Đặc điểm dân số và nguồn lao động của thành phố Viêng Chăn nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

––––––––––––––––––––––

KONGCHAY SINNOLUK

ĐẶC ĐIỂM DÂN SỐ VÀ NGUỒN LAO ĐÔNG̣

CỦA THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN NƯỚC CỘNG HÒA

DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

––––––––––––––––––––––

KONGCHAY SINNOLUK

ĐẶC ĐIỂM DÂN SỐ VÀ NGUỒN LAO ĐÔNG̣

CỦA THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN NƯỚC CỘNG HÒA

DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO

Chuyên ngành: Địa lý học

Mã số: 60.31.05.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. DƯƠNG QUỲNH PHƯƠNG

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu riêng của tôi thực hiện dưới

sự hướng dẫn của PGS.TS. Dương Quỳnh Phương. Các tài liệu tham khảo có xuất

xứ rõ ràng và được trích dẫn hợp pháp. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là

trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Thái Nguyên, tháng 04 năm 2017

Tác giả luận văn

KONGCHAY SINNOLUK

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng và chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Ban giám hiệu,

Phòng Đào tạo, Phòng KH - CN và HTQT, Ban chủ nhiệm khoa Địa lí, các

thầy, cô giáo khoa Địa lí, Trường Đại học Sư Phạm - Đại học Thái Nguyên đã

tận tình chỉ bảo, đào tạo, cung cấp những kiến thức cẩn thiết để tôi có đủ trình

độ của một thạc sĩ địa lí.

Tôi xin bảy tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành cảm ơn PGS.TS.

Dương Quỳnh Phương đã chỉ bảo, hướng dẫn và hết lòng giúp đỡ tôi rất tận

tình trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn.

Tôi xin cảm ơn Sở kế hoach v ̣ à Đầu tư Thủ đô Viêng Chăn, Trung tâm

thống kê thành phố Viêng Chăn, Tổng cục điểu tra dân số nước CHDCND Lào,

các cơ quan, cá nhân đã giúp đỡ tôi trong thời gian thực địa làm luận văn tại địa

phương, cảm ơn về nguồn tư liệu phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài.

Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, các học viên cao học Địa Lí K23, đã tạo

điều kiện thuận lợi, ủng hộ, giúp đỡ, động viên tôi trong quá trình học tập, nghiên

cứu hoàn thành luận văn của mình.

Thái Nguyên, tháng 04 năm 2017

Tác giả luận văn

KONGCHAY SINNOLUK

iii

MUC L ̣ UC̣

Lời cam đoan ........................................................................................................ i

Lời cảm ơn...........................................................................................................ii

Mục lục ...............................................................................................................iii

Danh mục các chữ viết tắt .................................................................................. iv

Danh mục các bảng.............................................................................................. v

Danh mục các biểu đồ ........................................................................................ vi

MỞ ĐẦU............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1

2. Lịch sử nghiên cứu .......................................................................................... 2

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... 4

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 5

5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu.......................................................... 5

6. Dự kiến đóng góp luận văn.............................................................................. 7

7. Cấu trúc luận văn............................................................................................. 7

NỘI DUNG......................................................................................................... 8

Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DÂN SỐ, NGUỒN

LAO ĐỘNG........................................................................................................ 8

1.1. Cơ sở lí luận.................................................................................................. 8

1.1.1. Những vấn đề cơ bản về dân số................................................................. 8

1.1.2. Những vấn đề cơ bản về nguồn lao động ................................................ 16

1.1.3. Mối quan hệ giữa dân số và nguồn lao động........................................... 18

1.2. Cơ sở thực tiễn............................................................................................ 20

1.2.1. Khái quát về đặc điểm dân số của nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .... 20

1.2.2. Khái quát về nguồn lao động của nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ... 22

Tiểu kết chương 1.............................................................................................. 23

iv

Chương 2: ĐẶC ĐIỂM DÂN SỐ VÀ NGUỒN LAO ĐỘNG CỦA

THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN

DÂN LÀO......................................................................................................... 24

2.1. Khái quát chung về thành phố Viêng Chăn................................................ 24

2.1.1. Vị trí địa lý và phạm vi lãnh thổ.............................................................. 24

2.1.2. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.......................................... 27

