Đề kiểm tra tư duy đâị học bách khoa hà nội năm 2021 2022 đề 5 (bản word kèm giải)

ĐỀ SỐ

5

*****

BỘ ĐỀ THI MẪU

ĐỀ KIỂM TRA TƯ DUY

Thời gian làm bài: 120 phút

Đề thi gồm 03 phần

I. Phần 1 (2.5đ) – Đọc hiểu (câu hỏi 1 – 35)

Thí sinh đọc Bài đọc 1 và trả lời các câu hỏi 1 – 8.

BÀI ĐỌC 1

5

10

15

20

25

Sản phẩm trạm thu di động tín hiệu vệ tinh cho hiệu suất bắt tín hiệu cao vừa

được nhóm nghiên cứu Phòng Thí nghiệm Trọng điểm Công nghệ Micro-Nano,

Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội chế tạo và thử nghiệm thành

công. Thiết bị của nhóm nghiên cứu là trạm di động, dễ dàng di chuyển, và có thể

bắt tín hiệu vệ tinh. Hệ thống không bị giới hạn phạm vi truyền tín hiệu, có thể tiếp

sóng khắp mọi nơi. So với sóng vô tuyến trạm cố định, trạm thu di động tín hiệu vệ

tinh rẻ bằng 1/5 thiết bị nhập ngoại, hỗ trợ thông tin liên lạc tàu biển.

Thạc sĩ Hồ Anh Tâm, thành viên chính nhóm nghiên cứu chia sẻ, năm 2010

nhóm bắt tay triển khai, khi đó công nghệ truyền hình vệ tinh chưa phát triển mạnh.

Các bộ phận của trạm thu từ các cảm biến, trục tự do, hệ thống điều khiển đến lập

trình thuật toán đều được nhóm làm chủ thiết kế và chế tạo.

Trạm thu di động có cấu tạo gồm một chảo anten dạng parabol để thu tín hiệu

truyền hình vệ tinh. Tín hiệu tiếp tục được truyền tới đầu thu giải mã bằng cáp

đồng. Việc thay đổi phương hướng của chảo anten được điều khiển bởi bốn trục tự

do (gồm góc phương vị, góc nghiêng, góc ngẩng, góc phân cực) và cảm biến từ

trường độ phân giải cao do nhóm nghiên cứu chế tạo.

Thông qua lập trình, cảm biến có chức năng ghi nhận những chuyển động của

chảo anten, phát hiện góc lệch so với vệ tinh, từ đó, gửi tín hiệu đến bộ điều khiển

động cơ để tự động điều chỉnh chảo anten theo hướng vệ tinh. Nhóm nghiên cứu

dành nhiều thời gian để nghiên cứu điều khiển các cảm biến bằng lập trình thuật

toán. Cảm biến, hệ thống điều khiển luôn có sai số nhất định, nhưng đối với thông

tin vệ tinh, chỉ cần lệch 0,1 độ dưới mặt đất, trên quỹ đạo có thể lệch đến vài

kilômét, như vậy rất khó để bắt được tín hiệu của vệ tinh.

“Phần cơ khí của trạm thu di động này có thể thiết kế và gia công độ chính xác

cao sử dụng các công nghệ cơ khí hiện đại hiện nay. Tuy nhiên, phần quan trọng

nhất quyết định chất lượng tín hiệu trạm thu nằm ở cảm biến đo lường độ chính xác

cao và thuật toán điều khiển bám hướng, đây chính là công nghệ lõi của nhóm

Trang 1

30

35

40

nghiên cứu trong hệ thống thiết bị này”, thạc sĩ Tâm nói.

Trải qua nhiều phiên bản trạm thu khác nhau, từ sơ khai, sau đó được cải tiến

liên tục, phiên bản hiện tại đã xác định vị trí vệ tinh nhanh và chính xác hơn. Năm

2019, nhóm đưa thiết bị chạy thử nghiệm trên vùng biển Cát Bà, Hải Phòng. Kết

quả cho thấy tốc độ đáp ứng tín hiệu của trạm thu di động có thể hoạt động tốt trong

điều kiện gió cấp 4, biến động nhẹ. Tốc độ quay góc anten đạt 12 độ mỗi giây, tiêu

hao điện khoảng 20W, tín hiệu bám vệ tinh đáp ứng nhu cầu truyền thông tin liên

lạc về đất liền và hoạt động trên tàu.

Hiện có 10% tàu cá trên biển có phương tiện thông tin liên lạc bằng sóng vô

tuyến từ các trạm phát triển đất liền nhưng chỉ bắt được tín hiệu trong phạm vi

khoảng 50-60 km. Theo thạc sĩ Tâm, thiết bị có kích thước nhỏ gọn, khả năng bám

tín hiệu nhanh, tiết kiệm điện năng, trong khi giá thành chỉ bằng 1/5 so với thiết bị

nhập ngoại. Vì vậy, sản phẩm vừa hoàn thiện đã ngay lập tức được một số doanh

nghiệp đặt hàng phục vụ cho tàu đánh cá lớn, tàu du lịch. “Sản phẩm sẵn sang

chuyển giao cho đơn vị trong nước. Thời gian tới, nhóm sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ

Quốc phòng để cải tiến thêm một số tính năng nhằm phục vụ tàu quân sự trong

vùng bão, vùng cứu hộ”, thạc sĩ Tâm cho biết thêm.

