Đặc trưng truyện trinh thám hậu hiện đại trong tiểu thuyết "tin tức về một vụ bắt cóc" của Gabriel Garcia Marquez

42 SO 05-2010 CHAU MY NGAY NAY

VAN HOA - LiCH SU

Dec TRtfNQ TRUYEN

TRINH THfiM HQU HIEN D^l TRONG

TIEU THUYET TIN TdfC VE MOT VCI BfiT COC

Cdfi QfiBRIEL GfiRCIfi MfiRQaEZ

H..\:

"Noi cho cung, cdu hoi cua triet hoc

(ciing nhlt cua phdn tdm hoc) cdng

gidng nhlt cdu hoi cua truyen trinh

thdm: ai Id ke co tgi'?... vd mgt sit dieu

tra sit that phdi ehdng thitc Id: Nhitng

ke CO tgi Id chung ta" (Umberto Eco)

1. Sfl van dong ciia truyen

trinh tham tfl hien dai den hau

hien dai

Truyen trinh tham ra ddi vad

khoang gifla the ky XIX, tfl nhflng

tien than la truyen phieu lflu, truyen

truyen ky. Cd the lay diem md'e 1841

lam nam ghi nhan eho sfl ra ddi cua

truyen trinh tham hien dai, day ehinh

la nam Edgar Poe - ngfldi dfldc gidi ly

luan danh gia da ed cdng khai sinh ra

truyen trinh tham hien dai, viet tac

pham trinh tham diu tien eiia minh

vdi tfla de Vu giet ngitdi d pho'Morgue

(The murders in the rue Morgue).

Theo Todorov trong Logi hinh cda

tieu thuyet trinh thdm [6,7], truyen

trinh tham hien dai chu yeu phat

trien qua ba hinh thflc ed ban.

Thd nhdt, "tieu thuyet an ngfl", day

la loai tieu thuyet trinh tham mang

tinh chat "nhi nguyen" vdi bai eau

chuyen song hanh. Mdt cau chuyen

thflc sii da dien ra, dd la eau chuyen

Phan Tua'n Anh

Dai hgc Hue

ve "tdi ac", nhUng day la mot cau

chuyen "khiem dien", bdi nd da dUde

ket thuc ngay khi tae pham bit diu.

Cau chuyen ve tdi ac chi ed the thUc

sU dUde tai hien thdng qua cau

chuyen thfl hai - cau chuyen ve "dieu

tra tdi ac", day la mdt cau chuyen

thflc sfl hien dien, nhflng nd lai la cau

chuyen mang tinh chat "he qua",

khdng thflc sfl tdn tai ma ddng vai trd

kep, vfla dien ngdn cho chinh nd, vfla

trin thuat lai eau chuyen thfl nhat

(cau chuyen ve tdi ac). s:; i '>

Thd hai, "tieu thuyet den", day la

mdt loai truyen trinh tham vdi ket cau

"nhat nguyen". Thdng qua viee ehu

trong va de cao cau chuyen thfl hai

(cau chuyen ve dieu tra tdi ac), lue

nay, tdi ac va dieu tra tdi ac dfldng nhfl

xay ra song hanh nhau chfl khdng can

ke tue ve mat thdi gian nhfl loai "tieu

thuyet an ngfl". Thdi gian trin thuat

cua tieu thuyet den ludn la thi hien

tai, va nhiem vu chu yeu eua ngUdi

trin thuat la mieu ta hanh ddng, hdn

la ke phan tich ddng ed.

Tha ba, "tieu thuyet phan van hdi

hop", ve ed ban day la sU ket hdp ea

hai loai di trUde, vfla gifl lai ket ca'u

"nhi nguyen truyen ke" nhfl tieu

thuyet an ngfl, mat khac lai de cao