Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Dai so 7
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Chöông I : SOÁ HÖÕU TÆ – SOÁ THÖÏC
Ngaøy daïy : …. / 08 / 2008
Tieát 1 §1 TAÄP HÔÏP CAÙC SOÁ HÖÕU TÆ
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Hieåu ñöôïc khaùi nieäm soá höõu tæ, caùch bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá vaø so saùnh caùc soá höõu tæ.
Bieåu dieãn ñöôïc soá höõu tæ treân truïc soá, so saùnh ñöôïc hai soá höõu tæ.
Böôùc ñaàu taäp suy luaän, quan saùt, phaân tích.
II. Chuaån bò:
1. Giaùo vieân: Baûng phuï, Sgk, thöôùc thaúng
2. Hoïc sinh : Sgk, vôû, vôû nhaùp
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp:
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Haõy vieát caùc soá sau veà daïng phaân soá : -0,75 ; 1,2 ; 1
2
4
3.Vaøo baøi:
ÔÛ baøi taäp treân, caùc soá ñoù ñöa ñöôïc veà daïng phaân soá, ta goïi laø caùc soá höõu tæ. Vaäy caùc soá höõu tæ laø
gì ? Caùc soá töï nhieân, caùc soá nguyeân ta ñaõ hoïc phaûi laø soá höõu tæ khoâng ? Nhöõng noäi dung vöøa neâu laø noäi
dung cô baûn cuûa tieát hoïc hoâm nay
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
1.Soá höõu tæ :
* Ví duï :
3 3 6 6 3 ...
1 1 2 2
1 2 8 0,5 ...
2 4 16
0 0 0 0 ...
1 1 101
5 19 19 38 2 ...
7 7 7 4
− −
= = = = =
− −
− −
= = = =
−
= = = =
−
−
= = = =
−
Caùc soá 3 ; -0,5 ; 0 ; 5
2
7
ñeàu laø soá höõu tæ.
* Vaäy soá höõu tæ laø caùc soá ñöôïc vieát döôùi daïng
phaân soá a
b
vôùi a,b ∈ Z , b ≠ 0
* Taäp hôïp caùc soá höõu tæ ñöôïc kí hieäu laø Q
?1
Hoaït ñoäng 1 : Soá höõu tæ laø gì ? (15’)
Giaû söû ta coù caùc soá 3; -0,5; 7
5
2
3
2
; , Em haõy vieát moãi soá
treân thaønh ba phaân soá baèng noù ?
+ HS leân baûng vieát
Coù theå vieát moãi soá treân thaønh bao nhieâu phaân soá baèng noù ?
+ Coù theå vieát caùc phaân soá treân thaønh voâ soá p.soá baèng
noù .
Khi ñoù caùc soá treân 3; -0,5; 7
5
2
3
2
; ñöôïc goïi laø caùc soá höõu
tæ . Vaäy theá naøo laø caùc soá höõu tæ?
+ Phaùt bieåu ñònh nghóa .
- Yeâu caàu hs thaûo luaän nhoùm ñeå hoaøn thaønh ? 1.
+ Caùc soá treân ñeàu laø soá höõu tæ vì chuùng vieát ñöôïc döôùi
daïng phaân soá.
Cho hoïc sinh laøm ? 2 : Soá nguyeân a coù laø soá höõu tæ khoâng ?
vì sao ?
+ Vôùi a ∈ Z thì a Q
a
a = ⇒ ∈
1
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 1
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
?2
2.Bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá:
* Ví duï: Bieåu dieãn soá 4
5
treân truïc soá
4
5
-2 -1 0 1 2
- Treân truïc soá ñieåm bieåu dieãn soá höõu tæ x ñöôïc
goïi laø ñieåm x.
3. So saùnh hai soá höõu tæ
* Ví duï: So saùnh hai phaân soá -0,6 vaø
1
−2 6 1 5 0,6 ;
10 2 10
− −
− = =
−
-0,6 < -5 vaø 10 > 0 suy ra
6 5 1 0,6 10 10 2 hay − −
< − <
−
.
Soá höõu tæ döông
2 3
;
3 7
−
−
Soá höõu tæ aâm 3 1 ; ; 4
7 5
−
−
−
* Nhaän xeùt : Sgk / 7
Soá höõu tæ aâm < soá höõu tæ 0 < soá höõu tæ döông
Soá töï nhieân n laø soá höõu tæ khoâng ? vì sao ?
+ Vôùi n ∈ N thì n Q
n
n = ⇒ ∈
1
.
Vaäy em coù nhaän xeùt gì veà moái quan heä giöõa caùc taäp hôïp N,
Z, Q ? Em naøo bieát?
+ Ta coù N ⊂ Z, Z ⊂ Q
Hoaït ñoäng 2 : Bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá. (10’)
Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc SGK ví duï 1, sau khi ñoïc xong gv
thöïc haønh treân baûng, yeâu caàu hoïc sinh ñoïc theo.
+ Ñoïc saùch giaùo khoa caùch bieåu dieãn 5/4 treân truïc soá.
Cho hoïc sinh ñoïc ví duï 2 vieát 2/-3 döôùi daïng phaân soá coù
maãu soá döông.
