Đánh giá giáo viên Trung học Cơ sở ở huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang theo chuẩn nghề nghiệp

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

GIÁP VĂN THÀNH

ĐÁNH GIÁ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ

THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở HUYỆN YÊN THẾ,

TỈNH BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thái Nguyên, năm 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

GIÁP VĂN THÀNH

ĐÁNH GIÁ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ

THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở HUYỆN YÊN THẾ,

TỈNH BẮC GIANG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC

MÃ SỐ: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Phan Hữu Tham

Thái Nguyên, năm 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu i http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số

liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa có

ai thực hiện nghiên cứu./.

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2014

Tác giả luận văn

Giáp Văn Thành

XÁC NHẬN CỦA NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. Phan Hữu Tham

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu ii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CÁM ƠN

Sau một thời gian nghiên cứu, Luận văn đã được thực hiện và hoàn

thành với sự giúp đỡ và hướng dẫn tận tình của các thầy cô giáo, bạn bè đồng

nghiệp và với sự cộng tác của CBQL, GV các trường THCS, lãnh đạo và

chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang.

Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Khoa Tâm lý Giáo dục,

Khoa Sau đại học Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, Phòng tổ chức cán

bộ - Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bắc Giang, Thường trực Huyện uỷ, HĐND

và UBND huyện Yên Thế, lãnh đạo và chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào

tạo huyện Yên Thế đã quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình

học tập và thực hiện nghiên cứu đề tài này.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Phan Hữu Tham,

nguyên Trưởng Khoa Tâm lý Giáo dục Trường Đại học Sư phạm Thái

Nguyên - Người thầy giáo đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình

hướng dẫn chỉ bảo cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Mặc dù đã rất nhiều cố gắng, song do năng lực có hạn nên đề tài không

tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự cảm thông, chia sẻ và giúp đỡ của

các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện hơn./.

Thái Nguyên, tháng 10 năm 2014

Tác giả luận văn

Giáp Văn Thành

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu iii http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

Trang

Trang bìa phụ

Lời cam đoan....................................................................................................... i

Lời cảm ơn. ........................................................................................................ii

Mục lục..............................................................................................................iii

Danh mục các từ viết tắt.................................................................................... iv

Danh mục các bảng ............................................................................................ v

Danh mục các sơ đồ, biểu đồ ............................................................................vi

MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài: ................................................................................ 1

2. Mục đích nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu. .............................................................. 3

4. Giả thuyết khoa học: ...................................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu. .................................................................................... 3

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài:................................................... 4

7. Phương pháp nghiên cứu................................................................................ 4

8. Cấu trúc luận văn. .......................................................................................... 5

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QL CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ GV THCS

THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP................................................................... 6

1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................... 6

1.2. Một số khái niệm cơ bản............................................................................. 7

1.2.1. Đánh giá [18]............................................................................................ 7

1.2.2. Chuẩn, chuẩn nghề nghiệp, chuẩn nghề nghiệp GV................................ 9

1.2.3. Đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp........................................ 10

1.3. Lý luận về QL công tác đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp ............ 10

1.3.1. Mục đích và căn cứ của việc đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp ... 10

1.3.2. Bản chất của việc đánh giá GV theo Chuẩn nghề nghiệp...................... 13

1.3.3 Cấu trúc của Chuẩn nghề nghiệp GV trung học cơ sở ........................... 14

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1.3.4 Nội dung đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp ......................... 16

1.3.5 Phương pháp đánh giá GV THCS theo Chuẩn nghề nghiệp ................. 20

1.3.6 Quy trình đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp ........................ 21

1.3.7 Các yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá, QL đánh giá GV THCS theo

chuẩn nghề nghiệp............................................................................................ 23

1.3.8 Trách nhiệm của Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo trong việc quản

lý công tác đánh giá GV THCS theo chuẩn nghề nghiệp ................................ 25

1.3.9 Trách nhiệm của Hiệu trưởng Trường THCS trong QL công tác đánh

giá GV theo chuẩn nghề nghiệp....................................................................... 26

Tiểu kết chương 1............................................................................................. 26

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ GV THCS THEO CHUẨN

NGHỀ NGHIỆP Ở HUYỆN YÊN THẾ, TỈNH BẮC GIANG .................. 28

2.1. Sơ lược về tình hình kinh tế xã hội huyện Yên Thế ................................. 28

2.1.1. Sơ lược về vị trí địa lý và định hướng phát triển kinh tế, xã hội .............. 28

2.1.2. Thực trạng về giáo dục và đào tạo huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang .. 30

2. 2. Một số vấn đề chung về khảo sát thực trạng............................................ 37

2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................. 37

2.2.2. Nội dung khảo sát................................................................................... 37

2.2.3. Đối tượng khảo sát ................................................................................. 38

2.2.4. Phương pháp khảo sát ............................................................................ 38

2.3. Kết quả khảo sát thực trạng đánh giá GV THCS theo Chuẩn nghề

nghiệp ở huyện Yên Thế .................................................................................. 38

2.3.1. Về kế hoạch chuẩn bị cho công tác đánh giá GV theo Chuẩn .................... 38

2.3.2. Về tổ chức thực hiện đánh giá GV........................................................ 40

2.3.3. Kết quả đánh giá, xếp loại GV theo Chuẩn .......................................... 47

2.3.4. Về chỉ đạo thực hiện công tác đánh giá, xếp loại GV theo Chuẩn nghề nghiệp.. 52

2.3.5. Về công tác kiểm tra việc đánh giá, xếp loại GV theo Chuẩn............... 53

2.3.6. Đánh giá chung về thực trạng ................................................................ 54

