Đa dạng sinh học lớp hình nhện ( Arachnida) trong hang động khu vực vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

1

Chu Thị Thảo – Khóa 14

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM

VIỆN SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT

---------0o0---------

CHU THỊ THẢO

ðA DẠNG SINH HỌC LỚP HÌNH NHỆN (ARACHNIDA)

TRONG HANG ðỘNG KHU VỰC VƯỜN QUỐC GIA

PHONG NHA KẺ BÀNG, TỈNH QUẢNG BÌNH

Chuyên ngành: ðộng vật học

Mã số: 60.42.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Phạm ðình Sắc

HÀ NỘI - 2012

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

2

Chu Thị Thảo – Khóa 14

LỜI CAM ðOAN

Tôi xin cam ñoan công trình nghiên cứu khoa học “ða dạng sinh học

lớp hình nhện (Arachnida) trong hang ñộng khu vực vườn quốc gia Phong

Nha Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình” là của riêng tôi và chưa ñược sử dụng ñể

bảo vệ bất kỳ luận văn nào khác. Các thông tin trích dẫn trong luận văn ñều

ñược ghi rõ nguồn gốc.

Hà Nội, ngày 21 tháng 12 năm 2012

Học viên

Chu Thị Thảo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

3

Chu Thị Thảo – Khóa 14

LỜI CẢM ƠN

Trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Phạm ðình Sắc,

phòng Sinh thái Môi trường ñất, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, người

ñã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình học tập và

nghiên cứu ñể hoàn thành luận văn này.

Xin cảm ơn dự án “Bảo tồn và Quản lý Bền vững Nguồn tài nguyên

Thiên nhiên khu vực Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng” do Bộ Hợp tác

Kinh tế và Phát triển Liên bang ðức (BMZ), Tổ chức Hợp tác Kỹ thuật ðức

(GTZ), Tổ chức Hỗ trợ Phát triển ðức (DED) và Ngân hàng Tái thiết ðức

(KfW) tài trợ ñã hỗ trợ kinh phí ñể tôi có thể thực hiện ñề tài này.

Tôi xin gửi lời cảm ơn cơ sở ñào tạo Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh

vật ñã tạo ñiều kiện cho tôi thực hiện luận văn. Tôi cũng xin cảm ơn các cán

bộ phòng Bảo tàng ðộng vật, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật ñã giúp

ñỡ và ủng hộ tôi trong quá trình làm việc và hoàn thành luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia ñình, bạn bè, người thân ñã

luôn ủng hộ, ñộng viên và tạo ñiều kiện giúp ñỡ tôi trong quá trình học tập và

nghiên cứu.

Tôi xin chân thành cảm ơn

Hà Nội, ngày 21 tháng 12 năm 2012

Học viên

Chu Thị Thảo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

4

Chu Thị Thảo – Khóa 14

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT

VS-TienSon Vùng sáng hang Tiên Sơn

VC-TienSon Vùng chuyển hang Tiên Sơn

VT-TienSon Vùng tối hang Tiên Sơn

VS-ThienDuong Vùng sáng hang Thiên ðường

VC-ThienDuong Vùng chuyển hang Thiên ðường

VT-ThienDuong Vùng tối hang Thiên ðường

VS-Toi Vùng sáng hang Tối

VC-Toi Vùng chuyển hang Tối

VT-Toi Vùng tối hang Tối

VS-Sot Vùng sáng hang Sót

VC-Sot Vùng chuyển hang Sót

VT-Sot Vùng tối hang Sót

VS-SonDoong Vùng sáng hang Sơn ðoòng

VC-SonDoong Vùng chuyển hang Sơn ðoòng

VT-SonDoong Vùng tối hang Sơn ðoòng

VS-Ruc Vùng sáng hang Rục

VC-Ruc Vùng chuyển hang Rục

VT-Ruc Vùng tối hang Rục

VS-ChaRa Vùng sáng hang Chà Rá

VC-ChaRa Vùng chuyển hang Chà Rá

VT-ChaRa Vùng tối hang Chà Rá

VS-DaVoi Vùng sáng hang ðá Vôi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