2.1.3. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật.................................................. 29

2.2. Đặc điểm dân số của thành phố viêng Chăn nước CHDCND Lào ............ 32

2.2.1. Quy mô dân số......................................................................................... 32

2.2.2. Gia tăng dân số ........................................................................................ 33

2.2.3. Cơ cấu dân số........................................................................................... 39

2.2.4. Phân bố dân cư......................................................................................... 48

2.3. Đặc điểm nguồn lao động của thành phố thành phố Viêng Chăn nước

CHDCND Lào ................................................................................................... 50

2.3.1. Quy mô nguồn lao động .......................................................................... 50

2.3.2. Dân số hoạt động kinh tế ......................................................................... 56

2.3.3. Dân số không hoạt động kinh tế .............................................................. 62

2.4. Thực trạng việc làm ở thành phố Viêng Chăn nước CHDCND Lào ......... 63

Tiểu kết chương 2.............................................................................................. 65

Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO

CHẤT LƯỢNG DÂN SỐ VÀ SỬ DỤNG NGUỒN LAO ĐỘNG HỢP

LÍ CỦA THÀNH PHỐ VIÊNG CHĂN NƯỚC CỘNG HÒA..................... 66

DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO.......................................................................... 66

3.1. Quan điểm, mục tiêu và định hướng .......................................................... 66

3.1.1. Quan điểm................................................................................................ 66

3.1.2. Mục tiêu phát triển................................................................................... 68

3.1.3. Định hướng phát triển.............................................................................. 69

v

3.2. Một số giải pháp nhằm ổn định, nâng cao chất lượng dân số và sử dụng

hợp lí nguồn lao động của thành phố Viêng Chăn ............................................ 73

3.2.1. Nhóm các giải pháp về ổn định, nâng cao chất lượng dân số ................. 73

3.2.2. Nhóm các giải pháp về sử dụng hợp lí và nâng cao chất lượng nguồn

lao động ............................................................................................................. 77

Tiểu kết chương 3.............................................................................................. 82

KẾT LUẬN....................................................................................................... 83

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 85

PHỤ LỤC

iv

DANH MUC C ̣ ÁC CHỮVIẾT TẮT

CBR Tỷsuất sinh thô

CDR Tỷsuất chết thô

CMKT Chuyên môn kỹthuâṭ

CNXH Chủ nghia x̃ ãhôị

CNH-HDH Công nghiêp̣ hóa - Hiên đ̣ ại hóa

CHDCND Cộng hòa dân chủ nhân dân

DS-CSSKSS Dân số - chăm sóc sức khỏe sinh sản

DS-KHHGD Dân số - Kế hoac̣ h hóa gia đình

NDCM Nhân dân cách mang̣

GDP Tổng thu nhâp̣ quốc nôị

GFR Tỷsuất sinh chung

HDI Chỉsố phát triển con ngườ

i

HDKT Hoat đ̣ ông kinh t ̣ ế

KT-XH Kinh tế- Xãhôị

ODA Hỗtrợphá

t triển chính thức

SKSS Sức khỏe sinh sản

TFR Tổng tỉ suất sinh

THPT Trung hoc ph ̣ ổ thông

v

DANH MUC C ̣ ÁC BẢNG

Bảng 1.1: Dân số nước Lào qua các thờ

i kì

...................................................... 20

Bảng 1.2: Tỉ lê ̣tham gia lưc lư ̣ ơng LĐ c ̣ ủa dân số từ 15 tuổi trở lên theo

giớ

i tính, thành thi, nông thôn c ̣ ủa cả nước năm 2015...................... 22

Bảng 2.1: Diện tích, dân số, mật độ dân số chia theo huyện, thành phố

Viêng Chăn năm 2015....................................................................... 25