+ Leân baûng bieåu dieãn
Chia ñoaïn thaúng ñôn vò thaønh maáy phaàn ? Ñieåm bieåu dieãn
soá höõu tæ 3
2
−
xaùc ñònh nhö theá naøo ?
+
2 2
3 3
−
=
− Chia ñoaïn thaúng ñôn vò thaønh ba phaàn baèng nhau, Laáy veà beân traùi ñieåm 0 moät ñoaïn baèng 2 ñôn vò môùi.
Hoaït ñoäng 3 : So saùnh hai soá höõu tæ. (10’)
- Cho hs tìm hieåu ví duï 1 vaø 2
- Ghi ví duï treân baûng ñeå so saùnh hai soá höõu tæ ta laøm nhö theá
naøo ? Haõy so saùnh -0,6 vaø 1/-2. Ñeå so saùnh hai soá höõu tæ ta
caàn laøm nhö theá naøo ?
+ Vieát caùc soá höõu tyû veà daïng phaân soá roài so saùnh…
- Cho hoïc sinh laøm ? 5
+ Hoïc sinh laøm taäp nhaùp noäp cho giaùo vieân chaám
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc : (5’)
1. Cuûng coá : Ñaùnh daáu X vaøo caâu traû lôøi maø em cho laø ñuùng . (baûng phuï)
Caâu Ñuùng Sai
1. Soá höõu tæ aâm nhoû hôn soá höõu tæ döông
2. Soá höõu tæ aâm nhoû hôn soá töï nhieân
3.Soá 0 laø soá höõu tæ döông
4.Soá nguyeân aâm khoâng laø soá höõu tæ aâm
5.Taäp hôïp Q goàm caùc soá höõu tæ aâm vaø caùc soá höõu tæ döông.
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a. Baøi vöøa hoïc : Naém vöõng theá naøo laø soá höõu tæ, kí hieäu.
Caùch bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá vaø Caùch so saùnh 2 soá höõu tæ
BTVN : 3,4/8 Sgk
b. Baøi saép hoïc: COÄNG, TRÖØ SOÁ HÖÕU TÆ.
Xem laïi quy taéc coäng tröø phaân soá vaø quy taéc chuyeån veá cuûa pheùp coäng trong Z
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Ngaøy daïy : …. / 08 / 2008
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 2
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Tieát 2 §2 COÄNG, TRÖØ SOÁ HÖÕU TÆ
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Naém vöõng caùc qui taéc coäng tröø soá höõu tæ, bieát qui taéc “chuyeån veá” trong pheùp coäng, tröø soá höõu tæ .
Coù kó naêng laøm caùc pheùp coäng, tröø soá höõu tæ nhanh vaø ñuùng
Caån thaän , chính xaùc trong tính toaùn.
II. Chuaån bò:
1. Giaùo vieân: Baûng phuï, thöôùc thaúng, sgk
2. Hoïc sinh : sgk, thöôùc thaúng.
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp: LT baùo caùo só soá cuûa lôùp, vaø tình hình chuaån bò cuûa lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Bieåu dieãn 3 1 ; 3 ; 2
4 3
−
− treân cuøng moät truïc soá
So saùnh
2
−3
vaø
4
5
−
3.Vaøo baøi: Ta ñaõ hoïc coäng tröø caùc soá nguyeân, coäng tröø caùc phaân soá, vaäy ñeå thöïc hieän coäng tröø soá höõu tæ
chaúng haïn : Coäng tröø 2
−3
vaø
4
5
−
, ta thöïc hieän ntn? Ñoù laø noäi dung chuùng ta caàn nghieân cöùu trong tieát hoïc naøy.
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
1.Coäng tröø 2 soá höõu tæ :
* Qui taéc: Vôùi
, ( , , , 0) : a b x y a b m Z m
m m
a b a b
x y
m m m
a b a b
x y
m m m
= = ∈ >
+
+ = + =
−
− = − =
Ví duï:
7 4 49 12 49 12 37 16 ) 1
3 7 21 21 21 21 21
a
− − + −
− + = + = = = −
3 3 12 3 9 1 ) 3 3 2
4 4 4 4 4
b
− + −
− − − = − + = = − ÷
1 5 5 5 15 5 20 10 1 ) 2 3
2 6 2 6 6 6 3 3
c
− − − − −
− − = − = = = −
2.Qui taéc “chuyeån veá”
* Qui taéc: Khi chuyeån soá haïng töø veá naøy sang veá
kia cuûa cuûa moät ñaúng thöùc , ta phaûi ñoåi daáu soá
haïng ñoù.
∀ ∈ + = ⇒ = − x y z Q x y z x z y , , :
Hoaït ñoäng 1: Quy, taéc coäng tröø soá höõu tæ. (15’)
-Haõy neâu qui taéc coäng tröø phaân soá ñaõ ñöôïc hoïc ôû lôùp 6? Qui
taéc coäng tröø soá höõu tæ cuõng töông töï
+ Phaùt bieåu laïi caùc qui taéc coäng tröø phaân soá ñaõ hoïc :
Coäng 2 phaân soá cuøng maãu hoaëc tröø 2 phaân soá cuøng maãu
döông ta thöïc hieän töû + töû hoaëc töû – töû (maãu giöõ nguyeân.
