Đẩy lùi lạm phát năm 2008 và nhận dạng thị trường Việt Nam năm 2009

TAI CHINH VT MO ( So 3(68)-2009 )

Day lui lam phat nam 2008 va nhan dang

THI TRl/OiNG VIET NAM NAM 2009

Trudc bet, trd lai nhti'ng

dp luc lam phat ciia 6

thdngdau nam 2008:

Din hit thang 6/2008, lam

phdt d Viet Nam da Id 18,44% so

vdi 31/12/2007 vd 24.8% so

ciing ky ndm trudc - Mii'c cao

nhdt trong 15 nam ke tir 1993

(dien bien lam phat 6 thdng lan

lugt la: Tl; 2,38%, T2; 3.56%,

T3: 2,99%, T4; 2,2%, T5:

3,91%, T6: 2,14%=>6 thang

18,44%). Tiln trong luu thdng

ciing vdi cdc hinh thirc quay

vdng ciia nd, dugc phdn tich vd

chi rd nam d thj trudng BDS

rdng Idn nhung bj "ddng bang" d

gid cao, d thj trudng vdng (gia

cao hon the gidi den tren 10%), d

thj tru'dng ngoai te (chii yeu la

dong Dola, vi USD len gia rdt

manh so vdi VND ngay ca khi

chinh ddng USD liic dd dang bj

mdt gid manh so vdi cac dong

tien thdng dung quoc tl khdc:

Din tudn ddu thang 6/2008 thi 1

USD chi cdn: 0,6345 Euro, gidm

11% so thdng 9/2007; 0,5041

Bdng Anh, gidm 10%; 1,0135

Dd la Uc, gidm 9%; 0,9552 Dd la

Canada, giam 13% - Lan dau tien

trong ljch sii' tiln te thl gidi,

dong USD thap gia trj chuyin

ddi hon so vdi dong Dd la

Canada!; 103,8 Yen Nhat, gidm

8%; 7,8025 Dd la Hdng Kdng,

gidm 4%; 1,3145 Dd la

Singgapore, gidm 11%; 26,96

Bath Thai Lan, gidm 5%; 6,9475

Nhdn ddn te Trung qude, gidm

9%...Trong khi tai Viet nam,

ddng USD sau khi mdt gia manh

so vdi VND vdo qui 1/2008 (cd

liic ty gia tut xudng tdi

15.300VND/USD), lai len gia

tdi 9,38%: 16000d/USD thang

10/200 7 so vd i ba n

17.500d/USD cuoi thang

6/2008!), mdt bd phdn tien khac

ndm d khu vuc ddu ca vao mdt sd

hdng boa vat tu, chien lugc nhu

sat, xi mang, xdng, ddu, phdn

bdn, gdp phan gdy nen tinh trang

nhdp sieu 4 thdng ddu nam len tdi

63%...Cdn lai phan ldn tien te

tham gia vao CPI - Lam phat d

Viet Nam den thdi diem cudi

thang 6/2008 d miic cao nhat khu

vuc; Lam phat vdi tdc do cao vao

thdi diem nira dau nam 2008 da

trd thdnh "diem ndng" nhdt va

chdng lam phat da dugc xdc djnh

la nhiem vu uu tien sd mdt trong

quan ly nen kinh te qude ddn d

Viet Nam. Ngay tir cudi qui

1/2008, nhieu chuyen gia kinh te

da dua ra nhung nhdn dang kha

chinh xac ve cac nguyen nhan

gay lam phdt ca do khach quan

va chii quan va dat cdu hdi; Cd

the chdng Iam phdt dugc khdng?

Chdng lam phat bang each ndo?

Ddu la miii dot pha ciia viec

chdng lam phdt?...la nhung cdu

hdi va cd nhieu cdu tra Idi kha tu

tin cung nhu cdc ca cbl chinh

TS. Nguyin Dai Lai

sach da ra ddi ngay tir qui 1 nam

2008:

Nhieu chuyen gia da phan

tich do tre ve tac ddng cua cac

nhdn td tien te va cac nhan td noi

tai cua san xuat tren thj trudng

Viet nam va da chi ra cac nhdn tl

tac ddng day lam phdt lien tuc gia

tang: Vdi 3 nhdm nguyen nhan

chinh; nhdp khdu lam phat qua

nhdp sieu; mat can ddi ca cau

dau tu va kem hieu qua - dac biet

la khu vuc ddu tu cdng va do tre

ciia ca che ndi ldng tien te uu tien

tang trudng tir cdc nam trudc -

Don cii' chi nhin vao 2 con so:

Tdc do tdng M2 tinh ddn tir 2005

din 2007 tang 92%o (trong do:

2005: tang, 23,34%; 2006: tang

33,59% va 2007 tang 35%),

trong khi cung 3 nam dd GDP

tang tich luy khoang 24,88%

(2005: 8%; 2006:8,4% va

2007:8,48%)). Nhu vay, toe do

tang M2 trong 3 nam trudc da

gap 3,7 ldn tdc do tang GDP la

qua cao so vdi cung con sd nay

binh qudn tai cdc nudc trong khu

vuc thudng khdng ldn ban 1,5

Ian; Ngoai ra, do nhiiu nguyen

nhan, d Viet Nam tir lau da song

song tdn tai 3 nen kinh te dgc lap

tuang ddi vdi nhau, xet chu yeu

qua "ca che dau vao" va mot

phan ca che sir dung phuang ti?n

thanh toan hoan toan khdc nhau

gdm: (i) Khu vuc kinh tl cdng

ciia Nha nudc; (ii) Khu vuc kinh

14> Tap chf nghien cdu Tgi chfnh ke'todn