Dự báo thị trường thế giới một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam đến năm 2015

Bé c«ng Th−¬ng

ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i

®Ò tµi khoa häc cÊp bé

M∙ sè: 70.08.rd

b¸o c¸o tæng hîp

Dù B¸O THÞ TR¦êng thÕ giíi mét sè mÆt

hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña viÖt nam

®Õn n¨m 2015

7157

06/3/2009

Hµ néi - 2008

Bé c«ng th−¬ng

ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i

§Ò Tµi KHOA Häc CÊp Bé

M∙ sè: 70.08.rd

Dù b¸o thÞ tr−êng thÕ giíi mét sè mÆt hµng xuÊt

khÈu chñ yÕu cña viÖt nam §Õn N¡M 2015

C¬ quan qu¶n lý ®Ò tµi: Bé C«ng Th−¬ng

C¬ quan chñ tr× thùc hiÖn: ViÖn nghiªn cøu th−¬ng m¹i

Chñ nhiÖm ®Ò tµi: PGS.TS §inh V¨n Thµnh

C¸c thµnh viªn: TS. NguyÔn thÞ NhiÔu

Ths. §ç Kim Chi

Ths. Lª Huy Kh«i

CN. Hoµng thÞ H−¬ng Lan

CN. Ph¹m Hång Lam

C¬ quan chñ tr× thùc hiÖn chñ tÞch héi ®ång nghiÖm thu

C¬ quan qu¶n lý ®Ò tµi

Hµ néi - 2008

Môc Lôc

Danh môc ch÷ viÕt t¾t Trang

Më ®Çu 1

Ch−¬ng i. Dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi mét sè mÆt

hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam

5

1.1. TriÓn väng kinh tÕ vµ th−¬ng m¹i thÕ giíi ®Õn n¨m 2015 5

1.1.1. TriÓn väng kinh tÕ thÕ giíi ®Õn n¨m 2015 5

1.1.2. TriÓn väng th−¬ng m¹i vµ thÞ tr−êng hµng hãa thÕ giíi 14

1.2. Tæng hîp dù b¸o vÒ thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi mét sè mÆt hµng xuÊt

khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam

19

1.2.1. MÆt hµng g¹o 19

1.2.2. MÆt hµng cµ phª 26

1.2.3. MÆt hµng cao su tù nhiªn 29

1.2.4. MÆt hµng thñy s¶n 33

1.2.5. Gç vµ s¶n phÈm gç 37

1.2.6. MÆt hµng dÖt may 40

1.2.7. MÆt hµng giµy dÐp 44

1.2.8. MÆt hµng ®iÖn tö vµ linh kiÖn 46

CH¦¥NG 2. Dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ yÕu cña

ViÖt Nam ®Õn 2015

49

2.1. Mét sè c¬ së ®Ó x©y dùng dù b¸o 49

2.2. MÆt hµng g¹o 50

2.2.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam 2001 - 2007 50

2.2.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 51

2.3. MÆt hµng cµ phª 55

2.3.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam 2001 - 2007 55

2.3.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 56

2.4. MÆt hµng cao su tù nhiªn 60

2.4.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cao su tù nhiªn cña ViÖt Nam 2001 - 2007 60

2.4.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu cao su tù nhiªn cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 62

2.5. MÆt hµng thñy s¶n 64

2.5.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam 2001 - 2007 64

2.5.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 65

2.6. MÆt hµng gç vµ s¶n phÈm gç 70

2.6.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu gç vµ s¶n phÈm gç cña ViÖt Nam 2001 - 2007 70

2.6.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu gç vµ s¶n phÈm gç cña ViÖt Nam ®Õn n¨m

2015

71

2.7. MÆt hµng dÖt may 76

2.7.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam 2001 - 2007 76

2.7.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 77

2.8. MÆt hµng giµy dÐp 80

2.8.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam 2001 - 2007 80

2.8.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015 82

2.9. §iÖn tö vµ linh kiÖn ®iÖn tö 84

2.9.1. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu ®iÖn tö vµ linh kiÖn ®iÖn tö cña ViÖt Nam 2001 -

