Đánh giá nguồn lực thu được từ tài chính đất đai trong giai đoạn 2016-2018 trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HỒ THỊ HOÀNG MAI

ĐÁNH GIÁ NGUỒN LỰC THU ĐƯỢC

TỪ TÀI CHÍNH ĐẤT ĐAI TRONG GIAI ĐOẠN

2016 - 2018 TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH,

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HỒ THỊ HOÀNG MAI

ĐÁNH GIÁ NGUỒN LỰC THU ĐƯỢC

TỪ TÀI CHÍNH ĐẤT ĐAI TRONG GIAI ĐOẠN

2016 - 2018 TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH,

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐỖ THỊ LAN

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả

nghiên cứu được trình bày trong luận văn này là trung thực, khách quan và chưa

từng dùng bảo vệ để lấy bất kỳ học vị nào.

Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã

được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn

gốc.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Hồ Thị Hoàng Mai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn,tôi đã

nhận được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô, sự giúp đỡ, động

viên của bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.

Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng

và biết ơn sâu sắc PGS.TS. Đỗ Thị Lan đã tận tình hướng dẫn, dành nhiều công

sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện

đề tài.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban giám hiệu, Phòng đào tạo,

Khoa Quản lý tài nguyên - Trường ĐH Nông Lâm Thái Nguyên đã tận tình giúp

đỡ tôi trong quá trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ viên chức UBND huyện

Bình Chánh, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bình Chánh,Văn phòng

đăng ký đất đai chi nhánh huyện Bình Chánh, Chi cục thuế huyện Bình Chánh đã

giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo

mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi

hoàn thành luận văn./.

Thái Nguyên,ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Hồ Thị Hoàng Mai

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...........................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ...............................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................vii

MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1

2. Mục tiêu và ý nghĩa............................................................................... 2

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................... 4

1.1. Cơ sở lý luận về đánh giá nguồn lực thu được từ tài chính đất đai ... 4

1.1.1. Bản chất và đặc điểm của nguồn lực tài chính từ đất đai ............... 4

1.1.2. Các hình thức khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai................... 8

1.1.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến việc khai thác nguồn lực tài chính từ

đất đai ...................................................................................................... 12

1.2. Vai trò nguồn lực tài chính từ đất đai trong nền kinh tế thị trường định

hướng XHCN .......................................................................................... 13

1.3. Kinh nghiệm thực tiễn việc quản lý, sử dụng để khai thác nguồn lực

tài chính đất đai tại một số nước trên thế giới......................................... 13

1.3.1. Kinh nghiệm quản lý, sử dụng nguồn lực tài chính đất đai tại Trung

Quốc ........................................................................................................ 13

1.3.2. Công tác tài chính đất đai tại Thụy Điển ...................................... 17

1.3.3. Công tác tài chính đất đai tại Hà Lan............................................ 19

1.4. Bài học kinh nghiệm cho việc khai thác nguồn lực tài chính từ đất đai

ở nước ta hiện nay ................................................................................... 20

1.5. Nhận xét chung về các vấn đề liên quan đến đề tài ......................... 22

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

iv

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU ..............................................................................................24

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................... 24

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................... 24

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................... 24

2.2. Nội dung nghiên cứu........................................................................ 24

2.3. Phương pháp nghiên cứu.................................................................. 24

2.3.1. Phương pháp nghiên cứu cụ thể.................................................... 24

2.3.2. Phương pháp xử lý số liệu............................................................. 26

2.3.3. Phương pháp phân tích.................................................................. 26

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ................ 27

3.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Bình Chánh... 27

3.1.1. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên ................................... 27

3.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế xã hội.............................................. 35

3.1.3. Đánh giá chung về thực trạng phát triển kinh tế-xã hội và áp lực đối

với đất đai................................................................................................ 40

3.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Bình

Chánh ...................................................................................................... 42

3.2.1. Hiện trạng sử dụng đất năm 2014 ................................................. 42

3.2.2. Đánh giá hiệu quả KT, XH, môi trường của việc sử dụng đất ..... 44

3.3. Đánh giá kết quả các ngồn thu tài chính về đất đai trên địa bàn huyện

Bình Chánh giai đoạn 2016-2018 ........................................................... 46

