Đất Nước qua dòng suy tưởng của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Đề bài: Đất Nước qua dòng suy tưởng của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm

Bài làm

Nguyễn Khoa Điềm khẳng định chân lí bằng một trực cảm thiên tài để lý giải

một cách cụ thể sinh động về sự khởi nguyên và phát triển của đất nước qua

hình tượng miếng trầu, cây tre. Những hình tượng bình thường quen thuộc trong đời sống của nhân dân Việt

Nam, nhưng mãi cho đến khi Nguyễn Khoa Điềm phát biểu, cái chân lí ngỡ là

hiển nhiên đấy, người đọc lắng lại một khoảnh khắc, sau đó ngớ ra bao điều thú

vị... Trong những ngày tham gia kháng chiến chống Mỹ ở chiến trường Trị Thiên, Nguyễn Khoa Điềm đã có những xúc cảm, suy tư nồng thắm sâu sắc về đất

nước về nhân dân trong quá trình dựng nước và giữ nước. Từ đó, nhà thơ đi

đến sự nhận thức đúng đắn về vai trò trách nhiệm của thế hệ thanh niên trí thức

- những người chủ chân chính của đất nước, phải tham gia tích cực vào cuộc

kháng chiến của nhân dân để giải phóng dân tộc, đưa đất nước đi xa hơn đến

những tháng ngày mơ mộng. Trường ca Mặt đường khát vọng hình thành trong

bối cảnh ấy, và có thể xem chương Đất Nước là nơi dồn nén cảm xúc và kết

tinh những suy tư có tính chân lý của Nguyễn Khoa Điềm về Đất Nước và

Nhân Dân, được chuyển tải qua những lời nghệ thuật dung dị, lại có khả năng

truyền cảm sâu sắc đến bao thế hệ độc giả. Mở đầu cho dòng suy tưởng, Nguyễn Khoa Điềm nhận thức về sự tồn tại lâu

dài của đất nước trong suốt "thời gian đằng đẵng" bốn ngàn năm văn hiến. Thi

nhân khẳng định:

Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi.. Đất nước có trong những cái "ngày xửa ngày xưa"... mẹ thường hay kể. Âm hưởng của lời thơ lắng đọng như giọng kể chuyện tâm tình thủ thỉ giữa

những kẻ thân thương, gợi ra ở người nghe dòng liên tưởng trôi về một thời

quá khứ xa xăm, trong ấy trầm tích bao huyền sử tự hào về cuộc sống chiến

đấu của cha ông. Nhà thơ đã sử dụng thi pháp tuyệt vời ở câu thơ bỏ ngỏ. Sau

trạng ngữ chỉ thời gian "Ngày xửa ngày xưa"..., lời kể của mẹ được chuyển

sang cho người đọc tự liên tưởng hình dung về bao hình tượng đẹp một thời

làm xôn xao tuổi mộng vàng như Thánh Gióng, Trần Quốc Toản, Mai An

Tiêm... Cả một nền văn hoá, văn học dân gian với bao thần thoại, truyền thuyết

phong phú làm sao có thể gói trọn trong mấy vần thơ. Thi nhân như trao cho

người đọc chiếc chìa khoá để tự mình khám phá cái kho tàng văn hóa phong

phú tổ tiên trao lại. Lần về mảnh vườn cổ tích ấy, những ai có lòng chắc chắn

sẽ tự mình chắt chiu được những giọt mật mà bồi dưỡng tâm hồn thiện chân, tìm đến một lẽ sống đẹp.Truy tìm về cội nguồn Đất Nước, khó ai có thể xác

định minh bạch cái ngày tháng khởi thuỷ của nó, cho dù là nhà khảo cổ hay sử

gia. Nguyễn Khoa Điềm lại xác định cái buổi ban đầu ấy qua một nét sống giản

dị nhưng đậm đà của những người mẹ, người bà Việt Nam:

Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn

Đất Nước lớn lên khi mình biết trồng tre mà đánh giặc

Không ai lấy tiêu chuẩn đo lường của nhà khoa học để bắt bẻ thi nhân. Nguyễn

Khoa Điềm khẳng định chân lí bằng một trực cảm thiên tài để lý giải một cách

cụ thể sinh động về sự khởi nguyên và phát triển của đất nước qua hình tượng