2007

84

2.9.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu ®iÖn tö vµ linh kiÖn ®iÖn tö cña ViÖt Nam ®Õn

n¨m 2015

85

KÕt luËn 89

Tµi liÖu tham kh¶o 92

Danh Môc §å thÞ, b¶ng biÓu, phô lôc

B¶ng 1.1. Dù b¸o triÓn väng t¨ng tr−ëng kinh tÕ thÕ giíi 6

B¶ng 1.2. C¸c n−íc ph¸t triÓn: L¹m ph¸t vµ cÇu néi ®Þa 7

B¶ng 1.3. Dù b¸o mét sè chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu 9

B¶ng 1.4. TriÓn väng kinh tÕ thÕ giíi theo dù b¸o ®iÒu chØnh cña IMF 11

Bảng 1.5. Triển vọng kinh tế thế giới theo dù b¸o ®iÒu chØnh th¸ng 12/2008 cña

WB 13

B¶ng 1.6. Dù b¸o triÓn väng th−¬ng m¹i thÕ giíi 15

B¶ng 1.7. Dù b¸o chØ sè gi¸ hµng hãa 19

B¶ng 1.8. Dù b¸o triÓn väng cung cÇu g¹o thÕ giíi 20

B¶ng 1.9. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu g¹o cña c¸c n−íc xuÊt khÈu chÝnh 22

B¶ng 1.10. Dù b¸o triÓn väng nhËp khÈu g¹o cña c¸c n−íc nhËp khÈu chÝnh 23

B¶ng 1.11. Dù b¸o tiªu thô cµ phª thÕ giíi 26

B¶ng 1.12. Dù b¸o s¶n l−îng cµ phª thÕ giíi 27

B¶ng 1.13. Xu h−íng gi¸ cµ phª trªn thÞ tr−êng thÕ giíi 28

B¶ng 1.14. Dù b¸o tiªu thô cao su tù nhiªn thÕ giíi ®Õn n¨m 2015 29

B¶ng 1.15. Dù b¸o s¶n xuÊt cao su tù nhiªn thÕ giíi ®Õn n¨m 2015 30

B¶ng 1.16. Dù b¸o s¶n xuÊt cao su tù nhiªn cña mét sè n−íc s¶n xuÊt chñ yÕu 30

B¶ng 1.17. Xu h−íng gi¸ cao su trªn thÞ tr−êng thÕ giíi 32

B¶ng 1.18. Dù b¸o tiªu thô thuû s¶n theo nhãm n−íc 34

B¶ng 1.19. Dù b¸o s¶n l−îng thuû s¶n thÕ giíi 35

B¶ng 1.20. Xu h−íng gi¸ gç nguyªn liÖu trªn thÞ tr−êng thÕ giíi 39

B¶ng 1.21. Dù b¸o cung cÇu sîi trªn thÞ tr−êng thÕ giíi 40

B¶ng 1.22. Dù b¸o th−¬ng m¹i b«ng thÕ giíi 42

B¶ng 1.23. Dù b¸o tiªu thô giµy dÐp thÕ giíi 44

B¶ng 2.1. XuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam 2001 - 2007 51

B¶ng 2.2. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam ®Õn 2015 53

B¶ng 2.3. XuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam 2001 - 2007 55

B¶ng 2.4. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam ®Õn 2015 59

B¶ng 2.5. XuÊt khÈu cao su tù nhiªn cña ViÖt Nam 2001 - 2007 61

B¶ng 2.6. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu cao su tù nhiªn cña ViÖt Nam ®Õn 2015 63

B¶ng 2.7. XuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam 2001 - 2007 65

B¶ng 2. 8. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam ®Õn 2015 68

B¶ng 2.9. XuÊt khÈu gç vµ s¶n phÈm gç cña ViÖt Nam 2001 - 2007 70

B¶ng 2.10. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu gç vµ s¶n phÈm gç cña ViÖt Nam ®Õn