- Neâu vaän duïng ôû sgk
-Gv cho hs giaûi quyeát ?1
+ Hs giaûi ? 1
2 3 2 1 9 10 ( )
a.0,6+
-3 5 3 15 15
− − + −
= + = =
1 1 2 5 6 11 . ( 0,4)
3 3 5 15 15
b
+
− − = + = =
Hoaït ñoäng 2 : Quy taéc chuyeån veá. (20’)
Gv trình baøy qui taéc chuyeån veá
+ Naém vöõng khi chuyeån veá, soá haïng chuyeån veá phaûi ñoåi
daáu (+ ñoåi thaønh -; – ñoåi thaønh +)
Gv löu yù: ñoåi daáu soá haïng khi chuyeån veá
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 3
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Ví duï: Tìm x bieát:
3 1
.
7 3
1 3
3 7
7 9
21
16
21
a x
x
x
x
− + =
= +
+
=
=
5 1 . 2
8 2
5 5
2 8
20 5
8 8
25
8
1
3
8
b x
x
x
x
x
− = −
− = − −
−
− = −
=
=
*Chuù yù: Sgk trang 9
+Neâu vd ôû sgk
+Ñöa theâm ví duï:
5 1 2
8 2
− = − x ( Löu yù ôû phaàn ví duï caâu b
5
8
chuyeån sang veá phaûi –x giöõ laïi ôû veá traùi sau ñoù tìm x (x
laø soá ñoái cuûa -x)
-Gv cho hs giaûi quyeát ?2
Caâu a caùch giaûi töông töï caâu a ôû vd 1
Caâu b caùch giaûi töông töï caâu b ôû vd 2
+Hs thöïc hieän .
-Gv cho hs laøm baøi 6 (a,b); baøi 8(a,c)
+ Bt 6 caâu a:
1 1 4 ( 3) 7
21 28 84 84
− − − + − −
+ = =
caâu b:
8 15 24 30 54 1
18 27 54 54
− − − −
− = = = −
+ Baøi 8c :
4 2 7 4 2 7 8 7 2
5 7 10 5 7 10 10 10 7
− − − = + − = − +
1 2 7 20 27
10 7 70 70
+
= + = =
-Toång ñaïi soá trong taäp ¢ töông töï vôùi taäp ¤
-Gv löu yù cho hs thaáy lôïi ích cuûa vieäc aùp duïng caùc tính chaát
giao hoaùn vaø keát hôïp trong vieäc tính giaù trò cuûa caùc toång
ñaïi soá
-Gv cho 1 hs leân baûng laøm bt 6 caâu a,b
-Gv cho 1 hs khaùc leân baûng laøm bt 8 caâu a,c
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc : (5’)
1. Cuûng coá : Baøi taäp traéc nghieäm (baûng phuï) Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng: (hôïp taùc nhoùm)
a
3
4
− 1
1
4
−
3
4
− 5
8
b
1
2
5
2
−
13
4
5
8
a + b
1
4
−
15
4
−
1
2
2
5
4
a - b
5
4
− 5
4
-4 0
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a.Baøi vöøa hoïc: Hoïc kó qui taéc coäng tröø soá höõu tæ vaø Naém vöõng qui taéc chuyeån veá.
BTVN 9,10/10 sgk
Höôùng daãn bt 9: Caâu a,b giaûi töông töï caâu a ôû vaän duïng Caâu c,d giaûi töông töï caâu b ôû vd
Höôùng daãn bt 10: laøm 2 caùch
C1: tính giaù trò cuûa töøng bieåu thöùc trong ngoaëc, sau ñoù thöïc hieän töø traùi sang phaûi.
C2 : boû daáu ngoaëc roài nhoùm caùc soá haïng thích hôïp
b.Baøi saép hoïc: NHAÂN, CHIA SOÁ HÖÕU TÆ
Qui taéc nhaân chia soá höõu tæ ? Theá naøo laø tæ soá ?
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 4
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Ngaøy daïy : …. / 08 / 2008
Tieát 3 §3 NHAÂN CHIA SOÁ HÖÕU TÆ
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Naém vöõng caùc qui taéc nhaân chia soá höõu tæ , hieåu khaùi nieäm tæ soá cuûa 2 soá höõu tæ .
Thöïc hieän nhaân, chia soá höõu tæ nhanh vaø ñuùng.
Böôùc ñaàu reøn oùc nhaïy beùn, tính tích cöïc hoaït ñoäng.
II. Chuaån bò:
Baûng phuï, sgk, thöôùc thaúng, phaán maøu,…
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp:
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Phaùt bieåu qui taéc coäng tröø soá höõu tæ?
AÙp duïng tính:
1 5 ) 3
2 8
2 2 2 2 )
3 3 3 3
a
b
− −
− − − − ÷ ÷ ÷ ÷ + + +
3.Vaøo baøi:
Töø baøi kieåm tra ôû caâu b, gv ñaët vaán ñeà vaøo baøi 2 2 2 2 8 2 .4
3 3 3 3 3 3
− − − − − − + + + = = hoaëc
8 2 : 4
3 3
− −
=
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
1.Nhaân 2 soá höõu tæ:
Qui taéc:
Vôùi ;
a c
x y
b d
= = Ta coù
.