Bảng 2.2: Quy mô dân số thành phố Viêng Chăn giai đoan 2005 ̣ - 2015......... 33

Bảng 2.3: Tỷ suất sinh, và gia tăng tự nhiên toàn thành phố và theo huyện,

giai đoạn 2005 - 2015........................................................................ 34

Bảng 2.4: Tỷ suất tử toàn thành phố và theo huyện, giai đoạn 2005 - 2015..... 35

Bảng 2.5: Tỷ suất xuất cư, toàn thành phố và theo huyện, năm 2015 .............. 36

Bảng 2.6: Tỷ suất nhâp cư, toàn th ̣ ành phố và theo huyện, năm 2015.............. 37

Bảng 2.7: Dân số phân chia theo nhóm tuổi của thành phố Viêng Chăn năm

2005 và năm 2015 ............................................................................. 39

Bảng 2.8: Dân số phân chia theo nhóm tuổi và

tỉsố 3 nhóm tuổi của thành

phố Viêng Chăn năm2005 và năm 2015 .......................................... 40

Bảng 2.9: Tỷ số phụ thuộc của dân số thành phố Viêng Chăn giai đoạn

2005 - 2015........................................................................................ 41

Bảng 2.10: Dân số và

tỉ lê ̣giớ

i tính của thanh phố Viêng Chăn....................... 43

Bảng 2.11: Dân số chia theo các nhóm dân tộc của thành phố Viêng Chăn

năm 2015 ........................................................................................... 43

Bảng 2.12: Mật độ dân số thành phố Viêng Chăn giai đoạn 2005 - 2015 ........ 48

Bảng 2.13: Tỉ lệ dân thành thị thành phố Viêng Chăn giai đoạn 2005 - 2015.. 50

Bảng 2.14: Gia tăng dân số và nguồn lao động của thành phố Viêng Chăn,

giai đoạn 2005 - 2015........................................................................ 51

Bảng 2.15: Nguồn lao động của thành phố Viêng Chăn phân theo huyện

thị, giai đoạn 2005 - 2015.................................................................. 53

vi

Bảng 2.16: Cơ cấu nguồn lao động theo nhóm tuổi, giới tính của thành phố

Viêng Chăn, giai đoạn 2005 - 2015................................................... 55

Bảng 2.17: Cơ cấu nguồn lao động theo nhóm tuổi, giới tính của thành phố

Viêng Chăn, giai đoạn 2005 - 2015................................................... 55

Bảng 2.18: Lực lượng lao động của thành phố Viêng Chăn giai đoạn

2005 - 2015........................................................................................ 57

Bảng 2.19: Cơ cấu lao động của thành phố Viêng Chăn theo khu vực

kinh tế ................................................................................................ 58

Bảng 2.20: Nguồn lao đông có chuyên môn kỹ thuật ̣ ở thành phố Viêng

Chăn năm 2005 và 2015.................................................................... 61

Bảng 2.21: Dân số trong độ tuổi lao động không hoạt động kinh tế của

thành phố Viêng Chăn, giai đoạn 2005 - 2015.................................. 63

Bảng 2.22: Số ngườ

i lao đông đư ̣ ơc gi ̣ ải quyết viêc l ̣ àm năm 2015 ................. 64

Bảng 3.1: Dự kiến tổng sản phẩm và cơ cấu kinh tế thành phố Viêng Chăn

đến năm 2030 .................................................................................... 66

Bảng 3.2: Quy mô dân số thành phố Viêng Chăn giải đoan ̣ 2005 - 2025......... 70

Bảng 3.3: Xu hướng tăng tỷ lê ̣sinh................................................................... 70

Bảng 3.4: cơ cấu dân số năm 2020.................................................................... 70