2015 74

B¶ng 2.11. XuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam 2001 - 2007 77

B¶ng 2.12. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam ®Õn 2015 79

B¶ng 2.13. XuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam 2001 - 2007 81

B¶ng 2. 14. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam ®Õn 2015 83

B¶ng 2.15. XuÊt khÈu hµng ®iÖn tö vµ linh kiÖn cña ViÖt Nam 2001 - 2007 85

B¶ng 2.16. Dù b¸o triÓn väng xuÊt khÈu hµng ®iÖn tö vµ linh kiÖn cña ViÖt Nam

®Õn 2015 87

S¬ ®å 1.1. Dù b¸o xu h−íng gi¸ g¹o thÕ giíi 25

S¬ ®å 1.2. Dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng b¸n dÉn thÕ giíi 47

S¬ ®å 2.1. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam ®Õn 2015 54

S¬ ®å 2.2. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam ®Õn 2015 60

S¬ ®å 2.3. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu cao su cña ViÖt Nam ®Õn 2015 64

S¬ ®å 2.4. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu thñy s¶n cña ViÖt Nam ®Õn 2015 69

S¬ ®å 2.5. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu s¶n phÈm gç cña ViÖt Nam ®Õn

2015 75

S¬ ®å 2.6. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam ®Õn

2015 80

S¬ ®å 2.7. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu giµy dÐp cña ViÖt Nam ®Õn 2015 84