. .
.
a c a c
x y
b d b d
= =
Ví duï: Tính
3 1 3 5 ( 3).5 15 . .2 .
4 2 4 2 4.2 8
3 3 4 3.( 4) .1,5. . 2
4 2 3 2.3
a
b
− − −
− = = =
− − − = = =
2.Chia 2 soá höõu tæ:
* Qui taéc:
Hoaït ñoäng 1 : Quy taéc nhaân 2 soá höõu tæ. (17’)
-Nhaéc laïi qui taéc nhaân chia phaân soá , caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân
trong Z cuûa pheùp nhaân phaân soá
+ Hs nhaéc laïi qui taéc nhaân chia phaân soá ñaõ hoïc ôû lôùp 6 :
-Moät hs ñoïc qui taéc nhaân 2 soá höõu tæ
-Moät hs ñoïc laïi qui taéc nhaân 2 soá höõu tæ
-Gv giôùi thieäu qui taéc nhaân 2 soá höõu tæ
-Gv cho 2 hs leân baûng thöïc hieän qui taéc laøm caâu a,b ôû vd sgk
-Töøng hs leân baûng thöïc hieän ví duï döôùi söï höôùng daãn cuûa gv
(-Gv ñöa theâm 1,5.
4
3
−
)
-Gv cho 1 hs leân baûng, giaûi quyeát ? caâu a
-Cho 1 hs leân baûng, giaûi quyeát ? caâu a
2 7 7 49 9 .3,5. 1 . 4.
5 2 5 10 10
a
−
− = − = = −
Hoaït ñoäng 2 : Quy taéc chia 2 soá höõu tæ (17’)
-Gv giôùi thieäu qui taéc chia 2 soá höõu tæ. Taïi sao coù ñieàu kieän y≠ 0
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 5
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Vôùi ;
a c
x y
b d
= = Ta coù
.
. .
.
a c a c
x y
b d b d
= =
Ví duï: Tính
2 4 2 2 3 ( 2).3 3 0,4 : : .
3 10 3 5 2 5.( 2) 5
− − − − − −
− = = = = −
* Chuù yù: Sgk
Ví duï:
Tæ soá cuûa 2 soá –5,12 vaø 10,25 ñöôïc
vieát laø
-5,12
10,25 hay –5,12 : 10,25
+ Moät hs ñoïc qui taéc chia 2 soá höõu tæ ôû sgk
+ Soá chia phaûi khaùc 0 ñeå pheùp chia coù nghóa
-Gv cho 1 hs leân baûng, vaän duïng qui taéc giaûi quyeát ? caâu b
+Hs leân baûng thöïc hieän caâu b
5 5 1 5.( 1) 5 . : ( 2) .
23 23 2 23.2 46
b
− − − − −
− = = =
-Hôïp taùc nhoùm giaûi quyeát bt traéc nghieäm
Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng
a
3
5
5
1
2
2
-1,5
b -0,5
1
4
−
3
4
2
1
2
−
3
5
a.b
3
4
-3
a:b
-Chuù yù: Gv giôùi thieäu khaùi nieäm tæ soá
1 hs ñoïc laïi phaàn chuù yù ôû sgk
Hs giaûi thích ví duï ôû sgk hoâng qua khaùi nieäm tæ soá
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc : (6’)
1. Cuûng coá :
Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng: (Baûng phuï)
a.
3 1 . 2
4 2
− = −
1 3 3 1 3 1
. . . .
3 4 4 3 4 2
b + − = Tính nhanh:
9898.979797
9797.989898
−
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a.Baøi vöøa hoïc: Hoïc kó qui taéc nhaân chia soá höõu tæ .
Xem laïi khaùi nieäm tæ soá.
Laøm caùc bt: 11;13/12 sgk vaø baøi 16/5 sbt
b.Baøi saép hoïc: GIAÙ TRÒ TUYEÄT ÑOÁI CUÛA MOÄT SOÁ HÖÕU TÆ.
+ Tìm hieåu khaùi nieäm giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ
+ Tìm hieåu qui taéc coäng, tröø nhaân chia soá thaäp phaân
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 6
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Ngaøy daïy :
Tieát 4
§4 GIAÙ TRÒ TUYEÄT ÑOÁI CUÛA MOÄT SOÁ HÖÕU TÆ
COÄNG TRÖØ NHAÂN CHIA SOÁ THAÄP PHAÂN
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Hieåu ñöôïc khaùi nieäm giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ .
Cuûng coá laïi kieán thöùc veà soá thaäp phaân.
Tính ñöôïc giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ.
Naâng cao kó naêng coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân
Coù yù thöùc vaän duïng tính chaát caùc pheùp toaùn veà soá höõu tæ ñeå tính toaùn hôïp lí.
