Đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển của một số tổ hợp ngô lai vụ Xuân và Thu đông năm 2015 tại thành phố Thái Nguyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ THÀNH GIANG

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG,

PHÁT TRIỂN CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP NGÔ LAI

VỤ XUÂN VÀ THU ĐÔNG NĂM 2015 TẠI

THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG

Chuyên ngành: KHOA HỌC CÂY TRỒNG

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỖ THÀNH GIANG

ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG,

PHÁT TRIỂN CỦA MỘT SỐ TỔ HỢP NGÔ LAI

VỤ XUÂN VÀ THU ĐÔNG NĂM 2015 TẠI

THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Khoa học cây trồng

Mã số: 60 62 01 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CÂY TRỒNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. PHAN THỊ VÂN

THÁI NGUYÊN - 2016

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu mà các số liệu và kết

quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất

kỳ công trình nào khác. Các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được

chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 09 năm 2016

Tác giả luận văn

Đỗ Thành Giang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới

Cô giáo hướng dẫn: TS. Phan Thị Vân - Khoa Nông học, Trường Đại học

Nông Lâm Thái Nguyên, đã tận tình giúp tôi trong suốt quá trình thực hiện đề

tài và hoàn thành báo cáo.

Tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của Ban Giám hiệu, Phòng Đào

tạo, Khoa nông học - Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tạo điều

kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập.

Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể Lãnh đạo, cán bộ Viên nghiên cứu

ngô; Ủy ban nhân dân Phường Quang Vinh và người dân trong khu vực

nghiên cứu đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong thời gian tôi thực hiện luận văn.

Báo cáo này được hoàn thành còn có sự giúp đỡ tận tình của nhiều bạn

bè cùng với sự động viên khuyến khích của gia đình trong suốt thời gian học

tập và nghiên cứu.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 09 năm 2016

Tác giả luận văn

Đỗ Thành Giang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................... vi

DANH MỤC BẢNG...................................................................................... vii

DANH MỤC HÌNH........................................................................................ ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1.1. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................................................................ 1

1.2. Mục đích, yêu cầu của đề tài................................................................................................................. 2

1.3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài.................................................................................. 3

Chương 1.......................................................................................................... 4

TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU.................................................... 4

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài ..................................................................................................................... 4

1.2. Tình hình sản xuất, tiêu thụ ngô trên thế giới ....................................................................................... 4

1.2.1. Tình hình sản xuất ngô trên thế giới................................................................................................... 4

1.2.2. Tình hình tiêu thụ ngô trên thế giới.................................................................................................... 8

1.3. Tình hình sản xuất, tiêu thụ ngô tại Việt Nam..................................................................................... 10

1.3.1. Tình hình sản xuất ngô tại Việt Nam................................................................................................ 10

1.3.2. Tình hình tiêu thụ ngô trong nước.................................................................................................... 12

1.4. Tình hình sản xuất ngô vùng trung du, miền núi phía Bắc .................................................................. 13

1.5. Tình hình sản xuất ngô của tỉnh Thái Nguyên..................................................................................... 15

1.6. Tình hình nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai trên thế giới và Việt Nam............................................ 17

1.6.1. Tình hình nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai trên thế giới............................................................... 17

1.6.2. Tình hình nghiên cứu chọn tạo giống ngô ở Việt Nam ................................................................... 20

1.7. Kết quả thử nghiệm các giống ngô mớ

i tại tỉnh Thái Nguyên............................................................. 23

Chương 2........................................................................................................ 27

VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............. 27

2.1. Vật liệu nghiên cứu ............................................................................................................................. 27

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ....................................................................................................... 27

2.3. Nội dung nghiên cứu ........................................................................................................................... 28

2.4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................................................... 28

2.4.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm......................................................................................................... 28

2.4.2. Các chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp theo dõi ........................................................................... 29

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

2.5. Quy trình kỹthuât ̣ áp dung trong th ̣ í nghiêṃ ...................................................................................... 34

2.6. Phương pháp xử lý số liệu................................................................................................................... 35

Chương 3........................................................................................................ 36

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................................... 36

3.1. Các giai đoan sinh trư ̣ ởng, phát triển của các tổ hợp ngô lai thínghiêṃ .......................................... 36

3.1.1. Giai đoạn từ gieo đến trỗ cờ ............................................................................................................. 36

3.1.2. Giai đoạn từ gieo đến tung phấn, phun râu....................................................................................... 37

3.1.3. Thời gian sinh trưởng....................................................................................................................... 38

3.2. Tốc độtăng trưởng thân, lá của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm .......................................................... 38

3.2.1. Tốc độ tăng trưởng chiều cao cây của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm............................................... 38

3.2.2. Tốc độ ra lá của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm................................................................................. 41

3.3. Đặc điểm hình thái và sinh lý của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm........................................................ 43

3.3.1. Chiều cao cây (cm)........................................................................................................................... 43

3.3.2. Chiều cao đóng bắp .......................................................................................................................... 45

3.3.3. Tỷ lệ chiều cao đóng bắp trên chiều cao cây.................................................................................... 46

3.3.4. Số lá/cây........................................................................................................................................... 46