S¬ ®å 2.8. Dù b¸o c¬ cÊu thÞ tr−êng xuÊt khÈu ®iÖn tö vµ linh kiÖn cña ViÖt Nam

®Õn 2015 88

B¶ng ch÷ viÕt t¾t

ABARE Australian Bureau of Agricultural and

Resource Economics

Côc Kinh tÕ N«ng nghiÖp vµ Tµi nguyªn

Australia

ACP African, Caribbean and Pacific

countries

C¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn thuéc khu vùc ch©u

Phi, Caribª-Th¸i B×nh D−¬ng

AMAD Agricultural Market Access Database C¬ së d÷ liÖu thÞ tr−êng n«ng s¶n

CAP Common Agricultural Policy (EU) ChÝnh s¸ch n«ng nghiÖp chung EU

CIS Commonwealth of Independent

States

Céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp

CPI Consumer Price Index ChØ sè gi¸ tiªu dïng

DDA Doha Development Agenda NghÞ tr×nh Ph¸t triÓn §«-ha

EBA Everything-But-Arms Initiative (EU) S¸ng kiÕn “TÊt c¶ trõ vò khÝ” cña EU

ERS Economic Research Service of the US

Department for Agriculture

C¬ quan nghiªn cøu kinh tÕ cña Bé n«ng

nghiÖp Hoa Kú

EUROSTAT Statistical Office of the

European Communities

C¬ quan thèng kª cña Céng ®ång ch©u ¢u

FAO Food and Agriculture Organization of

the United Nations

Tæ chøc N«ng l−¬ng cña Liªn hiÖp quèc

FDI Foreign Direct Investment §Çu t− trùc tiÕp

GDP Gross Domestic Product Tæng s¶n phÈm quèc néi

GM Genetically modified BiÕn ®æi gen

ICO International Coffee Organisation Tæ chøc cµ phª thÕ giíi

IMF International Monetary Fund Tæ chøc tiÒn tÖ quèc tÕ

IRSG International Rubber Study Group Nhãm nghiªn cøu cao su quèc tÕ

MAFF Ministry of Agriculture, Forestry and

Fisheries of Japan

Bé N«ng, l©m, ng− nghiÖp NhËt B¶n

OECD Organisation for Economic Co￾operation and Development

Tæ chøc Hîp t¸c vµ Ph¸t triÓn Kinh tÕ

OPEC Organization of Petroleum Exporting

Countries

Tæ chøc c¸c n−íc xuÊt khÈu dÇu má

SIA Semiconductor Industry Association HiÖp héi b¸n dÉn thÕ giíi

TRQ Tariff rate quota H¹n ng¹ch thuÕ quan

UN The United Nations Liªn hiÖp quèc

UNCTAD United Nations Conference on Trade

and Development

Héi nghÞ cña Liªn HiÖp Quèc vÒ Th−¬ng m¹i vµ

Ph¸t triÓn

URAA Uruguay Round Agreement on

Agriculture

HiÖp ®Þnh N«ng nghiÖp trong Vßng ®µm ph¸n

Urugoay

USDA United States Department of

Agriculture

Bé N«ng nghiÖp Hoa Kú

WB World Bank Ng©n hµng thÕ giíi

Wsts World Semiconductor Trade Statistics Trung t©m thèng kª th−¬ng m¹i b¸n dÉn thÕ

giíi

WTO World Trade Organisation Tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi

1

Më ®Çu

Sù cÇn thiÕt nghiªn cøu ®Ò tµi:

Ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 2000, Thñ t−íng ChÝnh phñ ®· ra ChØ thÞ sè

22/2000/CT-TTg vÒ ChiÕn l−îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô

thêi kú 2001 - 2010 víi môc tiªu tiÕp tôc chñ tr−¬ng dµnh −u tiªn cao nhÊt

cho xuÊt khÈu, t¹o nguån hµng cã chÊt l−îng, cã gi¸ trÞ gia t¨ng vµ søc c¹nh

tranh cao ®Ó xuÊt khÈu, xuÊt khÈu ph¶i ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n tõ

15% trë lªn, nhËp khÈu duy tr× ë møc 14%/n¨m, phÊn ®Êu c©n b»ng c¸n c©n

th−¬ng m¹i vµo n¨m 2009 - 2010 vµ xuÊt siªu vµo thêi kú sau n¨m 2010. Sau

5 n¨m thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô,

nhiÒu chØ tiªu ®· ®¹t vµ v−ît môc tiªu, tèc ®é t¨ng tr−ëng xuÊt khÈu ®· ®¹t

17,6%/n¨m, kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu ®Òu v−ît môc tiªu ®Ò

ra. §Ó chuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch 5 n¨m (2006 - 2010), ChÝnh phñ ®· giao Bé

Th−¬ng m¹i (nay lµ Bé C«ng Th−¬ng) x©y dùng §Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu

giai ®o¹n 2006 - 2010 vµ ®· ®−îc Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt t¹i QuyÕt

®Þnh sè 156/2006/Q§ - TTg ngµy 30 th¸ng 6 n¨m 2006 cña Thñ t−íng ChÝnh

phñ vÒ viÖc phª duyÖt §Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2006 – 2010. Môc

tiªu vÒ xuÊt khÈu ®Æt ra cho thêi kú nµy lµ phÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng

xuÊt khÈu 17,5%/n¨m, ®Õn n¨m 2010 ®¹t kho¶ng 72,5 tû USD vµ chuyÓn dÞch

c¬ cÊu xuÊt khÈu theo h−íng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ

gia t¨ng cao, s¶n phÈm chÕ biÕn, chÕ t¹o, s¶n phÈm cã hµm l−îng c«ng nghÖ

vµ chÊt x¸m cao, gi¶m xuÊt khÈu s¶n phÈm th«. §Õn nay, xuÊt khÈu mét sè

nhãm hµng ®· ®¹t vµ v−ît môc tiªu vÒ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu sÏ ®¹t vµo

n¨m 2009, cßn mét sè môc tiªu kh¸c cÇn ph¶i rµ so¸t vµ ®iÒu chØnh cho phï

hîp víi ®iÒu kiÖn thùc hiÖn cam kÕt gia nhËp WTO .