5

Chu Thị Thảo – Khóa 14

VC-DaVoi Vùng chuyển hang ðá Vôi

VT-DaVoi Vùng tối hang ðá Vôi

VS-MuNganh Vùng sáng hang Mu Ngành

VC-MuNganh Vùng chuyển hang Mu Ngành

VT-MuNganh Vùng tối hang Mu Ngành

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

6

Chu Thị Thảo – Khóa 14

MỘT SỐ THUẬT NGỮ SINH HỌC

Abdomen Phần bụng của nhện

Anal tubercle/ anal core/

gonopore

Bộ phận sinh dục

Anteria median eyes (AME) Mắt giữa phía trước

Anterian laterial eyes (ALE) Mắt bên phía trước

Anterian laterial spinnerets (ALS) Bộ phận nhả tơ bên phía trước

Artrium Khoang ngoài của thể giao cấu con cái

Booklung Cơ quan hô hấp của nhện

Carapace Tấm lưng ngực, giáp mai

Cephalothorax Phần ñầu ngực

Claw Móng vuốt (ở các chân bò cà chân xúc giác một

số nhện cái)

Clypeus Mảnh cứng nằm giữa mắt và chân kìm

Coxa ðốt háng (ñốt số một của chân bò và chân xúc

giác)

Cribellum (Cribellate) Tấm nhả tơ

Cymbium Mặt trên của ñốt cuối râu nhên ñực (cơ quan

xúc giác-cơ quan sinh dục ñực)

Chelicera Chân kìm

Ecribelum Chỉ loài nhện không có tấm nhả tơ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

7

Chu Thị Thảo – Khóa 14

Entelegyne Cơ quan sinh dục của nhện có thể sinh dục

ngoài với các ống dẫn tách biệt cho việc vẫn

chuyển tinh dịch trong suốt quá trình thụ tinh

(ñối với túi nhận tinh - spermathecae) và thu

tinh (ñối với tử cung - uterus)

Femur ðốt ñùi (ñốt thứ 3 của chân bò và chân xúc

giác)

Ferrilization duct Ống dẫn tinh dịch từ túi nhận tinh ra ngoài tử

cung của nhện cái

Fovea Rãnh (hố) trên tấm lưng ngực của nhện

Haplogyne Cơ quan sinh dục của nhện thiếu thể sinh dục

ngoài do ñó chỉ có cặp ống dẫn ñể vận chuyển

tinh dịch từ tử cung tới túi nhận tinh trong suốt

quá trình thụ tinh

Labium Môi dưới

Metatasus (metatarsi) ðốt cổ chân, ñốt thứ 6 của chân bò và chân xúc

giác

Pectine Cơ quan cảm giác hình lược của bọ cạp

Pedicle ðốt nối giữa phần ñầu ngực và bụng ở nhện

Posterial laterial eyes (PLE) Mắt bên phía sau

Posterial laterial spinnerets

(PLS)

Bộ phận nhả tơ bên phía sau

Posterial median eyes (PME) Mắt giữa phía sau

Posterial median spinnerets

(PMS)

Bộ phận nhả tơ bên giữa phía sau

Scutum Tấm lưng giữa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

Luận văn Thạc sĩ Sinh học Chuyên ngành ðộng vật học

8

Chu Thị Thảo – Khóa 14

Spermathecae Bộ phận nhận tinh

Spermduct Ống dẫn tinh

Spinnerets Bộ phận nhả tơ

Sternite Tấm ngực bụng

Tarsus (tarsi) ðốt bàn chân (ñốt thứ 7 ở chân bò của nhện)

Telson Ngòi ñộc ở bọ cạp

Tergite Tấm lưng bụng

Tibia ðốt ống chân (ñốt thứ 5 ở chân bò của nhện)

Trichobothrial Là sợi lông kéo dài, có ở hình nhện và một số

bộ côn trùng có chức năng cảm nhận những

thay ñổi trong không khí.

Trochanter ðốt chuyển (ñốt thứ 2 của chân bò của nhện)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn