Đấu thầu rộng rãi và thực tế áp dụng ở Việt Nam

NGHIEN CLfU - TRAO OOI

Dau thau rong rai

& thirc te ap dung tai Viet Nam

NGI YEN THI LAN ANH

Cue Qudn ly Ddu thdu - Bp Ke hoach vd Ddu tn

D au thau rong rai la mot hinh

thu'c Ilia chon nha thau thu

hut du'dc nhieu nghien cu'u

ctia cac hoc gia trong ITnh vi/c

Quan ly chi tieu cua Chinh phu

(Public procurement management).

Phan Idn cac nghien ciJfu deu di den

mpt ket luan r^ng dau thau rong rai

ia hinh thifc mua s^m mang lai hieu

qua cao, dam bao canh tranh, cong

bSng va minh bach trong dau thau.

Tuy nhien, viec ap dung dau thau

rong rai d Viet Nam con han che.

Oac biet, han che ve nang life cCia

chu dau tUva viec minh bach boa

thong tin trong dau thau la hai

nguyen nhan chinh dan den tinh

trang neu tren.

Dau thau rgng rai: tiinh thifc dau

thau hieu qua nhat

Trong cdc hinh thuc lira chgn

nhd thau sir dung trong mua siim

ciia Chinh phii, diiu thau rdng rai

Id hinh llu'rc dug'c ddnh gid Id cd

hieu qua nhdt. Cd 2 ly do chirng

minh eho nhdn dinh nay: .Mot Id.

diiu than rdng rai giiip mua sam

duoc dich vu, hang hod hay cdng

trinh xdy lap x'di gia thii'p hon so

X'di khi nha nudc tu td chirc sdn

xudl xd cung cdp cdc dich xu. hang

hod hax cdng trinh xiix lap nax'.

Szymanski (1996) dd chi ra rdng d

.'\nh. SKf Ciic tmh. thanh phd

dugc khdo sat da giam dugc ddng

kl chi phi cho ngdn sdch dia

phuong nhd chinh sdch bdt budc

ddu Ihau rdng rdi ban hanh iheo

dao ludt X'l dilu hdnh cua chinh

quyin dia phuong ndm 1988. Qua

dd, gid cung cap dich vu cung re

hon nen da giiip chinh quyen dia

phuong till kiem dugc 19,59f so

vdi khi ehua dp dung chinh sdch

neu tren. Hai Id. ddu thau rdng rai

giiip Nha nude mua dugc hang hod

dat chiit lugng theo yeu cau vdi chi

phf thdp nhdi. Dombeiger (1995)

da chi ra rdng sd lieu khdo sdt da

so chi ra ning ddu thdu rdng rai

vdn dam biio dugc chiit lugng sdn

phdm mua sdm vdi chi phf ihiip

nhiii. Cd ddng quan diem vdi

Dombeiger. mot so hgc gid khdc

cho rang, trudc trinh trang neu

tren, mien Id cdc don x'i tham gia

gidm sdt thuc hien hgp ddng phai

lam tdt nhiem vu ciia minh thi chdt

lugng sail phdm viin cd the dam

bao dugc.

Tuy nhien, viec bdt budc dp

dung diiu thdu rdng rai chi la mdt

dilu kien can, dl dau thdu rdng rai

thuc sir miing lai hieu qua, mdt sd

dilu kien dii khac can dugc dam

bao nhu dam bdo tfnh canh tranh

giira cdc nha thdu. TTieo Rimmer

(1994), canh tranh giira cac nha

thdu tao ddng luc cho nha thdu

giam chi phf den mii:c tha'p nha't cd

thi vii/liodc cd bien phdp cai thien

chat lugng san phiim dl cd the

gianh duge thdng lgi trong canh

tranh (dugc triing thdu). Ngoai ra,

Rimmer (1994) cung chi ra rdng,

ddu thdu rdng rai chi hieu qua khi

di kem \'di cdc dieu kien sau;

Thif nhdt, co quan dugc giao

nhiem vu to chirc da'u thau phai cd

du ndng lire de xiix dung mdl

HSMT phan anh dirge dung va ddy

du yeu cau cua san phdm mua sam.

Thif hai, can phai cd mdt thi

trudng cung cap siin phdm ciinh

tranh (noi cd nhilu ngud'i bdn xd

ngud'i mua cd day dii thdng lin vl

gid ca ihi trudng...) de trdnh Iinh

Irang tdng gia do chi cd mdl sd il

nhd than cung ciip xd nhirng nha

thau nay lien kit vdi nhau diit gia

cao bon gid ihuc tl tren thi trudng

hoiic nha than cd tfnh bd gid thap

dl tning thau. sau dd tim mgi cdch

cat gidm khdi lugng cdng x'iec de

khdng bi Id.

Thif ba, chi phi lien quan den

xiec Id chirc ddu thdu va tham du

ddu than cim nhd than (hay cdn goi

la chi phf giao dich trong dim thdu)

phai d muc lluip hon so vdi gid lri

tilt kiem dugc tir diiu thdu rdng rdi.

Va thuc te ap dung tai Viet Nam

Viet Nam la mot nude di theo

chfnh sdch bat biigc dp dung ddu

thau rdng rai. Trong Luiit Ddu thdu

cd quy dinh "viec lira chgn nha

thdu dl thuc hien gdi thdu thudc

binh thirc dim thdu rdng rai". trir

mgt so ft cdc trudng hgp ma viec

ddu thau rdng rai khdng numg lai

hieu qua. Khi lap ke hoach diiu

thau ciia du an, trir gdi thdu dp

dung da'u thau rdng rai. cdc Irudng

hgp khac cdn phdi gidi Irinh rd ly

do ap dung lam co sd cho ngudi ed

thdm quyin xem xit. quyet dinh.

Trudng hgp gdi thdu khdng ddp

irng dugc dieu kien dp dung cdc

hinh thi'rc lira chon nha ihau khdc

So 2/2011

42

Khih te va Dit bao