Ngµy 30 th¸ng 11 n¨m 2007, Bé tr−ëng Bé C«ng Th−¬ng ®· ban hµnh

QuyÕt ®Þnh sè 1958/Q§-BCT vÒ viÖc Ban hµnh Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña

Ngµnh C«ng Th−¬ng thùc hiÖn NghÞ quyÕt sè 16/2007/NQ-CP ngµy 27 th¸ng

02 n¨m 2007 cña ChÝnh phñ vÒ “Mét sè chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch lín ®Ó nÒn

kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña Tæ chøc

Th−¬ng m¹i thÕ giíi”. T¹i QuyÕt ®Þnh nµy, Bé C«ng Th−¬ng ®· x¸c ®Þnh

nhiÖm vô ph¶i rµ so¸t, ®iÒu chØnh §Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2006 -

2010 vµ x©y dùng §Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2011 - 2015.

§Ó cung cÊp luËn cø khoa häc cho viÖc triÓn khai rµ so¸t, ®iÒu chØnh vµ

x©y dùng ®Ò ¸n ph¸t triÓn xuÊt khÈu hµng ho¸ cña n−íc ta giai ®o¹n 2011 - 2015,

2

cÇn thiÕt ph¶i cã c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr−êng thÕ

giíi ®èi víi mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam. §©y lµ b−íc ®i

®Çu tiªn vµ rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn l−îc, quy ho¹ch vµ

kÕ ho¹ch dµi h¹n vÒ ph¸t triÓn xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi riªng vµ th−¬ng m¹i

nãi chung. NhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn vµ bèi c¶nh kinh tÕ vµ th−¬ng m¹i trªn thÕ

giíi ®ang thay ®æi vµ ®Çy biÕn ®éng nh− hiÖn nay.

V× nh÷ng lý do nh− ®· nªu, Bé C«ng Th−¬ng ®· giao cho ViÖn nghiªn

cøu Th−¬ng m¹i chñ tr× nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp Bé víi tªn gäi: “Dù b¸o thÞ

tr−êng thÕ giíi mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam ®Õn n¨m

2015”. §Ò tµi nµy nghiªn cøu thµnh c«ng sÏ cã ý nghÜa thùc tiÔn s©u s¾c, ®¸p

øng ®−îc yªu cÇu cÊp b¸ch cña thùc tiÔn qu¶n lý vµ kinh doanh xuÊt nhËp

khÈu, lµ tµi liÖu tham kh¶o cã gi¸ trÞ cho c«ng t¸c nghiªn cøu, ho¹ch ®Þnh

chÝnh s¸ch vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cã liªn quan.

T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc:

Trªn thÕ giíi, cã nhiÒu tæ chøc quèc tÕ vµ c¸c c¬ quan ®−îc tæ chøc

mét c¸ch khoa häc vµ chuyªn nghiÖp, víi hÖ thèng trang thiÕt bÞ, hÖ thèng

th«ng tin hiÖn ®¹i, ®éi ngò c¸c nhµ nghiªn cøu vµ dù b¸o cã tr×nh ®é cao,

th−êng xuyªn tiÕn hµnh x©y dùng c¸c dù b¸o ®Þnh kú vÒ kinh tÕ, th−¬ng m¹i

vµ thÞ tr−êng hµng hãa thÕ giíi. Trong ®ã, mét sè c¬ quan vµ tæ chøc th−êng

®−a ra c¸c dù b¸o nh−:

- Dù b¸o hµng n¨m cña Quü tiÒn tÖ quèc tÕ “World Economic

Outlook”, ph©n tÝch vµ dù b¸o nh÷ng biÕn ®éng cña m«i tr−êng kinh tÕ thÕ

giíi vµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn thÞ tr−êng hµng hãa;

- Dù b¸o hµng n¨m cña Ng©n hµng thÕ giíi “Prospects for the Global

Economy”, ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng tíi thÞ tr−êng hµng hãa thÕ giíi vµ

triÓn väng th−¬ng m¹i thÕ giíi trong ng¾n h¹n;

- Dù b¸o hµng n¨m cña Bé N«ng nghiÖp Hoa Kú “Agricultural

Projections” dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng hµng n«ng s¶n thÕ giíi;

- Dù b¸o cña C¬ quan th«ng tin n¨ng l−îng Hoa Kú (EIA)

“International Energy Outlook”, dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng n¨ng l−îng thÕ

giíi...