(Theo Nguyễn Xuân, Việt Nam lần đầu chế tạo trạm thu di động tín hiệu vệ tinh,

Báo VnExpress, ngày 17/1/2021)

Câu 1. Ý nào sau đây thể hiện rõ nhất nội dung chính của bài đọc trên?

A. Giới thiệu vệ công nghệ thu tín hiệu vệ tinh di động.

B. Giới thiệu vệ công nghệ truyền thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến.

C. Giới thiệu vệ trạm thu di động tín hiệu vệ tinh.

D. Giới thiệu về thạc sĩ Hồ Anh Tâm và cộng sự.

Câu 2. Theo đoạn 1 (dòng 1-7), ý nào sau đây KHÔNG phải là một đặc điểm của trạm thu di động tín

hiệu vệ tinh được nêu trong bài?

A. Có vùng thu phát sóng cố định.

B. Có chi phí rẻ hơn ngoại nhập.

C. Được sử dụng trên tàu đánh cá trên biển.

D. Được một trường đại học nghiên cứu phát triển.

Câu 3. Phương án nào sau đây không phải là một chi tiết cấu thành của hệ thống trạm thu di động tín hiệu

vệ tinh?

A. Các cảm biến. B. Trục tự do.

C. Hệ thống điều khiển. D. Hệ thống thuật toán.

Trang 2

Câu 4. Ý chính của đoạn 3 (dòng 12 đến 16) là gì?

A. Cơ chế hoạt động của trạm thu di động tín hiệu vệ tinh.

B. Điểm ưu viết của trạm thu di động tín hiệu vệ tinh.

C. Quy trình chế tạo trạm thu di động tín hiệu vệ tinh.

D. Quy trình vận hành trạm thu di động tín hiệu vệ tinh.

Câu 5. Theo đoạn 4 (dòng 17-23), vai trò chính của thuật toán được cài đặt trên trạm thu là gì?

A. Xác định vị trí của con tàu.

B. Điều chỉnh góc nghiêng của chảo ăngten.

C. Gửi tín hiệu đến vệ tinh.

D. Tính toán thời gian điều khiển các cảm biến.

Câu 6. Cụm từ “công nghệ lõi” ở dòng 27 có nghĩa gì?

A. Công nghệ mới nhất. B. Công nghệ quan trọng nhất.

C. Công nghệ phức tạp nhất. D. Công nghệ chính xác nhất.

Câu 7. Từ đoạn 6 (dòng 29-34), ta có thể rút ra kết luận nào sau đây?

A. Trạm thu di động có thể hoạt động tốt trong điều kiện mưa bão.

B. Trạm thu di động đã được thử nghiệm trên nhiều vùng biển khác nhau.

C. Trạm thu di động đã hoạt động nhanh và chính xác hơn thiết bị ngoại nhập.

D. Trạm thu di động có khả năng thực hiện cả thu và phát sóng.

Câu 8. Theo đoạn cuối, phương hướng phát triển sản phẩm tiếp theo của nhóm nghiên cứu là gì?

A. Tiến hành xuất khẩu.

B. Bổ sung tính năng quân sự.

C. Cải thiện khả năng bám tín hiệu nhanh.

D. Cải thiện hiệu suất tiêu thụ điện.

Thí sinh đọc Bài đọc 2 và trả lời các câu hỏi 9 – 16.

BÀI ĐỌC 2

5

10

Bãi biển Nha Trang (Khánh Hòa) được coi là một trong những bãi biển đẹp nhất

thế giới nhưng hàng ngày những con sóng đang “gặm” dần. Theo GS.TS. Nguyễn

Trung Việt, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Thủy lợi, các nghiên cứu gần đây đều

chỉ ra sự xói mòn nghiêm trọng. “Đây là thực tế được chứng minh bằng các nghiên

cứu cụ thể, nếu không sớm có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì rất có thể những bãi

biển đẹp sẽ biến mất…”, GS. Việt nói.

Thông qua nhiệm vụ Nghị định thư giữa Việt Nam và Pháp, Bộ Khoa học và

Công nghệ giao Trường Đại học Thủy lợi là đơn vị chủ trì, GS. Nguyễn Trung Việt

làm chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu các đặc trưng động học hình thái vùng vịnh và đề

xuất ứng dụng các giải pháp tái tạo, nâng cấp bãi biển Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

có tính đến ảnh hưởng của biến đổi khí hậu”. Sau ba năm triển khai, GS Việt cho

Trang 3