II. Chuaån bò:
1. Giaùo vieân: Baûng phuï, sgk, thöôùc thaúng, phaán maøu,…
2. Hoïc sinh : sgk, thöôùc thaúng, vôû nhaùp, baûng con,…
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp:
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Phaùt bieåu qui taéc coäng tröø nhaân chia soá höõu tæ ,
Vaän duïng tính:
5 3 4 1 1 3 5 5 ) ( ) ) 2 : ( )
7 2 5 70 2 4 6 2
a b − + − − − + −
3.Vaøo baøi:
Caùc em haõy nhaéc laïi giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân laø gì ? Qui taéc coäng tröø nhaân chia soá
nguyeân ?Vaäy theá naøo laø giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ? Vôùi ñieàu kieän naøo cuûa soá höõu tæ x thì x =-x? Qui taéc
coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân. Nhöõng vaán ñeà vöøa neâu chuùng ta seõ nghieân cöùu trong tieát hoïc hoâm nay.
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
1)Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ
x
x
x
=
−
Vd: Tìm x bieát a.x= 2
3
, b.x=-5,75
a.Ta coù:
2 2 2( 0)
3 3 3
x = = >
b.Ta coù: x = − = 5,75 5,75
* Nhaän xeùt: Vôùi moïi x ∈ Q ta luoân coù
Hoaït ñoäng 1 : GTTÑ cuûa moät soá höõu tæ. (15’)
Gv cho 1 hs leân baûng giaûi quyeát ?1
+ HS nhaéc laïi khaùi nieäm giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá nguyeân.
a.Neáu x =3,5 thì x = 3,5 3,5 = ;
Neáu x = 4
7
−
thì
4 4 4
7 7 7
x
−
= − = =
b.Neáu x > 0 thì x = x, Töø ñoù neáu x>0 thì x =x, Neáu x=
0 thì x = 0, Neáu x<0 thì x = -x
-Sau ñoù gv neâu coâng thöùc xaùc ñònh giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá höõu
tæ x. Ñöa ra ví duï a,b
+ Hs leân baûng giaûi quyeát vd a,b,
Qua vd Hs hieåu ñöôïc trong 2 soá höõu tæ aâm, soá lôùn hôn laø soá coù
trò tuyeät ñoái nhoû hôn
-Vôùi ñieàu kieän naøo cuûa soá höõu tæ x thì x =-x
Gv höôùng daãn ñeå caùc em naém nhaän xeùt ôû sgk.
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 7
neáu x≥0
neáu x<0
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
x ≥ 0 , x ≥ x vaø x ≥−x
2.Coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân :
* Qui taéc: Sgk
Vd: Tính
a.(-1,52)+(-0,48)=
152 48 200 2
100 100 100
− − −
+ = =
(-1,52)+(-0,48) = -(1,52+0,48) = -2
b. 3,5 – (-5,5) =
315 550 315 550 235 2,35
100 100 100 100 100
− − −
− = + = =
Thöïc haønh: -3,15-(-5,5)= -3,15+5,5=2,35
c.(-1,35).0,2=
135 2 270 . 0,27
100 10 1000
− −
= =
Thöïc haønh: (-1,35).0,2=-(1,35.0,2)=-0,27
(-5,4):0,2=
54 2 54 10 : . 27
10 10 10 2
− −
= = −
Thöïc haønh: (-5,4):0,2=- (5,4:0,2)=-27
Hoaït ñoäng 2 : Coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân. (20’)
-Phaân soá thaäp phaân : phaân soá maø maãu laø luyõ thöøa 10
-Soá thaäp phaân goàm 2 phaàn: phaàn nguyeân vieát beân traùi cuûa daáu
phaåy, phaàn thaäp phaân vieát beân phaûi cuûa daáu phaåy. Soá chöõ soá cuûa
thaäp phaân ñuùng baèng soá muõ cuûa 10 ôû maãu cuûa phaân soá thaäp phaân
+ Hs naém ñöôïc yù nghóa phaân soá thaäp phaân
-Gv giôùi thieäu qui taéc.
+ Hs ñoïc qui taéc ôû trang14 sgk, tìm hieåu qui taüc qua söï höôùng
daãn cuûa gv.
-Ñöa ra caùc vd a, b, c, d
+ Vaän duïng qui taéc giaûi quyeát caùc caâu a,b,c,d ôû phaàn vd
-Thöïc hieän hôïp taùc nhoùm, cöû nhoùm tröôûng ñaïi dieän, sau khi laøm
xong ñaõ baøn baïc kó trong nhoùm, noäp baøi cho gv chaám.
-Gv cho hs naém: caùch tính thöïc haønh coù theå tính nhanh hôn nhieàu
baèng caùch aùp duïng qui taéc veà giaù trò tuyeät ñoái vaø veà daáu töông töï
nhö ñoái vôùi soá nguyeân
-Hôïp taùc nhoùm:Bt17/15sgk: caâu1,2
* Baøi 17 /15 Sgk :
1 a. −2,5 =2,5 Ñuùng.
2. 5
1
x = x = 5
1
±
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc : (5’)
1. Cuûng coá : Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng: (Baûng phuï)
a -3,5 -2,2 -0,25
3
4
−
b 1,2 -1,5 4 -1,4
a+b -2,3 -3,7 3,75 -0,65
a-b -4,7 -0,7 -4,25 2,15
a.b -4,2 3,30 -1 -1,050
a:b
35
12
−
22
15 -0,0625
15
28
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a.Baøi vöøa hoïc:
Naém vöõng khaùi nieäm giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ.