C¸c dù b¸o trªn th−êng ®−îc c«ng bè miÔn phÝ mét c¸ch kh«ng ®Òu

®Æn trªn c¸c trang web nh−ng còng ®−îc mét sè tæ chøc, c¬ quan vµ doanh

nghiÖp khai th¸c ®Ó sö dông cho c¸c môc ®Ých riªng rÏ. Trung t©m dù b¸o

3

kinh tÕ x· héi quèc gia (Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−), c¸c viÖn nghiªn cøu còng cã

sö dông c¸c dù b¸o nµy vµ ®Òu ®¸nh gi¸ ®©y lµ th«ng tin tham kh¶o thiÕu tÝnh

hÖ thèng vµ ch−a ®−îc xö lý ®Ó cã thÓ trùc tiÕp dïng lµm luËn cø khoa häc

cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch vµ ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt hoÆc xuÊt

khÈu hµng hãa.

HiÖn t¹i, ë trong n−íc ®· cã mét sè Bé, ngµnh ®ang tiÕn hµnh rµ so¸t,

®iÒu chØnh vµ x©y dùng chiÕn l−îc hoÆc quy ho¹ch ph¸t triÓn cña ngµnh/lÜnh

vùc. Trong mét sè ChiÕn l−îc ph¸t triÓn ®· ®−îc phª duyÖt hoÆc c«ng bè,

môc tiªu xuÊt khÈu ®· ®−îc ®−a ra nh−ng cßn mang tÝnh ®Þnh h−íng cho n¨m

2015, tÇm nh×n 2020. C¸c nghiªn cøu dù b¸o vÒ thÞ tr−êng thÕ giíi, kh¶ n¨ng

xuÊt khÈu ®èi víi mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam ®· ®−îc

c«ng bè chØ dõng l¹i ë n¨m 2010. Tr−íc c¸c biÕn ®éng míi cña t×nh h×nh kinh

tÕ vµ th−¬ng m¹i thÕ giíi, hiÖn ch−a cã c«ng tr×nh nghiªn cøu nµo ®Ò cËp mét

c¸ch hÖ thèng vµ chuyªn s©u vÒ dù b¸o thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi c¸c mÆt

hµng cã liªn quan ®Õn xuÊt khÈu cña ViÖt Nam thêi kú ®Õn n¨m 2015.

Môc tiªu nghiªn cøu:

Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ tæng hîp, ph©n tÝch vµ lùa chän dù b¸o cã ®é tin

cËy vÒ triÓn väng thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi mét sè mÆt hµng; ph©n tÝch vµ

x©y dùng ph−¬ng ¸n dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu ®èi víi mét sè mÆt hµng

xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015.

§èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi:

§èi t−îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ t×nh h×nh cung cÇu thÞ tr−êng thÕ

giíi vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®èi víi mét sè mÆt hµng nh−: g¹o,

cµ phª, cao su, thñy s¶n, gç vµ s¶n phÈm gç, dÖt may, giµy dÐp, ®iÖn tö vµ linh

kiÖn. Ph¹m vi nghiªn cøu vÒ thêi gian: ph©n tÝch thùc tr¹ng tõ 2001 ®Õn nay

vµ dù b¸o ®Õn n¨m 2015.

Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:

- Ph−¬ng ph¸p tæng hîp: ®Ó tæng hîp c¸c dù b¸o cña c¸c tæ chøc quèc

tÕ vÒ thÞ tr−êng thÕ giíi

- Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch, thèng kª, so s¸nh: ®Ó dù b¸o vÒ xuÊt khÈu cña

ViÖt Nam.

- Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia: ®Ó lùa chän c¸c ph−¬ng ¸n dù b¸o.

