Đối thoại giữa Việt Nam và ASEAN trong quá trình giải quyết

—O£I THOAœI GI÷’A VIEƒT NAM VAÿ ASEAN

TRONG QUAŸ TRÃNH GIA¤I QUYE£T

ìVA£N —E¿ CAMPUCHIAî (1985 - 1991)

PHAœM PHUŸC V”NH*

1. Nhu ca‡u Òo·i thoaÔi vÙ˘i ASEAN ve‡

ìva·n Òe‡ Campuchiaî cu˚a Vie‰t Nam

Sau ÒaÔi thaÈng mu¯a xua‚n 1975, co‚ng

cuo‰c xa‚y dˆÔng chu˚ nghÛa xaı ho‰i cu˚a Vie‰t

Nam baÈt Òa‡u gaÎp nhie‡u kho˘ khaÍn, Òa·t

nˆÙ˘c la‚m va¯o tÏnh traÔng khu˚ng hoa˚ng kinh

te· - xaı ho‰i. Cho„ dˆÔa quo·c te· - ngoaÔi lˆÔc

quan troÔng cu˚a Vie‰t Nam lu˘c na¯y la¯ Lie‚n

Xo‚ cuıng Òang la‚m va¯o kho˘ khaÍn. Vie‰n trÙÔ

cu˚a Lie‚n Xo‚ Òo·i vÙ˘i Vie‰t Nam cuıng gia˚m

da‡n Òi va¯ chuyeÂn tˆ¯ vie‰n trÙÔ kho‚ng hoa¯n

laÔi sang cÙ che· hÙÔp ta˘c hai be‚n cu¯ng co˘ lÙÔi,

la¯m cho Vie‰t Nam ca¯ng kho˘ khaÍn trong

phuÔc ho‡i va¯ pha˘t trieÂn kinh te·.

MaÎt kha˘c, vie‰c Òˆa qua‚n sang giu˘p

nha‚n da‚n Campuchia Òa˘nh baÔi che· Òo‰ die‰t

chu˚ng Po‚npo·t Òaı taÔo ra the‚m nhˆıng kho˘

khaÍn, phˆ˘c taÔp mÙ˘i trong hoaÔt Òo‰ng Òo·i

ngoaÔi. Sau sˆÔ kie‰n na¯y, quan he‰ Vie‰t -

Trung trÙ˚ ne‚n caÍng tha˙ng, Trung Quo·c va¯

Myı ca˘o buo‰c Vie‰t Nam xa‚m lˆÙÔc

Campuchia va¯ thu˘c ÒaÂy Lie‚n hie‰p quo·c ra

NghÚ quye·t ye‚u ca‡u Vie‰t Nam ru˘t kho˚i

Campuchia. Hai nˆÙ˘c na¯y va‰n Òo‰ng ha‡u

he·t ca˘c nˆÙ˘c trong khu vˆÔc —o‚ng Nam AŸ

va¯ ca˘c nˆÙ˘c Ta‚y A¬u ÒÏnh chÊ vie‰n trÙÔ kinh

te·, sie·t chaÎt ca·m va‰n, caÈt Òˆ˘t quan he‰, ÒaÂy

Vie‰t Nam va¯o the· bÚ co‚ la‰p vÙ˘i khu vˆÔc va¯

the· giÙ˘i. Va·n Òe‡ ÒaÎt ra cho Vie‰t Nam trong

Òa‡u tha‰p nhie‚n 80 la¯ pha˚i pha˘ the· bÚ bao

va‚y, co‚ la‰p, mÙ˚ ro‰ng quan he‰ vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c

trong khu vˆÔc va¯ the· giÙ˘i Òe ҈a Òa·t nˆÙ˘c

thoa˘t kho˚i khu˚ng hoa˚ng.

TrˆÙ˘c Òo¯i ho˚i cu˚a thˆÔc tie„n pha˘t trieÂn

Òa·t nˆÙ˘c, —aÔi ho‰i —aÔi bieÂu toa¯n quo·c cu˚a

—CS Vie‰t Nam la‡n thˆ˘ V (tha˘ng 3/1982)

Òaı co˘ nhˆıng thay ÒoÂi trong chÌnh sa˘ch Òo·i

ngoaÔi. VaÍn kie‰n —aÔi ho‰i Òaı xa˘c ÒÚnh:

ìNha‚n da‚n Vie‰t Nam chu˚ trˆÙng thie·t la‰p

nhˆıng quan he‰ la˘ng gie‡ng to·t vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c

ASEAN, luo‚n luo‚n sa¸n sa¯ng pho·i hÙÔp, co·

gaÈng Òe xa‚y dˆÔng —o‚ng Nam AŸ tha¯nh mo‰t

khu vˆÔc hoa¯ bÏnh va¯ oÂn ÒÚnhî(1). —o·i vÙ˘i

ca˘c nˆÙ˘c kha˘c thÏ sa¸n sa¯ng ìthie·t la‰p va¯

mÙ˚ ro‰ng quan he‰ bÏnh thˆÙ¯ng ve‡ maÎt nha¯

* TS, Gia˚ng vie‚n PhaÔm Phu˘c VÛnh, TrˆÙ¯ng —aÔi hoÔc Sa¯i Go¯n