Hoïc kó qui taéc coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân. Xem laïi caùc vd a,b,c,d
BTVN: 18 ; 20 / 15 sgk,
b.Baøi saép hoïc: Luyeän Taäp
Chuaån bò baøi taäp 21, 24 / Sgk trang 15,16
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Ngaøy daïy : …. / 08 / 2008
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 8
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
Tieát 5 LUYEÄN TAÄP
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Cuûng coá khaùi nieäm giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ vaø qui taéc veà coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân
Coù kó naêng tính giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ, coù kó naêng coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân
Coù yù thöùc vaän duïng tính chaát caùc pheùp toaùn veà soá höõu tæ ñeå tính toaùn hôïp lí
II. Chuaån bò:
1. Giaùo vieân: Baûng phuï, sgk, thöôùc thaúng, phaán maøu
2. Hoïc sinh : Sgk, thöôùc thaúng, vôû nhaùp, baûng con
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp: LT baùo caùo só soá vaø tình hình chuaån bò cuûa lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Phaùt bieåu coâng thöùc xaùc ñònh giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá höõu tæ, vaän duïng tính :
Tìm x bieát: 4
; 0,2
5
x x
−
= = −
4
( ; 0,2)
5
x x = =
b.Tìm x bieát 5 5 1,25; ( 1,25;
6 6
x x x x
− − = ± = = ± = khoâng coù giaù trò x thoaõ)
3.Vaøo baøi:
Ñeå naém vöõng veà caùch bieåu dieãn soá höõu tæ. So saùnh soá höõu tæ vaø qui taéc veà coäng tröø nhaân chia soá
thaäp phaân, coäng tröø nhaân chia soá höõu tæ, hoâm nay ta hoïc Tieát 5: luyeän taäp
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
* Bt 21/15 Sgk:
Ta coù:
14 2 27 3
;
35 5 63 7
− − − −
= =
26 2 36 3 34 34 2
; ;
65 5 84 7 85 85 5
− − − − − −
= = = =
−
Vaäy
+ Caùc phaân soá 14 26 34
; ;
35 65 85
− −
−
cuøng bieåu dieãn moät
soá höõu tæ 2
5
−
+ Caùc phaân soá 27 36
;
63 84
− − bieåu dieãn cuøng soá höõu tæ
3
7
−
b.3 phaân soá cuøng bieåu dieãn soá höõu tæ 3
7
−
la
ø
3 6 9 12
7 14 21 28
− − − −
= = =
* Hoaït ñoäng 1 : OÂn laïi lyù thuyeát
- Neâu caùc caâu hoûi chæ ñònh :
+ Soá höõu tæ laø gì :
+ Ta laøm theá naøo ñeå so saùnh 2 soá höõu tæ ?
+ Neâu caùc quy taéc: Nhaân, chia, coäng, tröø soá höõu tæ vaø soá
thaäp phaân.
- Hs laàn löôït traû lôøi, Hs boå sung
- Gv nhaän xeùt – ghi ñieåm.
* Hoaït ñoäng 2 : Giaûi baøi taäp
-Gv cho hs leân baûng giaûi quyeát bt 21/15 sgk
HD : Ñöa veà phaân soá toái giaûn, töø ñoù nhaän xeùt caùc phaân soá
bieåu dieãn cuøng moät soá höõu tæ
-Hs leân baûng giaûi caâu a
14 2 27 3 26 2
; ;
35 5 63 7 65 5
36 3 34 2
;
84 7 85 5
− − − − − −
= = =
− − −
= =
−
Ruùt ra ñöôïc nhaän xeùt
+Nhöõng phaàn töû: 14 26 34
; ;
35 65 85
− −
−
cuøng bieåu dieãn moät soá
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 9
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
* Baøi taäp 23 / 16 Sgk :
a. Ta coù 5
4
< 1 vaø 1 < 1,1 neân 5
4
< 1,1
b. Ta coù -500 < 0 vaø 0 < 0, 001 neân – 500 < 0,001
* Baøi taäp :24/16 Sgk:
a.(-2,5.0,38.0,4)-[0,125.315.(-8)]
=[(-2,5.0,4).0,38]-[(-8.0,125).3,15]
=(-1).0,38-(-1.3,15)=-0,38+3,15=2,77
b/Töông töï
*Tính:
3 4 1 3 5 . . : ( 2) .1,5 ( 3,4) 2,5: 0,5
5 3 2 4 6
a b c −
− + − − − − − +
Giaûi:
3 4 1 18 40 15 7
.
5 3 2 30 30
a
− + −
− + − = =
3 5 3 1 5 3 5 11 . : ( 2) .( ) ...
4 6 4 2 6 8 6 24
b
− −
− − − = − − = − = =
c.1,5-(-3,4)+2,5:0,5=1,5+3,4+5=9,9
höõu tæ
2
5
−
+Töông töï
27 36
;
63 84
− − bieåu dieãn cuøng soá höõu tæ 3
7
−
+ HS vaän duïng caâu a ñeå vieát 3 phaân soá cuøng bieåu dieãn
soá höõu tæ 3
7
−
( nhaéc nhôû cho HS tính chaát “ Khi nhaân caû töû
vaø maãu cuûa moät phaân soá vôùi moät soá nguyeân khaùc 0……”)
- Höôùng daãn Hs aùp duïng tính chaát cuûa baøi taäp 23 ñeå giaûi
baøi taäp naøy.
