Đạo phật - đạo con người

Nghien curu Ton giao. Sd9 - 2009 13

£ao Phat - Sao Con ngiroi

DO Dirc THINH'*'

D i u la ai doc sich Phat, deu rang rd

niem vui khi thay Phat de eae cii

Tam chu te, de cao pham gia tam linh

CON NGl/dl. Dieu nay the hien rat rd

qua Phdm Song Yeu, phim md diu Kinh

Phip Cu: "Trdng cic phap, tam dan dau,

tam lam chu, tam tao tac". Chi trong mot

ciu, "Tim" xuat hien ba lin vdi chflc

nang va pham each khic nhau.

Mot sfl that hien nhien lay thflc nhflng

ai tflng di ve vdi cfla Khong - san Trinh:

"Tim" cfla Dfle Phat hda dieu vdi "Tam"

Nho giao, de dao Phat va dao Nho chung

mot to am: "Tim chu tfl" la trii tim chfla te

cua CON NGl/dl chu tri toan bd the gidi

tam linh bao gom ca tinh cim, tri tue va y

chi nghi Iflc. Cho nen, ai da qua Nho giio,

dgc cau "Trong cac phip, tam dan diu, tam

lam chu, tam tao tie", lien reo vang trong

diu cau ndi cua nha cfl Nho Vfldng Dfldng

Minh: "Tim gia nhi't than chi chu te, tinh

chi phat", y nghi la tri tue cung tfl dd ma cd

dfldc, va cung tfl dd sin sinh y chi nghi Iflc.

Vay nen, mdt Phat tfl, mdt Nho si, cung

nhfl nhflng sd'kiep tran gian ma bao ddi da

tim trdng li nghi Nho giio, dung den

"tam" la dung den nhflng gi thieng lieng

cao ca cung dong thdi dm bao uan khue

thfldng dau ciia CON NGLfC)!.

"Tim din diu" la trflde va tren tim

cha cd gi ca. Li tam, cung la CON

NGLTC)! mang cai tam chua te ay, dau dgi

trdi. chin dap dat. dflng gifla vdng vu tru

bao la thflc thi thien chflc. Cung cd nghia,

tam dfl sing sudt thich Ung trUdc mgi thfl

thich cua hoan canh, khdng he chd ddi

ngoai lai. Ndi theo quan niem Phat giao,

la tam du sing sudt de nhan rd "vui

thanh cao hay vui thd trflde", "buon

thanh cao, hay buon thd trUdc", hay

"khdng vui khdng buon thanh cao" hoac

"khdng vui khdng buon thd trUdc". Ndi

ggn lai, "Tam dan dau" la tam tri tue, y

thflc rd tim vdc va chflc nang cfla minh

trflde nhin sinh vu tru va ludn ludn" tuy

ki thdi. tfly ki the. tuy ki cinh, tfly ngd

nhi yen" la ludn cu the tinh hud'ng de

thich flng trdn diy, ma vdng hao quang

"thich flng trdn day" ay da chat chfla bao

anh hoa tri tue va uan khflc nhan tinh.

"Tim lam chu" la cii tam khdng

nghieng nga trflde mgi ghenh thic the

gian, mac dfl khdng thieu nhflng ma quy

hung than xd day. La cai tam du sflc

manh vfldt len tren mgi thfl trd lan dieu

the tuc de xdc tdi, tfl mdt y chi bin linh

rat tfl tdn tfl trgng.

Cii phdng "lam chu" tfly thudc vao li

tfldng sd'ng cua CON NGl/C)!. Mdt ca

nhan bfldc vio ddi ludn ndm ndp lo gifl

khdng nghieng ngi de bao toan pham

cich tfl tdn tfl trgng thien bam da dep,

vay ma Dfle The Tdn bfldc vao ddi lai ludn

*. Thanh phd My Tho. tinh Tien Giang.