3.3.5. Chỉ số diện tích lá (LAI): m2 lá/m2 đất ............................................................................................. 48

3.3.6. Số lá còn xanh khi thu hoạch............................................................................................................ 49

3.4. Trạng trạng thái bắp, độ bao bắp của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm................................................. 49

3.4.1. Trạng thái bắp .................................................................................................................................. 49

3.4.2. Độ bao bắp ....................................................................................................................................... 50

3.5. Khả năng chống chịu của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm .................................................................... 51

3.5.1. Khả năng chống chịu sâu bệnh của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm................................................... 51

3.5.2. Khả năng chống đổ của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm..................................................................... 53

3.6. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất của các tổ hợp ngô lai................................................. 55

3.6.1. Số bắp/cây ........................................................................................................................................ 55

3.6.2. Chiều dài bắp.................................................................................................................................... 55

3.6.3. Đường kính bắp................................................................................................................................ 56

3.6.4. Số hàng hạt trên bắp ......................................................................................................................... 57

3.6.5. Số hạt trên hàng................................................................................................................................ 58

3.6.6. Khối lượng 1000 hạt......................................................................................................................... 58

3.6.7. Năng suất lý thuyết (NSLT)............................................................................................................. 59

3.6.8. Năng suất thực thu (NSTT).............................................................................................................. 60

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ........................................................................... 62

1. Kết luận .................................................................................................................................................. 62

2. Đề nghị................................................................................................................................................... 62

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 63

PHỤ LỤC......................................................................................................... 1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

AATF : Tổ chức Công Nghệ nông nghiệp châu Phi

AMBIONET : Mạng lưới công nghệ sinh học cây ngô ở Châu Á

CCC : Chiều cao cây

CCDB : Chiều cao đóng bắp

CD bắp : Chiều dài bắp

CIMMYT : Trung tâm cải tạo giống ngô và lúa mỳ Thế giới

CSDTL : Chỉ số diện tích lá

CSDTL : Chỉ số diện tích lá

CV % : Hệ số biến động

Đ/c : Đối chứng

FAO : Tổ chức Lương thực Nông nghiệp liên hiệp quốc

G- FR : Thời gian gieo đến phun râu

G- TF : Thời gian gieo đến tung phấn

G-CSL : Thời gian gieo đến chín sinh lý

G-TC : Thời gian gieo đến trỗ cờ

IRRI : Viện nghiên cứu chương trình lương thực thế giới

LSD.05 : Sự sai khác nhỏ nhất ở mức 0,05

NL : Nhắc lại

TĐ : Vụ Thu Đông

THL : Tổ hợp lai

TL CC/CB : Tỷ lệ cao cây trên cao bắp

TPTD : Thụ phấn tự do

TT Cây : Trạng thái cây

X : Vụ Xuân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Tình hình sản xuất ngô trên thế giới giai đoạn năm 2004 -

2015................................................................................................. 5

Bảng 1.2: Tình hình sản xuất ngô ở một số châu lục năm 2014....................... 6

Bảng 1.3: Tình hình sản xuất ngô của một số nước năm 2014......................... 7

Bảng 1.4: Tình hình sản xuất ngô của Việt Nam giai đoạn 1975 - 2014........ 10

Bảng 1.5: Tình hình sản xuất ngô của các vùng sinh thái Việt Nam.............. 11

Bảng 1.6: Tình hình nhập khẩu ngô ở Việt Nam năm 2014 - 2015................ 13

Bảng 1.7: Sản xuất ngô tại các tỉnh miền núi phía Bắc giai đoạn 2010 -

2014............................................................................................... 14

Bảng 1.8. Tình hình sản xuất ngô ở Thái Nguyên giai đoạn 2005-2015........ 15

Bảng 2.1: Nguồn gốc của các vật liệu tham gia thí nghiệm ........................... 27

Bảng 3.1: Các giai đoạn sinh trưởng, phát triển của các tổ hợp ngô lai vụ

Xuân và Thu Đông 2015 tại thành phố Thái Nguyên................... 36

Bảng 3.2: Tốc độ tăng trưởng chiều cao cây của các tổ hợp ngô lai vụ

Xuân và Thu Đông 2015 tại thành phố Thái Nguyên................... 40

Bảng 3.3: Tốc độ ra lá của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm vu ̣Xuân và vụ

Thu Đông năm 2015 tại thành phố Thái Nguyên ......................... 41

Bảng 3.4: Chiều cao cây, chiều cao đóng bắp của các tổ hợp ngô lai thí

nghiệm Xuân và Thu Đông 2015 tại thành phố Thái Nguyên ..... 44

Bảng 3.5: Số lá trên cây, chỉ số diện tích lá của các tổ hợp ngô lai thí

nghiệm vụ Xuân và Thu Đông 2015 tại thành phố Thái

Nguyên.......................................................................................... 47

Bảng 3.6: Trạng thái bắp, độ bao bắp của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm

vụ Xuân và Thu Đông 2015 tại thành phố Thái Nguyên.............. 49

Bảng 3.7: Mức độ nhiễm sâu bệnh của các tổ hợp ngô lai thí nghiệm........... 51