( nhaéc laïi caùch so saùnh hai soá nguyeân cho caâu b )
+ Hs suy luaän : phaân soá 5
4
nhoû hôn 1, vaø 1 nhoû hôn 1,1
neân ta coù 5
4
< 1,1
- Gv duøng baúng phuï giôùi thieäu bt 24
-AÙp duïng tính chaát caùc pheùp tính ñeå tính nhanh bt 24/16sgk
(Gv ñöa ra baûng phuï cho hs hoaït ñoäng nhoùm)
Gv ñöa ra caùc bt ñeå vaän duïng qui taéc coäng tröø nhaân chia soá
thaäp phaân .
+ Ñeå yù: -2,5.0,4=-1.0,125.(-8)=1
töø ñoù vaän duïng tính nhanh
+ Moãi hs leân laøm 1 caâu. Tröôùc khi thöïc hieän nhaéc laïi
qui taéc coäng tröø nhaân chia soá höõu tæ, coäng tröø nhaân chia soá
thaäp phaân
+ Nhaän xeùt – boå sung baøi laøm cuûa baïn.
- Nhaän xeùt – ghi ñieåm cho HS ( cuûng coá laø caùc quy taéc cho
HS )
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc :
1. Cuûng coá :
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a.Baøi vöøa hoïc:
Naém vöõng caùc qui taéc coäng tröø nhaân chia soá höõu tæ, coäng tröø nhaân chia soá thaäp phaân.
Xem laïi caùch giaûi, caùc böôùc giaûi, caùch vaän duïng qui taéc .
BTVN 22,23 / 16 sgk, 33,34 / 8,9 sbt
b.Baøi saép hoïc: LUYÕ THÖØA CUÛA MOÄT SOÁ HÖÕU TÆ.
OÂn taäp ñònh nghóa baäc luyõ thöøa cuûa a.
Nhaân chia 2 luyõ thöøa cuøng cô soá .
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Ngaøy daïy :
Tieát 6 §5 LUÕY THÖØA CUÛA MOÄT SOÁ HÖÕU TÆ
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 10
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
I. Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy, hoïc sinh caàn :
Hieåu khaùi nieäm luõy thöøa vôùi soá muõ töï nhieân cuûa moät soá höõu tæ .
Bieát caùc qui taéc tính tích vaø thöông cuûa 2 luõy thöøa cuøng cô soá, qui taéc tính luõy thöøa cuûa luõy thöøa
Vaän duïng ñöôïc caùc qui taéc neâu treân trong tính toaùn
Naâng cao khaû naêng tö duy ,suy luaän
II. Chuaån bò:
1. Giaùo vieân: Baûng phuï, sgk, thöôùc thaúng, phaán maøu
2. Hoïc sinh : Sgk, thöôùc thaúng, vôû nhaùp, ,…
III. Tieán trình leân lôùp:
1. OÅn ñònh lôùp:
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
Tính: a.
2 2 ( ).( )
3 3
− −
b.
1 1 1 ( . . )
2 2 2
− − −
Ñaùp aùn : a.
2 2 4 ( ).( )
3 3 9
− −
= b.
1 1 1 1 ( . . )
2 2 2 8
−
− − − =
3.Vaøo baøi: Töø bt kieåm tra, gv ñaët vaán ñeà
2 2 4 2 2
( ).( ) ( )
3 3 9 3
− −
= = −
vaø
1 1 1 1 1 3
( . . ) ( )
2 2 2 8 2
−
− − − = = −
luõy thöøa laø pheùp nhaân nhieàu thöøa soá baèng nhau, ñeå naém vöõng veà luõy thöøa cuûa moät soá höõu tæ , chuùng ta
nghieân cöùu trong Tieát hoïc hoâm nay
4. Baøi môùi :
GHI BAÛNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY vaø TROØ
1.Luyõ thöøa vôùi soá muõ soá töï nhieân :
Luõy thöøa baäc n cuûa soá höõu tæ x ,kí
hieäu n
x ,laø tích cuûa n thöøa soá x ( n
∈ > N n, 1)
x
n
= x.x.x….x
( , , 1) x n n ∈ ∈ > ¤ ¥
n thöøa soá
x
n
ñoïc laø x luyõ thöøa n
x: cô soá, n laø soá muõ
* Qui öôùc: x
1 = x ; x0
=1 (x≠ 0)
Vôùi ( , , 0) a
x a b b
b
= ∈ ≠ ¢ ta
coù
n n
n
n
a a
x
b b
= =
2.Tích vaø thöông cuûa 2 luõy thöøa
* Hoaït ñoäng 1 : Luõy thöøa cuûa moät soá höõu tæ
- Gv cho hs oân laïi caùc kieán thöùc sau:Luõy thöøa vôùi soá muõ soá töï nhieân
cuûa moät soá töï nhieân ,Caùc qui taéc nhaân, chia 2 luõy thöøa cuøng cô soá
+ Hs nhaéc laïi kieán thöùc ñaõ hoïc ôû lôùp 6, caû lôùp theo doõi boå sung
-Gv nhaán maïnh caùc kieán thöùc treân cuøng aùp duïng ñöôïc cho caùc luõy thöøa
maø cô soá laø soá höõu tæ
+ Hs hieåu vaø naém ñöôïc caùc kieán thöùc treân cuõng aùp duïng ñöôïc cho caùc
luõy thöøa maø cô soá laø soá höõu tæ .