3.3.1. Tiền sử dụng đất............................................................................ 46

3.3.2. Tiền thuê đất.................................................................................. 49

3.3.3. Thuế sử dụng đất........................................................................... 51

3.3.4. Thuế thu nhập cá nhân từ chuyển quyền sử dụng đất................... 54

3.3.5. Phí và lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai.................................. 57

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

v

3.3.6. Đánh giá chung về công tác tài chính về đất đai........................... 61

3.4. Đánh giá của hộ gia đình, cá nhân về công tác tài chính đất đai trên

địa bàn huyện Bình Chánh, tp Hồ Chí Minh .......................................... 63

3.4.1. Đánh giá về thủ tục hành chính khi thực hiện giao dịch liên quan

đến tài chính về đất đai............................................................................ 63

3.4.2. Đánh giá về các khoản tiền nộp vào ngân sách ............................ 65

3.4.3. Các khó khăn, vướng mắc của người dân..................................... 67

3.4.4. Đánh giá năng lực cán bộ và mức độ đồng thuận khi thực hiện nghĩa

vụ tài chính về đất đai ............................................................................. 68

3.4.5. Một số hạn chế còn tồn tại ............................................................ 69

3.5. Một số giải pháp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai........ 70

3.5.1. Giải pháp về quản lý đất đai.......................................................... 70

3.5.2. Giải pháp về chính sách, pháp luật ............................................... 70

3.5.3. Giải pháp về tổ chức bộ máy quản lý, phát triển nguồn nhân lực 72

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.............................................................. 74

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 76

PHỤ LỤC............................................................................................... 78

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Việt

BĐS Bất động sản

CNXH Chủ nghĩa xã hội

HTX Hợp tác xã

HTXSXNN Hợp tác xã sản xuất nông nghiệp

KTTT Kinh tế thị trường

KTXH Kinh tế xã hội

MĐSDĐ Mục đích sử dụng đất

NN Nhà nước

NSNN Ngân sách nhà nước

QHSDĐ Quy hoạch sử dụng đất

QSDĐ Quyền sử dụng đất

SDĐ Sử dụng đất

SHTD Sở hữu toàn dân

SXKD Sản xuất kinh doanh

TP Thành Phố

TSDĐ Tiền sử dụng đất

TTĐ Tiền thuê đất

UBND Ủy ban nhân dân

XHCN Xã hội chủ nghĩa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Hệ thống sông, rạch chính của huyện Bình Chánh .................... 29

Bảng 3.2: Thống kê các loại đất huyện Bình Chánh .................................. 31

Bảng 3.3: Cơ cấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế................................... 38

Bảng 3.4. Hiện trạng sử dụng đất năm 2014 .............................................. 43

Bảng 3.5. Kết quả thu tiền sử dụng đất tại huyện Bình Chánh giai đoạn 2016-

2018 ............................................................................................ 47

Bảng 3.6. Kết quả thu tiền thuê đất tại huyện Bình Chánh giai đoạn 2016 -

2018.............................................................................................................50

Bảng 3.7. Kết quả thu thuế sử dụng đất tại huyện Bình Chánhgiai đoạn 2016

- 2018.......................................................................................... 53

Bảng 3.8. Kết quả thu thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng quyềnsử

dụng đất tại huyện Bình Chánh giai đoạn 2016 - 2018.............. 55

Bảng 3.9. Kết quả thu phí và lệ phí trong quản lý sử dụng đất đai tại huyện

Bình Chánh giai đoạn 2016 - 2018............................................. 60

Bảng 3.10. Kết quả thu ngân sách từ đất đai tại huyện Bình Chánh giai đoạn

2011 - 2015................................................................................. 62

Bảng 3.11. Đánh giá của người dân về thủ tục hành chính khi thực hiện giao

dịch tài chính về đất đai.............................................................. 64

Bảng 3.12. Đánh giá của người dân về khoản tiền nộp vào ngân sách khi thực

hiện giao dịch tài chính về đất đai.............................................. 65

Bảng 3.13. Đánh giá của người dân về khó khăn, vướng mắc về thủ tục hành

chính về tài chính đất đai............................................................ 67

Bảng 3.14. Đánh giá của người dân về năng lực cán bộ và mức độ đồng thuận

khi thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai ................................ 68