4

KÕt cÊu ®Ò tµi:

Ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn, néi dung cña ®Ò tµi gåm 2 Ch−¬ng nh− sau:

Ch−¬ng I: Dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi mét sè mÆt

hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam

Ch−¬ng II: Dù b¸o kh¶ n¨ng xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ yÕu cña

ViÖt Nam ®Õn n¨m 2015.

5

Ch−¬ng i

Dù b¸o triÓn väng thÞ tr−êng thÕ giíi ®èi víi mét sè

mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam

1.1. TriÓn väng kinh tÕ vµ th−¬ng m¹i thÕ giíi ®Õn n¨m

2015

1.1.1. TriÓn väng kinh tÕ thÕ giíi ®Õn n¨m 2015

Theo dù b¸o cña IMF th¸ng 10/2008 vÒ triÓn väng kinh tÕ thÕ giíi1

,

kinh tÕ thÕ giíi sÏ suy gi¶m m¹nh, trong ®ã kinh tÕ Mü vµ ch©u ¢u ®ang ngÊp

nghÐ bê vùc suy tho¸i. IMF nhËn ®Þnh r»ng cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tåi tÖ

nhÊt kÓ tõ thêi kú ®¹i suy tho¸i trong thËp kû 1930 sÏ g©y thiÖt h¹i nÆng nÒ vÒ

kinh tÕ, do c¸c nhµ ®Çu t− ®ang ph¶i vËt lén víi cuéc khñng ho¶ng lßng tin vµ

khñng ho¶ng tÝn dông.

IMF cho r»ng kinh tÕ thÕ giíi sÏ tiÕp tôc t¨ng tr−ëng trong n¨m 2008

song víi tèc ®é chËm l¹i ®¸ng kÓ ë hÇu hÕt c¸c nÒn kinh tÕ vµ c¬ cÊu kinh tÕ

thÕ giíi sÏ cã nhiÒu thay ®æi. Nh÷ng trô cét cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi sÏ kh«ng

chØ lµ Mü, NhËt B¶n vµ khèi sö dông ®ång Euro n÷a mµ lµ Trung Quèc, Ên

§é, Nga vµ c¸c nÒn kinh tÕ ®ang næi lªn kh¸c.

Theo IMF, sau khi t¨ng tr−ëng 5,1% n¨m 2006 vµ 5,0% n¨m 2007,

kinh tÕ thÕ giíi 2008 sÏ chØ t¨ng tr−ëng kho¶ng 3,9% trong n¨m 2008 vµ

3,0% trong n¨m 2009. C¸c chuyªn gia cña IMF kh¼ng ®Þnh hiÖn t¹i khñng

ho¶ng tµi chÝnh ®· lan ra toµn cÇu, víi c¸c nh©n tè nh− l¹m ph¸t, xu h−íng

tiÕt gi¶m tiªu dïng, gi¸ c¶ nhiªn liÖu bÊt æn, luång vèn ®Çu t− ®æ vµo c¸c nÒn

kinh tÕ ®ang næi lªn tiÕp tôc gi¶m sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®øng bªn bê

vùc suy tho¸i. N¨m 2009 sÏ lµ n¨m khã kh¨n nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ toµn

cÇu. Trong giai ®o¹n 2010 – 2013, kinh tÕ toµn cÇu nÕu sím phôc håi còng

chØ ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n 4,6%/n¨m.

Xu h−íng t¨ng tr−ëng chËm dÇn l¹i ë 30 n−íc c«ng nghiÖp thuéc Tæ

chøc Hîp t¸c kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn (OECD) sÏ cßn tiÕp diÔn. Dù b¸o OECD sÏ

chØ ®¹t møc t¨ng tr−ëng trung b×nh 1,5% trong n¨m 2008 sau khi t¨ng trung

b×nh 2,6% n¨m 2007 vµ dù b¸o chØ t¨ng 0,5% trong n¨m 2009.

