Dự báo xâm nhập mặn hạ lưu hệ thống sông Đồng Nai và đề xuất giải pháp kiểm soát

KHOA HOC CONG NOH$

d i ; b A o x A m m hA p m A ixi h a l u u h £ t h 6 i\ig

SONG OOIXIG MAI VA O fe XU A T E lA l PH A P K l t l V I S iiA T

Vfl Van Nghj1, V6 Ld Phu2, Hd Qu6c Bing3, Nguyln HAng QuAn\ LAm Minh Tuln*,

Trdn Thj Nhung4, Nguyln Minh TUin*, LAm Minh Trilt*

t 6 m tAt

Luu vuc h | thong song Dong Nai la luu vyc song nQi dja Ion nhat Vi£t Nam, c6 vai tr6 rit quan trpng doi vdi

sy phat triln kinh tl - xa hpi khu vyc phia Nam. Tuy nhi£n, tai khu vyc h? luu xim nh|p m$n la m<>t trong

nhung van dl Ion anh hucmg ti£u eye din kha ning dp nude. Mac du da c6 nhung cdng trinh kilm soit

tr£n thupng nguon, vio mua kiQt xam nhap man 6 h? luu vin co diln biln phuc t$p vi trong tuong lai c6 thl

vao siu nQi dong hon dudi tac dpng cua biln ddi khi h£u, d$c bi|t nlu myc nude biln ding ten. Ap dyng md

hinh MIKE 11 vdi cac modun HD, AD va NAM, nghi£n cuu da md phong diln biln thuy van, thuy lye vi

xam nhap man ha luu h | thong song Dong Nai. Tr£n co sd mo hinh da dupe hi|u chinh vi kilm djnh c6 dd

tin ciy cao qua vi^c danh gia bang h£ sd hi£u qua R va bilu dd minh hpa giua gii trj thyc do vi md phdng

vl myc nude, luu lupng va ndng dp man theo khdng gian vi thdi gian, diln biln xim nh$p m$n dudi tic

dpng cua biln doi khi hiu da dupe du bao din nam 2050. Kit qua md phdng xic djnh dupe ranh gidi m$n

xim nhap siu vao npi ddng tang theo thdi gian, tuy nhidn so vdi hi|n tr^Jig sy djch chuyln niy li khdng

nhilu. Dl dam bao ranh gidi man theo cic kjch ban biln ddi khi h$u dupe diy lui vl vj tri h$n trang,

nghidn cuu cung dl xult dupe muc luu lupng xa cin thilt tu hd Dlu Tilng xuong h? luu sdng Sii Gdn.

Tir khda: Biin doi khi h$u, h<t luu h$ thong song Ddng Nai, xim nh$p m#n.

i.c n n t u

Nghiin cuu dinh gid tai nguyln nuoc phuc vy

cho quan ly tong hgp luu vuc song dang ngiy cing

trd nln dang quan tam hon bao gia hit khi co nhilu

ylu to moi truong thay doi boi cac hoat dong xay

dung va phat trien cua con ngudi tang lin nhanh

chong. Theo tai li|u nghidn cuu cua nhilu to chuc va

cac nha khoa hpc trong nuoc va trdn thl gioi, biln

doi khi hau (BDKH) dang diin biln ngay mot phuc

tap trin pham vi toan cau sd anh huong true tilp va

gian tiep din nguon tai nguyln nuoc, trong do Vi|t

Nam dugc canh bao la mpt trong nam quoc gia bj

anh hudng nang nl nhat (MONRE, 2012; Aslak

Grinsted et al, 2009; IPCC, 2007). BDKH gay ra su

thay doi vl nhilt dp, lupng mua va muc nuoc biln

dang cao, v.v... tir do dan din nhung thay doi vl

dong chay trin song, chat lupng nuoc cung nhu muc

do va pham vi cua qua trinh man hoa.

'Khoa Moi trudng, Trudng D$i hpc Khoa hpc Ty nhien,

Dgi hpc Quoc gia Tp. HCM

2Khoa Mdi trudng, Trudng D?i hpc Bich khoa, D?i hpc

Quoc gia Tp. HCM

3Vi?n Mdi trudng vi Tii nguyen, Dgi hpc Quoc gia Tp.

HCM

4Cong ty TNHH MTV Nude vi Mdi trudng Binh Minh, Tp.

HCM

5Vi?n Nude vi Cdng ngh§ Mdi trudng, Tp. HCM

H | thdng sdng D6ng Nai (HTSDN) dupe coi li

h | thong sdng n0i dja ldn nhit Vi|t Nam c6 vai tr6

rlt quan trpng doi vdi su phit triln kinh tl - xA h#

cac tinh phia Nam, mpt vimg kinh tl trpng dilm vi

dong gdp ti trpng GDP ldn nhit ca nude. Vdi di|n

tich luu vuc trai rpng trin 40 ngin km2, su biln d$ng

vl tru lupng, chit lupng nude trin cac sdng do inh

hudng cua BDKH 11 rlt ldn vl sd tic dpng tryc tilp

din su phit triln kinh tl da nginh. Trong dd, xim

nhap man vung hg luu HTSDN 11 mpt vln d l ding

quan tlm boi tinh nhay cam cua hi|n tupng niy d6i

vdi chi dO thuy luc cua sdng cung nhu hogt d0ng

khai thac nguon nude. Do d|c dilm vimg ha luu

thlp, long sdng siu, dp doc be, biln do trilu ldn,

hang n3m vio mua ki|t (thing 3 vl 4), nude biln

xim nhap vio noi dong gly anh huong tiiu eye din

chat lupng nude cung d p cho clc hoat dpng din

sinh, kinh tl cua khu vuc. Hi|n tupng ndng ldn toin

clu vi muc nude biln ding sd tgo dilu ki|n cho ranh

gidi m|n ngiy cing tiln siu vio dlt bin. Vi v|y, cung

vdi vi|c nghiin cuu biln dQng vl tru tupng, chit

lupng nguon nude luu vyc ndi chung, kilm so It tinh

hinh xim nh|p man luon li mQt bii toin d p thilt

nhlm dim bio ngu6n nude cung ung dl thyc hi|n

d c muc tiiu phit triln kinh tl-xah0L

Trin ca sa ung dyng md hinh MIKE 11, bii bio

niy trinh biy kit qui md phong chi dQ thuy van,

38 NdNG NGHlfP VA PHAT TRIEN NONG THON - KY 1 - THANG 3/2014