đau cột sống

Dự phòng và điều trị đau cột sống cổ

To | Trung | Nhỏ

[ 2007/06/12 13:33 | by admin ]

Trên thực tế có nhiều loại bệnh rất phức tạp khu trú ở vùng cột sống cổ. Ngoài các nguyên nhân

tương đối phổ biến là đau do đĩa đệm cột sống cổ, còn nhiều loại bệnh khác tuy ít gặp hơn nhưng lại

rất quan trọng do bản chất bệnh lý gắn liền với sinh mệnh người bệnh như hội chứng cổ cục bộ hay

đau cổ cục bộ. Bài viết này sẽ cung cấp một số kiến thức cơ bản để giúp bạn đọc chủ động phòng

ngừa chứng đau cột sống cổ.

Đau cổ cục bộ do đĩa đệm

Hội chứng cổ cục bộ là biểu hiện lâm sàng xuất phát từ các đĩa đệm cột sống cổ, mà các triệu chứng khu

trú ở vùng cổ với các biểu hiện đặc trưng là đau phụ thuộc vào tư thế của cổ vai, căng cơ và hạn chế vận

động cột sống cổ. Nguyên nhân đau là do quá trình thoái hóa và tình trạng sau chấn thương của các đoạn

vận động cột sống cổ, gây ra các kích thích bao cơ học vào dây chằng dọc sau, các bao khớp của đốt sống

và cốt mạc đốt sống. Dựa vào cường độ, thời gian đau, người ta chia thành hai loại: đau cấp và đau mạn.

Biểu hiện trước hết là tăng trương lực cơ ở các cơ vùng vai và gáy một cách đột ngột sau một vận động cổ

và có khi lại từ từ, kèm theo cảm giác khó chịu và đau vùng vai gáy. Các cơ này đều được phân bố thần

kinh bởi nhánh lưng. Không thể nhận biết chính xác các triệu chứng theo đoạn rõ rệt như trong trường hợp

nhánh bụng bị kích thích, vì một cơ riêng lẻ được phân bố thần kinh bởi nhánh lưng, đồng thời có nhiều cơ

khác cũng cùng chung sự chi phối thần kinh đó.

Các triệu chứng của hội chứng cổ cục bộ có thể xuất hiện cấp, sau một động tác quay đầu đột ngột, hoặc

kín đáo không có nguyên nhân gì đặc biệt. Nếu hỏi kỹ bệnh nhân, thường phát hiện được yếu tố khởi phát

là bị nhiễm lạnh hay bị gió lùa. Các tư thế bất lợi như ngồi lâu đầu cúi gù ra trước khi đánh máy vi tính,

soi kính hiển vi, đọc, viết ở bàn ghế có độ cao không hợp lý đều có thể gây đau.

Nếu đoạn trên (phía đầu) cột sống cổ bị thương tổn thì vùng phân bố thần kinh của nhánh lưng ở bờ trên

của cơ thang từ xương chẩm tới khớp mỏm cùng - vai - đòn là khu vực đau, thường được phân định rõ rệt

khi thầy thuốc dùng đầu ngón tay ấn lần lần từng điểm. Nếu đoạn dưới cột sống cổ có thương tổn thì đau

khu trú ở vùng giữa hai xương bả vai, khu vực thuộc về các cơ: cơ trán, cơ nâng xương bả, cơ trên bả.

Bên cạnh các khu vực đau chủ yếu kể trên, nếu khám kỹ sẽ còn phát hiện thấy toàn bộ các cơ ở vùng vai

gáy cũng bị căng cứng và vận động cột sống cổ bị hạn chế.

Đau có thể lan tới vùng sau - ngoài cánh tay. Vì đau chỉ khu trú ở đoạn gốc chi nên không thể phân định

dải đau được, người ta còn gọi là đau cánh tay giả - rễ.

Có một thể đặc biệt của hội chứng cổ cục bộ là đau dây thần kinh chẩm, do rễ cổ 1, cổ 2, cổ 3 của dây thần

kinh chẩm lớn bị kích thích. Bệnh nhân có cảm giác đau vùng gáy và sau đầu. Nếu ấn vào một điểm lõm ở