Tèc ®é t¨ng tr−ëng cña kinh tÕ Mü, nÒn kinh tÕ ®øng ®Çu OECD vµ

cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, dù b¸o sÏ chØ ®¹t 1,6% n¨m 2008 vµ sÏ lµ

1

World Economic Outlook, th¸ng 10/2008

6

n¨m thø 6 liªn tiÕp kinh tÕ Mü t¨ng tr−ëng ë møc thÊp. Nh÷ng hËu qu¶ cña

cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh hiÖn nay sÏ tiÕp tôc ¶nh h−ëng ®Õn nÒn kinh tÕ

Mü trong n¨m 2009.

B¶ng 1.1. Dù b¸o triÓn väng t¨ng tr−ëng kinh tÕ thÕ giíi

(% t¨ng so víi n¨m tr−íc)

2001 2006 2007 2008 2009 2013

ThÕ giíi 2,2 5,1 5,0 3,9 3,0 4,7

C¸c n−íc ph¸t triÓn 1,2 3,0 2,6 1,5 0,5 2,5

Mü 0,8 2,8 2,0 1,6 0,1 2,3

Khu vùc Euro 1,9 2,8 2,6 1,3 0,2 2,2

§øc 1,2 3,0 2,5 1,8 - 1,7

Ph¸p 1,9 2,2 2,2 0,8 0,2 2,8

Italia 1,8 1,8 1,5 -0,1 -0,2 1,3

NhËt B¶n 0,2 2,4 2,1 0,7 0,5 1,7

Anh 2,5 2,8 3,0 1,0 -0,1 3,1

C¸c n−íc ph¸t triÓn kh¸c 1,7 3,8 3,9 2,2 1,6 3,6

C¸c n−íc dpt vµ ®ang chuyÓn ®æi 3,8 7,9 8,0 6,9 6,1 6,9

Trong ®ã, c¸c khu vùc:

Ch©u Phi 4,9 6,1 6,3 5,9 6,0 5,4

Trung vµ §«ng ¢u 0,4 6,7 5,7 4,5 3,4 5,0

Céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp 6,1 8,2 8,6 7,2 5,7 5,6

Nga 5,1 7,4 8,1 7,0 5,5 5,5

C¸c n−íc dpt ch©u ¸ 5,8 9,9 10,0 8,4 7,7 8,8

Trung Quèc 8,3 11,6 11,9 9,7 9,3 10,0

Ên §é 3,9 9,8 9,3 7,9 6,9 8,0

Trung §«ng 2,6 5,7 5,9 6,4 5,9 5,4

T©y b¸n cÇu 0,7 5,5 5,6 4,6 3,2 4,2

Nguån: IMF, World Economic Outlook, th¸ng 10/2008.

T¹i NhËt B¶n, nÒn kinh tÕ lín thø hai cña thÕ giíi, mèi lo ng¹i lín nhÊt

lµ viÖc nÒn kinh tÕ Mü t¨ng tr−ëng chËm l¹i vµ viÖc ®ång Yªn vÉn tiÕp tôc gi÷

gi¸ cao so víi ®ång USD, g©y ¶nh h−ëng tiªu cùc ®Õn xuÊt khÈu cña NhËt.

C¸c dù b¸o cho thÊy, nÕu kinh tÕ Mü ®i vµo suy tho¸i hoÆc ®ång Yªn t¨ng gi¸

so víi ®ång USD thªm kho¶ng 10%, nÒn kinh tÕ NhËt sÏ ph¶i ®èi phã víi

nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh. Dù b¸o kinh tÕ NhËt B¶n sÏ chØ ®¹t møc t¨ng 0,7%

trong n¨m 2008 vµ 0,2% trong n¨m 2009.

Trong nöa ®Çu n¨m 2008, gi¸ dÇu t¨ng, ®ång USD gi¶m gi¸ vµ vô bª

bèi trªn thÞ tr−êng cho vay thÕ chÊp cña Mü còng g©y ra nh÷ng hËu qu¶ tiªu