- Neâu ñònh nghóa luõy thöøa vôùi soá muõ töï nhieân cuûa moät soá höõu tæ x.
+ Hs laéng nghe- ghi vôû
-Gv giôùi thieäu qui öôùc
+ Naém caùch ñoïc, hieåu vaø ghi nhôù qui öôùc
-Vaän duïng kieán thöùc ñeå laøm ?1
+ Hs leân baûng giaûi quyeát ?1
2 3 2 3
2 3
2 3
3 ( 3) 9 2 ( 2) 8
;
4 4 16 5 5 125
( 0,5) 0,25;( 0,5) 0,125
− − − − − ÷ ÷ = = = =
− = − = −
* Hoaït ñoäng 2 : Tích vaø thöông hai luõy thöøa cuøng cô soá, luõy thöøa cuûa
luõy thöøa.
- Gv giôùi thieäu :Tích vaø thöông hai luõy thöøa cuøng cô soá cuûa moät soá höõu
tæ gioáng nhö Tích vaø thöông hai luõy thöøa cuøng cô soá cuûa moät soá töï
nhieân. Neân ta coù caùc coâng thöùc Tích vaø thöông hai luõy thöøa cuøng cô soá
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 11
Tröôøng THCS & THPT Chu Vaên An Ñaïi 7
cuøng cô soá :
* Khi nhaân hai luõy thöøa cuøng cô soá, ta
giöõ nguyeân cô soá vaø coäng hai soá muõ.
x
m
.x
n
= x
m +n
* Khi chia hai luõy thöøa coù cuøng cô soá
khaùc 0, ta giöõ nguyeân cô soá vaø laáy soá
muõ cuûa luõy thöøa bò chia tröø ñi soá muõ
cuûa luõy thöøa chia )
x
m : xn
= x
m-n ( x m n ≠ ≥ 0; )
3. Luõy thöøa cuûa luõy thöøa :
( )
.
n
m m n
x x =
cuûa soá höõu tæ.
Gv phaùt bieåu quy taéc vaø ghi coâng thöùc.
+ Hs laéng nghe – ghi vôû.
Vaän duïng coâng thöùc tích vaø thöông cuûa 2 luõy thöøa cuøng cô soá ñeå laøm ?
2
+ Hs thöïc hieän :
2 3 2 3 5
5 3 5 3 2
( 3) .( 3) ( 3) ( 3)
( 0,25) .( 0, 25) ( 0, 25) ( 0, 25)
+
−
− − = − = −
− − = − = −
- Gv neâu: Tính:
3 3 2 3 ( ) .( )
4 4
− vaän duïng coâng thöùc tính ñöôïc hay khoâng ?
+ Khoâng tính ñöôïc vì khaùc cô soá 3 3 ( ) ( )
4 4
− ≠
-Vaän duïng coâng thöùc tính luõy thöøa cuûa luõy thöøa ñeå laøm ?3
+ Hs thöïc hieän : 2 3 2.3 6 (2 ) 2 2 = =
2 3 2.3 6 (2 ) 2 2 = =
-Gv cho hs hôïp taùc nhoùm giaûi quyeát ?4
+ Chia laøm caùc nhoùm nhoû, hôïp taùc nhoùm cöû nhoùm tröôûng giaûi quyeát
?4
2
3 6 3 3
.
4 4
a
− = −
( ) ( )
2
4 8 b. 0,1 0,1 =
IV. Cuûng coá vaø Höôùng daãn töï hoïc :
1. Cuûng coá :
2. Höôùng daãn töï hoïc:
a.Baøi vöøa hoïc:
• Thuoäc ñònh nghóa luõy thöøa vaø caùc qui taéc tính tích thöông, luõy thöøa cuûa soá höõu tæ, qui taéc
luõy thöøa cuûa luõy thöøa, qui öôùc.
• BTVN: 27 ; 28 ; 30 / 19 Sgk.
b.Baøi saép hoïc: LUÕY THÖØA CUÛA MOÄT SOÁ HÖÕU TÆ (TT)
Tìm hieåu caùc coâng thöùc: ( . ; )
n
n x
x y
y
Tnh 1253
.83
; (-21)3:73.
V. Ruùt kinh nghieäm vaø boå sung :
Duøng 5 chöõ soá 9 vaø caùc pheùp tính (coäng tröø luõy thöøa cuûa luõy thöøa ) ñeå coù keát quaû laø 10
(99(9-9)+9; ( )
( 9 9) 9
9 9
−
+ 9(9-9).9+9)
Toå : Toaùn – Lyù – KTCN Mai Hoaøng Sanh Trang 12