Điều khoản bảo mật thông tin và điều khoản cấm cạnh tranh trong hợp đồng nhượng quyền thương mại

nghiªn cøu - trao ®æi

T¹p chÝ luËt häc sè 2/2011 43

TS. Hoµng ThÞ Thanh Thñy *

oạt động nhượng quyền thương mại

đầu tiên trên thế giới xuất hiện từ

khoảng những năm 50 của thế kỉ trước. Vào

những năm 80 và 90, thế giới chứng kiến sự

bùng nổ những thương vụ nhượng quyền

thương mại của các thương hiệu tên tuổi

trong lĩnh vực kinh doanh đồ uống, đồ ăn

nhanh, giáo dục, đào tạo, thời trang, bất động

sản, du lịch như KFC, Mc Donald’s, Qualitea,

Starbuck Café, Lotteria, Jollibee, Aptech,

Mariott, Hyatt…

Bắt đầu từ năm 2001 - 2002 cho đến nay,

Việt Nam cũng đã chứng kiến các giao dịch

nhượng quyền thương mại đối với một số

thương hiệu Việt tên tuổi như Cà phê Trung

Nguyên, Phở 24. Gần đây, xuất phát từ

những khó khăn trong cơ chế thực thi các

cam kết WTO về việc mở cửa thị trường

phân phối tại Việt Nam cho nhà đầu tư nước

ngoài, đặc biệt là những vướng mắc liên

quan đến cơ chế điều tra nhu cầu kinh tế

(Economic Need Test - ENT) khi làm thủ tục

xin mở cơ sở bán lẻ thứ cấp, các nhà đầu tư

nước ngoài có xu hướng phân phối hàng hoá

và dịch vụ của mình qua cơ chế nhượng

quyền thương mại với các đối tác phân phối

trong nước, nhằm duy trì kiểm soát chất

lượng sản phẩm và dịch vụ của mình tại thị

trường Việt Nam. Xu hướng này tạo đà cho

các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào hệ

thống nhượng quyền của các tập đoàn tên

tuổi trên thế giới.

Về cơ bản, kinh doanh nhượng quyền

thương mại hoạt động thông qua việc bên

nhận quyền được phép phân phối hàng hoá,

dịch vụ mang thương hiệu, nhãn hiệu, hình

thức quảng cáo hay các biểu tượng mang

tính thương mại khác của bên nhượng quyền

đồng thời có quyền tiếp cận các số liệu về

hoạt động kinh doanh của hệ thống nhượng

quyền, các bí quyết công nghệ tiếp thị sản

phẩm và dịch vụ tới khách hàng để đạt hiệu

quả kinh doanh cao nhất. Trong các hợp đồng

nhượng quyền thương mại, các điều khoản

bảo mật thông tin (confidential clause) và

điều khoản cấm cạnh tranh (non-competitive

clause) thường được các bên thoả thuận để

đảm bảo giá trị thương mại và tính thống

nhất chung của toàn bộ hệ thống nhượng

quyền, bảo vệ quyền lợi của bên nhượng

quyền khi cung cấp bí quyết kinh doanh và

chuyển giao công nghệ cho bên nhận quyền.

Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập

trung phân tích hai loại điều khoản kể trên

trong hợp đồng nhượng quyền thương mại

theo quy định của pháp luật Việt Nam trên cơ

sở tham khảo các quy định liên quan theo pháp

luật CHLB Đức và Liên minh châu Âu (EU).

H

* Giảng viên Khoa luật

Trường Đại học kinh tế quốc dân Hà Nội