Tiểu kết chương 2............................................................................................. 60

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

Chương 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QL CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ GV

THCS THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở HUYỆN YÊN THẾ, TỈNH

BẮC GIANG................................................................................................... 61

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp QL ...................................................... 61

3.2.1. Nguyễn tắc đảm bảo tính thực tiễn ........................................................ 61

3.2.2. Nguyễn tắc đảm bảo tính hệ thống toàn diện......................................... 61

3.2.3. Nguên tắc đảm bảo tính đồng bộ ........................................................... 61

3.2.4.Nguyễn tắc đảm bảo tính phát triển ........................................................ 61

3.2.5. Nguyễn tắc đảm bảo tính khả thi ........................................................... 62

3.2. Một số biện pháp QL nhằm nâng cao chất lượng công tác đánh giá GV

THCS ở huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang ........................................................ 62

3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, GV về tầm quan

trọng của việc triển khai áp dụng Chuẩn nghề nghiệp GV trong đánh giá.......... 62

3.2.2 Biện pháp 2: Vận dụng Chuẩn nghề nghiệp GV trung học phù hợp

với tình hình thực tiễn của nhà trường ............................................................. 64

3.2.3. Biện pháp 3: Đổi mới công tác đào tạo bồi dưỡng GV THCS theo

Chuẩn nghề nghiệp........................................................................................... 67

3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác đánh giá, xếp

loại GV THCS theo Chuẩn nghề nghiệp......................................................... 70

3.2.5. Biện pháp 5: Thực hiện các chính sách đảm bảo điều kiện làm việc

và phát huy năng lực của GV........................................................................... 72

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ............................................................... 74

3.4. Khảo nghiệm về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp....... 75

Tiểu kết chương 3............................................................................................. 76

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ................................................................ 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 83

PHỤ LỤC........................................................................................................ 85

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu iv http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

BCHTW : Ban Chấp hành Trung ương

CBQL : Cán bộ quản lý

CBQLGD : Cán bộ quản lý giáo dục

GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo

GV : Giáo viên

KHGD : Khoa học giáo dục

NV : Nhân viên

QL : Quản lý

SGK : Sách giáo khoa

THCS : Trung học cơ sở

UBND : Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu v http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 2.1: Kết quả giáo dục THCS qua 03 năm...............................................33

Bảng 2.2: Bảng tổng hợp về giới tính, dân tộc và cơ cấu độ tuổi của

CBQL, GV.....................................................................................34

Bảng 2.3: Bảng tổng hợp về trình độ đào tạo ngoại ngữ - tin học của

CBQL, GV.....................................................................................34

Bảng 2.4: Tổng hợp ý kiến của GV về mức độ phù hợp của chuẩn ................41

Bảng 2.5: Tổng hợp kết quả đánh giá mức độ phù hợp của nội dung, mức

độ đáp ứng Chuẩn của GV ............................................................42

Bảng 2.6: Tổng hợp kết quả xếp loại GV THCS theo Chuẩn nghề nghiệp....47

Bảng 3.1: Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện

pháp................................................................................................75

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu vi http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Trang

Sơ đồ 1.1: Chuẩn nghề nghiệp GV là sự kết hợp mô hình nhân cách với mô

hình hoạt động nghề nghiệp ..........................................................15

Sơ đồ 1.2: Cấu trúc của Chuẩn nghề nghiệp GV trung học..............................16

Sơ đồ 1.3: Đánh giá, xếp loại GV theo chuẩn...................................................21

Biểu đồ 2.1: So sánh kết quả đánh giá GV qua 03 năm....................................48

Biểu đồ 2.2: So sánh kết quả đánh giá qua 03 năm học....................................49

Biểu đồ 2.3: So sánh kết quả tự đánh giá, xếp loại của GV và kết quả đánh

giá, xếp loại của hiệu trưởng.........................................................49

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu 1 http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài:

Hội nghị lần thứ 2 BCHTW khóa VIII đã chỉ rõ: “GV là nhân tố quyết

định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh”. Kết luận tại Hội nghị lần

thứ 6 BCHTW khóa IX đã xác định “ Bố trí cán bộ QLGD các cấp phù hợp

với yêu cầu năng lực cán bộ; xây dựng kế hoạch đào tạo lại đội ngũ GV và

cán bộ QLGD phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và năng lực cán bộ; xây dựng kế

hoạch đào tạo lại đội ngũ GV và cán bộ QLGD, đảm bảo đủ số lượng, cơ cấu

cân đối, đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu thời kỳ đổi mới; hoàn thiện chế độ chính

sách đối với nhà giáo và CBQL”; Luật Giáo dục năm 2005 cũng khẳng định:

“Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục”.

Nghị Quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định “Đổi mới

căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại

hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo

dục, phát triển đội ngũ GV và CBQL giáo dục là khâu then chốt” và “Giáo

dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi

dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng xây dựng đất nước, xây dựng nền văn

hóa và con người Việt Nam”. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020

đã định hướng: “Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là

nguồn nhân lực chất lượng cao là một đột phá chiến lược”

Giáo dục THCS là cấp học có vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống

giáo dục quốc dân. Mục tiêu của cấp học này là nhằm giúp học sinh củng cố

và phát triển những kết quả của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình

độ cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục

học trung học phổ thông, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.

Những yêu cầu trên sẽ không thể thực hiện được nếu thiếu đội ngũ CBQL,

GV có năng lực đủ mạnh. GV THCS có vai trò quyết định trong việc thực

hiện hoạt động dạy học và giáo dục. Lời nói, cử chỉ và hoạt động sư phạm của

họ có ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển nhân cách của học sinh. Nhấn mạnh về